رئيس كميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات از تشكيل كميته‌هاي زيرمجموعه كميته انتخابات این شورا خبر داد. در بين اسامي معرفي شده چهره‌هايي به چشم مي‌خورند كه مي‌توان پيش بيني كرد اصلاح‌طلبان به دنبال ائتلاف مجدد با اعتدالگرايان هستند. حجت‌الاسلام محسن رهامي گفت: «كميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات كه شوراي برنامه‌ريزي اين شورا محسوب مي‌شود، اقدام به تشكيل كميته‌هاي فرعي براي انتخابات آينده كرده است.» وي در تشريح جزئیات كميته‌هاي تشكيل شده افزود: «كميته دانشجويان و جوانان به مسئوليت محمد خون‌چمن، كميته اطلاع‌رساني و تبليغات به مسئوليت مصطفي كواكبيان، كميته برنامه‌ريزي به مسئوليت ژاله فرامرزيان، كميته اقوام و مذاهب به مسئوليت سيد هادي خامنه‌اي، كميته اقشار و اصناف به مسئوليت حسين كمالي و كميته احزاب و تشكل‌ها به مسئوليت فرج‌ا... كميجاني هم‌اكنون در زيرمجموعه كميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات تشكيل شده‌اند.» 

 

حجت‌الاسلام رهامي با بيان اينكه حكم كميته‌هاي فرعي زيرمجموعه كميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات رسما ابلاغ شده است، اظهار داشت: «همچنين قرار است معاونت ويژه زنان با همكاري افراد و احزاب اصلاح‌طلبي همچون شجاعي، ژاله فرامرزيان، فاطمه راكعي، زهرا مصطفوي و فائزه هاشمي به عنوان زيرمجموعه كميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات فعاليت كند.» حال با نگاهي به نام‌هايي كه رهامي آورده است به نظر مي‌رسد اصلاح‌طلبان براي مجلس آينده قصد دارند براي بار ديگر با اعتدالگرايان هم‌مسير شوند. پيش‌تر انتظار مي‌رفت اصلاح‌طلبان بخواهند چهره‌هايي با عنوان اصولگرا كه امروزه معتدل‌تر شناخته مي‌شوند را نيز براي همراهي خود در كاروان پارلمان دهم انتخاب كنند. 

 ناطق نوري؛ رقيب ديروز، رفيق امروز

يكي از اين افراد را مي‌توان علي اكبر ناطق نوري دانست كه با روي كار آمدن دولت نهم يك گام به سوي اصلاحات حركت كرد و از سوي ديگر اصلاح‌طلبان با رقيب كلاسيك خود همراه شدند تا در انتخابات دهم رياست‌جمهوري با او و آيت‌ا... اكبر هاشمي‌رفسنجاني در يك جبهه قرار گرفتند. از آن روزها جريان دوم خرداد 76 كه در نقد سياست‌هاي دوران رياست‌جمهوري هاشمي‌رفسنجاني شكل گرفته بود خود را هم‌تقدير او دانست و نهايتا در انتخابات رياست‌جمهوري دوره يازدهم با تعارف‌هاي سياسي هاشمي را به ميدان آورد اما قبل از همه اينها علي اكبر ناطق نوري يكي از گزينه‌ها بود. شیخ نور آن روزها خود را از عرصه انتخابات دور نگه داشت اما حضور او در انتخابات دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي كه هفتم اسفندماه سال جاري برگزار مي‌شود مي‌تواند غنيمتي براي هردو جناح باشد. ناطق نوري با سابقه پنج دوره نمايندگي در پارلمان جمهوري اسلامي و رياست مجلس در پنجمين دوره را مي‌توان ريش سفيد عرصه قانونگذاري دانست. لذا استفاده از تجارب وی مي‌تواند ترکیب مجلس آینده را به گونه‌اي ديگر رقم بزند. 

 عارف؛ بازوي عملي اصلاحات 

گزينه ديگر اصلاح‌طلبان محمدرضا عارف، معاون هشتمين دوره رياست‌ جمهوري و كانديداي رياست‌ جمهوري یازدهم است. در انتخابات یازدهم رياست‌جمهوري كه راه اصلاح‌طلبان براي دستيابي به راس قوه مجريه با حضور آیت‌ا... هاشمي هموار نشد و اكثريت كانديداها خود را اصولگرا ناميدند، عارف يك تنه در برابر آنها از اصلاحات مي‌گفت. اصلاح‌طلبي او تنها به تعريف خاطراتش از دولت اصلاحات نبود چرا كه با كناره‌گيري از صحنه انتخابات به نفع حسن روحاني كه اجماع اصلاح‌طلبان روي او شكل گرفت نشان داد مرد عمل بودن تنها در سمت پيشين او در معاونت اجرايي دولت نيست. شايد حرف زدن از انتخابات مجلسی که قرار است اسفندماه امسال برگزار شود زود به نظر برسد اما در ميان همه گزينه‌ها و گمانه‌ها مي‌توان او را قطعي‌ترين فرد نزديك به اصلاح‌طلبان دانست كه پا به ميدان خواهد گذاشت. چرا كه او بيش از همه چهره‌ها پا به سفرهای استاني گذاشته و به ديدار علما، نخبگان و اقشار گوناگون مردم در شهرهاي مختلف رفته است. 

 صادق خرازي و ترديد اصلاح‌طلبان

يكي ديگر از گزينه‌هاي نزديك به جريان اصلاح‌طلبي صادق خرازي، رئيس شوراي مركزي حزب نداي ايرانيان است كه معتقد است اصلاحات بايد در سرزمين اعتدال متولد مي‌شود. وی بر روي خود عنوان اصلاح‌طلب مي‌گذارد و اين در حالي است كه برخي از اصلاح‌طلبان او را از نزديكان محمدباقر قاليباف، شهردار تهران مي‌دانند و معتقدند اين دو با هم قابل جمع نيستند. دیپلمات اسبق پيش‌تر گفته بود: «اگر برخي گروه‌هاي اصلاح‌طلب با ما ائتلاف نكنند، ما كار خودمان را مي‌كنيم و همه تلاش و برنامه ما اين است كه حتما ائتلاف، همكاري و هماهنگي بين اصلاح‌طلبان براي انتخابات مجلس شوراي اسلامي به وجود‌ آيد.» با اين حال او با تاسيس حزب ندا (نسل دوم اصلاح‌طلبان) خود را یک اصلاح‌طلب مي‌داند. 

 علي مطهري؛ مردي از جنس اعتدال

ديگر گزينه‌اي كه براي اصلاح‌طلبان جاي تامل دارد فردي است كه در لباس اصولگرايان ظاهر شده اما تفاوتش با آنها در يك نگاه است؛ مواضع فرهنگي. علي مطهري، اين روزها تبديل به متفاوت‌ترين سياستمدار ايران شده است. شخصيتي که شايد در ابتدا به واسطه فرزندي تئوریسين انقلاب به فضاي سياسي كشور راه پيدا كرد اما امروزه يكي از خبرسازترين چهره‌هاي سياسي کشور است. علي مطهري كه با حمايت و طرفداري حاميان محمود احمدي‌نژاد راهي مجلس هشتم شده بود، به سرعت راه خود را از نمايندگان حامي دولت نهم جدا كرد و در كنار مجلسيان تبديل به جدي‌ترين منتقد احمدي‌نژاد در جريان اصولگرايي شد. مطهري نقد سياست‌هاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي دولت را بيش از ديگران در دستور كار خود قرار داد و حتي پاي رئيس‌جمهور را نيز براي نخستين بار جهت پاسخگويي به سوال نمايندگان به مجلس كشاند. مطهري از جمله نمايندگاني بود كه به تكروي‌ها و قانون‌گريزي‌ها اعتراض داشته و بارها نسبت به قانون‌گريزي‌هاي برخي در دولت سابق و برخورد قاطع، مجلس با آنها هشدار داد. برخي معتقدند او نماينده‌اي است که به خاطر اظهارنظرهايش در انتخابات مجلس نهم در ابتدا تاييد صلاحيت نشد اما برخي ديگر بر اين باور هستند كه او راي اول تهران در انتخابات مجلس دهم است. 

 علي لاريجاني؛ ميانه‌روي راس مجلس نهم 

شاید اصلاح‌طلبان هیچگاه فكر اين را نمي‌كردند که بخواهند با علي لاريجاني در يك مسير قرار بگيرند. لاريجاني اگرچه اصولگراست اما از چهره‌هايي است كه مي‌توان او را معتدل دانست. او سابقه دو دوره ریاست مطلوب و موثر مجلس به ويژه در مقابله با تندروها را داشته است. همچنين پس از روي كار آمدن دولت تدبير و اميد كه مجلس روزهاي پرتنشي داشت تلاش او براي همدل كردن نمايندگان با دولت به خوبي محسوس بود. يكي از مصاديق اين ادعا آن است كه درگيري نمايندگان با علي مطهري نماينده مردم تهران در روزي اتفاق افتاد كه لاريجاني غايب مجلس بود. حتي برخي نمايندگان اعتراف كردند اگر آن روز لاريجاني در مجلس حضور داشت خانه ملت شاهد چنين اتفاقي نبود. بنابراين حتي اگر اصلاح‌طلبان و لاريجاني نتوانند در يك ائتلاف شركت كنند اما استقبال از شركت او را مي‌توانند جزو تاكتيك‌هاي خود بدانند. 

 چه تضمينی براي پيروزي هست؟

با همه اوصاف به نظر مي‌رسد اصلاح‌طلبان به پيروزي خود در انتخابات مجلس دهم خوش‌بين هستند. از سال92 كه گفتماني جديد تحت عنوان «اعتدال» پا ميدان سياست گذاشت، رقابت كلاسيك اصولگرا و اصلاح‌طلب كمرنگ شد و اصلاح‌طلبان بر اين اميدند تا با همراهي اين گفتمان نوظهور بتوانند جريان‌هاي تندرو را منزوي كنند. البته نوظهوري گفتمان اعتدال در نگاه اصلاح‌طلبان به معناي كم تجربه بودن اين جريان و دولت در دستشان نيست. اگر از بعد اقتصادي به ماجرا نگاه كنيم و ميزان تورم و رشد اقتصادي كشور را به عنوان شاخص قرار دهيم مي‌توانيم بگوييم دولت اعتدال تاكنون در مهار تورم موفق بوده است. طبق آمار بانك مركزي در مرداد سال 92 كه سكان هدايت دستگاه اجرايي از محمود احمدي‌نژاد به حسن روحاني تحويل داده شد تورم معادل 39درصد بوده است. اين در حالي است كه آخرين نرخ تورم كه به اسفند ماه سال گذشته برمي‌گردد بر اساس آمار بانك مركزي 8/15درصد است. اگر هم بخواهيم از مقوله رشد اقتصادي به عملكرد دولت نگاه كنيم هنگام تحويل دولت به تيم حسن روحاني ركود 6 درصدي در ايران حاكم بود كه در انتهاي پاييز سال93 اين رقم به مثبت 8/2 رسيده است. از سوي ديگر به اعتقاد كارشناسان آنچه در كارنامه دولت اعتدال نقطه مثبتي به حساب مي‌آيد عملكرد تیم دیپلماسی دولت روحانی است. وی در دومين روز رياست‌جمهوري‌اش و درست پس از مراسم تحليف در مجلس، محمدجواد ظريف را مامور وزارت خارجه کشور معرفي كرد و ظریف در اين دو سال توانست براي پرونده هسته‌اي ايران كه از سال 82 فراز و نشيب‌هاي فراواني را طي كرده بود توافق ژنو و تفاهم سوئيس را به ارمغان آورد. عامل ديگري كه مي‌توان آن را در انتخابات‌هاي كشور موثر دانست نيروهاي دانشجويي هستند. حتي مي‌توان گفت بخشي وسيعي از آراي حسن روحاني در انتخابات رياست‌جمهوري سال 92 با گرايش دانشجويان به گفتمان اعتدالگرا رقم خورد. به كار گرفتن وزراي مورد اقبال جريان‌هاي دانشجويي براي اين وزارتخانه و البته ناكامي‌هاي پي‌درپي آنها در مجلس و انتخاب‌هاي مشابه از سوي روحاني توانسته اعتماد دانشجويان را به او و جرياني كه از او با عنوان اعتدال ياد مي‌كند، جلب كند. داستان‌هاي اين نصب‌ها و ردصلاحيت‌ها جدا از همراه كردن دانشجويان با دولت توانست نتيجه ديگري را نيز در بر داشته باشد. اين نتيجه ثانويه درست برعكس نتيجه قبلي نشان از بي‌اعتمادي اين قشر به برخي از نمايندگان خود در مجلس نهم است.