«فهرست امید» چگونه بسته شد؟ روند «ائتلاف» اصلاح‌طلبان، اعتدالی‌ها و اصولگرایان معتدل، چه ساز و کاری داشت؟ این جریان‌های مستقل سیاسی، با چه انگیزه‌ای دور یک میز نشستند، گفت‌وگو کردند و توانستند با به حداقل رساندن فاصله‌ها فهرست واحدی را روانه میدان رقابت کنند؟ اینها پرسش‌هایی است که دبیر اجرایی حزب اعتدال و توسعه به آنها پاسخ داده است. مرتضی بانک در گفت‌وگو با «ایران»، ساز و کار جریان‌های سیاسی حامی دولت برای تدوین فهرست ائتلافی نامزدها را «اجماع» و «اقناع» عنوان و اظهار کرد: «اینکه سهم این جریان و آن حزب چقدر باشد، مطرح نبود. اصلاً سهم‌بندی مطرح نبود، بویژه اینکه سهم‌خواهی طبیعی هم نبود، زیرا بعد از آن رد صلاحیت‌های قابل توجه، اساساً کسی در سبد کاندیداهای تشکل‌ها و احزاب باقی نمی‌ماند که بخواهد سهم‌خواهی کند. اتفاقاً رد صلاحیت‌ها کمک کرد تا کسی دنبال سهم‌خواهی و سهم‌بندی نباشد.» این فعال سیاسی ادامه داد: «شورای اصلاحات بعد از مذاکراتی، به این نتیجه رسید که برای فرآیند وحدت و انسجام، سه نماینده معرفی کند که آقایان موسوی لاری، مرعشی و رهامی از طرف دوستان تعیین شدند و از طرف حزب اعتدال و توسعه و حامیان دولت نیز من، آقای واعظی و آقای ترکان تعیین شدیم.»
عضو ارشد حزب اعتدال و توسعه با بیان اینکه «در این میان به اصولی پایبند شدیم که تدوین این اصول هم به تیمی که از سوی شورای اصلاحات تعیین شده واگذار شد»، خاطرنشان کرد: «نخستین بحث ما این بود که آرامش کشور حفظ شود و در هیچ شرایطی نسبت به قواعد، قوانین و مقررات کشور و دستاوردها یا نهادهای قانونی، رویه‌های غیراصولی در پیش نگیریم و اگر نقطه نظری داریم، تنها از راه‌های قانونی دنبال می‌کنیم.»
بانک درباره شیوه شناسایی و گزینش نامزدها نیز افزود: «دو روش اتخاذ شد. دوستان اصلاحات فراخوانی‌را اعلام کردند و در آن از کسانی که می‌خواهند با آنان کار کنند، خواستند تا ثبت نام کنند که در نتیجه، فهرست 130 نفره‌ای تهیه شد. ما روش دیگری را در پیش گرفتیم. اعتدال و توسعه و یاران اعتدال به این جمع‌بندی رسیدیم که از طریق شناخت و ارتباطات، به فهرست افراد مد نظر خود برسیم. ما به چیزی حدود 70 تا 80 نفر رسیدیم و دوستان دیگر به 120 نفر رسیدند.»
رد صلاحیت‌های گسترده نامزدهای حامی دولت، از دیگر مشکلات فعالان سیاسی در این دوره از انتخابات بود. بانک، ضمن اینکه دلیل اعلام دیرهنگام فهرست را نامشخص بودن وضعیت بررسی صلاحیت‌ها برشمرد، درباره مواجهه با این واقعیت سیاسی و نحوه رایزنی‌ها برای تأیید نامزدهای بیشتر، اظهار کرد: «در مرحله اول تعداد زیادی از یاران ما رد صلاحیت شدند، در صورتی که طرف مقابل چنین مانعی پیش روی خود نداشت. طرف مقابل بلافاصله فهرست خود را تنظیم و اعلام کرد. اما ما مجبور بودیم منتظر بمانیم که آیا صلاحیت برخی افراد تأیید می‌شود یا نمی‌شود. راهی جز این نداشتیم و باید منتظر می‌ماندیم. این بود که 7 یا 8 روز صرف فقط همین یک امر شد.» وی ادامه داد: «بعد از اینکه رایزنی‌های گسترده‌ای صورت گرفت و رفت و آمدهایی شد و فهرست‌هایی را به نهادهای نظارتی ارائه کردیم تا تأیید شوند، بعد هم به صورت محدود تعداد بسیار کمی در نهایت تأیید شدند، در این شرایط مجبور شدیم فهرست را ببندیم. با توجه به اینکه بسیاری از کسانی که بنام و جزو فهرست قبلی برنامه‌ریزی شده ما بودند، حذف شده بودند، در نتیجه باید فرآیند جدیدی را ایجاد می‌کردیم.»
به باور دبیر اجرایی حزب اعتدال و توسعه، رد صلاحیت نامزدهای این «ائتلاف» در نهایت به فرصتی برای این جریان‌های سیاسی تبدیل شد، فرصتی برای معرفی نخبگان سیاسی جدید که بانک این مزیت را این طور تشریح کرد: «گردش نخبگان، بحثی است که همواره در فعالیت‌های اجتماعی، احزاب و تشکل‌ها مطرح است اما به دلیل شرایط خاصی که احزاب و تشکل‌ها دارند، معمولاً گردش نخبگان به ندرت و سختی اتفاق می‌افتد. اینکه گفتم شاید رد صلاحیت‌ها به نفع ما شد، از همین زاویه قابل بحث است.» وی در همین زمینه تصریح کرد: «سیستم سنتی و ساختاری تشکل‌ها و احزاب، معمولاً ایجاب می‌کند به شخصیت‌هایی که از قبل بوده‌اند، بیشتر تکیه و اعتماد شود و احزاب کمتر جرأت و جسارت تغییر را در ترکیب نخبگان خود دارند. به همین دلیل می‌بینیم برخی افراد، همین طور در صحنه سیاسی ماندند، هستند و خواهند بود. پس چه زمانی می‌خواهیم فضا را برای جوان‌تر‌ها یا برای شخصیت‌های نخبه دیگر مهیا کنیم؟ این فرصت معمولاً از سوی خود جریان‌های حزبی فراهم نمی‌شود. اینکه می‌گویم توفیقی برای ما شد، این بود که شرایط زمینه را برای تغییر نخبگان ما ایجاد کرد. البته برای ما خوشایند نبود که فهرست خود را به این صورت ببندیم، اما امکان تغییر نخبگان به خودی خود فراهم شد.»
بانک در پاسخ به اینکه «چه طیفی فراکسیون رهروان را در این ائتلاف نمایندگی می‌کرد؟» گفت: «ما نمایندگی می‌کردیم. این فراکسیون در ذیل ما یعنی حزب اعتدال و توسعه بود. بسیار هم خوب پذیرفته شدند و ما هیچ مشکلی نداشتیم.»
وی همچنین در پاسخ به اینکه «با آقای لاریجانی یا جلالی هم مذاکرات یا نشست‌هایی داشتید؟» خاطرنشان کرد: «ما جلسه و مذاکره داشتیم، هم با آقای لاریجانی و هم با آقای جلالی. با آقای جلالی به عنوان نماینده ایشان ارتباط مستمر داشتیم و جلسات مختلفی برگزار کردیم. تقریباً به همان میزانی که با اصلاح‌طلبان جلسه داشتیم، با این طرف هم جلساتی را برقرار کرده و هم فکری می‌کردیم.»
دبیر اجرایی حزب اعتدال و توسعه در بخش دیگری از این گفت‌وگو، درباره نظرسنجی‌های پیش از انتخابات نیز اظهار کرد: «در تهران، برای هیچ کس قابل پیش‌بینی نبود که هر 30 نامزد فهرست در مرحله اول وارد مجلس شوند. شخصاً معتقد بودم که در دور اول، بیش از 70 درصد از نامزدهای ما به مجلس راه خواهند یافت اما اینکه به این صورت، با این جامعیت و به صورت کامل فهرست ما پیروز شود، واقعاً قابل پیش‌بینی نبود.»
این عضو ارشد حزب اعتدال و توسعه، خاطرنشان کرد: «لازم به یادآوری است که نامزدهای حزب اعتدال و توسعه و فهرست «امید» رأی قاطع و اکثریت منتخبان مجلس را به دست آورده‌اند و در فهرست منتخبان، نقش نامزدهای حزب اعتدال و توسعه بسیار پررنگ است. در حالی تعدادی از روزنامه‌ها و برخی دیگر به دلیل خصلت‌های سیاسی و نگرانی‌هایی که دارند، به هیچ وجه قائل به اتکا نیست. نقش حزب اعتدال و توسعه در پیروزی انتخابات 94، نقشی جدی و اساسی است.»
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
