روزنو :
در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم، البته چنان که گفتم، بسیاری از دبیرستان ها اصلا مشاور ندارند.
چند روز پیش بود که دانش آموز تیز هوش مدرسه فرزانگان، بعد از پایان امتحان نهایی و بعد از گرفتن عکس یادگاری با دوستانش، به سرویس بهداشتی مدرسه رفت، و با طناب داری که خود آماده کرده بود، دست به خود کشی زد. چنان که روایت کرده اند، این دانش آموز، علت اصلی این خود کشی دردناک را، طی یادداشتی، مشکلات فلسفی ای عنوان کرده بود، که ذهن و روانش را به خود مشغول کرده بودند.
از 30 خرداد ماه سال گذشته تا همین چند روز پیش، یعنی در کمتر از یک سال، 17 دانش آموز دست به خود کشی زده اند و این برای نظامی که بر اساس سند تحول آموزش و پروش، خروجی دانش آموزانش، باید شهروندی خوب و عبدی صالح باشد، فاجعه بار است. آیا این فاجعه دردناک باعث خواهد شد که مسئولان کشور، این گزاره ی مهم پیر جماران را، بر بر صدر بنشانند که: «مسئله فرهنگ و آموزش و پرورش در رأس مسائل کشور است» (صحیفه امام، جلد 15،ص 309) و یا باید باز هم باید منتظر فجایع دیگری باشیم؟
آیا تصمیم گیران کشور این سخن خمینی کبیر را نشنیده اند که: تکلیف شما آقایان این است که این جوانها را بار بیاورید به طورى که پرورش [پیدا] کنند؛ همانْ آموزشِ تنها نباشد.( ( صحیفه امام ج 6 ص 476)
و هم او است که می گوید: و ما هم مأموریم این جوان هایى را که دست ما هستند و با آنها رابطه داریم، اینها را باید تربیت اسلامى، تربیت دینى و متوجه به مسائل روز کنیم. جورى باشد که از اول، این بچه ها و جوان ها مسائل روز دستشان باشد و بفهمند که باید چه بکنند در آتیه. در پهلوى علم باید این پرورش باشد.( همان)
تکلیف مسئولی که در آموزش و پروش تصمیم گیری می کند، بر اساس نظرات امام مشخص است، وظیفه اصلی و ذاتی او، نه صرفه جویی و کاهش دادن نیروها برای خوشایند تیم اقتصادی دولت است که او باید: در دبیرستان ها، در دبستان ها، از همان اول که بچه ها تحویلشان داده مى شود، باید مسئول تربیت آن ها باشند، مشغول این باشند که این ها را تربیت کنند، یک تربیت صحیح اسلامى؛ که در تربیت صحیح اسلامى همه [خصوصیات] است. یعنى یک مُسْلم اگر همان طورى که اسلام مى خواهد بزرگ بشود، این ممکن نیست که به مملکت خودش خیانت بکند؛ ممکن نیست که به برادر خودش، به همسایه خودش، به همشهرى خودش، به یک آدم غریبه خیانت بکند. اصلًا خیانت منتفى مى شود. ما باید کوشش کنیم که افراد صالح درست بکنیم.( صحیفه امام ج 6 ص 477)
هشدار امام خمیتی امروز به خوبی نمایان است که:، اگر ما و شما دست به هم بدهیم و جوانها را مؤمن، متقى، بار بیاوریم، مملکتمان تا آخر احیا مى شود و اگر چنانچه ما کوتاهى بکنیم، این مسئولیت بزرگ را ما به دوش خودمان بکشیم و کوتاهى بکنیم در حق فرزندان این مملکت، فرض کنید چند روزى هم یک چیزى بشود و یک صورتى پیدا بکند، فردا بدتر از این است، به دست این اشخاصى که اعتقاد ندارند؛ ایمان ندارند؛ توجه به مصالح کشور ندارند؛ فقط براى مصلحت خودش مى خواهد کار بکند. [وضع بدترى پیش مىآید].( صحیفه امام ج 7 ص 472)
این امام است که می گوید: باید شما و ما دست به هم بدهیم براى قشر آتیه که اینها مقدرات مملکت دستشان است، ایمان ایجاد کنیم. شما از دانشگاه مؤمن بیرون بدهید؛ ما از مدرسه ها مؤمن بیرون بدهیم؛ نه عالِم. عالِم تنها فایده ندارد. البته مؤمن تنها هم مؤثر خیلى نیست. خوب، قشرهاى دیگر هم مؤمن هستند. اما عالِم وقتى مؤمن شد، عالِم وقتى متقى شد، آن است که منشأ خیرات و برکات است، و حفظ یک کشور، یا خداى نخواسته از آن طرف به باد دادن یک کشور است. بنا بر این، یک بار سنگینى به عهده ما و شماست و این بار سنگین که به عهده ما و شماست اگر چنان چه درست راه بردیم و به آن شغلى که داشتیم درست عمل کردیم و در کنار علم ایمان را هم تقویت کردیم و برنامهها، برنامههاى سابق نباشد و یک تحول در برنامهها پیدا بشود و کوشش کنید که برنامههایى که براى عقب نگه داشتن ما بوده است این برنامهها تغییر کند؛ البته در موقعش ما کوشش مىکنیم؛ اما شما الآن باید کوشش بکنید. برنامههایى که دیگران براى ما درست کردند ما نباید زیر بار آن برویم. ما باید تغییرش بدهیم. تحول مىخواهد.(صحیفه امام ج 7 ص 473)
پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در راستای وظایف ذاتی خود، که همانا پیگیری گزاره ها و خط مشی های امام خمینی است، به طور جدی به مسائل آموزش و پرورش خواهد وپرداخت و آین مسائل را با صاحب نظران، اساتید و معلمان کشور به گفت و گو خواهد گذاشت.
از آن جا که برخی از مسدولان آموزش و پرورش، مهم ترین عامل این خود کشی ها را، اهمال و کم کاری مشاوران در مدارس دانسته اند، به همین بهانه با عباس فرجی از کارشناسان آموزش و پرورش که سابقه ی 24 سال مشاوره در مدارس تهران را دارد به گفت و گو نشستیم، تا از جایگاه یک مشاور، به بررسی این وقایع، بپردازیم.
جماران در نوبت های آتی، گفت و گو هایی را با صاحب نظران مختلف و مسئولان آموزش و پرورش، ترتیب خواهد داد؛ به امید آن که این پیگیری ها، از بروز این وقایع دردناک در کشور اسلامیمان، جلوگیری کند.
عباس فرجی به جماران گفت:« در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم،»
چه کسی مقصر است؟
عباس فرجی، کارشناس آموزش و پروش، که سابقه ی24 سال مشاوره در مدارس شهر تهران را دارد، در پاسخ به این سوال که « چه کسی یا چه کسانی در این وقابع تلخ مقصر اند؟» گفت: « البته متاسفانه،این روزها بازار اتهام زنی، رونق زیادی دارد و هر کس، برای آن که از بار مسئولیت، شانه خالی کند، دیگری را متهم می کند. در یک گزارش، مدیر کل دفتر وزارتی آموزش و پرورش، در گفتگویی، عملکرد مشاوران را زیر سئوال می برد و با ضعیف دانستن آن ها، انگشت اتهام را به سوی مشاوران مدارس نشانه می گیرد.»
وی افزود: « از سویی دیگر، یکی از نمایندگان مجلس، اظهار می دارد که موضوع خودکشی این دانش‌آموز، به‌طور قطع در مجلس بررسی خواهد شد؛ چرا که آمار خودکشی دانش‌آموزان، به بیش از 10 مورد در سال تحصیلی جاری رسیده است و مسئولان آموزش و پرورش باید در این رابطه پاسخگو باشند. یعنی این نماینده محترم، خود را مبرا از پاسخگویی می داند و صرفا آموزش و پرورش را مقصر معرفی می کند.»
عومل بیرونی یا آموزش و پروش؟ کدام یک سهم بیشتری دارند؟
فرجی درباره ی برخی عوامل این خودکشی ها، به سخن مسئولان آموزش و پرورش استناد کرد و گفت: «از سوی دیگر، مسئولان عالی رتبه ی آموزش و پرورش، ضمن هشدار به خانواده‌ها، اعلام می کنند که بسیاری از خودکشی‌ها، ناشی از عوامل بیرون از مدرسه، از جمله اختلافات خانوادگی و مشکلات شخصی که دانش‌آموزان با پدر و مادر دارند، است و در همین رابطه، به خانواده ها هشدار داده اند مراقب باشند که فرزندانشان، چه کتاب‌هایی را مطالعه یا چه فیلم‌هایی را مشاهده می‌کنند؛ چرا که در بسیاری از فیلم‌ها، نحوه خودکشی به‌طور کامل آموزش داده شده است.»
وی اضافه کرد:«به تعبیری، این بار مسئولان محترم آموزش و پرورش، کلا اشکالات آموزش و پرورش را منکر می شوند و خانواده ها و عوامل بیرونی را مقصر جلوه می دهند.»
فرجی افزود:« اما واقعیت آن است که این دختر نوجوان، قبل از خودکشی، از خود دست نوشته ای به جا گذاشته و علت خودکشی خود را، مسائل فلسفی و نا امیدی از زندگی عنوان کرده است.»
کسی مسئولیت نمی پذیرد
این کارشناس آموزشی با بیان این که، برآیند آن چه از این سخنان بر می آید، این است که هیچ کدام از این حرف های مسئولان، نمی تواند درست نباشد؛ چرا که هیچ کار کارشناسی در این خصوص، صورت نگرفته و صرفا این مسئولان، قصدشان شانه خالی کردن از بار مسئولیت است.»
وی ادامه داد: «یکی می خواهد توپ را در زمین وزات آموزش و پرورش بیاندازد و دیگری، به زمین خانواده و آن یکی، به زمین مشاوران دبیرستان ها.
انگشت اتهام به سوی مشاوران مدارس
فرجی با انتقاد شدید از کسانی که عامل اصلی در این وقایع را ضعف مشاوران مدارس می دانند، خاطر نشان کرد: «جای سئوال آن است که برخی مسئولان، که خود دست اندرکار آموزش و پرورش هستند، چگونه با علم به آ نچه در دبیرستان ها می گذرد، مشاوران را مقصر می دانند؛ مگر آن که فرض بگیریم این دوستان، اصلا در جریان مسائل آموزش و پرورش و مدارس نیستند.»
حذف مشاوره از متوسطه دوم به دستور آموزش و پرورش
وی اضافه کرد: « مثلا آقای فاضل، مدیرکل دفتر وزارتی، که مشاوران مدارس را، به ضعف و اهمال، متهم کرده اند. باید گفت، گویا ایشان خبر ندارند که به دستور همان وزارت خانه، کلیه مشاوران از متوسطه دوم، به متوسطه اول، انتقال داده شده اند تا شاید هدایت تحصیلی، که گره کور آموزشی سال جدید است، باز شود.
وقتی صورت مسئله پاک می شود
فرجی افزود: «با توجه به آن که هدایت تحصیلی، از این پس بایست در پایه نهم، که همان متوسطه اول است، صورت می پذیرد، لذا به دستور مقامات آموزش و پرورش، کلیه ی مشاوران، به متوسطه اول کوچانده شدند و به جرات می توان گفت، ای بسا در حال حاضر، شاید تعداد بسیار کمی از دبیرستان های متوسطه دوم، مشاور داشته باشند.با این توصیف، یا آقای فاضل خبر ندارند که در مجموعه تحت پوشش خود چه می گذرد، و یا خدای ناکرده، عامدانه، با فرافکنی، فقط می خواهند صورت مسئله را پاک کنند.»
مقصر اصلی؛ مشاورانی که در مدارس نیستند!
فرجی با بیان این که با توجه به وضعیت مشاوره در مدارس، منصفانه نیست، بار اصلی را بر دوش مشاوران مدارس بیاندازیم، گفت:« وقتی نیروهای مشاوره را از متوسطه دوم بیرون می کشیم، آیا نباید نیروی جایگزین و متخصص داشته باشیم که از بروز این گونه حوادث جلوگیری کند؟ خوب است مسئولان آموزش و پروش، به رسانه ها، آمار جامعی از مشاوران متوسطه دوم ارائه کنند؛ شاید بتوان تحلیل بهتری از عملکرد مشاوران ترسیم کرد.»
هیچ دوره ای برای توانمند سازی مشاوران مدارس وجود نداشته است!
وی با طرح این سوال که، «آیا اعتبارات لازم، برای توانمند سازی مشاوران، به مسئولان مربوطه داده شده که این گونه مدعی قوی عمل نکردن مشاوران هستیم؟» گفت:« بارها تاکید شده که اطلاعات مشاوران، باید به روز باشد و این نیاز مبرمی، به گذراندن دوره های ضمن خدمت مفید و حرفه ای دارند. مدیران محترم آموزش و پرورش لطف بفرمایند فهرست دوره هایی که برای مشاوران در نظر گرفته اند را بیان نمایند، تا ببینیم چه اقدامات عملی ای، برای توانمند سازی مشاوران داشته اند.»
فرجی ادامه داد: «در حال حاضر، می توان به جرات گفت، حتی برخی از مشاوران، دفتر مشاوره مستقل هم ندارند که در آن با دانش آموز خود به گفت وگو بنشینند و گاهی، از دفترهای مشترک برای مشاوره استفاده می کنند. در چنین بستری، فکر می کنم متهم کردن مشاوران به ضعف، کار سنجیده ای نباشد.»
کارهای غیر تخصصی ای که مشاوران را بر عهده دارند
این کارشناس آموزشی با بیان این که، وقتی حجم سنگینی از کارهای غیرتخصصی را بر دوش مشاوران می نهیم، نباید از آن ها انتظار معجزه داشته باشیم، گفت:« مثلا هدایت تحصیلی، به این سبک و سیاق ،که گره ی کور حال حاضر متوسطه اول می باشد و تاکنون، هیچ دستور العمل مشخصی در این خصوص صادر نشده و فقط همه چیز اقوال شفاهی است، کاری است که ربطی به تخصص مشاوره ندارد و وقت عظیمی از مشاوران مدارس بیهوده به خود اختصاص داده است.»
برخی مدارس متوسطه اول هم مشاور ندارند
وی افزود: « عدم صدور حق التدریس برای آن دسته از دبیرستان های متوسطه اول، که حتی یک مشاور هم در دبیرستان ندارند، ناشی از برنامه های وزات خانه بوده است . همان طور که گفتم، در متوسطه دوم، اصلا مشاوری نداریم که بخواهد به دانش آموزی مشابه این دختر نوجوان که به آخر خط رسیده، کمک کند.»
به ازای هر 15 دانش آموزش یک ساعت مشاوره!
فرجی با بیان این که مطابق دستورالعمل آموزش و پروش، به ازای هر 15 نفر دانش آموز، یک ساعت مشاوره تعلق می گیرد؛ آن هم با احتساب این که، از مجموع ساعات مشاوره ی یک مشاور دبیرستانی، باید ده ساعت تدریس داشته باشد.»
12 ساعت مشاوره برای 500 دانش آموز
وی اضافه کرد:« گمان می کنید مشاوران با این وضعیت، چه کار اعجاب انگیزی می توانند انجام بدهند؟ در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم، البته چنان که گفتم، بسیاری از دبیرستان ها اصلا مشاور ندارند.»
فرجی افزود:« نگاه صرفا آموزشی مدیران مدارس و مسئولان وزارت خانه، و وجود این همه مشکلات روحی و عصبی در جامعه و خانواده ها، در یک اتاق مشاوره چگونه می تواند حل شود؟ چرا دوستان فرافکنی می کنند و انگشت اتهام را به سوی مشاوران روانه می کنند؟ چرا نمی گویند برای مشاوره در مدارس چه کاری انجام داده اند؟»
کمبود 1300 مشاور در مدارس متوسط دوره اول و نبود مشاور در مدارس متوسطه دوم
فرجی برای بیان وضعیت مدارس به آمار مدیر کل شهر تهران استناد کرد وگفت: « بنا به گفته آقای چهاربند، مدیرکل شهر تهران، در حال حاضر 1300 مشاور، برای پوشش دادن دبیرستان های متوسطه اول، کم داریم؛ به تعبیری در حال حاضر، بخشی از دبیرستان ها متوسطه اول هنوز مشاور ندارند. جای تعجب است که دوستان، مشکل دانش آموزی که در متوسطه دوم مشغول به تحصیل است را، به گردن مشاوران می اندازند، در حالی در جریان هستند که اصلا متوسطه دوم، در سال جاری نیروی مشاور نداشته است.»
وی اضافه کرد: « توصیه می کنم مسئولان محترم، قبل از آن که بار مسئولیت را از شانه خود به شانه دیگری بیاندازند، جانب انصاف را رعایت کنند؛ چرا که همه در پیشگاه خداوند منان مسئولیم؛ چه نماینده مجلسی که وزارت آموزش و پرورش را مقصر می داند، چه مسئولی که خانواده را مسبب اصلی می داند و چه مدیرکلی که مشاوری که اصلا وجود ندارد را مقصر می داند و در نهایت چه مشاوری که وقتی حضور دارد درست عمل نمی کند.»
فرجی گفت: « آن چه مهم است، نجات جان نوجوانی است که به مرز پوچی رسیده است و کم نیستند از این دست دانش اموزان و نوجوانان، که اگر به دادشان نرسیم، آن ها هم خدای ناکرده اقدام مشابه ای می توانند داشته باشند.»
در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم، البته چنان که گفتم، بسیاری از دبیرستان ها اصلا مشاور ندارند.
چند روز پیش بود که دانش آموز تیز هوش مدرسه فرزانگان، بعد از پایان امتحان نهایی و بعد از گرفتن عکس یادگاری با دوستانش، به سرویس بهداشتی مدرسه رفت، و با طناب داری که خود آماده کرده بود، دست به خود کشی زد. چنان که روایت کرده اند، این دانش آموز، علت اصلی این خود کشی دردناک را، طی یادداشتی، مشکلات فلسفی ای عنوان کرده بود، که ذهن و روانش را به خود مشغول کرده بودند.
از 30 خرداد ماه سال گذشته تا همین چند روز پیش، یعنی در کمتر از یک سال، 17 دانش آموز دست به خود کشی زده اند و این برای نظامی که بر اساس سند تحول آموزش و پروش، خروجی دانش آموزانش، باید شهروندی خوب و عبدی صالح باشد، فاجعه بار است. آیا این فاجعه دردناک باعث خواهد شد که مسئولان کشور، این گزاره ی مهم پیر جماران را، بر بر صدر بنشانند که: «مسئله فرهنگ و آموزش و پرورش در رأس مسائل کشور است» (صحیفه امام، جلد 15،ص 309) و یا باید باز هم باید منتظر فجایع دیگری باشیم؟
آیا تصمیم گیران کشور این سخن خمینی کبیر را نشنیده اند که: تکلیف شما آقایان این است که این جوانها را بار بیاورید به طورى که پرورش [پیدا] کنند؛ همانْ آموزشِ تنها نباشد.( ( صحیفه امام ج 6 ص 476)
و هم او است که می گوید: و ما هم مأموریم این جوان هایى را که دست ما هستند و با آنها رابطه داریم، اینها را باید تربیت اسلامى، تربیت دینى و متوجه به مسائل روز کنیم. جورى باشد که از اول، این بچه ها و جوان ها مسائل روز دستشان باشد و بفهمند که باید چه بکنند در آتیه. در پهلوى علم باید این پرورش باشد.( همان)
تکلیف مسئولی که در آموزش و پروش تصمیم گیری می کند، بر اساس نظرات امام مشخص است، وظیفه اصلی و ذاتی او، نه صرفه جویی و کاهش دادن نیروها برای خوشایند تیم اقتصادی دولت است که او باید: در دبیرستان ها، در دبستان ها، از همان اول که بچه ها تحویلشان داده مى شود، باید مسئول تربیت آن ها باشند، مشغول این باشند که این ها را تربیت کنند، یک تربیت صحیح اسلامى؛ که در تربیت صحیح اسلامى همه [خصوصیات] است. یعنى یک مُسْلم اگر همان طورى که اسلام مى خواهد بزرگ بشود، این ممکن نیست که به مملکت خودش خیانت بکند؛ ممکن نیست که به برادر خودش، به همسایه خودش، به همشهرى خودش، به یک آدم غریبه خیانت بکند. اصلًا خیانت منتفى مى شود. ما باید کوشش کنیم که افراد صالح درست بکنیم.( صحیفه امام ج 6 ص 477)
هشدار امام خمیتی امروز به خوبی نمایان است که:، اگر ما و شما دست به هم بدهیم و جوانها را مؤمن، متقى، بار بیاوریم، مملکتمان تا آخر احیا مى شود و اگر چنانچه ما کوتاهى بکنیم، این مسئولیت بزرگ را ما به دوش خودمان بکشیم و کوتاهى بکنیم در حق فرزندان این مملکت، فرض کنید چند روزى هم یک چیزى بشود و یک صورتى پیدا بکند، فردا بدتر از این است، به دست این اشخاصى که اعتقاد ندارند؛ ایمان ندارند؛ توجه به مصالح کشور ندارند؛ فقط براى مصلحت خودش مى خواهد کار بکند. [وضع بدترى پیش مىآید].( صحیفه امام ج 7 ص 472)
این امام است که می گوید: باید شما و ما دست به هم بدهیم براى قشر آتیه که اینها مقدرات مملکت دستشان است، ایمان ایجاد کنیم. شما از دانشگاه مؤمن بیرون بدهید؛ ما از مدرسه ها مؤمن بیرون بدهیم؛ نه عالِم. عالِم تنها فایده ندارد. البته مؤمن تنها هم مؤثر خیلى نیست. خوب، قشرهاى دیگر هم مؤمن هستند. اما عالِم وقتى مؤمن شد، عالِم وقتى متقى شد، آن است که منشأ خیرات و برکات است، و حفظ یک کشور، یا خداى نخواسته از آن طرف به باد دادن یک کشور است. بنا بر این، یک بار سنگینى به عهده ما و شماست و این بار سنگین که به عهده ما و شماست اگر چنان چه درست راه بردیم و به آن شغلى که داشتیم درست عمل کردیم و در کنار علم ایمان را هم تقویت کردیم و برنامهها، برنامههاى سابق نباشد و یک تحول در برنامهها پیدا بشود و کوشش کنید که برنامههایى که براى عقب نگه داشتن ما بوده است این برنامهها تغییر کند؛ البته در موقعش ما کوشش مىکنیم؛ اما شما الآن باید کوشش بکنید. برنامههایى که دیگران براى ما درست کردند ما نباید زیر بار آن برویم. ما باید تغییرش بدهیم. تحول مىخواهد.(صحیفه امام ج 7 ص 473)
پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در راستای وظایف ذاتی خود، که همانا پیگیری گزاره ها و خط مشی های امام خمینی است، به طور جدی به مسائل آموزش و پرورش خواهد وپرداخت و آین مسائل را با صاحب نظران، اساتید و معلمان کشور به گفت و گو خواهد گذاشت.
از آن جا که برخی از مسدولان آموزش و پرورش، مهم ترین عامل این خود کشی ها را، اهمال و کم کاری مشاوران در مدارس دانسته اند، به همین بهانه با عباس فرجی از کارشناسان آموزش و پرورش که سابقه ی 24 سال مشاوره در مدارس تهران را دارد به گفت و گو نشستیم، تا از جایگاه یک مشاور، به بررسی این وقایع، بپردازیم.
جماران در نوبت های آتی، گفت و گو هایی را با صاحب نظران مختلف و مسئولان آموزش و پرورش، ترتیب خواهد داد؛ به امید آن که این پیگیری ها، از بروز این وقایع دردناک در کشور اسلامیمان، جلوگیری کند.
عباس فرجی به جماران گفت:« در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم،»
چه کسی مقصر است؟
عباس فرجی، کارشناس آموزش و پروش، که سابقه ی24 سال مشاوره در مدارس شهر تهران را دارد، در پاسخ به این سوال که « چه کسی یا چه کسانی در این وقابع تلخ مقصر اند؟» گفت: « البته متاسفانه،این روزها بازار اتهام زنی، رونق زیادی دارد و هر کس، برای آن که از بار مسئولیت، شانه خالی کند، دیگری را متهم می کند. در یک گزارش، مدیر کل دفتر وزارتی آموزش و پرورش، در گفتگویی، عملکرد مشاوران را زیر سئوال می برد و با ضعیف دانستن آن ها، انگشت اتهام را به سوی مشاوران مدارس نشانه می گیرد.»
وی افزود: « از سویی دیگر، یکی از نمایندگان مجلس، اظهار می دارد که موضوع خودکشی این دانش‌آموز، به‌طور قطع در مجلس بررسی خواهد شد؛ چرا که آمار خودکشی دانش‌آموزان، به بیش از 10 مورد در سال تحصیلی جاری رسیده است و مسئولان آموزش و پرورش باید در این رابطه پاسخگو باشند. یعنی این نماینده محترم، خود را مبرا از پاسخگویی می داند و صرفا آموزش و پرورش را مقصر معرفی می کند.»
عومل بیرونی یا آموزش و پروش؟ کدام یک سهم بیشتری دارند؟
فرجی درباره ی برخی عوامل این خودکشی ها، به سخن مسئولان آموزش و پرورش استناد کرد و گفت: «از سوی دیگر، مسئولان عالی رتبه ی آموزش و پرورش، ضمن هشدار به خانواده‌ها، اعلام می کنند که بسیاری از خودکشی‌ها، ناشی از عوامل بیرون از مدرسه، از جمله اختلافات خانوادگی و مشکلات شخصی که دانش‌آموزان با پدر و مادر دارند، است و در همین رابطه، به خانواده ها هشدار داده اند مراقب باشند که فرزندانشان، چه کتاب‌هایی را مطالعه یا چه فیلم‌هایی را مشاهده می‌کنند؛ چرا که در بسیاری از فیلم‌ها، نحوه خودکشی به‌طور کامل آموزش داده شده است.»
وی اضافه کرد:«به تعبیری، این بار مسئولان محترم آموزش و پرورش، کلا اشکالات آموزش و پرورش را منکر می شوند و خانواده ها و عوامل بیرونی را مقصر جلوه می دهند.»
فرجی افزود:« اما واقعیت آن است که این دختر نوجوان، قبل از خودکشی، از خود دست نوشته ای به جا گذاشته و علت خودکشی خود را، مسائل فلسفی و نا امیدی از زندگی عنوان کرده است.»
کسی مسئولیت نمی پذیرد
این کارشناس آموزشی با بیان این که، برآیند آن چه از این سخنان بر می آید، این است که هیچ کدام از این حرف های مسئولان، نمی تواند درست نباشد؛ چرا که هیچ کار کارشناسی در این خصوص، صورت نگرفته و صرفا این مسئولان، قصدشان شانه خالی کردن از بار مسئولیت است.»
وی ادامه داد: «یکی می خواهد توپ را در زمین وزات آموزش و پرورش بیاندازد و دیگری، به زمین خانواده و آن یکی، به زمین مشاوران دبیرستان ها.
انگشت اتهام به سوی مشاوران مدارس
فرجی با انتقاد شدید از کسانی که عامل اصلی در این وقایع را ضعف مشاوران مدارس می دانند، خاطر نشان کرد: «جای سئوال آن است که برخی مسئولان، که خود دست اندرکار آموزش و پرورش هستند، چگونه با علم به آ نچه در دبیرستان ها می گذرد، مشاوران را مقصر می دانند؛ مگر آن که فرض بگیریم این دوستان، اصلا در جریان مسائل آموزش و پرورش و مدارس نیستند.»
حذف مشاوره از متوسطه دوم به دستور آموزش و پرورش
وی اضافه کرد: « مثلا آقای فاضل، مدیرکل دفتر وزارتی، که مشاوران مدارس را، به ضعف و اهمال، متهم کرده اند. باید گفت، گویا ایشان خبر ندارند که به دستور همان وزارت خانه، کلیه مشاوران از متوسطه دوم، به متوسطه اول، انتقال داده شده اند تا شاید هدایت تحصیلی، که گره کور آموزشی سال جدید است، باز شود.
وقتی صورت مسئله پاک می شود
فرجی افزود: «با توجه به آن که هدایت تحصیلی، از این پس بایست در پایه نهم، که همان متوسطه اول است، صورت می پذیرد، لذا به دستور مقامات آموزش و پرورش، کلیه ی مشاوران، به متوسطه اول کوچانده شدند و به جرات می توان گفت، ای بسا در حال حاضر، شاید تعداد بسیار کمی از دبیرستان های متوسطه دوم، مشاور داشته باشند.با این توصیف، یا آقای فاضل خبر ندارند که در مجموعه تحت پوشش خود چه می گذرد، و یا خدای ناکرده، عامدانه، با فرافکنی، فقط می خواهند صورت مسئله را پاک کنند.»
مقصر اصلی؛ مشاورانی که در مدارس نیستند!
فرجی با بیان این که با توجه به وضعیت مشاوره در مدارس، منصفانه نیست، بار اصلی را بر دوش مشاوران مدارس بیاندازیم، گفت:« وقتی نیروهای مشاوره را از متوسطه دوم بیرون می کشیم، آیا نباید نیروی جایگزین و متخصص داشته باشیم که از بروز این گونه حوادث جلوگیری کند؟ خوب است مسئولان آموزش و پروش، به رسانه ها، آمار جامعی از مشاوران متوسطه دوم ارائه کنند؛ شاید بتوان تحلیل بهتری از عملکرد مشاوران ترسیم کرد.»
هیچ دوره ای برای توانمند سازی مشاوران مدارس وجود نداشته است!
وی با طرح این سوال که، «آیا اعتبارات لازم، برای توانمند سازی مشاوران، به مسئولان مربوطه داده شده که این گونه مدعی قوی عمل نکردن مشاوران هستیم؟» گفت:« بارها تاکید شده که اطلاعات مشاوران، باید به روز باشد و این نیاز مبرمی، به گذراندن دوره های ضمن خدمت مفید و حرفه ای دارند. مدیران محترم آموزش و پرورش لطف بفرمایند فهرست دوره هایی که برای مشاوران در نظر گرفته اند را بیان نمایند، تا ببینیم چه اقدامات عملی ای، برای توانمند سازی مشاوران داشته اند.»
فرجی ادامه داد: «در حال حاضر، می توان به جرات گفت، حتی برخی از مشاوران، دفتر مشاوره مستقل هم ندارند که در آن با دانش آموز خود به گفت وگو بنشینند و گاهی، از دفترهای مشترک برای مشاوره استفاده می کنند. در چنین بستری، فکر می کنم متهم کردن مشاوران به ضعف، کار سنجیده ای نباشد.»
کارهای غیر تخصصی ای که مشاوران را بر عهده دارند
این کارشناس آموزشی با بیان این که، وقتی حجم سنگینی از کارهای غیرتخصصی را بر دوش مشاوران می نهیم، نباید از آن ها انتظار معجزه داشته باشیم، گفت:« مثلا هدایت تحصیلی، به این سبک و سیاق ،که گره ی کور حال حاضر متوسطه اول می باشد و تاکنون، هیچ دستور العمل مشخصی در این خصوص صادر نشده و فقط همه چیز اقوال شفاهی است، کاری است که ربطی به تخصص مشاوره ندارد و وقت عظیمی از مشاوران مدارس بیهوده به خود اختصاص داده است.»
برخی مدارس متوسطه اول هم مشاور ندارند
وی افزود: « عدم صدور حق التدریس برای آن دسته از دبیرستان های متوسطه اول، که حتی یک مشاور هم در دبیرستان ندارند، ناشی از برنامه های وزات خانه بوده است . همان طور که گفتم، در متوسطه دوم، اصلا مشاوری نداریم که بخواهد به دانش آموزی مشابه این دختر نوجوان که به آخر خط رسیده، کمک کند.»
به ازای هر 15 دانش آموزش یک ساعت مشاوره!
فرجی با بیان این که مطابق دستورالعمل آموزش و پروش، به ازای هر 15 نفر دانش آموز، یک ساعت مشاوره تعلق می گیرد؛ آن هم با احتساب این که، از مجموع ساعات مشاوره ی یک مشاور دبیرستانی، باید ده ساعت تدریس داشته باشد.»
12 ساعت مشاوره برای 500 دانش آموز
وی اضافه کرد:« گمان می کنید مشاوران با این وضعیت، چه کار اعجاب انگیزی می توانند انجام بدهند؟ در بسیاری از مدارس، برای 500 دانش آموز، یک نفر مشاور 24 ساعت تعلق گرفته، که از این 24 ساعت، 10 ساعت هم باید صرف تدریس شود؛ یعنی در مجموع، گاهی برای 500 نفر دانش اموز، 12 ساعت مشاوره داریم، البته چنان که گفتم، بسیاری از دبیرستان ها اصلا مشاور ندارند.»
فرجی افزود:« نگاه صرفا آموزشی مدیران مدارس و مسئولان وزارت خانه، و وجود این همه مشکلات روحی و عصبی در جامعه و خانواده ها، در یک اتاق مشاوره چگونه می تواند حل شود؟ چرا دوستان فرافکنی می کنند و انگشت اتهام را به سوی مشاوران روانه می کنند؟ چرا نمی گویند برای مشاوره در مدارس چه کاری انجام داده اند؟»
کمبود 1300 مشاور در مدارس متوسط دوره اول و نبود مشاور در مدارس متوسطه دوم
فرجی برای بیان وضعیت مدارس به آمار مدیر کل شهر تهران استناد کرد وگفت: « بنا به گفته آقای چهاربند، مدیرکل شهر تهران، در حال حاضر 1300 مشاور، برای پوشش دادن دبیرستان های متوسطه اول، کم داریم؛ به تعبیری در حال حاضر، بخشی از دبیرستان ها متوسطه اول هنوز مشاور ندارند. جای تعجب است که دوستان، مشکل دانش آموزی که در متوسطه دوم مشغول به تحصیل است را، به گردن مشاوران می اندازند، در حالی در جریان هستند که اصلا متوسطه دوم، در سال جاری نیروی مشاور نداشته است.»
وی اضافه کرد: « توصیه می کنم مسئولان محترم، قبل از آن که بار مسئولیت را از شانه خود به شانه دیگری بیاندازند، جانب انصاف را رعایت کنند؛ چرا که همه در پیشگاه خداوند منان مسئولیم؛ چه نماینده مجلسی که وزارت آموزش و پرورش را مقصر می داند، چه مسئولی که خانواده را مسبب اصلی می داند و چه مدیرکلی که مشاوری که اصلا وجود ندارد را مقصر می داند و در نهایت چه مشاوری که وقتی حضور دارد درست عمل نمی کند.»
فرجی گفت: « آن چه مهم است، نجات جان نوجوانی است که به مرز پوچی رسیده است و کم نیستند از این دست دانش اموزان و نوجوانان، که اگر به دادشان نرسیم، آن ها هم خدای ناکرده اقدام مشابه ای می توانند داشته باشند.»
منبع: جماران
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
