بیکاری، اشتغالزایی و کلماتی نظیر اینها، از دغدغه های دولت تدبیر و امید بوده و هست. معضلی که جامعه بزرگی از جمعیت ایران را دربرگرفته است و رهایی یافتن از آن نیازمند دست به دست دادن ها و گذاشت و برداشت قوانین و لوایح بسیار است. مشکلی که به دولت قبل و بعد برنمی گردد به شرایط فعلی مربوط می شود و کلیدش به دست بسیاری از مسئولانی است که در این زمینه، می توانند گره‌گشا باشند. مسیری صعب العبور که رسیدن به مقصدش می‌تواند مشکل را از جامعه جوانان بزداید. در این میان، نرخ هایی عنوان می شود و درصدبندی هایی می آید و می رود. اما گفتن بسیاری از این درصدها واقعا دردی را از تن خسته جوانان تحصیلکرده بیکار درمان نمی کند. 

بی توجهی به اشتغالزایی

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس از نرخ بیکاری بیش از 14 درصد آمار می دهد و دولت را مکلف به ارائه نسخه جدیدی برای مقابله با این معضل بزرگ اجتماعی می کند. وی معتقد است که دولت به این مقوله بی توجه بوده و افزایش این نرخ را معادل با افزایش بسیاری از آسیب های اجتماعی می داند. محمد اسماعیل سعیدی می گوید: در برنامه ششم دولت، نسحه جدیدی برای رفع بیکاری ارائه نداده است. وی در این میان به صحبت های محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت مبنی بر اینکه نرخ بیکاری از 4/10 درصد در سال 94 تا پایان برنامه ششم به 7 درصد می رسد، اشاره می کند و می گوید: حل معضل بیکاری دستوری نیست و باید تدابیر ویژه برای آن اتخاذ شود، البته در برنامه ششم هم دولت آنطور که باید و شاید به موضوع اشتغالزایی توجهی نکرده است.

نسخه های بی نتیجه

اما این که آیا نسخه رفع بیکاری به خوبی پیچیده خواهد شد یا خیر مساله ای است که این روزها، بسیار بر سر زبان ها افتاده است. این نماینده مجلس شورای اسلامی می گوید: دولت در برنامه ششم توسعه برای حل معضل بیکاری نسخه های بدون نتیجه گذشته را مطرح کرده است. اینکه برای حل معضل بیکاری تنها به صرف پول و هزینه های آنچنانی توجه شود، نمی توان انتظار افزایش اشتغال را حتی در طولانی مدت داشت. بنابراین باید علل بیکاری به درستی شناسایی و ریشه ای حل شود. سر لوحه رفع معضل بیکاری عمل به سیاست های اقتصاد مقاومتی است. کل برنامه پنجم تاکنون زیر 25 درصد محقق شده است، بنابراین دولت باید مشخص کند چه تضمینی برای این وجود دارد که برنامه ششم توسعه بیشتر از 25 درصد محقق شود البته یکی از مهم ترین دلایل افزایش بیکاری در شرایط امروز جامعه بی توجهی به بحث تولید و صادرات است. در حال حاضر شهرک های صنعتی در معرض و تهدید تعطیلی و پلمب قرار دارند، گفت: در هرکدام از واحدهای صنعتی حداقل 3 و حداکثر 150 نفر مشغول به فعالیت هستند که درصورت حمایت های دولتی می توان ظرفیت این واحدهای صنعتی را به 10 برابر افزایش داد و به دنبال آن هزاران نفر می توانند دراین واحدها مشغول به کار شوند اما متاسفانه درحال حاضر با واردات بی رویه ضربه شدیدی به تولید داخلی وارد شده است.

تعدیل نیرو

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی باز هم به اقدامات انجام نشده دولت در جهت حمایت از تولید اشاره می‌کند و می افزاید: متاسفانه نرخ بیکاری در حال حاضر بیش از 14 درصد است و اکثر کارخانه ها و کارگاه ها در سال جاری با تعدیل نیرو روبرو شدند هرچند که تعریف مسئولان از اشتغال در کشور تعریف اشتباهی است و باید در آن تجدید نظر صورت گیرد. اما وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی معتقد است کاهش نرخ بیکاری تا پایان کار دولت ضرورت دارد و می گوید: در این راستا دولت برنامه ها و طرح هایی را برای حمایت از جوانان کارآفرین دارد که گامی مهم در جهت ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری محسوب می شود. و در ادامه می افزاید: با فراگیری مهارت های فنی و حرفه ای و ارائه آموزش های فنی و حرفه ای به جوانان می توانیم مسیر توسعه اشتغال را در کشور با سهولت طی کرده و به سمت کاهش نرخ بیکاری و تک رقمی شدن آن پیش برویم. تربیت افراد متخصص و ماهر در کشور می تواند عاملی بسیار مهم و راهکاری اساسی در توسعه اشتغال، رفع بیکاری و توسعه اقتصادی باشد. 

کش و قوس های تشریفاتی

معضل این جمعیت همچنان در کش و قوس های تشریفاتی حل نشده باقی مانده است. جمعیتی که می تواند فرصت مناسبی برای کشور 78 میلیون نفری ایران باشد که بتواند بر طبق یک برنامه دقیق، از نیروی کار خود بهترین بهره وری را داشته باشد تا بتواند در مسیر پیشرفت قرار بگیرد. این ظرفیت بالقوه می تواند به سمت فعالیت های اقتصادی و تولیدی و در نتیجه ارتقای سطح رشد اقتصادی و رونق هدایت شود. اما بسیاری از مشکلات و ناهمواری ها بر سر این مسیر قرار دارد. آماده نبودن زیر ساختهای لازم برای بازار کار ایران و همچنین ناتوانی بسیاری از بنگاه‌ها در به کارگیری این ظرفیت عظیم، واردات بی رویه انواع و اقسام لوازم و ... باعث دست و پاگیر شدن راه حل های این معضل عظیم خواهد شد.