قیمت‌ نفت واقعی نیست

قیمت نفت در وضعیت بی‌ثباتی قرار گرفته و هرازگاهی دچار یک تلاطم شده می‌شود به طوری که هنوز قیمت‌ها به آرامش و ثبات دست پیدا نکرده‌اند. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند مادامی که قیمت‌ها در یک حداقلی تثبیت شود قاعدتا کمابیش شاهد تثبیت خرید و فروش و رونق نسبی در بازارها خواهیم بود و فعالیت آنها از سر گرفته می‌شود. خود این امر موجب می‌شود حتی آژانس اطلاعات انرژی آمریکا که یک آژانس معتبر است در زمینه نفت و گاز پیش‌بینی کند قیمت نفت اوپک در سال 2015، 68دلار خواهد بود لذا به نظر می‌رسد قیمت‌های فعلی قیمت‌های واقعی نیستند. اینکه چه کار می‌توان انجام داد تا بازار نفت باردیگر تقویت شود باید گفت آنچه امروز مشکل اصلی است مازاد عرضه است؛ یعنی بازاری که بازار خریدار بوده است امروز به بازار فروشنده تبدیل شده است یعنی میزان عرضه بیش از خرید است و وضعیت اقتصاد جهان نیز مطلوب نیست و از سوی دیگر قیمت دلار نیز افزایش پیدا کرده و ریشه این مسائل نیز در انقلاب فناوری است که در دنیا اتفاق افتاده است. آمریکا توانسته است 5/3میلیون بشکه از سال 2007 به بعد از طریق شنهای نفتی، نفت تولید کند و این مازاد عرضه نفت موجب شده است تا این دسته از کشورها نیز به صف تولیدکنندگان نفت بپیوندند و از سوی دیگر کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت دنیا مانند روسیه، عربستان و ونزوئلا هیچ کدام حاضر به کاهش تولید نفت و ایجاد تعادل در بازار نفت نشده‌اند که قاعدتا این مساله موجب تشدید بحران قیمت نفت شده است. در حال حاضر تنها راهکار می‌تواند این باشد که کشورهای نفتی اوپک و غیراوپک سعی کنند به یک توافقی دست یابند تا در سایه آن بتوانند این مازاد عرضه نفت را به گونه ای از بازار خارج کنند. دومین راه‌حل در این زمینه آن است که خود کشورهای اوپک -هرچند اوپک 35درصد از سهم بازار نفت را بیشتر در اختیار ندارد اما 65 درصد از مهمترین ذخایر نفت دنیا در کشورهای اوپک قرار دارد- برای صیانت از منابع نفتی خودشان لازم است تا تولید را کاهش دهند. با نگاهی به گذشته می‌توان دریافت که این کاهش قیمت بی‌سابقه نبوده و پیش از این نیز تجربه کاهش قیمت نفت وجود داشته است که البته در آن برهه همکاری ایران و عربستان توانست فضای حاکم بر اوپک را تغییر دهد و در نتیجه همکاری میان کشورهای اوپک موجب شد تا چند سال بعد به مرور قیمت نفت افزایش پیدا کند. بنابراین ایران باید تلاش نماید میزان تنشها را با عربستان کاهش دهد. 

* خزانه‌دار اتاق بازرگانی تهران