روزنو : مدیر كل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت امور خارجه در یادداشتی ارتباط كامل كارگزاری بانك های ایرانی با بانك های اروپایی و آسیایی را نیازمند تلاش بیشتر دانست و نوشت: در زمان تحریمها بانكهایی كه زیر پلّه ای محسوب می شدند در اثر كار با ایران به ثروتهای میلیاردی رسیدند.

به گزارش روز نو، در این یادداشت كه حمید بعیدی نژاد روز سه شنبه در صفحه تلگرام خود منتشر كرد، آمده است:
الف- بعد از ابتكار بموقع بانك مركزی برای فراهم كردن امكان بازدید رسانه ها از مركز سوئیفت بانك مركزی، رسانه هایی كه تردید داشتند، هر چند دیر اما بهر حال اعلام كردند: بله سویفت وصل است، ولی بلافاصله اعلام كردند تبادلات بانكی كم است.
ب- با توضیحات روشنگرانه آقای دكتر عراقچی اینك باید روشن شده باشد كه مشكلات اجرایی موجود بر سر راه عادی شدن كامل ارتباطات بانكی، بعلت باقی ماندن تحریمهای ملی موسوم به تحریمهای اولیه آمریكاست كه اصلا در شمول مذاكرات هسته ای قرار نداشت. جمهوری اسلامی ایران بنا بر سیاست اصولی خود اصلا در چارچوب مذاكرات هسته ای قصدی برای ورود به بحث لغو تحریمهای ملی آمریكا علیه ایران كه نیاز به ورود به بحثهایی از جنس روابط دو جانبه دارد، نداشت.
باید روشن باشد كه لغو تحریمهای فرا ملی آمریكا علیه دیگر كشورها و همچنین لغو تحریمهای اتحادیه اروپا و تحریمهای شورای امنیت كه در روز اجرای برجام محقق شده است بمعنای برقراری خودبخود ارتباطات بانكی بین ایران و دیگر كشورها نیست.
برقراری ارتباطات بانكی نیاز به برقراری ارتباط كارگزاری میان تك تك بانكهای ایرانی و بانكهای خارجی دارند. در این نباید تردید داشت كه تحریمها لغو شده اند، اما بانكها كه موسسات خصوصی هستند خود برای برقراری ارتباطات كارگزاری تصمیم می گیرند. عنصر اصلی اشتیاق بانكها در كار با ایران است و موضوع اصلی آن است كه تحریمهای بانكی هم لغو شده اند.
ت- در زمان تحریمها تمامی ارتباطات بانكی ایران با بانكهای اروپا و آسیا بتدریج یكی پس از دیگری قطع شدند و فقط چند بانك خیلی محدود كه چون هیچگونه مراوده خارجی نداشتند، حاضر بودند هر گونه ریسكی را دركار با ایران بپذیرند. این بانكها كه واقعا بانكهایی بودند كه به اصطلاح همكاران بانكی، بانكهای زیر پلّه ای محسوب می شدند در اثر كار با ایران البته به ثروتهای میلیاردی رسیدند ولی خب اثر آن ایجاد فساد اداری در ایران هم بود، كه از جمله به ظهور میلیاردرهای جوان انجامید.
ث- در دوره پس از اجرای برجام و لغو تحریمهای بانكی تلاش جدیدی برای برقراری روابط كارگزاری با بانكهای خارجی آغاز شد و تاكنون حدود 300 رابطه كارگزاری میان بانكهای ایرانی و بانكهای خارجی از جمله بانكهایی در اروپا برقرار شده است، كه به معنای آن است كه تبادلات ارزی میان بانكهای ایرانی و این بانكها برقرار است. بنابر این طرفهای تجاری ایرانی می توانند از این مبادی انتقالات مالی خود را انجام دهند.
ج- اما ایجاد ارتباط كامل كارگزاری میان بانكهای ایرانی و برخی بانكهای معظم اروپایی و آسیایی به كار بیشتری نیاز دارد. چرا كه در آن دوره جریمه بانكهای بزرگ و معظم اروپایی توسط آمریكا چنان با حدّت و شدّت انجام شده است كه هیچكس قصد كار بانكی با ایران را نكند. فهرست جریمه های عمده بانكهای اروپایی و آسیایی خود در این جهت گویاست:

١- بانك HSBC بدلیل كار با ایران، سودان، برمه، عراق و مكزیك در سال 2013 ، جریمه به میزان یك میلیارد و نهصد میلیون دلار،

٢- بانك آلمانی كومرتز بانك، جریمه به میزان یك و نیم میلیارد دلار در سال 2015 به اتهام كار با ایران،

٣- دویتشه بانك از آلمان در سال 2015 جریمه به میزان 258 میلیون دلار به اتهام كار با ایران و سوریه،

٤- بانك فرانسوی پاریبا در سال 2014 به اتهام كار با موسسات تحت تحریم جریمه به میزان وحشتناك هشت میلیارد و نهصد میلیون دلار،

٥- بانك انگلیسی استاندارد چارتر انگلیس بترتیب در سالهای 2012 و 2014 جهت كار با ایران، سوریه، برمه ، لیبی و سودان، جریمه به میزان ششصد و شصت و هفت میلیون دلار و همچنین سیصد میلیون دلار، كه پرونده هنوز هم باز است.

٦- بانك فرانسوی كردیت اگریكول در سال 2014 به اتهام كار با ایران و سودان، جریمه به میزان تقریبی یك میلیارد دلار،

٧- بانك ژاپنی توكیو میتسوبیشی در سالهای 2013 و 2014 به اتهام مربوط به كار با ایران بترتیب جریمه به میزان دویست و پنجاه میلیون دلار و سیصد و پانزده میلیون دلار.

٨- بانك انگلیسی RBS به اتهام كار با ایران، سودان، برمه و كوبا در سال 2013 جریمه به میزان صد میلیون دلار،

٩- بانك انگلیسی لویدز به اتهام كار با ایران، لیبی و سودان در سال 2009 در دو مقطع جریمه به میزان سیصد و پنجاه و دویست و هفده میلیون دلار،

١٠- بانك انگلیسی باركلیز در سال 2010 به اتهام كار با ایران، لیبی و كوبا جریمه به میزان حدود سیصد میلیون دلار،

١١- بانك هلندی ABN/AMRO در سال 2010 به اتهام كار با ایران، لیبی و سودان جریمه به میزان پانصد میلیون دلار،

ك- بانك سویسی كردیت سویس به اتهام كار با ایران در سال 2009 , جریمه به میزان پانصد و سی و شش میلیون دلار،

١٢- بانك سویسی UBS در سال 2006 به اتهام كار با ایران، كوبا و لیبی، جریمه به میزان چهار صد و چهل میلیون دلار،

١٣- بانك هلندی ING در سال 2012
به اتهام كار با ایران و كوبا، جریمه به میزان حدود صد و هفتاد میلیون دلار.

چ- بدیهی است كه این بانكها این جریمه ها را برای این پرداخته اند كه كماكان دسترسی به تجارت و سیستم بانكی آمریكا را از دست ندهند. بر این اساس این بانكها قبل از ریسك دیگری در تصمیم به كار با ایران مایلند كه با انجام مشورتها و كار بیشتر با آمریكا از این كشور در خصوص تعریف كار خود با ایران به تعریف مشخصی برسند. این گفتگوها شروع شده و هم اینك در سطوح مختلف بین ایران، اروپا و آمریكا در جریان است و این یك مطالبه جدی از سوی ایران است كه بانكهای اروپایی و آسیایی باید ضمانتهای كافی برای كار با ایران را بدست آورند. این كار البته ممكن است بدلایل مسائل پیچیده فنی كه دخیل در موضوع است به زمان معقولی نیاز داشته باشد، اما یك مطالبه جدی از سوی ایران و اروپاست كه در این موضوع با یكدیگر موضع مشترك دارند. بی شك پیگیری این موضوع از اولویتهای مهم و اصلی مذاكرات ایران با كشورهای 1+5 در چارچوب اجرای برجام می باشد.