علی حاتمی گفته بود، بخشی از شخصیت «رضا تفنگچی» را از «عمادالکتاب» وام گرفته است؛ خوشنویسی که زندگی‌اش با عضویت در «کمیته مجازات» دگرگون شد، از آوارگی گرفته تا زندان و تبعید.
27 فروردین ماه سال‌روز تولد این هنرمند مشهور دوره قاجار و پهلوی است.
به گزارش خبرنگار بخش تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، میرزا محمدحسین سیفی قزوینی معروف به «عماد الکتاب» 27 فروردین ماه 1240 شمسی در قزوین متولد شد. از کودکی به خوشنویسی علاقه‌مند بود و این هنر را در همان دوران نزد میرزا محمدعلی خوشنویس آموخت. از 14 سالگی تا زمانی که به تهران بیاید و ماندگار شود، بارها به سفر رفت. در یکی از سفرهایش به عراق، مدتی را در شهرهای کربلا و کاظمین زندگی کرد و روزگارش را با کتابت گذراند.
زندگی این هنرمند در تمام آن‌ها سال‌ها در فقر و تنگدستی گذشت. پس از گذراندن علوم دینی در نجف به ایران بازگشت و در 31 سالگی برای امرار معاش و رهایی از فقر آموزشگاه خوشنویسی‌اش را با نام «دارالکتابه» در خیابان ناصرخسرو دایر کرد.
لقب «عمادالکتاب» را مظفرالدین‌شاه پس از کتابت یک نسخه از شاهنامه فردوسی به او داد. پس از آن در مدرسه افتتاحیه به عنوان معلم مشغول به کار شد. ورود او به دربار شاهان قاجار پیش از انقلاب مشروطه صورت گرفت. در آن سال‌ها او جزو کاتبان وزارت انطباعات و در دوره سلطنت احمدشاه قاجار، مدتی در وزارت داخله، منشی و معلم مشق خط احمدشاه نیز بود. در چند سال آخر عمر نیز در دربار پهلوی خوشنویس مخصوص دربار بود. او در دوران مشروطیت فراری شد.
شاید مهم‌ترین اتفاق زندگی عمادالکتاب را بتوان عضویت او در «کمیته مجازات» در سال 1294 عنوان کرد. این کمیته توسط میرزا ابراهیم‌خان منشی‌زاده و اسداللّه‌خان ابوالفتح‌زاده در تهران و با هدف ترور هواداران موثر انگلیس در ایران تشکیل شده بود. آن‌ها عمادالکتاب را به عنوان کاتب شب‌نامه‌هایشان وارد کمیته کردند و از هنر او در نوشتن آن‌ها بهره بردند.
در این شب‌نامه‌ها علت ترور افراد، شرحی از خیانت‌های آنان و نام نفر بعدی که قرار بود ترور شود نوشته می‌شد.
مدتی بعد با خیانت یکی از اعضا، کمیته مجازات منحل شد و سران آن را پس از دستگیری اعدام کردند. عمادالکتاب را نیز پس از پنج سال حبس در 60 سالگی به تبعید فرستادند تا اینکه پس از روی کار آمدن رضاشاه از تبعید خارج و مامور تحریرات دربار شد.
شخصیت «رضا تفنگچی» در سریال معروف هزاردستان که جمشید مشایخی یکی از ماندگارترین نقش‌آفرینی‌های خود را در آن انجام داده است، آمیخته‌ای از شخصیت عمادالکتاب قزوینی و میرزا رضا کلهر در روایتی شخصی از علی حاتمی (کارگردان این کار) است. در این سریال رضا تفنگچی پس از منحل شدن کمیته مجازات به «رضا خوشنویس» تبدیل می‌شود.
این خوشنویس از علاقه‌مندان به سبک خوشنویسی میرزا محمدرضا کلهر بود. او از روی کتاب‌های خطی به جا مانده از کلهر کتابت می‌کرد. عمادالکتاب را از آخرین حلقه‌های زنجیره استادان خوشنویسی قدیم می‌دانند. در حقیقت این خوشنویس رابط هنر خوشنویسی قدیم و معاصر بود. مهارت او در نستعلیق و شکسته نستعلیق در دوران خودش زبانزد بود.
عمادالکتاب که حلقه واسط خوشنویسی قدیم و معاصر بود، شاگردان بسیاری را تربیت کرد که از معروف‌ترین خوشنویسان معاصر در مکتب میرزا محمدرضا کلهر به شمار می‌روند. علی منظوری، ملک‌الخطاطین، حسن زرین‌خط، علی‌اکبر کاوه، ابراهیم بوذری و علی‌آقا حسینی از جمله این افراد هستند.
به جز کتابت شاهنامه فردوسی برای شاه قاجار، تالیف دوره خودآموز «رسم‌المشق»، کتابت سیاحت‌نامه استانلی به آفریقا، نامه دانش‌وران ناصری، ترجیع‌بند هاتف اصفهانی و اوصاف‌الاشراف از کارهای این خوشنویس هستند.
نوشتن کتیبه‌های آرامگاه فردوسی، دارالفنون، دانشسرای عالی، مدرسه رضاییه، دانشگاه تهران و دانشگاه معقول و منقول (دانشگاه الهیات فعلی) و صحن خانقاه و مقبره صفی‌علی‌شاه از فعالیت‌های دیگر عمادالکتاب است.
این هنرمند خوشنویس در 26 تیرماه سال 1315 در تهران درگذشت و پیکرش را در امامزاده عبدالله شهر ری دفن کردند.
انتهای پیام
27 فروردین ماه سال‌روز تولد این هنرمند مشهور دوره قاجار و پهلوی است.
به گزارش خبرنگار بخش تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، میرزا محمدحسین سیفی قزوینی معروف به «عماد الکتاب» 27 فروردین ماه 1240 شمسی در قزوین متولد شد. از کودکی به خوشنویسی علاقه‌مند بود و این هنر را در همان دوران نزد میرزا محمدعلی خوشنویس آموخت. از 14 سالگی تا زمانی که به تهران بیاید و ماندگار شود، بارها به سفر رفت. در یکی از سفرهایش به عراق، مدتی را در شهرهای کربلا و کاظمین زندگی کرد و روزگارش را با کتابت گذراند.
زندگی این هنرمند در تمام آن‌ها سال‌ها در فقر و تنگدستی گذشت. پس از گذراندن علوم دینی در نجف به ایران بازگشت و در 31 سالگی برای امرار معاش و رهایی از فقر آموزشگاه خوشنویسی‌اش را با نام «دارالکتابه» در خیابان ناصرخسرو دایر کرد.
لقب «عمادالکتاب» را مظفرالدین‌شاه پس از کتابت یک نسخه از شاهنامه فردوسی به او داد. پس از آن در مدرسه افتتاحیه به عنوان معلم مشغول به کار شد. ورود او به دربار شاهان قاجار پیش از انقلاب مشروطه صورت گرفت. در آن سال‌ها او جزو کاتبان وزارت انطباعات و در دوره سلطنت احمدشاه قاجار، مدتی در وزارت داخله، منشی و معلم مشق خط احمدشاه نیز بود. در چند سال آخر عمر نیز در دربار پهلوی خوشنویس مخصوص دربار بود. او در دوران مشروطیت فراری شد.
شاید مهم‌ترین اتفاق زندگی عمادالکتاب را بتوان عضویت او در «کمیته مجازات» در سال 1294 عنوان کرد. این کمیته توسط میرزا ابراهیم‌خان منشی‌زاده و اسداللّه‌خان ابوالفتح‌زاده در تهران و با هدف ترور هواداران موثر انگلیس در ایران تشکیل شده بود. آن‌ها عمادالکتاب را به عنوان کاتب شب‌نامه‌هایشان وارد کمیته کردند و از هنر او در نوشتن آن‌ها بهره بردند.
در این شب‌نامه‌ها علت ترور افراد، شرحی از خیانت‌های آنان و نام نفر بعدی که قرار بود ترور شود نوشته می‌شد.
مدتی بعد با خیانت یکی از اعضا، کمیته مجازات منحل شد و سران آن را پس از دستگیری اعدام کردند. عمادالکتاب را نیز پس از پنج سال حبس در 60 سالگی به تبعید فرستادند تا اینکه پس از روی کار آمدن رضاشاه از تبعید خارج و مامور تحریرات دربار شد.
شخصیت «رضا تفنگچی» در سریال معروف هزاردستان که جمشید مشایخی یکی از ماندگارترین نقش‌آفرینی‌های خود را در آن انجام داده است، آمیخته‌ای از شخصیت عمادالکتاب قزوینی و میرزا رضا کلهر در روایتی شخصی از علی حاتمی (کارگردان این کار) است. در این سریال رضا تفنگچی پس از منحل شدن کمیته مجازات به «رضا خوشنویس» تبدیل می‌شود.
این خوشنویس از علاقه‌مندان به سبک خوشنویسی میرزا محمدرضا کلهر بود. او از روی کتاب‌های خطی به جا مانده از کلهر کتابت می‌کرد. عمادالکتاب را از آخرین حلقه‌های زنجیره استادان خوشنویسی قدیم می‌دانند. در حقیقت این خوشنویس رابط هنر خوشنویسی قدیم و معاصر بود. مهارت او در نستعلیق و شکسته نستعلیق در دوران خودش زبانزد بود.
عمادالکتاب که حلقه واسط خوشنویسی قدیم و معاصر بود، شاگردان بسیاری را تربیت کرد که از معروف‌ترین خوشنویسان معاصر در مکتب میرزا محمدرضا کلهر به شمار می‌روند. علی منظوری، ملک‌الخطاطین، حسن زرین‌خط، علی‌اکبر کاوه، ابراهیم بوذری و علی‌آقا حسینی از جمله این افراد هستند.
به جز کتابت شاهنامه فردوسی برای شاه قاجار، تالیف دوره خودآموز «رسم‌المشق»، کتابت سیاحت‌نامه استانلی به آفریقا، نامه دانش‌وران ناصری، ترجیع‌بند هاتف اصفهانی و اوصاف‌الاشراف از کارهای این خوشنویس هستند.
نوشتن کتیبه‌های آرامگاه فردوسی، دارالفنون، دانشسرای عالی، مدرسه رضاییه، دانشگاه تهران و دانشگاه معقول و منقول (دانشگاه الهیات فعلی) و صحن خانقاه و مقبره صفی‌علی‌شاه از فعالیت‌های دیگر عمادالکتاب است.
این هنرمند خوشنویس در 26 تیرماه سال 1315 در تهران درگذشت و پیکرش را در امامزاده عبدالله شهر ری دفن کردند.
انتهای پیام
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
