گاردین و تمثیل اتوبوس‌های خالی برای اصلاحات
دور دوم انتخابات مجلس دهم چند روز دیگر در برخی استان‌ها برگزار می‌شود. درباره اهمیت این انتخابات بر آرایش و توزیع قدرت سیاسی از نظر قطب‌بندی سیاسی دیدگاه‌های متفاوتی در میان ناظران داخلی و خارجی وجود دارد. كارشناسان سیاسی رسانه‌های خارجی نیز با توجه به گزاریش سیاسی رسانه‌ای كه در آن كار می‌كنند مسایل را از آن نگاه بررسی كرده‌اند.
ساعت ۲۴ با تاكید بر اینكه نگاه مربوط به رسانه‌های خارجی قطعا نگاه این رسانه نیست، از امروز تا روز انتخابات برخی دیدگاه‌ها را نقل می‌كند. آنچه می‌خوانید نگاه كارشناسان نشریه نامدار گاردین به انتخابات جمعه آینده است.
بعد از شگفتی اسفندماه پارسال كه در آن اصلاح‌طلبان ایرانی به ویژه در تهران توانستند رقبای اصولگرایشان را با شیوه‌هایی ابتكاری و نو شكست دهند، انتخابات پارلمانی در ایران از صدر اخبار جهانی كنار رفت. با این همه، دور دوم این انتخابات در ۲۹ آوریل برگزار خواهد شد و برای ۶۹ كرسی باقیمانده در سراسر كشور تعیین تكلیف صورت می‌گیرد. این ۶۹ كرسی همان‌هایی هستند كه در ماه فوریه، نتوانستند نمایندگان خود را بشناسند.
تمام كرسی‌های كلان‌شهر تهران، در دور نخست انتخابات پر شده‌اند، هر چند در سه شهر از شهرهای اقماری حومه تهران، در دور دوم انتخابات هم رای‌گیری صورت می‌گیرد. سایر شهرهایی كه در دور دوم هم نامزدهایی خواهند داشت، در ۱۸ استان از ۳۱ استان ایران واقع شده‌اند و شواهد نشان می‌دهند حتی این شهرها هم بر خلاف آنچه كه تصور می‌شود، در ژرفای مجادلات محلی و قومی كوته نظرانه فرو نرفته‌اند.
تنها معدودی از ایرانی‌ها هستند كه هنوز متوجه قطب‌بندی میان اصلاح‌طلبان و رقبای اصولگرای آنها كه چند ده‌های است شاكله ساختار سیاسی ایران را شكل داده است نشده‌اند. یك مثال: یك ویدئو كلیپ ۳۲ ثانیه‌ای كه از یك تجمع در روز ۷ ماه مارس در شهر یزد گرفته شده نشان می‌دهد كه جمعیت تنها با یادآوری یكی از سیاستمداران برجسته ایرانی كه اصلیت یزدی دارد به هیجان می‌آیند.
بسیاری از صاحب‌نظران زندگی در شهرستان‌های ایران را از همان دریچه‌ای می‌بینند كه كارل ماركس، زندگی در روستاهای هند را از نظر گذرانده بود: «جایی كه تاریخ متوقف می‌شود.» شهرهای ایران اما در هر حال از خواب برخاسته‌اند. هشت سال ركود اقتصادی، انزوای بین‌المللی و فساد گسترده در دولت‌های دورهریاست محمود احمدی‌نژاد، بر قوه مجریه شهرستان‌های ایران را به توجه بیشتر ترعیب كرده است. در انتخابات اخیر در ایران، مسائلی فراتر از دغدغه‌های محلی مطرح شده‌اند.
راه‌های پیش پای رای‌دهندگان روشن و واضح‌اند: دو ائتلاف اصلی وجود دارند. اولی ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت است و دومی هم ائتلاف بزرگ كه برخی آنها را بنیادگرا می‌نامند. هر چند گروه سومی هم هستند كه خود را «مستقل» می‌نامند و البته گرایش زیادی به اصولگرایان دارند.
رقابت‌ها بسیار نفس‌گیر است. در دور نخست انتخابات در ۲۴ فوریه، اصلاح‌طلبان توانستند ۸۶ كرسی را از آن خود كنند و این یعنی حدود ۳۸درصد از كرسی‌های مجلس. به دست آوردن تعداد بیشتری كرسی در دور دوم انتخابات، می‌تواند پیروزی آنها در دور نخست را محكم‌تر كند و این دقیقاً همان تصویری است كه موجب می‌شود اصولگرایان هم در فكر جبران شكست‌هایشان باشند. ۶۱ كرسی در ۴۲ منطقه وجود دارد كه می‌توان بر سر آنها رقابت كرد، این در حالی است كه تنها ۸ كرسی هستند كه اصلاح‌طلبان در آنها نامزدی ندارند و بنابراین رقابتی هم وجود ندارد.
در گذشته، اصلاح‌طلبان در مقابل رد صلاحیت كاندیداهایشان كوتاه می‌آمدند، اما این‌بار نه. حتی پس از رد صلاحیت نامزدهای اصلی اصلاح‌طلبان در دور نخست انتخابات پارلمانی، آنها از میان كاندیداهای باقیمانده بهترین‌ها را معرفی كردند. این بدان معناست كه حتی كاندیداهایی كه پیش‌تر مستقل یا حتی اصولگرا تلقی می‌شدند، حالا مجبور‌اند در دور دوم انتخابات در مقابل اصولگرایان تندروتر قرار بگیرند.
یك فعال سیاسی در ایران، این موضوع را اینگونه توضیح می‌دهد: «در ایران، زمانی كه اتوبوس‌های بین شهری از ترمینال‌ها حركت می‌كنند، باز هم در حاشیه شهرها می‌ایستند و برای صندلی‌های باقیمانده در اتوبوس، بلیت‌هایی ارزان قیمت و با تخفیف می‌فروشند. در واقع راه افتادن یك اتوبوس با بلیت‌های تخفیف دار، بهتر از خالی حركت كردن آن است. ما هم قصد داریم درباره انتخابات مجلس همین كار را بكنیم: ما می‌خواهیم از میان كاندیداهای میانه رو یا حتی اصولگرایان عاقل دست به انتخاب بزنیم. این همان بلیت تخفیف‌دار در اتوبوس اصلاحات است.
چشم‌انداز نسبتا مناسب به نظر می‌رسد. اصلاح‌طلبان تخمین می‌زنند اصولگرایان به حداكثر ظرفیت رای خود رسیده باشند. در واقع به نظر می‌رسد اصولگرایان ساده‌تر از سایرین به ندای شركت در انتخابات پاسخ داده باشند. ۳۸ درصد از كسانی كه می‌توانستند در انتخابات شركت كنند اما از این كار به دلایل گوناگون سر باز زدند. بر همین اساس، اصلاح‌طلبان حدس می‌زنند هیچ یك از طرفداران اصولگرایان از انتخابات جا نمانده است و آنها در دور دوم انتخابات هم همان‌گونه حضور می‌یابند كه در دور اول. به این ترتیب، اصلاح‌طلبان می‌توانند روی شانس حضور در انتخابات از سوی كسانی كه در دور اول انتخابات شركت نكرده بودند حساب باز كنند و آنها را به تداوم همان راهی ترغیب كنند كه رییس‌جمهور روحانی در انتخابات سال ۲۰۱۳ گشوده بود.
به گزارش ساعت 24،اصلاح‌طلبان در انتخابات ۲۹ آوریل چند كرسی از ۶۱ كرسی قابل رقابت را به دست می‌آورند؟ پیش‌بینی به این سادگی‌ها نیست. محمد رضا عارف، منتخب انتخابات در تهران و معاون اول رییس‌جمهور خاتمی می‌گوید كسب ۴۰ كرسی از ۶۱ كرسی «هدفی است كه باید به آن برسیم.»
