با وجود گذشت بیش از 3 روز از وقوع سیل در 11 استان کشور که منجر به مرگ 12 نفر از هموطنان‌مان در استان‌های آذربایجان شرقی، خراسان شمالی، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، زنجان، سمنان، گلستان، هرمزگان، مازندران، البرز و تهران شد، تبعات این سانحه طبیعی همچنان باقی است. به طوری که هنوز در بیشتر مناطقی که سیل جاری شده مشکلات آمد و شد ناشی از گل و لای حاصل از بارندگی شدید وجود دارد و مردم این مناطق برای انجام امور روزانه خود با مشکل مواجه هستند.

به‌نظر می‌رسد، با وجود فعالیت مستمر ستادهای مدیریت بحران، هلال احمر و دیگر سازمان‌های مرتبط در استان‌های حادثه دیده، بالا بودن شمار کشته شدگان این حادثه تلخ و پرسش برانگیز است. به‌منظور آگاهی از آخرین وضعیت این سیل خانمانسوز که موجب تلفات و خسارات فراوانی شد.

به سراغ مسئولان مربوطه رفتیم.

 لزوم توجه به هشدارها و پیش‌بینی‌های هواشناسی

«اسماعیل نجار» رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در این باره با بیان اینکه مردم باید به پیش‌بینی‌های هواشناسی توجه کنند، گفت: ممکن است در برخی مناطق هیچ ابر و بارندگی وجود نداشته باشد، اما ۱۰ تا ۲۰ کیلومتر بالاتر بارندگی موجب جاری شدن سیل می‌شود. به هر جهت باید کارهای زیادی از جمله آبخیزداری انجام شود. در کشورمان البته  به این مسأله توجه شده و مسئولیت در این زمینه نیز با وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌ها و مراتع است و اعتبار کلانی هم برای آن اختصاص یافته است.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور دلایل بروز حوادثی چون سیل ‌را تغییر اقلیم در برخی نقاط کشور عنوان کرد و گفت: سدهای ساخته شده مانع از بروز بسیاری از سیل‌ها شده، اما امکان دارد با تغییر اقلیم، وقوع این حوادث را داشته باشیم.

 مردم باید بیشتر توجه کنند

با این حال، «ناصرچرخساز» رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر نیز با تأکید بر تداوم عملیات امداد و نجات در مناطق سیلزده کشور، گفت: سازمان هواشناسی این بارندگی را هشدار داده بود و مردم باید بیشتر توجه می‌کردند. وی وضعیت آسیب دیدگان را مناسب ارزیابی کرد و گفت: برخی افراد در مسیر مانده هم اسکان اضطراری داده شدند. چرخساز با اشاره به اینکه سیل اخیر گسترده نبود و فقط با پر آب شدن مسیل ها، رودخانه‌ها طغیان کرد، از مردم خواست برای تفریح و گردش به حریم رودخانه‌ها نروند.

وی افزود: هنگام بارندگی شدید آب راه خود را می یابد و توجهی به این ندارد که در مسیرش چه قرار گرفته، پس مردم باید با آگاهی بیشتری در این مناطق اتراق کنند تا خدای ناکرده دچار حوادث ناگواری نشوند. رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر در تشریح آخرین جزئیات امدادرسانی به سیلزدگان، گفت: 11 استان تحت تأثیر بارش‌های چند روز اخیر، دچار آبگرفتگی و سیل شده بودند که مورد امداد‌رسانی قرار گرفتند.

  جلوگیری از خسارت جانی با اقدام‌های بموقع

در حالی که در بیشتر مناطق سیلزده برخی مسئولان غافلگیر شدن از بارندگی شدید را عامل افزایش تلفات جانی و زیان‌های مالی عنوان می‌کنند، «عباس موحد ارجمندی» رئیس ستاد  مدیریت بحران و شهردار«ارجمند» فیروزکوه اظهار داشت که سیل اخیر در این شهر و روستاهای آن خسارت جانی نداشته، اما خسارت 200 میلیون تومانی به‌بار آورده است.

وی با بیان اینکه قبل از شروع باران، ستاد بحران در شهرداری ارجمند برای جلوگیری ازخسارت احتمالی سیل برگزار شد، خاطرنشان کرد: همه دستگاه‌های خدماتی و امدادی شهرداری با خودروهای مورد نیاز آماده‌باش بودند و با بارش شدید باران اقدام به پاکسازی مسیر و هدایت آب به رودخانه کردند. با استقرار نیرو در نقاط و مسیرهای خطرزا و با اطلاع‌رسانی بموقع از خسارت جانی جلوگیری شد، اما شدت باران و تگرگ به‌حدی بود که خسارت زیادی به معابر وکوچه‌ها وارد کرده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه حدود ۲۵نفر گرفتار سیل شده بودند، یادآورشد: نیروهای خدماتی اقدام به پاکسازی نهرها و زیر پل‌ها کردند که درغیراین صورت به منازل نیز خسارت وارد می‌شد. موحدی با بیان اینکه خودروهای زیادی از منطقه سیلخیز خارج و به مکان امن هدایت شد، افزود: همچنین سیل به روستاهای «سلقون»، «شتان»، «اندریه» و «اسور» در بخش ارجمند خسارت زیادی وارد کرده که توسط بخشداری فیروزکوه میزان خسارت اعلام خواهد شد.

 پایان عملیات جست‌و‌جو

با این حال، «هادی رحمتی» مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان تهران نیز با بیان اینکه عملیات جست‌و‌جو در محدوده سیلزده استان تهران به پایان رسیده، خاطرنشان کرد: البته اگر اعلام مفقودی در مناطق سیلزده به دست بیاید دوباره عملیات جست‌و‌جو را آغاز خواهیم کرد، اما در حال حاضر با توجه به اینکه مورد مفقودی گزارش نشده عملیات جست‌و‌جو هم انجام نمی‌شود.

وی درباره خسارت ناشی از سیل گفت: برابر قانون تا 15 روز امکان بررسی و ارزیابی خسارت ناشی از سیل وجود دارد، اما از دستگاه‌ها و بازرسان‌مان خواسته‌ایم که زودتر برآوردهای قطعی خود از خسارات سیل به جاده‌ها و باغ‌ها را اعلام کنند.

 مهار سیل در کمترین زمان ممکن

همچنین«علی صادقی» فرماندار پاکدشت نیز در گفت وگو با <ایران> اظهار داشت: با توجه به اقدام های انجام شده و آمادگی نیروهای امدادی سیل پاکدشت در کمترین زمان ممکن مهار شد. این سیلاب در مناطق شمالی پاکدشت شامل منطقه توچال، روستای چنگی، شهرک انقلاب، حصار امیر و... رخ داد و به همین علت آسیب دیدگان اغلب گردشگرانی بودند که در حاشیه راه‌ها اتراق کرده و به هشدارهای هواشناسی در خصوص بارش‌ها توجه نداشته‌اند.

صادقی با بیان اینکه تنها با گذشت 15 دقیقه از زمان وقوع سیل مسئولان و 10گروه امدادی در منطقه حاضر شدند، ‌اظهار داشت: تلاش نیروهای امدادی موجب شد تا سیل به داخل شهر راه پیدا نکند و از شدت حادثه جلوگیری شود.  با بسته شدن راه‌های ارتباطی و گل‌ولای ناشی از سیلاب، مسافران به مسیر «قلعه‌نو» به‌عنوان جایگزین هدایت شدند و سرانجام با تلاش امدادگران این مسیر برای تردد باز شد.

فرماندار پاکدشت تصریح کرد: متأسفانه ۵ نفر از شهروندان به علت قرارگیری در مسیر سیل جان باختند که اجساد کشف‌شده مربوط به یک کودک خردسال، ۳ دانشجو و یک فرد بالای ۳۰ سال بوده است. برخی افراد با مشاهده باران شدید ناگهانی در منطقه توچال، خودروی خود را رها کرده و به ارتفاعات پناه بردند که از این حادثه سالم ماندند، اما برخی از افراد نیز به دنبال نجات خودروهای خود بودند که آسیب دیدند.

در چند سال گذشته با از بین رفتن منابع طبیعی شاهد هستیم  که با چند دقیقه بارش سیل رخ می‌دهد و باید با احیای منابع طبیعی بیش از پیش از وقوع چنین حوادثی جلوگیری کنیم.صادقی با اشاره به تشکیل جلسه فوق‌العاده ستاد مدیریت بحران، بیان کرد: لایروبی معابر و زیرگذرها، ارسال گزارش اولیه، ارزیابی دقیق خسارات و حل مشکل آب منطقه توچال ازجمله مصوبات این جلسه بود.

وی با بیان اینکه در پاکدشت مفقودی نداریم و وضعیت در این شهرستان به حالت عادی بازگشته، اظهار داشت: با توجه به وسعت منطقه حادثه دیده میزان خسارت در دست بررسی است و به محض اتمام اطلاع‌رسانی می‌شود.

 آشنا نبودن افراد حادثه دیده با منطقه

از طرفی،«ابوالفضل نجفی» رئیس مدیریت بحران فرمانداری پاکدشت هم درگفت‌و‌گو با «ایران» علت تلفات سیل اخیر را آشنا نبودن افرادی عنوان کرد که به این منطقه سفر کرده بودند و خاطرنشان کرد: متأسفانه این افراد به هشدارهای اهالی منطقه با توجه به وضعیت جوی مبنی براینکه به ارتفاعات روستا نروند نیز توجهی نکردند که به طورحتم اگر به هشدارهای اهالی توجه می‌کردند، حادثه‌ای گریبانگیرشان نمی‌شد.وی طغیان رودخانه های فصلی در پاکدشت را علت اصلی جاری شدن سیل بیان کرد و افزود: افرادی که در این سیل جانشان را از دست دادند اغلب در جاده و در مسیر طغیان رودخانه اسیر و گرفتار سیل شدند. این درحالی است که نیروهای امدادگر ما به افرادی که درون خودروهایشان گرفتار سیل شده بودند کمک کردند و مصدومان را نیز نجات دادند. نجفی با اشاره به اینکه هشدارها و اطلاعیه های هواشناسی درخصوص جاری شدن سیل از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع رسانی شده بود، اما متأسفانه مردم توجهی نکردند، یادآور شد: پیرو اطلاع رسانی سازمان هواشناسی نیروهای ستاد بحران منطقه در آماده باش صد درصد بودند و همزمان با وقوع حادثه نیروهای ما به منطقه اعزام شدند.رئیس ستاد مدیریت بحران فرمانداری پاکدشت از مردم درخواست کرد: هشدارهای هواشناسی را جدی بگیرند و در صورت آشنا نبودن به منطقه از رفتن به نقاط سخت‌گذر و نا امن خودداری کنند.

 هشدار به مردم قبل از وقوع سیل

«علی اصغر احمدی» مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره سیل اخیر در این استان، گفت: درباره میزان خسارت های وارده این حادثه هنوز برآورد دقیقی انجام نگرفته و قرار است در 3 روز آینده میزان خسارت‌ها مشخص و اعلام شود.وی درباره اینکه تاکنون از ابتدای سال 94 چند مورد سیل در مازندران رخ داده، گفت: این پنجمین سیل در سال 94 بود که در مازندران رخ داد، اما خوشبختانه تاکنون هیچ یک از آنها خسارت جانی به دنبال نداشته است.

وی درباره اقدام های انجام شده برای جلوگیری از وقوع چنین حوادثی در آینده، افزود: در بخش جلوگیری از وقوع حادثه جانی با همه دهیاری‌ها و فرمانداری‌ها هماهنگی صورت گرفته است چرا که هواشناسی پیش‌بینی‌های لازم را برای وقوع سیل به ما اعلام کرده و ما هم از تمامی امکانات بهره‌گیری می‌کنیم تا تلفات جانی نداشته باشیم. در همین ارتباط، اخیراً نیز با بلندگوهای دستی در کنار رودخانه‌ها و مناطق گردشگری حضور یافته و به همه مردم اعلام کردیم از اتراق در حاشیه رودخانه‌ها خودداری کرده و گردشگران در این نقاط نباشند. از سوی دیگر از ساکنان خانه‌های حاشیه رودخانه‌ها درخواست کردیم خانه‌های خود را تخلیه کرده و به جای امنی بروند.

 ادعای برخی اهالی روستای «توچال» پاکدشت

برخی از اهالی روستای توچال که هنوز باور ندارند در محل زندگی‌شان چنین سیل بی‌سابقه‌ای رخ داده، ادعای عجیبی داشتند. آنان علت سیل را بارش شدید باران نمی‌دانستند چرا که معتقدند بارها شاهد باران‌های شدیدی بودند اما هرگز منجر به سیل نشده بود و این برایشان عجیب است.یکی از اهالی روستای توچال در گفت‌وگو با خبرنگار اعزامی شوک به منطقه پاکدشت، بیان کرد: شکسته شدن سد «دهک» که در بالای روستای توچال قرار دارد باعث بروز این سیل عظیم  شده است.