روزنو : دومین نشست رسانهای نمایش "خاطرات و کابوس های یک جامهدار" ظهر سهشنبه ۱۹ آبان ماه برگزار شد.
فردین خلعتبری آهنگساز نمایش "خاطرات و کابوسها..." در ابتدای این نشست گفت: تنها دلیل همکاریام در این اثر حضور رفیعی در جایگاه کارگردان است؛ چراکه فکر میکنم حضور در کنار دکتر رفیعی علاوه بر یادگیری هنر در تمامی ابعادش، جنبههای آموزنده دیگری هم دارد؛ مواردی مانند اینکه چطور سخن بگوییم و البته این یادگیریها شامل موسیقی هم میشود.
خلعتبری در همین خصوص افزود: شاهد خواهید بود که موسیقی این نمایش نتیجه حضور من در تمرینها و در کنار هنرمندانی است که از جان و دل برای اجرا مایه گذاشتهاند. تمام تلاش خودم را برای نزدیک شدن به روحیات رفیعی بهکار گرفتهام اگرچه باید بگویم کار کردن با علی رفیعی ساده نیست چون او بسیار دقیق است و به آنچه میخواهد کاملا آگاه است.
این هنرمند در ادامه اظهار کرد: بهطور معمول یک آهنگساز هنگامی با آثار تئاتری روبهرو میشود که بازیها به نقطهای رسیده و طراحی دکور نیز سر و شکلاش را پیدا کرده است.
او افزود: بدون آنکه بخواهم اغراق کنم باید بگویم تا روز پایان کار تن و بدنم میلرزید و خودم را آماده کرده بودم آقای رفیعی هر لحظه بگویدهیچ کدام از این موسیقیها را دوست ندارم.
سیامک صفری بازیگر نقش جامهدار نیز درباره همکاری با این کارگردان گفت: این نمایش در ادامه آثار پیشین رفیعی بار دیگر یک اتفاق مهم در تئاتر ایران است و مانند همیشه در زیباترین شکل روی صحنه میرود. در این نمایش من نقش جامهدار را برعهده دارم که داستان در ذهن او میگذرد و خوشبختانه عنوانی که در نظر گرفته شده به خوبی همه چیز را توضیح میدهد؛ تمام اتفاقات از زاویه دید جامهدار روایت میشود که در حقیقت خاطرات و کابوسهای او از قتل میرزا تقیخان امیرکبیر است.
علی رفیعی کارگردان این نمایش هم درباره حضور سیامک صفری بیان کرد:: در سال ۷۶ نمایش "یک روز خاطرهانگیز برای دانشمند بزرگ وو" را به صحنه بردم که در بدترین شرایط اجرا شد. مدتی بعد از اجرا در جشنواره تئاتر فجر آقای سلیمی، مدیر وقت مرکز هنرهای نمایشی با من تماس گرفت و درخواست اجرای این کار در زمانی زودتر از موعد مقرر را داشت.
این کارگردان پیشکسوت تئاتر در همین زمینه افزود: آن نمایش ناکام ماند؛ نمایشی که در آن از سیامک صفری خواستم تا دو نقش برعهده داشته باشد. برای انتخاب سیامک نیازی به فکر کردن نداشتم و به او گفتم اگر نقش را نپذیرد نمایش را به صحنه نمیبرم. بین من و سیامک هیچگاه کلنجار کارگردان و بازیگر وجود نداشته و رابطه ما به یک اشاره است. همواره از اینکه سیامک صفری ایفای نقش شخصیتهای مهم آثارم را برعهده داشته بسیار خوشحالم.
صفری در این بخش از نشست و در ادامه سخنان رفیعی تصریح کرد: باید بگویم آنچه در بازیگری من متبلور شده به دلیل حضور در نمایشهای دکتر رفیعی است و آن گروه از مخاطبان که تئاتر را دنبال میکنند میدانند در نمایشهایی جز آثار آقای رفیعی پایم روی صحنه محکم نیست.
این بازیگر افزود: گاهی به من نقد میکنند که وقتی در نمایشهای دیگر روی صحنه میروم نسبت به آنچه اتفاق میافتد بیتفاوت هستم، اما در واقع این گفته درست نیست بلکه دلیل این امر این است که در آن نمایشها کارگردانی توانا همچون رفیعی بالای سرم نیست.
در بخش دیگر این نشست علی رفیعی درباره تغییرهای ایجاد شده در اجرای نمایش گفت: بعد از گذشت دو ماه از آغاز تمرینها تصمیم گرفتم از کرونومتر برای سنجیدن زمان هر صحنه استفاده کنم. ما ۵۴ تابلو داشتیم و ثانیههای هر بخش را با دقت محاسبه میکردیم و سپس ریتم را به بازیگران انتقال میدادم. ما اگر ریتم نداشته باشیم و تنها به فکر افزایش سرعت باشیم کار به هیچ وجه درست پیش نمیرود. به این ترتیب با حذف صحنههایی که چندان در پیشرفت کار تعیینکننده نبودند زمان نمایشی که ابتدا ۳:۴۵ دقیقه طول میکشید تا ۱۰ روز قبل به ۲:۴۸ کاهش یافت که اگر تعویض صحنهها درست و طبق زمانبندی اتفاق بیفتد در نهایت با زمان ۲ ساعت و ۲۰ دقیقه برای کل اجراها مواجه خواهیم شد.
رفیعی درباره کوتاه کردن متن نیز اظهار کرد: این کار بسیار دشوار است چرا که وقتی متن نوشته میشود به پاره تن تبدیل میشود و حذف آن حتی اگر در پیشبرد نمایش بیتاثیر باشد کار سادهای نیست.
این کارگردان خاطرنشان کرد: وقتی کارگردان مخاطب را از نقاط مختلف شهر به سالن دعوت میکند قصد آزار او را ندارد بلکه میخواهد رویاهای خود را با او در میان بگذارد تا با رویاهای خودش ترکیب کند و به افقهای دیگری برسد؛به خصوص در این دوران که شاید مخاطب به دلایلی حوصله زمان طولانی را نداشته باشد.
علی رفیعی در پایان سخنانش درباره همکاری با فردین خلعتبری نیز گفت: با آقای خلعتبری به ایجاز صحبت کردم. او تنها دو جلسه سر تمرین آمد و بعد یک CD برایم فرستاد که شامل ۵ دقیقه موسیقی، حاصل آنچه دریافت کرده بود میشد و یک توضیح کوتاه. برخلاف تجربههای گذشته هیچ وقت بهطور علنی اعلام نکردم دنبال چه موسیقی یا استفاده از چه تعداد ساز هستم، اما نتیجه کار مانند چیزی است که در تمام تار و پود نمایش تنیده میشود. در حقیقت من بعد از مدتها آنچه در ذهن داشتم را به آسانی و مانند نعمتی از آسمان دریافت کردم.
شایان ذکر است؛ نمایش "خاطرات و کابوسهای یک جامهدار از قتل میرزا تقیخان امیر کبیر" به کارگردانی علی رفیعی از روز پنجشنبه، ۲۱ آبان ماه ساعت ۱۸ در تالار وحدت روی صحنه میرود.