عارف:در صورت مشاركت ٧٠ درصدي مردم تهران ما پیروز انتخاباتیم/با اصولگرايان به هيچ عنوان ائتلاف نمي‌كنيم/هيچ ائتلافي با صداي ملت نخواهیم داشت
راهبرد اصلاح‌طلبان براي انتخابات مجلس دهم همان نقشه راه آنان در انتخابات رياست‌جمهوري ٩٢ است؛ «اتحاد و اجماع». همين بود كه بازيگران سياسي اصلاح‌طلب اقدام به تشكيل شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي و واگذاري فرآيند انتخاب كانديدا در استان‌ها كردند.
روزنو :
راهبرد اصلاح‌طلبان براي انتخابات مجلس دهم همان نقشه راه آنان در انتخابات رياست‌جمهوري ٩٢ است؛ «اتحاد و اجماع». همين بود كه بازيگران سياسي اصلاح‌طلب اقدام به تشكيل شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي و واگذاري فرآيند انتخاب كانديدا در استان‌ها كردند. اگرچه ردصلاحيت ٩٩ درصدي كانديداهاي اصلاحات راه سختي را براي موفقيت رفرميست‌هاي سياسي ايران ايجاد كرد اما اين دليلي نشد تا اصلاح‌طلبان بازي انتخابات را رها كنند. آنها در عصر عسرتي كه از سر گذرانده‌اند امروز بهتر از هر زمان ديگري مي‌دانند كه سياست، علم تبديل ناممكن‌ها به ممكن‌هاست. بر همين اساس بود كه جداي از بررسي رزومه كانديداهاي گمنام و بر حسب ضرورت ميدان انتخابات اقدام به ائتلاف انتخاباتي با حزب اعتدال و توسعه (حاميان حسن روحاني) كردند. محمدرضا عارف، رييس شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاح‌طلبان و اميد شماره يك اصلاح‌طلبان براي انتخابات مجلس عصر روز گذشته در گفت‌وگو با «اعتماد» از آخرين جزييات ليست انتخاباتي ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتدال و توسعه خبر داد. به گفته محمدرضا عارف اين ليست انتخاباتي در صورت مشاركت ٧٠ درصدي مردم تهران به موفقيت كامل خواهد رسيد. به اعتقاد عارف اگرمشاركت پايين باشد اصولگرايان دوباره مجلس را مي‌گيرند و اين را مقدمه‌اي براي يك دوره‌اي شدن دولت روحاني مي‌داند. عارف همچنين در اين گفت‌وگو خبر احتمال ائتلاف با اصولگرايان را رد كرد و گفت: «با اصولگرايان به هيچ عنوان ائتلاف نمي‌كنيم.» عارف در ادامه اين گفت‌وگو اعلام كرد هيچ ائتلافي با صداي ملت نخواهد داشت. رييس شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاح‌طلبان اما علي مطهري را يك استثناء دانست كه با ديدگاه‌هايي نزديك به اصلاح‌طلبان مي‌تواند در ليست جاي بگيرد. نگراني‌اش اما هزينه‌هاي انتخاباتي بود. گفت كه اصلاح‌طلبان به كانون‌هاي رانت اقتصادي وصل نيستند و بر خلاف رقيب نتوانسته‌اند خيابان‌هاي تهران را با بنرهاي زرد رنگ بپوشانند. اما اميدوار بود كمك‌هاي بدون مطالبه‌گري از سوي خيرين برسد و باري از دوش ستاد برداشته شود.
در آستانه انتخابات مجلس شوراي اسلامي شما فكر مي‌كنيد شرايط مشاركت مردم به چه شكل باشد؟
انتظار ما از همه چهره‌هاي سياسي و رسانه‌ها اين است كه مردم را به حضور حداكثري دعوت كنند. اين حضور براي ما خيلي مهم است. شرايط كشور و مسائلي كه در منطقه داريم ايجاب مي‌كند با حضور گسترده مردم حماسه‌اي باشكوه‌تر از خرداد ٩٢ توسط مردم عزيز كشورمان رقم بخورد.
اين درخواست و مشاركت حداكثري كمتر از سوي اصولگرايان مورد توجه است. علت آن چيست؟
طبيعي است. درصد مشاركت پايين يعني پيروزي رقيب و پيروزي آنها يعني تقابل دوباره مجلس با دولت. و دولت با چالش‌هاي بيشتر و بدتري مواجه خواهد شد. اين را مردم بايد بدانند كه در صورت پيروزي آنها چه بر سر دولت منتخب‌شان مي‌آيد.
و اين مقدمه‌اي است براي يك دوره‌اي شدن دولت روحاني؟
بخشي از جريان اصولگرا خودشان هم اين را بارها گفته‌اند و نقشه‌شان را بر ملا كرده‌اند.
آخرين وضعيت ليست انتخاباتي اصلاح‌طلبان براي تهران چگونه است؟
در مورد بستن ليست تصميم گرفتيم بر اساس شاخص‌هاي علمي كانديداها را معين كنيم. به همين دليل طرح فام (فرم ارزيابي مجلس) را با رويكرد كاملا علمي تهيه كرديم كه در آن به كليه ويژگي‌ها، برجستگي‌ها و سابقه فرد امتياز داديم. قرار بود بر اساس اين امتيازات ليست بسته شود. مبناي قضاوت هم همين ليست بود. اما با توجه به رد صلاحيت‌هايي كه اتفاق افتاد پيش‌بيني مي‌كرديم بخشي از دوستان برگردند. بايد منتظر مي‌مانديم تا نتيجه روشن شود. در عين حال همزمان در تهران فراخوان داديم كساني كه مي‌خواهند در ليست اصلاحات قرار گيرند اعلام آمادگي كنند. حدود ٣٠٠ نفر درخواست دادند. بررسي‌هاي اوليه انجام شد بيش از ١٣٠ نفر براي مصاحبه دعوت شدند و از آنها رزومه دريافت شد. بر اساس همان شاخص‌هاي فام ارزيابي انجام شد. در مرحله اول به ١٠٠ نفر رسيديم و بعد ٦٠ نفر و سپس ٤٠ نفر در اولويت دوم انتخاب شدند. روي ٦٠ نفر كار كرديم كه به تعداد كمتري رسيديم. همزمان موضوع ائتلاف با حاميان دولت مطرح شد.
اين بحث نخستين بار توسط شما مطرح شد يا حاميان دولت؟
از ابتدا وقتي شوراي عالي را تشكيل داديم حزب اعتدال و توسعه را هم دعوت كرديم. يك جلسه آمدند و بعد ديگر شركت نكردند اما از اول نگاه‌شان هماهنگي و همكاري با هم بود. ما در ساز و كار استان‌ها از ابتدا حاميان دولت را ديديم. اين‌بار ما تصميم گرفتيم در تهران دخالتي نكنيم و در استان‌ها عنوان شوراهاي ما «اصلاح‌طلبان و حاميان دولت» شد. در هر حوزه هم احزاب و نخبگان اصلاح‌طلب و حاميان دولت حضور داشتند. اما در تهران بحث خاصي داشتيم كه مسووليت بستن ليست به عهده هيات رييسه شورا گذاشته شد. احساس مي‌شد كه حاميان دولت و به خصوص حزب اعتدال و توسعه قصد دارد ليست جداگانه‌اي بدهد. در همه مواضع و صحبت‌هاي ما اين تاكيد وجود داشت كه ساز و كار ٩٢ را كه ائتلاف ارزشمندي شكل گرفت ادامه دهيم. بناي ما از اول ليست مشترك با حاميان دولت بود منتها دوستان گاهي اين رويكرد را عنوان مي‌كردند و گاهي هم عنوان مي‌كردند بين اصلاح‌طلبان و اصولگرايان معتدل ليست مي‌بنديم. با توجه به شرايطي كه هر دو گروه بعد از رد صلاحيت‌ها با آن مواجه شديم ضرورت ليست مشترك بيشتر حس شد.
به جز رد صلاحيت‌ها چه وجه مشترك ديگري با اعتدال و توسعه داريد؟
آنها ساز و كار خودشان را دارند. اما در هدف‌گذاري مشترك بوديم و هستيم. ما در لزوم حفظ سرمايه ٩٢ كاملا مشترك هستيم. ما معتقديم آن سرمايه متعلق به اصلاح‌طلبان است يا مي‌توانيم بگوييم سهم بزرگي از اين سرمايه متعلق به جريان اصلاحات است. اعتداليون هم نقش داشتند. حزب اعتدال و توسعه حامي آقاي روحاني بود. هر دو معتقد بوديم مجلسي بايد سر كار بيايد كه دولت را در رسيدن به برنامه‌هايش كمك كند.
اين نگاه ايجابي بود. آيا در اهداف سلبي هم مشتركاتي داريد؟
نگاه درون جرياني ما اين بود كه ليست‌مان بايد كاملا اصلاح‌طلب باشد. طبيعتا اگر بحث ائتلاف مطرح شود ساز و كار تغيير مي‌كند. ما نام ائتلاف‌مان را ائتلاف فراگير اصلاح‌طلبان گذاشتيم. در روزهاي اخير كه بحث ائتلاف پيش آمد ساز و كار جديد را تعريف مي‌كنيم. هر دو طرف به دنبال شكل گرفتن مجلس معتدل هستيم.
تعريف شما از معتدل چيست؟ در جريان اصولگرايي خيلي از گروه‌ها كه امروز در ليست آنها هم حضور پررنگي دارند آرزوي مرگ اصلاحات را داشتند.
ما براي هيچ‌كس آرزوي مرگ نداريم. گفتمان اصلاحات با شعار زنده‌باد سازگاري دارد نه مرگ. نگاه ما ايجابي است و مي‌دانيم گفتمان اصلاحات مي‌تواند راه پيشرفت دولت و توسعه كشور را هموار كند و در عين حال هزينه‌هاي جريانات تند و مواضع دو سال اخيرشان كه موانع جدي براي دولت ايجاد كردند را ديديم. برجام دستاورد بزرگي براي ملت است و مي‌توانستيم آن را بهتر براي مردم معرفي كنيم. ولي يك جريان در مجلس اين امكان را از دولت گرفت كه در جامعه نشاط پيدا كند. ما فكر مي‌كنيم به طور طبيعي با حضور اكثريت اصلاح‌طلبان در مجلس خود به خود آنها حذف مي‌شوند. موضع ما حمايت از برجام است. مي‌خواهيم مجلسي روي كار بيايد كه به دولت كمك كند تا برجام به بهترين نحو اجرا شود و دستاوردهايي كه برجام در بخش‌هاي مختلف خواهد داشت حداكثر استفاده بشود.
اگر فرض كنيم ليست ائتلافي راي بياورد كف رايي كه براي ليست متصور هستيد چقدر است؟
ما در كل كشور پيش‌بيني و برنامه‌ريزي‌مان بالاي ٧٠ درصد است و تهران را مي‌توانيم بالاي ٦٠ درصد يعني بيش از سه ميليون راي‌دهنده تصور كنيم.
حضور حداكثري مردم چرا اهميت دارد؟
پشتوانه انقلاب ما مردم هستند. تحليل غربي‌ها اين است كه حضور مردم پاي صندوق راي نشان‌دهنده مشروعيت نظام است. اتفاقي كه بعد از خرداد ٩٢ افتاد را ببينيد. غرب تمكين كرد پاي ميز مذاكره بيايد و ساز و كار مذاكره با ما را هم پذيرفت. ابرقدرت‌ها يك سوي ميز و يك كشور در حال توسعه طرف ديگر ميز نشستند. من مطمئنم اين نتيجه حضور مردم بود. غرب با وجود همه تبليغاتي كه در مورد فاصله گرفتن مردم كرد ديد كه بالاي ٧٠ درصد مشاركت كردند. ما اميدواريم همين فضا و بلكه بهتر از آن شكل گيرد.
فارغ از بحث مشروعيت تحليل شما از نسبت مشاركت در انتخابات و احتمال پيروزي اصلاح‌طلبان چيست؟
بر اساس تحليل آمار ادوار گذشته انتخابات تا حدود ٥٠ درصد مشاركت مردم عموما راي تكليفي‌ها هستند. در اين بازه حدود ٢٦ درصد متعلق به اصلاح‌طلبان و ٢٤ درصد متعلق به اصولگرايان است. البته دوستان اصولگراي ما هم تقريبا برعكس همين تحليل را دارند و سهم خودشان را بيشتر مي‌دانند. از ٥٠ درصد به بالا شانس ما به طور طبيعي بالا مي‌رود و مي‌توانيم آراي بالاي ٥٠ درصد به نسبت دو به يك بين ما و اصولگرايان تقسيم مي‌شود. به همين دليل براي ما حضور حداكثري بسيار مفيد است. اگر ما بتوانيم به جاي ٦٠ درصد ٧٠ درصد مردم را ترغيب به راي دادن كنيم شرايط بهتر هم مي‌شود و در آن ١٠ درصد حدود ٧ تا ٨ درصدش متعلق به اصلاحات است.
ما در مجلس نهم ١٨ نماينده با راي كمتر از ٣٥٠ هزار نفر داشتيم. اگر مفروض بگيريم ٦٠ درصد تهراني‌ها در انتخابات شركت كنند چه تعدادي از ليست شانس پيروزي دارند؟
پيش‌بيني سخت است اما ما خوشبينيم كه اگر بتوانيم ٧٠ درصد مشاركت جلب كنيم اكثريت ليست ما در دور اول راي مي‌آورند. فضايي هم كه در كل كشور و به ويژه تهران شاهديم اين را تاييد مي‌كند.
همزماني اين دو انتخابات و نوشتن ٤٦ اسم سر صندوق براي راي‌دهندگان كار مشكلي است و عموما راي‌دهندگان تمام ٤٦ نام را نمي‌نويسند. براي اين مشكل چه راه‌حلي وجود دارد؟
در گذشته كه اين دو انتخابات جدا بود خيلي‌ها ليست را كامل نمي‌نوشتند. الان به جز ٣٠ نفر مجلس ١٦ نفر هم براي خبرگان بايد بنويسند. براي ما بسيار مهم است كه نام هر ٤٦ نفر نوشته شود. خواهش ما از مردم اين است كه ١٠ دقيقه وقت بگذارند. هم ليست ٣٠ نفره تهران براي ما مهم است و هم ١٦ نفر خبرگان. راي خبرگان هم ان‌شاء‌الله بالا باشد.
١٦ نفر خبرگاني كه جريان اصلاحات حمايت مي‌كند همان ليست آيت‌الله هاشمي است؟
بله. ما در جلسه اخير شورا تصويب كرديم از ليست مشترك آقاي هاشمي، مجمع روحانيون مبارز و مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم حمايت كنيم. هر نامي براي آن انتخاب شود ما در كل كشور از اين ليست حمايت مي‌كنيم و توصيه مي‌كنيم مردم به آن ليست راي دهند.
شما در مجمع با برخي آقايان دوستي خاصي داريد. اگر ليست اصولگرايان راي نياورد چه پيام سياسي دارد؟
رفاقت ما با همه كساني است كه آرمان‌ها و ارزش‌هاي نظام را قبول دارند اما رفاقت را با اختلاف نظرهاي سياسي خلط نمي‌كنيم. اتفاقا مشكلاتي كه در گذشته كشور با آن مواجه شد همين بود كه برخي رفاقت‌شان را در كار سياسي دخيل كردند و به حب و بغض تبديل شد. ما مي‌گوييم راهكار حل مشكلات كشور حاكميت تفكر اصلاحات است. تجربه گذشته نشان داده جريان اصولگرا به تنهايي نمي‌تواند كشور را اداره كند. عملكرد هشت سال دولت نهم و دهم را ببينيد. به صورت واضحي نشان مي‌دهد كه قانون برنامه و سياست‌هاي كلي نظام را كنار گذاشتندو بدهي‌هاي كلاني را براي دولت آقاي روحاني به ارث گذاشتند. اما عملكرد ٨ سال دولت اصلاحات را ببينيد. در هر شاخصي نگاه كنيد عملكرد ما روشن است. من بر اين باورم كه اين دو جريان حذف شدني نيستند. بعد از اتمام هر رويداد سياسي بايد با رفاقت و دوستي كشور را اداره كنيم. ما اگر در مجلس اكثريت را به دست بياوريم حتما از اصولگرايان هم استفاده خواهيم كرد. اما شما رفتار اصولگرايان را در شوراي شهر ببينيد. در تهران ما ١٣ تا ١٤ عضو اصلاح‌طلب داريم اما آيا آنها كمترين نقشي در اداره شوراي شهر تهران دارند؟ ما رفتارمان با رقيب اينگونه نخواهد بود و حتما در هيات رييسه و اداره كميسيون‌ها از اصولگرايان استفاده خواهيم كرد. ما اعتقاد به تحميل اراده و ديكتاتوري اكثريت نداريم. شرايط كشور ما به گونه‌اي نيست كه يك جريان سياسي بتواند به تنهايي كشور را اداره كند. اما پيام سياسي اين اتفاقي كه گفتيد اين است كه مردم تفكر اصلاح‌طلبي را براي اداره كشور مفيد مي‌بينند.
شما چقدر علاقه داريد اصولگرايان راي نياورند؟
ما علاقه داريم اقبال مردم به ليست خودمان باشد. خود به خود طرف مقابل اين خواسته، راي نياوردن رقيب است. اما ما فكر مي‌كنيم با رقابت اخلاقي مي‌توانيم اين بازي را به برد - برد تبديل كنيم. مبنا منافع ملي است و هر كس راي آورد بايد قدردان مردم باشد و به فكر حذف رقيب نيفتد.
برسيم به ليست انتخاباتي ائتلاف. الان در چه وضعيتي به سر مي‌بريم؟
جلسه‌اي قرار بود امروز (شنبه) بعد از ظهر باشد كه به دليل مشغله دوستان به شب موكول شد. ما اميدوار بوديم كه امشب (شنبه) ليست را ببنديم اما به دليل تاخير در جلسه عملا روز يكشنبه ليست را اعلام مي‌كنيم. ما تا پيش از نهايي شدن ليست هيچ اسمي اعلام نمي‌كنيم. ما نه مي‌خواهيم سهم‌خواهي كنيم و نه به سهم‌خواهي‌ها پاسخ مي‌دهيم. مبناي ما تفاهم است. حزب اعتدال و توسعه نمايندگاني به هيات رييسه شوراي عالي معرفي كرده‌اند كه ما مشغول تعامل و تفاهم براي بستن ليست هستيم. خوشبختانه حدود ٨٠ درصد نفراتي كه آنها اعلام كردند با ليست ما مشترك است. اميدواريم در جلسات آتي روي آن ٢٠ درصد باقيمانده هم به تفاهم برسيم. الان در حال بررسي روي كانديداهاي اختصاصي خودمان هستيم اميدواريم به نتيجه برسيم.
وقتي نام ائتلاف تغيير كند آيا در گستره وسيع جديدي كه تعريف مي‌شود اصولگرايان معتدل هم وارد ليست خواهند شد؟
ما از ابتدا بحث‌مان اين بود كه با اصولگرايان رقابت مي‌كنيم.
البته شما اول پيشنهاد ائتلاف داديد.
من يك سال و نيم قبل ائتلاف نسبي را پيشنهاد دادم. گفتم ٣٠ نفر در كل كشور مشترك داشته باشيم كه اين لولاي وصل دو جناح در اداره مجلس باشد اما دوستان استقبال نكردند و برخورد سردي داشتند. پس از آن ما هم گفتيم ليست‌مان اصلاح‌طلبانه خواهد بود و موضوع ائتلاف را كنار گذاشتيم. امروز از آن مرحله عبور كرده‌ايم.
امكان بازگشت به آن تئوري وجود دارد؟
امروز ديگر خير. الان وقت ائتلاف با اصولگرايان نيست.
با اين رد صلاحيت‌هاي گسترده و اينكه طيف آقاي لاريجاني هم مصون نمانده و خودشان مي‌گويند دستمزد بيرون آوردن برجام بود. با اين شرايط هم قرار نيست ائتلافي صورت گيرد؟
آنها در برجام وظيفه‌شان را انجام دادند. مگر قرار بود كار ديگري بكنند؟ ما از آن متشكريم اما برجام دستاورد نظام بود و دولت سياست‌هاي كلي نظام و اوامر رهبري را پيگيري كرد. آيا قرار بود مساله‌اي كه دستاورد نظام است از مجلس بيرون نيايد؟ البته ما واقفيم كه عده‌اي نمي‌خواستند اين اتفاق بيفتد و بابت مديريت آقاي لاريجاني و ساير دوستان هم ممنونيم اما اينگونه نيست كه تصور كنيد تصويب برجام در مجلس امتياز ويژه‌اي براي برخي ايجاد مي‌كند تا در ليست اصلاح‌طلبان قرار گيرند. خود آقايان در گذشته رييس مذاكره‌كنندگان ايراني بودند. مجلس بايد هم اينكار را مي‌كرد. مجلس وظيفه‌اش را انجام داد. بنابراين ليست ما اصلاح طبلي است و اگر با حاميان دولت ائتلاف كنيم فقط با حزب اعتدال و توسعه مذاكره مي‌كنيم و در ليست ما اصولگرايان نخواهند بود. در ليست ما نمايندگان اعتدال و توسعه خواهند بود.
اگر حزب اعتدال و توسعه نمايندگاني معرفي كرد كه در طيف اصولگرايان معتدل قرار مي‌گيرند تكليف چيست؟
در آن صورت ما تصميم مي‌گيريم كه چه كنيم. اگر در جلسات و مشورت‌هايي كه صورت مي‌دهيم به نتيجه برسيم كه حضور اين افراد به نفع اصلاحات است قطعا ما كاري مي‌كنيم كه منافع ملي و مرزهاي جريان اصلاحات هر دو رعايت شود. بايد صبر كنيد تا نتيجه مذاكرات و مشورت‌ها در سطوح مختلف روشن شود. ممكن است من به عنوان يك شخص مخالف باشم اما بايد منتظر نتيجه فرآيند باشيم.
تكليف آقاي مطهري چه شد؟
اجازه بدهيد من در مورد اسامي صحبت نكنم. ما با هيچ حزبي جز اصلاح‌طلبان و اعتدال و توسعه بناي مذاكره نداريم. بنابراين ليست مشتركي بين ما و صداي ملت شكل نخواهد گرفت. با اين حال موضوع شخص آقاي مطهري متفاوت است. ايشان ديدگاه‌هايي بسيار نزديك به جريان اصلاحات دارد و در ميان افراد اوليه ما خواهد بود اما تا نهايي نشده نمي‌توانيم به قطعيت بگوييم.
فرض كنيد حاميان آقاي لاريجاني، اعتدال و توسعه، صداي ملت و اصلاح‌طلبان با چهار ليست متفاوت وارد انتخابات شوند. در مقابل رقيب چه كار خواهيد كرد با چهار ليست؟
فرض ما اين است كه بايد با حاميان دولت يعني حزب اعتدال و توسعه ليست مشترك بدهيم. ما در سال ٩٢ يك اقدامي انجام داديم كه بايد آن را ادامه دهيم. اين كار مورد استقبال مردم قرار گرفت و مردم توقع دارند كه همان كار را انجام دهيم. ما دست‌مان را براي ادامه آن اقدام دراز كرده‌ايم. اگر نتيجه بگيريم همان كار را انجام مي‌دهيم اگر نه هويت‌مان را فداي ليست نمي‌كنيم. مردم و جوانان از ما نمي‌پذيرند دست از هويت خودمان بكشيم.
ائتلاف با اعتدال و توسعه پايين آوردن سقف اصلاح‌طلبي نيست؟
نه. در هيچ ائتلافي شما روي هويت‌تان خط قرمز نمي‌كشيد. ائتلاف ساز و كار خودش را دارد. مصلحت كشور و حاميان دولت ائتلاف است. ما بايد همان نقش را ادامه دهيم.
جلسه نهايي چه زماني برگزار مي‌شود؟
اميدواريم صبح يكشنبه تصميم نهايي را بگيريم.
اسم ائتلاف چه خواهد بود؟
پيشنهاد ما اين است كه نامش را «ائتلاف ٩٢- گام دوم» بگذاريم. هر حزبي هم مي‌تواند پايين ليست نام حزب خودش را در تبليغات بگذارد.
اگر تفاهم حاصل نشود؟
ليست ٣٥ نفره ما آماده است. شايد چهره‌هاي شاخص سياسي اكثريت ليست ما را تشكيل ندهند اما همه چهره‌ها ارزشمند و نخبه هستند.
هزينه‌هاي ستاد ائتلاف چگونه تامين مي‌شود؟
ما با كانون‌هاي اقتصادي ارتباط نداريم ياد گرفته‌ايم روي پاي خودمان بايستيم نه رانت‌هاي اقتصادي. ما يك شماره حساب اعلام كرده‌ايم. از مردم هم مي‌خواهيم كمك كنند. برآوردهايي داشته‌ايم كه بخشي از هزينه‌ها را احزاب و كانديداها تامين كنند.
اسپانسر نداريد؟
تا اينجا خير، حالا ممكن است يك فرد خير پيدا شود و كمك‌مان كند.
اگر آن فرد خير مطالباتي داشته باشد يا سهميه‌اي از ليست بخواهد چطور؟
ابدا زير بار چنين درخواست‌هاي نمي‌رويم. با هيچ شرطي كمك نمي‌پذيريم. شما ٢٢ بهمن ديديد كه رقيب ما بنرهاي متعددي داشت اما ما هيچ كاري نكرديم. فعلا مشكل اقتصادي داريم.
ليست شما مورد حمايت چه كساني است؟
ما اميدواريم ليست مورد حمايت همه بزرگان اصلاحات باشد. البته امضاي شخصي نخواهد داشت. عكس حاميان ليست را هم كه به دلايلي كه مي‌دانيد نمي‌توانيم چاپ كنيم.
شما در طول مصاحبه چندبار نام رييس دولت اصلاحات را برديد اما مي‌دانيد كه محدوديت‌هايي وضع شده است. اگر وارد مجلس شويد قدرت لابي و چانه‌زني‌تان با امروز متفاوت خواهد بود. آيا براي مرتفع كردن چنين مشكلاتي برنامه داريد؟
وظيفه مجلس نيست اما در رايزني‌ها و تعاملات و مسير اعتماد‌سازي كه با حاكميت داريم راه براي حل برخي مسائل از جمله ممنوع التصويري و مساله حصر هموارتر مي‌شود.
بدنه اجتماعي جريان اصلاحات مي‌تواند اميدوار باشد؟
ما حتما براي رسيدن به تفاهم پيگيري مي‌كنيم.
نظر شما در مورد رياست مجلس چيست؟
من سه دهه خدمت كرده‌ام و نشان داده‌ام در هر شرايطي مسووليت خودم را انجام مي‌دهم. از الان به رياست فكر نمي‌كنيم.
آيا شما اين پتانسيل را داريد كه در مجلس بخشي از بدبيني‌هاي موجود نسبت به اصلاح‌طلبان را رفع كنيد؟
به دلايلي نوعي بدبيني پيش آمده و به نظر من زاويه گرفتن است. يكي از راهبردهاي ما كاهش اين بدبيني بوده است. بخشي از حاكميت نبايد احساس كند طيف‌هايي از اصلاح‌طلبان مي‌خواهند رو در روي نظام قرار گيرند. به نظرم در طول اين دوسال موفق بوده‌ايم. ما در مسير ادامه اين راهبرد هستيم و تا رفع همه بدبيني‌ها همين راهبرد را ادامه مي‌دهيم. البته اين به معناي نفي رقابت سياسي با رقيبان اصولگرا نيست.
از سال ٩٢ به اين سو هر بار اصلاح‌طلبان با بدنه اجتماعي‌شان به صحنه آمده جريان راست احساس وحشت مي‌كند. اين ترس چه هزينه‌هايي دارد؟
رشد فكري جريانات سياسي ارتقا نيافته. رقيب فكر مي‌كند اگر جريان اصلاح‌طلب به قدرت برسد آنها را از كانون‌هاي قدرت‌شان كنار مي‌گذارد و اين باعث وحشت‌شان مي‌شود. آنها با سوبسيدي كه در اختيار دارند تلاش خود را براي حذف جريان اصلاحات به كار مي‌برند. برخي از تندروهاي رقيب ما را تا تهمت به براندازي پيش بردند. رقابت غير ارزشي همين است اما ما نمي‌توانيم ارزش‌ها را به خاطر اهداف كوتاه مدت سياسي كنار بگذاريم. نتيجه اين رفتار فاصله گرفتن مردم و جوانان از نظام و ارزش‌هاي اخلاقي است. بايد اين را دريابيم.
فعاليت انتخاباتي براي رياست‌جمهوري سخت‌تر است يا مجلس؟
كار سنگين و سختي را در اين ماه‌ها داشتم. براي نخستين بار يك شورا بايد فرماندهي مي‌كرد. خيلي كار پيچيده‌اي بود اما خدا كمك كرد. واقعا اگر بگويم در اين چند ماه يك شب خواب راحت نداشتم بيراه نيست.
همه آن تنش‌هاي قبلي رفع شد؟
در شورا مشكلي نداريم و عموما تصميمات اجماعي است.
از قبول رياست شورا پشيمان نيستيد؟
نه. من وظيفه‌ام را انجام دادم. دينم را به نظام و اصلاحات ادا مي‌كنم.
شما از معدود اصلاح‌طلباني هستيد كه هنوز تحمل مي‌شويد. گفتمان اصلاحات در مجمع چقدر طرفدار دارد؟
فضاي كلي مجمع را در اين ١٠ سال عموما كارشناسي و اجماعي ديده‌ام. تقريبا دو جريان اصلي روي راهبردهاي كلي تقريبا اجماع داريم و اگر اختلافي داريم اين اختلاف كاملا كارشناسي و به دور از قطب‌بندي‌هاي سياسي است. اين مدل موفقي است. در گذشته مواردي بوده كه مساله سياسي بوده و بحث‌ها سياسي شده بود. در دولت اصلاحات نمونه اين را داشتيم. نبايد بگذاريم مسائلي مثل بودجه شوراي نگهبان در دولت اصلاحات به يك تقابل جناحي درون مجمع تبديل شود. بايد مراقبت كنيم اين مرجع عاليقدر را حفظ كنيم.
اين محصول مدل مديريت آقاي هاشمي است؟
قطعا شيوه مديريت ايشان نقش برجسته‌اي در شكل گرفتن چنين فضايي دارد. خود اعضا نيز نقش مثبتي دارند. فضاي مجمع دوستانه و كارشناسي است. مثلا وقتي بحثي مطرح مي‌شود من، آقايان ناطق، حداد، ميرسليم و ولايتي با هم همفكري مي‌كنيم و اگر پيشنهادي باشد يكي از ما ارايه مي‌كند.
گفتمان اصلاحات در مجمع چقدر محبوبيت دارد؟
به هر حال اكثريت اصولگرا هستند اما كسي خط و نشان نمي‌كشد و فضا انصافا دوستانه است. صادقانه مي‌گويم حتي با اعضايي كه در رسانه‌ها مواضع تندي مي‌گيرند هم با رفاقت برخورد مي‌كنيم.
به عنوان مثال يك مقام مجمع امروز تندترين مواضع را عليه اصلاح‌طلبان اتخاذ مي‌كند و فردا صبح در مجمع با هم خوش و بش مي‌كنيد؟ شما هم به او نمي‌گوييد اين چه حرف‌هايي بود عليه ما زدي؟
حال و احوال مي‌كنيم اما در گفت‌وگو‌هاي خصوصي با هم حرف مي‌زنيم و مواضع‌مان را مي‌گوييم. اتفاقا خيلي هم موثر است و فكر مي‌كنم در تلطيف فضا موثر است.
