
شتاب ظریف و کری بر اجرای برجام
روزنو :فریدون مجلسی
روز شنبه در نیویورک همزمان با برگزاری اجلاس سازمان ملل متحد روسای کشورها، مجالی دیگر برای جان کری و محمدجواد ظریف به وجود آمد تا یکبار دیگر به دیدار و گفتوگو با یکدیگر پرداخته و همچنین درباره نحوه چگونگی اجرای برجام به مذاکره بپردازند. همانطور که سخنگوی وزارت خارجه ایران مرضیه افخم تاکید کرد: «گفتوگوی طرفین حول مسائل منطقه نبوده و تاکید دو دیپلمات ارشد وزارت خارجه تهران و واشنگتن بیشتر بر لغو تحریمها و چگونگی اجرایی شدن هر چه سریعتر تعهدات متقابل بوده است.» اما آنچه از سخنان وزرای خارجه ایران و آمریکا برمیآید نشان میدهد میان دو دیپلمات درباره موضوعاتی پیرامون دستیابی به راهحلی جهت فائق آمدن بر بحران یمن و سوریه نیز سخنانی به میان آمده است. در صورت صحت این موضوع، درمییابیم که آمریکا روی ایران به عنوان یک قدرت منطقهای و با نفوذ در حل و فصل مسائل مربوط به منطقه و خاورمیانه بویژه بحران در کشورهای درگیر جنگ و تروریسم حساب باز کرده است و به طور قطع ایران در مذاکرات آینده غرب در مورد مبارزه با افراطگرایی، خشونتطلبی و تروریسم سهیم خواهد شد. آمریکاییها به تازگی دریافتهاند که معارضان سوری که تحت تعلیم برخی کشورهای غربی بودند سلاحها و مهمات خود را به گروهک تروریستی جبهه النصره تحویل دادهاند و این مساله اسباب نگرانی بسیاری از کشورها از جمله غرب را فراهم آورده و از سویی سبب تقویت موضع تروریستهای سلفی شده است. به همین دلیل به نظر باید توافقی میان نیروهای مدنی دولت سوریه و اقلیتهای آسیبدیده از گروههای افراطی مانند کردها، ایزدیها، آسوریها، آرامیها و غیره صورت بگیرد تا در حقیقت بتوانند نیروهای اپوزیسیون سوریه را وارد سازشی کنند تا در مقابل جایی برای افراطیون سلفی باقی نماند. از دیگر سو مهاجرت حجم گستردهای از پناهندگان سوری به اروپا منجر خواهد شد که اروپاییها ناگزیر برای رفع مشکلات خودشان هم که شده دنبال یک راهحل عاقلانه و سریع بروند. ورود روسها به استان لاذقیه در سوریه و تقویت نظامی نیروهای دولتی و شکست افراطیون تحتحمایت عربستان در نهایت منجر خواهد شد تا اروپا و ایران به یک راهحل منطقی در مورد بحران سوریه دست یابند. گفتوگوی ظریف و جان کری همچنین به مساله تحریمها و چگونگی اجرای تعهدات معطوف بوده است. همانطور که طرفین پیش از این در بیانیه مشترک خود به آن اشاره کردند در صورت تصویب برجام و توافق نهایی، از آخر سال جاری میلادی لغو تحریم شروع خواهد شد و طرفین باید به طور متقابل به اجرای تعهدات خود پایبند باشند. از این رو دو دیپلمات ارشد ایران و آمریکا به همراه سایر طرفهای توافق سعی دارند زودتر از پایان سال میلادی تعهداتشان را به مرحله اجرا برسانند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز بر اساس گزارشاتی که به عمل آمده از پارچین نمونهبرداری کرده و بدین ترتیب پس از انتشار گزارش آژانس راه برای اجرای تعهدات بازخواهد شد. ظریف و کری با وجود فشار تندروها در دو طرف بسیار مصمماند که برجام را به پایان واقعی خود برسانند و قبل از آغاز سال میلادی جدید وارد فاز عملی برجام شوند. گرچه هنوز وضعیت برجام در مجلس ایران روشن نشده اما تصور نمیرود نمایندگان مجلس شورای اسلامی بخواهند مخالفتی نسبت به برجام به عمل آورند؛ زیرا زمان زیادی به پایان عمر مجلس نمانده بنابراین اقدامات مخرب و مواضع تند برخی نمایندگان تندرو شانس سیاسی دیگری برای آنها باقی نخواهد گذاشت.