آلودگیهای نفتی، ورود پسابها و فاضلابها آلودگیهای میکروبی و ... همواره ذخایر دریایی خزر را تهدید می کنند و نگرانیهایی را برای ساحل نشینان ایجاد می کند.

دریای خزر در نوار شمالی ایران 700 کیلومتر ساحل دارد که از 338 کیلومتر از آن در استان مازندران واقع شده است و مشاهده لکه های نفتی در روزهای گذشته در سواحل غرب مازندران سبب ایجاد نگرانیهای شده است.

آلودگیها منشاء نفتی دارد

مدیرکل محیط زیست مازندران با اشاره به مشاهده یک لکه آلودگی به مساحت دو هزار متر مربع در حوزه آبهای استان در سواحل دریای خزر گفت: مشغول رصد این آلودگی هستیم.

ناصر مهردادی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بررسی های اولیه نشان می دهد که این آلودگی ها نتیجه فعالیتهای نفتی شمال دریای خزر است.

وی با اشاره به اینکه این لکه نفتی گسترش نمی یابد، و اکنون در سواحل غربی استان مازندران مشاهده شده است درباره پیامده های این لکه نفتی افزود: این آلودگی پس از مدتی به ساحل منتقل می شود و این نگرانی وجود دارد و بحث اکتشاف نفت در سواحل شمالی نگران کننده است.

وی افزود: البته در دوران گذشته چنین فعالیت هایی در سواحل شمالی در حال انجام بود و فعالیت آن در حال حاضر نیز سبب بروز آلودگی شده است.

لکه آلودگی به شرق خزر در حرکت است

مهردادی بیان داشت: حرکت این لکه های نفتی از شرق به غرب و از سمت گیلان بوده و اکنون به حوزه آبی استان رسیده است و از طریق سازمان محیط زیست پیگیری خواهیم کرد تا از طریق معاونت امور دریایی ارزیابی هایی لازم را انجام می دهیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران ادامه داد: تدوام آلودگیهای نفتی از طریق سازمان و وزارت خارجه پیگیری می شود تا تمهیداتی در این زمینه اتخاذ شود.

این آلودگیهای نفتی درحالیست که دلایل تلف شدن گونه ای از ماهیان کفال در ماه اخیر در سواحل دریای خزر همچنان در حال بررسی است و این موضوع نیز از جمله دغدغه هایی برای حاشیه نشینان خزر محسوب می شود که ریشه در آلودگی منابع آبی دارد.

دلایل مرگ ماهیان درحال بررسی است

مدير كل دامپزشكي استان مازندران اظهار داشت: پيرو دريافت گزارشاتي از مشاهده تلفات در ماهيان گونه كفال در درياي خزر بلافاصله كارشناسان اداره بهداشت و مديريت بيماريهاي آبزيان اين اداره كل نسبت به بازديد و بررسي موضوع و نيز نمونه برداري از تلفات ، اقدام و نمونه هاي اخذ شده را به مركز تشخيص بيماريهاي سازمان دامپزشكي كشور ارسال نموده اند كه در حال حاضر منتظر دريافت پاسخ و نتيجه آزمايش از مركز تشخيص در خصوص دلايل بروز بيماري و تلفات مي باشيم و به محض دريافت پاسخ ، در اسرع وقت نسبت به اطلاع رساني مناسب از طريق جرايد جهت آگاهي عموم اقدام خواهد شد.

مجيد مختاري در همين راستا افزود: حال با توجه به اينكه تلفات در آب مشاهده شد و عموما ناشي از بروز ضعف در يك گونه از كفال ماهيان  مي باشد تاكيد مي شود شهروندان از خريد و مصرف ماهي كفال فاقد رشد كافي و همچنين فاقد مشخصات ماهي سالم به ويژه از خريد و مصرف ماهي كفال دودي جداً خودداري نمايند.

مختاري تاكيد داشت ساير ماهيان مشكلي براي مصرف ندارند و شهروندان مي توانند گونه هاي مختلف ماهيان درياي خزر را از مراكزي كه تحت نظارت بهداشتي دامپزشكي مي باشد خريداري و مصرف نمايند.

وي در ادامه افزود ، برخي از افراد سودجو با جمع آوري ماهيان كفال بيمار با خودرو هاي وانت بصورت حراج اقدام به عرضه آنان مي کنند كه درخواست مي كنيم به محض مشاهده با چنين مواردي با ادارات دامپزشكي شهرستان مربوطه تماس حاصل نمايند تا اقدامات قانوني لازم بعمل آيد.

وی در خصوص ارتباط مستقيم آلودگي آب و تلفات ماهيان كفال عنوان داشت آلودگي شديد رودخانه هاي استان مازندران ناشي از ورود فاضلابهاي خانگي وصنعتي است و تمامي آبهاي آلوده رودخانه اي به درياي خزر سرريزشده و ماهي كفال كه ماهي بسيار حساسي است و بصورت طبيعي تكثير مي كند، دچار بيماري مي شوند.

مدير كل دامپزشكي استان مازندران در پايان اضافه كرد ، متولي سلامت آبزيان و ساير دام و فرآورده هاي خام دامي قبل از فرآوري سازمان دامپزشكي كشور ميباشد و هر گونه اظهار نظر در خصوص بروز و يا اشاعه بيماري و يا تلفات در دام ، طيور و آبزيان صرفاً مي بايست از سوي سازمان دامپزشكي كشور پس از تائيد و انجام آزمايشات لازم جهت آگاهي عموم اطلاع رساني گردد.

وي از جمله مشخصات ماهي سالم را  عدم استشمام بوي غير طبيعي و ترشيدگي و تعفن ، حفظ وضعيت ظاهري به گونه اي كه اگر ماهي را از طرف سر گرفته و به صورت افقي نگه داريم خم نمي شود ، چشمان تازه و داراي درخشندگي و عدم وجود گودي در چشم ها ، وجود رنگ صورتي متمايل به قرمز روشن در آبششها ، عدم استشمام بوي تعفن اسيدي و آمونياكي در آبششها ، جدا نشدن فلسها به راحتي ، برشمرد و عنوان كرد چنانچه با انگشت بر روي سطح بدن ماهي فشار دهيم در ماهي سالم و تازه محل فرورفتگي بلافاصله به حالت اول بر مي گردد در صورتيكه در ماهي غير سالم اثر فرورفتگي انگشت بر روي بدن ماهي مي ماند.

وجود لکه های آلوده بحرانی در خزر

یک استاد دانشگاه و کارشناس در حوزه محیط زیست دریایی نیز به خبرنگار مهر، آلودگی های دریای خزر را به چند نوع صنعتی، کشاورزی، میکروبی و بیولوژیکی تقسیم کرد و گفت: ما در تمام سواحل خزر نمونه برداری های لازم را انجام داده ایم برای همین نمی توانیم بگوییم دریای خزر اساساً آلوده است بلکه در دریا لکه های آلوده بحرانی وجود دارد.

عزت الله حقیقی افزود: خطرناک ترین تهدیدکننده خزر در سواحل ایران آلودگی میکروبی است نه شیمیایی و به علت نزدیکی کارخانجات به رودخانه ها و ورود فاضلاب های تصفیه نشده آنها، سواحل ایران از نظر میکروبی بسیار آلوده است و این آلودگی بیشتر از آلودگی های دیگر در دریا است.

وی افزود: لکه های نفتی فراوانی در سواحل شمالی دریای خزر دیده می شود که باید این نقاط بحرانی پاک شوند و عبور خط های لوله قدیمی نفت در دریا نیز از دیگر مواردی است که منجر به بروز آلودگی های نفتی می شود.