دلواپسان چه خوابی برای توافق دیده اند؟/ مجلس یکپارچه منتظر نتیجه کمیسیون برجام است
مجلس یکپارچه منتظر نتیجه کمیسیون برجام است. بعد از تنشهای به وجود آمده در کمیسیون آن هم در روزهای تعطیل صحن علنی و هیجان از حضور آمانو، حالا همه چشم به جلسات هفته آینده دوختهاند. جلساتی که قرار است کمیسیون در یکی از آنها گزارش حاصل از بررسیهای پر از درگیری و تنش خود را به صحن بیاورد.
روزنو : مجلس یکپارچه منتظر نتیجه کمیسیون برجام است. بعد از تنشهای به وجود آمده در کمیسیون آن هم در روزهای تعطیل صحن علنی و هیجان از حضور آمانو، حالا همه چشم به جلسات هفته آینده دوختهاند. جلساتی که قرار است کمیسیون در یکی از آنها گزارش حاصل از بررسیهای پر از درگیری و تنش خود را به صحن بیاورد.
مخالفان که به جز ارائه گزارش خوابهای دیگری هم دارند؛ خواب ارائه طرح برای الزام و ایجاد تکلیف برای دولت که مشخص نیست دقیقا به چه چیزی خواهد رسید. آن هم در شرایطی که دولت خود تمایلی به ارائه لایحه نداشته و در برابر آن مقاومت کرده است.
جواد جهانگیرزاده، عضو کمیسیون امنیت ملی درباره گزارش کمیسیون به ابهاماتی اشاره میکند که باید به آنها توجه جدی داشت. او تاکید کرد: «درباره کمیسیون و گزارشی که قرار است ارائه شود دو نکته وجود دارد؛ ابتدا ابهاماتی که باید تلاش شود رفع شوند. نباید این تلقی پیش بیاید که موافقتها و مخالفتها برای وجود گرایشهای خاص موجود در این کمیسیون است، بلکه باید برداشت دقیقی از ماهیت برجام و آثار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن چه در حوزه امنیت بینالملل، چه امنیت منطقهای و چه مسائل مربوط به جمهوری اسلامی وجود داشته باشد.»
جهانگیرزاده درباره نکته دوم درمورد برجام نیز گفت: «کمیسیون باید تلاش مضاعفی انجام دهد تا بتواند سازوکار مناسبی را برای طرح موضوع در مجلس پیش بگیرد. به نظر من هنوز این سازوکار درست تدوین نشده یا با آییننامهای که راهنمای حرکت مجلس است، چنین امری در مجلس امکان بررسی ندارد.»
نماینده ارومیه ادامه داد: «شنیده شده که در کمیسیون برجام مطرح میکنند، چرا دولت لایحه نمیدهد. البته این حق دولت است که در اینباره تصمیم بگیرد. اینکه ما طرح دهیم چه چیزی را میخواهیم طرح دهیم؟ اینکه دولت را مکلف کنیم به صیانت بیشتر؟ که این کار را انجام دادهایم. یا میتوانیم وارد مصادیق شویم.» او افزود: «اما کار دیگر این است که دولت را مکلف کنیم که لایحه دهد. مثلا دولت را ظرف یک ماه یا بیشتر مکلف میکنیم که لایحه دهد. اما این کار مدتداری است و سقف زمانی برجام متفاوت است. اگر طرح بدهیم و صرفا تقویتکننده برجام باشد قانونی است. ابهامات فوقالعادهای وجود دارد که باید این ابهامات را حل کنیم. من نشنیدهام که راهکاری برای خروج از این بحران طراحی شده باشد.»
محمدحسین فرهنگی، عضو هیاترئیسه مجلس درباره سازوکار گزارش کمیسیون برجام گفت: «کمیسیون کمیتههایی در ابعاد اقتصادی، سیاسی، حقوقی و امنیتی دارد که موضوع را بررسی میکنند. طبیعتا تلفیق گزارش کمیتهها مبنای گزارشی خواهد بود که در صحن حدود نیمساعت قرائت خواهد شد.» او درباره گزارش کمیسیونهای فرعی که برای بررسی تعیین شدهاند، میگوید: «کمیسیونهای فرعی هم الزامی به ارائه گزارش ندارند.» فرهنگی با بیان اینکه احتمال ارائه طرح در اینباره در صحن زیاد است، توضیح میدهد: «مذاکراتی در جریان است که ظرف هفته آینده این طرح با قید دو فوریت ارائه شود. مجلس بهعنوان یکی از قوای مقننه مناسب است که ورود کند و چارچوبی را برای اجرای دولت مشخص کند و مجوز دهد تا تعهداتی را در چارچوبی به مرحله اجرا درآورد.»
همچنینحسین سبحانینیا، نایبرئیس کمیسیون امنیت ملی با توجه به شایعاتی که حول گزارش کمیسیون برجام وجود دارد گفت: «برداشت من این است که کلیت مجلس نگاه منطقی به این موضوع دارد. کمیسیون ویژه تنها وظیفه گزارش دادن دارد اما اینکه باید چه طرحی آماده شود و چه محتوایی دارد اینها بستگی به شرایط آینده دارد.» او تاکید میکند: «حتما وظیفه کمیسیون برجام ارائه گزارش است. در ادامه ممکن است عدهای در مجلس متقاضی طرح شوند. آن موضوع چارچوب مشخصی دارد و بعدا اعلام میشود.»
او با تاکید بر اینکه با ارائه طرح مخالف است عنوان کرد: «اما شرایط مجلس و نمایندگان به گونهای است که اگر تصویب شود، میتواند بهعنوان نظر مجلس مورد توجه قرار گیرد.»
سبحانینیا افزود: «به نظر من همین که گزارش به صحن علنی بیاید مناسب است. درنهایت اگر هم مجلس تحفظاتی دارد، کلیات آن را به دولت ابلاغ کند تا دولت در اجرای برجام ملاحظات مجلس را مدنظر و توجه قرار دهد. میتوان منافع ملی، خطوط کلی و قرمز، تاکیدات و تحفظاتی که گفته میشود را طی بیانیهای به دولت اعلام کرد.» آنگونه که از گفتههای نمایندگان برمیآید، مخالفان مذاکرات و دولت، درصدد هستند تا در کنار گزارش کمیسیون برجام، طرحی را هم به صحن بیاورند؛ طرحی که با وجود همه مخالفتها و عدم تمایلاتی که از دولت و مقامات دیگر شنیده شده، میآید و اگر مجلس به آن رای دهد مشخص نیست که چگونه قرار است اعمال نفوذ کند. آن هم در شرایطی که دولت ایران تنها میتواند برجام را تایید یا رد کند.
مخالفان که به جز ارائه گزارش خوابهای دیگری هم دارند؛ خواب ارائه طرح برای الزام و ایجاد تکلیف برای دولت که مشخص نیست دقیقا به چه چیزی خواهد رسید. آن هم در شرایطی که دولت خود تمایلی به ارائه لایحه نداشته و در برابر آن مقاومت کرده است.
جواد جهانگیرزاده، عضو کمیسیون امنیت ملی درباره گزارش کمیسیون به ابهاماتی اشاره میکند که باید به آنها توجه جدی داشت. او تاکید کرد: «درباره کمیسیون و گزارشی که قرار است ارائه شود دو نکته وجود دارد؛ ابتدا ابهاماتی که باید تلاش شود رفع شوند. نباید این تلقی پیش بیاید که موافقتها و مخالفتها برای وجود گرایشهای خاص موجود در این کمیسیون است، بلکه باید برداشت دقیقی از ماهیت برجام و آثار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن چه در حوزه امنیت بینالملل، چه امنیت منطقهای و چه مسائل مربوط به جمهوری اسلامی وجود داشته باشد.»
جهانگیرزاده درباره نکته دوم درمورد برجام نیز گفت: «کمیسیون باید تلاش مضاعفی انجام دهد تا بتواند سازوکار مناسبی را برای طرح موضوع در مجلس پیش بگیرد. به نظر من هنوز این سازوکار درست تدوین نشده یا با آییننامهای که راهنمای حرکت مجلس است، چنین امری در مجلس امکان بررسی ندارد.»
نماینده ارومیه ادامه داد: «شنیده شده که در کمیسیون برجام مطرح میکنند، چرا دولت لایحه نمیدهد. البته این حق دولت است که در اینباره تصمیم بگیرد. اینکه ما طرح دهیم چه چیزی را میخواهیم طرح دهیم؟ اینکه دولت را مکلف کنیم به صیانت بیشتر؟ که این کار را انجام دادهایم. یا میتوانیم وارد مصادیق شویم.» او افزود: «اما کار دیگر این است که دولت را مکلف کنیم که لایحه دهد. مثلا دولت را ظرف یک ماه یا بیشتر مکلف میکنیم که لایحه دهد. اما این کار مدتداری است و سقف زمانی برجام متفاوت است. اگر طرح بدهیم و صرفا تقویتکننده برجام باشد قانونی است. ابهامات فوقالعادهای وجود دارد که باید این ابهامات را حل کنیم. من نشنیدهام که راهکاری برای خروج از این بحران طراحی شده باشد.»
محمدحسین فرهنگی، عضو هیاترئیسه مجلس درباره سازوکار گزارش کمیسیون برجام گفت: «کمیسیون کمیتههایی در ابعاد اقتصادی، سیاسی، حقوقی و امنیتی دارد که موضوع را بررسی میکنند. طبیعتا تلفیق گزارش کمیتهها مبنای گزارشی خواهد بود که در صحن حدود نیمساعت قرائت خواهد شد.» او درباره گزارش کمیسیونهای فرعی که برای بررسی تعیین شدهاند، میگوید: «کمیسیونهای فرعی هم الزامی به ارائه گزارش ندارند.» فرهنگی با بیان اینکه احتمال ارائه طرح در اینباره در صحن زیاد است، توضیح میدهد: «مذاکراتی در جریان است که ظرف هفته آینده این طرح با قید دو فوریت ارائه شود. مجلس بهعنوان یکی از قوای مقننه مناسب است که ورود کند و چارچوبی را برای اجرای دولت مشخص کند و مجوز دهد تا تعهداتی را در چارچوبی به مرحله اجرا درآورد.»
همچنینحسین سبحانینیا، نایبرئیس کمیسیون امنیت ملی با توجه به شایعاتی که حول گزارش کمیسیون برجام وجود دارد گفت: «برداشت من این است که کلیت مجلس نگاه منطقی به این موضوع دارد. کمیسیون ویژه تنها وظیفه گزارش دادن دارد اما اینکه باید چه طرحی آماده شود و چه محتوایی دارد اینها بستگی به شرایط آینده دارد.» او تاکید میکند: «حتما وظیفه کمیسیون برجام ارائه گزارش است. در ادامه ممکن است عدهای در مجلس متقاضی طرح شوند. آن موضوع چارچوب مشخصی دارد و بعدا اعلام میشود.»
او با تاکید بر اینکه با ارائه طرح مخالف است عنوان کرد: «اما شرایط مجلس و نمایندگان به گونهای است که اگر تصویب شود، میتواند بهعنوان نظر مجلس مورد توجه قرار گیرد.»
سبحانینیا افزود: «به نظر من همین که گزارش به صحن علنی بیاید مناسب است. درنهایت اگر هم مجلس تحفظاتی دارد، کلیات آن را به دولت ابلاغ کند تا دولت در اجرای برجام ملاحظات مجلس را مدنظر و توجه قرار دهد. میتوان منافع ملی، خطوط کلی و قرمز، تاکیدات و تحفظاتی که گفته میشود را طی بیانیهای به دولت اعلام کرد.» آنگونه که از گفتههای نمایندگان برمیآید، مخالفان مذاکرات و دولت، درصدد هستند تا در کنار گزارش کمیسیون برجام، طرحی را هم به صحن بیاورند؛ طرحی که با وجود همه مخالفتها و عدم تمایلاتی که از دولت و مقامات دیگر شنیده شده، میآید و اگر مجلس به آن رای دهد مشخص نیست که چگونه قرار است اعمال نفوذ کند. آن هم در شرایطی که دولت ایران تنها میتواند برجام را تایید یا رد کند.