زيباسازي جنگل آهن و آسمان خراش
روزنو :جلوه‌هاي بصري شهر يعني معماري و نحوه چيدمان شهري در زيبايي آن حرف اول و آخر را مي‌زند.
جلوه‌هاي بصري شهر يعني معماري و نحوه چيدمان شهري در زيبايي آن حرف اول و آخر را مي‌زند. جلوه‌هاي بصري يعني همه آن چيزهايي كه در شهر در معرض ديد قرار دارد و عابران آنها را يك بار يا هزاران بار ملاقات مي‌كنند. اين جلوه‌هاي بصري شامل نماي ساختمان، ديوارهاي بين آنها، رنگ‌آميزي بناها، تجهيزات شهري شامل پل، گذرگاه، جدول و ... است. در كنار هم قرار گرفتن اين مناظر و تصوير كلي كه با ديدن همه اين تصاوير در ذهن فرد متبادر مي‌شود، بسيار مانا و ماندگار است. نشاط و روحيه سرزندگي مردمان يك شهر نيز با ديدن اين همه طراوت و زيبايي مضاعف شده و همه از زندگي در شهري زيبا و شاداب لذت خواهند برد. اين در حالي است كه در حال حاضر بسياري از كلان‌شهرهاي ما زيبايي بصري مناسب ندارند و به جنگل آهن و آسمان‌خراش تبديل شده‌اند.
تا حالا از خودتان پرسيده‌ايد هزينه كاشت يك نهال چقدر است؟ مطمئنا كمتر كسي مي‌داند كه اين روزها با مبلغي كمتر از پنج هزار تومان مي‌توان نهال بسياري از درخت‌هاي موجود را خريد و آن را در كمتر از پنج دقيقه كاشت. حالا تصور كنيد اگر هر شهروند فقط يك نهال بكارد و آن را در حياط يا محوطه جلو منزلش هر از چند گاهي مواظبت و آبياري كند اين شهر چه قدر سرسبز و زيبا خواهد بود؟ متاسفانه مشكل اينجاست كه در اين شهر همه فقط به زيبايي داخل منزل و دكوراسيون آن توجه مي‌كنند در حالي كه حتي از منظر زيبايي‌شناسي نيز قرار داشتن يك خانه زيبا در محيطي زشت و كثيف چندان نمي‌تواند مطلوب باشد. علاوه بر اين نهال بسياري از گياهان گياه بالارونده يا موچسب بدون هيچ مواظبت و آبياري فقط اگر تخم آن در جايي كاشته شود فضايي به اندازه صدها متر را فرا مي‌گيرد. اين گياه با خاصيت پيشروي و چسبندگي كه دارد براي ديوارهاي اطراف بزرگراه‌ها و ديوارهايي كه خالي مانده بسيار گزينه مناسبي است و همان‌طور كه گفته شد نگهداري آن هيچ مراقبتي نياز ندارد.
بالكن‌هاي زشت و بدمنظره
در كنار سرسبزي و كاشت گياه و نهال كه اصلي‌ترين تاثير را در زيبايي جلوه‌هاي بصري شهرها دارد، بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه هر منزل مسكوني صرف‌نظر از اينكه نما و شكل كلي آن ساختمان چه بوده و تا چه حد براي جلوه‌هاي بصري شهر مفيد باشد، فضاهايي تحت عنوان بالكن، پنجره و درهاي مشرف به خيابان و كوچه به جز در اصلي دارد كه در معرض ديد قرار دارد. همه ما در موارد زيادي شاهد اين هستيم كه براي مثال بالكن بسياري از منازل به انباري يا زباله‌داني تبديل شده در حالي كه در حاشيه گذرگاه و در معرض ديد عموم قرار دارد. در كنار اين موضوع برخي شهروندان به دليل زندگي در محيط آپارتمان و نداشتن حياط اقدام به پهن كردن لباس‌هاي خود در بالكن منزل مي‌كنند در حالي كه اين اقدام تاثير بدي بر زيبايي شهر و ديد كساني دارد كه از آنجا عبور مي‌كنند. سال گذشته يكي از اعضاي كميسيون اجتماعي شوراي شهر تهران با انتقاد از نازيبا بودن شهر تهران آن را سرد و بي‌روح خواند. فاطمه دانشور با انتقاد از اينكه تهران تبديل به شهري خاكستري و بی‌نشاط شده است، گفت: ادبيات و فرهنگ ما ايراني‌ها غني از نكات آموزشي است. مباحثي كه مي‌توانند از مسير هنر ديوارنگاري، نشاط را به چهره شهر بازگردانند. البته دانشور ديوارنگاري شهرداري با كمك هنرمندان و مردم را مرهم اين زخم دانسته بود، در صورتي كه اگر همه ديوارهاي غيرمشرف و بدون مالك اين شهر و شهرهاي ديگر هم با ادبيات و متون فاخر رنگ‌آميزي شود باز هم حجم وسيعي از دايره ديد ما را در شهرها منازلی تشكيل مي‌دهند كه مرمت و زيبا كردن آن فقط با كوشش و همت خود شهروندان ميسر است و شهري كه همه خانه‌هاي آن زيبا باشد بي‌شك زيبا خواهد بود.
اختصاص بالكن و پشت بام به فضاي سبز
يكي از اعضاي شوراي شهر تهران درباره منظر شهر به «آرمان» مي‌گويد: منظر يك شهر ريشه در فرهنگ يك جامعه مدني دارد. غلامرضا انصاري مي‌افزايد: اين تاثير به اين شكل است كه هر چقدر نظم و انضباط و رفتار قابل قبول اجتماعي وجود داشته باشد تاثير بيشتري بر معماري و منظر شهر دارد و يك تمدن و دوره تاريخي را اصولا با معماري آن مي‌سنجند. اين عضو شوراي شهر اذعان مي‌كند: در يكي، دو دهه قبل معماري بومي خود را به فراموشي سپرده‌ايم و جلوه‌هاي زيبا و دلپذير معماري از بين رفته است. انصاري با اشاره به اقدامات دولتي كه براي تشويق مردم به زيباتر كردن نماي ساختمان‌هايشان انجام شده، عنوان مي‌كند: يكي از اقداماتي كه در سطح شهرداري و وزارت مسكن و شهرسازي در اين خصوص انجام شده، اين است كه شوراي عالي شهرسازي تخفيف‌هايي براي كساني كه نماي ساختمان‌هايشان زيبا بوده يا متناسب با معماري بومي باشد، قائل شده كه اين اقدام بسيار موثر است. انصاري با بيان اينكه سبك زندگي شهري و آپارتمان‌نشيني اقتضائات خود را دارد، مي‌افزايد: زندگي در آپارتمان نبايد باعث شود مردم از درخت و فضاي سبز فاصله بگيرند. بالكن و پشت بام اين ساختمان‌ها مكان مناسبي براي كاشت درخت و آوردن گياهان به منزل مسكوني است كه براي اين كار حداقل آب نياز است. انصاري با اشاره به اينكه رسانه‌ها بايد روي فرهنگ مردم و ضرورت زيبا كردن شهر و تلاش براي اين امر كار كنند، مي‌گويد: در منطقه‌اي خشك و بي‌آب و علف زندگي مي‌كنيم در حالي كه شهرهايي مانند تهران، اصفهان و مشهد كه اين روزها بيابان شده‌اند زماني باغ شهر بوده است. انصاري مي‌گويد: بايد همه با هم تلاش كنيم فضاي سبز را از منازل خود گسترش دهيم اگر هر كسي به اندازه وسع خود در اين زمينه تلاش كند دير يا زود شهري زيبا خواهيم داشت.
در شهرهاي ما شادي وجود ندارد
يك كارشناس مسائل شهري هم در اين زمينه به «آرمان» مي‌گويد: شهرهاي ايران خيلي زيبا نيستند. كمتر كسي است كه با اصل اين جمله مخالفتي داشته باشد. شهرهايي كه زيبا نيستند، محوريت در آنها با ماشين‌هاست نه آدم‌ها و كساني كه اصلي‌ترين ضربه را از اين شهرها مي‌خورند جوانان هستند كه اقتضائات سني‌شان ايجاب مي‌كند كه حتما پرشور و بانشاط باشند. گيتي اعتماد در رابطه با نقش شهروندان در اين زيبايي مي‌افزايد: در شهرها باید شادی بیشتری وجود داشته باشد. اعتماد با اشاره به اينكه در درجه اول مديران بايد آگاهي داشته باشند و تاثير رنگ، تزئينات و... را بدانند و بعد شهروندان، مي‌گويد: تمام اين مسائل در روحيه جمعي شهروندان تاثير دارد. براي مثال همه مي‌دانيم كه درخت در زيبايي شهر و همچنين روحيه شهروندان تاثير مثبت دارد. اين يك امر بديهي است اما معلوم نيست چرا در شهر تهران از درخت پلاستيكي استفاده مي‌شود. در ميدان تجريش تهران كه يكي از ميادين مهم شهر است، درخت پلاستيكي تعبيه شده است!اعتماد با بيان اينكه نقاشي‌هاي ديواري مي‌توانند چهره شهر را زيبا كنند، ادامه مي‌دهد: اين امر در صورتي است كه نقاشي‌ها با انجام كار كارشناسي انتخاب شوند.
