طبق پیشبینیهایی که ظرف هفته گذشته صورت گرفت، مذاکرات بهرغم پیشرفت و کسب دستاورد، نیاز به وقت و زمان بیشتری برای حصول نتیجه و توافق داشت. بدین ترتیب مذاکرهکنندگان ایران و 6 کشور عضو1+5 در چند روز گذشته به این حقیقت معترف شدند که بهجای ادامه بحثها روی متن توافقنامه جامع هستهای، به چگونگی تمدید مذاکرات و زمان موردنیاز بپردازند. حاصل این 3روز بحث فرعی این شد که مذاکرات را تا دوره یکساله تفاهم ژنو یعنی 29نوامبر(3 آذر 93) تمدید نمایند. از آنجا که طبیعت مذاکرات بینالمللی و چندجانبه زمانبر است و تا زمانی که همه اطراف قضیه به رضایت نرسند، یک مذاکره برد-برد محسوب نمیشود و در نتیجه پایدار نخواهد بود، این تمدید عین صواب بوده و فرصت کافی به ایران و گروه 1+5 میدهد که در فراغت خاطر به موضوعات و راهحلها و چگونگی عبور از تنگناها بیندیشند و پیشنهاداتی عملی و واقعگرایانه ارائه نمایند. اکنون تحلیل مذاکرات وین6 در دو بخش میتواند صورت گیرد؛ یک بخش چگونگی شرایط تعهدات ایران و گروه 1+5 در 4 ماه آینده و بخش دیگر پیگیری بحثهای مرتبط با توافقنامه جامع هستهای ایران که پایان نپذیرفت. در وجه اول مذاکرهکنندگان ما بهخوبی تلاش کردند بخش دیگری از وجوه ایران در بانکهای خارجی به مبلغ 2میلیارد و 800 میلیون دلار را آزاد سازند و در مقابل هم طبق برنامه موقف تفاهم ژنو به تعهدات خود در زمینه تحویل اکسیداورانیوم به سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران ادامه دهند که در هر صورت چنین امری واقع میشد چون رآکتور تحقیقاتی تهران نباید از حرکت باز میماند. اگر به همین اندازه بسنده کنیم در وجه دوم بایدبه اهمیت موضوعات پرداخت. غنیسازی، تعداد سانتریفیوژها، چگونگی ادامه کار رآکتور آب سنگین اراک و سپس تحقیقات و توسعه در سایت فردو کماکان بر مذاکرات سایه افکنده و میطلبد مذاکرات حول آنها فشردهتر شود تا تکلیف توافقات مشخص شود. در طرف مقابل وزیر امورخارجه آمریکا موظف شد در مذاکره با رئیسجمهور اوباما و مشورت و رایزنی با کنگره آمریکا به نحوه لغو تحریمها و جدول زمانی آن دست یافته و به مذاکرات وین بازگردد. این پروسه طبیعتا چند هفته زمان نیاز دارد که به 29 تیرماه بسنده نمیکرد. اکنون دولت آمریکا باید در این مورد تلاش بیشتری بنماید تا مهمترین موضوع در راه اعتمادسازی متقابل نتیجهبخش شود. اما این 4ماه فرصت جدیدی است درباره اینکه ایران و گروه 1+5 بتوانند درمورد چگونگی لغو تحریمهای شورای امنیت هم به یک فرمول واقعگرایانه دست یابند. علاوه بر تحریمهای فراقانونی آمریکا و اتحادیه اروپا که چگونگی لغوشان به خود آنها برمیگردد، لغو تحریمهای شورای امنیت هم جنبه جمعی داشته که روسیه و چین را هم دربر میگیرد و مذاکرهای جداگانه میطلبد. در 4 ماه آینده شرایط سیاسی جهان ممکن است تغییراتی بنماید که توافقنامه جامع هستهای ایران را تحتالشعاع قرار دهد. از یکسو دوره خانم اشتون در اواخر سپتامبر پایان میپذیرد و فرد دیگری جایگزین میشود، از سوی دیگر ویلیام برنز، معاون وزیرخارجه آمریکا که دیپلماتی مثبت و واقعگرا در ارتباط با مذاکرات هستهای بود، بازنشسته میشود و از سوی سوم انتخابات میاندورهای مجلس نمایندگان آمریکا در نوامبر شروع میشود که جای بازی با موضوع هستهای ایران برای کسب رای در میان لابی اسرائیل فراهم میشود و امکان دارد شرایط برای دولت اوباما در تبلیغات سخت شود. اینکه روابط دوجانبه روسیه و آمریکا بر سر مساله اوکراین هر روز وخیمتر میشود نیز این نگرانی را بهوجود میآورد که نکند این موضوع بر توافقات پرونده هستهای ایران سایه افکند. بحرانهای منطقه خاورمیانه نظیر حمله وحشیانه اسرائیل به نوار غزه و گسترش تروریسم داعش در عراق هم از جمله نگرانیهایی هستند که میتوانند بر سلامت مذاکرات هستهای بهطور مستقیم و غیرمستقیم اثرگذار باشند. این همه نگرانی به ما میآموزد که از فرصتها حداکثر استفاده را کرده و منافع و امنیت ملی کشورمان را دریابیم. در این راستا تلاش و همت همه جناحهای فکری و رسانهها در داخل کشور باید به سمت تقویت و سازندگی بیشتر مذاکرات و پرهیز از واگرایی و اتلاف وقت و انرژی تعلق گیرد، انشاءا...