رئیس‌جمهوری آمریکا و اتحادیه اروپا عصر روز گذشته دستورات لازم برای لغو و تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران را صادر کردند. به این ترتیب اجرای برجام رسما آغاز شده و جمهوری اسلامی نیز به تعهدات خود در این خصوص عمل خواهد کرد.
درباره شرایط بین‌المللی و اقتصادی پسابرجام اظهارنظرهای متفاوتی انجام شده اما سوال مهم دیگری که در این میان باید به آن پرداخت این است که شرایط
سیاسی–اجتماعی داخلی تا چه حد متاثر از اجرای برجام خواهد بود.
عبدالله ناصری عضو بنیاد باران می‌گوید: دولت باید مراقب انتظارهای به‌وجود آمده پس از برجام باشد. به گفته این تحلیلگر سیاسی آنچه تاکنون از دولت دیده‌ایم ناشی از یک «دل‌گندگی» و «صبر زیاد» برای برنامه‌ریزی اجتماعی- سیاسی پسابرجام بوده است.
با آغاز نخستین روز از اجرای برجام به نظر می‌رسد باید نیم‌نگاهی هم به تاثیرات داخلی و سیاسی این موضوع داشته باشیم. فکر می‌کنید آرایش نیروهای سیاسی پس از اجرای برجام تا چه اندازه تغییر خواهد کرد؟
اگر این اقدامات به صورت مطلوب پیش برود و انتظارات دولت را به‌طور کامل برآورده کند باید دولت فکری هم برای اقناع افکار عمومی داشته باشد. من پیش از این هم پیش‌بینی کرده بودم که اجرای برجام موجب دوقطبی شدن جامعه می‌شود و همان‌طور که دیدیم این موضوع در مجلس اتفاق افتاد.
این دوقطبی چنان تشدیدشده که آقای باهنر مجبور می‌شود در روزنامه ایران یادداشت بدهد و نمایندگان را از نسبت ناروا دادن به یکدیگر و وزرا بر حذر بدارد. توافقنامه هسته‌ای در جامعه ما با دستاوردهای اقتصادی گره خورده است و اگر در میان‌مدت اتفاق خاصی نتواند به‌وجود بیاورد، حتما دچار بحران می‌شود.
این بحران هم از طرف تبلیغات رقبا خواهد بود و هم این‌که به لحاظ اجتماعی دولت باید بتواند انتظارات را مدیریت کند. درواقع من فکر می‌کنم دولت باید هرچه سریع‌تر فکري جدی برای وضع اقتصادی جامعه کند زیرا چیزی به پایان دوره اولش باقی نمانده و در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ٩٦ باید به همه این موارد پاسخ بدهد، هرچند من معتقدم دولت آقای روحانی می‌تواند در آن انتخابات هم پیروز بشود.
می‌توانیم بگوییم برجام و اجرای آن نهایتا چه اثراتی در عرصه سیاسی ایران و جریانات فعال در آن خواهد داشت؟
باور دارم که بخشی از این چهره‌های تندرو برای همیشه با سیاست خداحافظی می‌کنند زیرا نمی‌توانند اتفاقات رخ داده را برای هواداران‌شان توجیه کنند.
هرچند نباید این موضوع را نیز فراموش کنیم که برجام درنهایت باعث تشدید دوقطبی‌سازی در جامعه شد و همان‌طور که دیدیم در میان نمایندگان هم این اتفاق افتاد. به نظر من این قصه تمام نشده است زیرا برخی به لحاظ فکری نزدیک به جریان مخالف برجام هستند. بنابراین دولت باید دستاوردها را دنبال کند و به‌طور جدی برای آن فکری کند که متاسفانه با تامل و صبر و درنگ در این حوزه پیش می‌رود.
فکر می‌کنید این ناشی از یک تأمل است یا این‌که هنوز برنامه‌ای برای اداره انتظارات پسابرجام وجود ندارد؟
به نظر من دولت باید به‌طور جدی تجدید‌نظرهایی را در سطوح میانی و عالی آغاز کند. در حال حاضر همه حواس‌ها به انتخابات و همه دغدغه‌ها به انتخاب فرماندار و بخشدار توسط وزارت کشور معطوف شده است.
درست است که اینها مسائل مهمی است اما واقعیت این است که براي عرصه‌های اجتماعی– اقتصادی دولت باید به‌طور جدی فکري اساسی کند. دولت به‌طور جدی تصمیم گرفته نرخ سود بانکی را کاهش بدهد اما یکی از اقتصاددانان گفته بود دولت باید مراقب باشد در دامی مانند کمپین تحریم خرید خودرو نیفتد! به نظر من دولت باید بیشتر به این مسائل توجه کند.
تیم اقتصادی دولت نمی‌تواند به دور از شناخت جامعه ایرانی تصمیم اقتصادی بگیرد. در این شرایط باید متوجه باشیم که رکود می‌تواند خطرناک‌تر از هر رخداد دیگری برای جامعه باشد.
من دو حدس راجع به شرایط فعلی دولت می‌زنم، یکی این‌که دولت برنامه‌ای برای این شرایط ندارد و دیگر این‌که تاخیرهایش ناشی از دل‌گندگی و صبر زیادی است که درنهایت منتج به اقدامی عملی خواهد شد.
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
