شاید هیچکس در روزهای پایانی سال گذشته نمی توانست پیش بینی کند که قیمت نفت در بازارهای جهانی به این شدت افت نماید. در این روزها بهای هر بشکه نفت خام سبک برنت دریای شمال که از آن به عنوان مرجع برای قیمت گذاری دیگر انواع نفت در بازار اروپا استفاده می‌شود، برای تحویل در ماه مارس با یک دلار و 41 سنت کاهش نسبت به پایان معاملات روز کاری پیشین، به 49 دلار و 68 سنت رسید.

به گزارش روزنو؛ علت این کاهش قیمت به معمایی تبدیل شده است؛ به طوری که عده ای در داخل به دلایل سیاسی و تعدادی دیگر بر اقتصادی بودن این کاهش قیمت تاکید می کنند.

معتقدان به دلایل اقتصادی کاهش قیمت نفت بر موضوعاتی از جمله افزایش عرضه نفت در بازارهای جهانی، کاهش تقاضا برای نفت و همچنین عملکرد اقتصادی نه چندان خوب برخی از اقتصادهای مطرح جهان که زمینه ساز کاهش تقاضا برای نفت در این گونه اقتصادهاست، بهای نفت شاخص اروپا و... تاکید می کنند.

معتقدان به دلایل سیاسی و پروژه توطئه کشورهای غربی – عربی معتقدند که برخی کشورها با سردمداری عربستان و همکاری امریکا با افزایش تولید منجر به کاهش قیمت در بازار شده اند. این کارشناسان می گویند کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی به دلیل رقابت ایران و عربستان سعودی در بازار نفت است. ایران از یک سو به دنبال بازگشت به بازارهای نفت و افزایش سهم خود از صادرات این سوخت است و در مقابل عربستان سعودی حاضر نیست به تولید نفت بیش از سهمیه اوپک خود پایان بدهد. علت این اقدام عربستان و امریکا را فشار بر کشورهایی از جمله ایران و روسیه برای تغییر رفتارشان توجیه می کنند.

خارج از این موضوع که کدام یک از این رویکردها به واقعیت نزدیک تر است؛ مجموع واکنش های مسئولان کشورمان نشان می دهد که تئوری توطئه غربی –عربی خوشبختانه یا بدبختانه تئوری غالب فرض شده است و بر این اساس مسئولان تاکنون به واکنش نسبت به کاهش قیمت نفت می پردازند.

کلیدواژه کاهش قیمت نفت و تاثیرات مخرب آن بر کشورهای تولید کننده نفت موضوعی است که در همه تحلیل ها مخرج مشترک می باشد. این در حالی است که بعضی اوقات برخی از مسئولان کشور در موضع گیری های عجیب کاملاً برعکس صحبت می کنند و کاهش قیمت نفت را بی اهمیت جلوه می دهند.

برای مثال امروز آقای بیژن زنگنه وزیر نفت در اظهاراتی بیان داشته است که « اگر قیمت نفت تا ۲۵ دلار هم برسد مشکلی وجود نخواهد داشت». قاعدتاً صحبت آقای زنگنه را نباید تبلیغاتی محسوب کنیم، بلکه باید آن را صادق فرض نماییم. حال سئوال اینجاست پس مشکل در کجاست که این همه کشورهای دیگر را متهم به کاهش عمدی قیمت نفت می کنیم؟

در واقع اگر کشور با کاهش قیمت نفت به مشکل برخورد نمی کند؛ چرا این همه هیاهو در کشور ایجاد می شود و حتی صحبت از توقف پروژه های عمرانی در سال اینده در صورت ثابت ماندن قیمت نفت در همین حالت می شود. در واقع چرا به جای اینکه در ابتدا مشکلات را شناسایی و در پی حل بحران باشیم، سعی در فرافکنی و متهم کردن دیگران می کنیم.

البته این نکته هم کاملاً روشن است که اقتصاد ایران در سال های اخیر با مشکلات زیادی از جمله تحریم ها، مدیریت نامطلوب، فساد و... رنج می برد. اما نکته اینجاست که علت رفع نشدن و ادامه مشکلات اقتصادی در کشور همین فرافکنی و مشکلات را به گردن دیگران انداختن است.

در واقع هیچگاه در چند سال اخیر به دنبال حل و برطرف کردن مشکلات با توجه به ظرفیت های داخلی و استفاده از فرصت های خارجی نبوده ایم. بلکه همیشه مشکلات را به گردن خارجی ها انداخته ایم و خودمان را از هر گونه خطا و تلاش برای بهیود اوضاع مبرا کرده ایم.