یک کارشناس اعتیاد گفت: اگر بخواهیم با زور آمار «اعتیاد» را کاهش دهیم و نمودار رشد آن را با فشار متوقف کنیم، با افزایش آمار خودکشی، قتل و سایر جرایم روبرو خواهیم شد.

دکتر هومان نارنجی‌ها در گفت‌وگو با ایسنا، درباره راه‌های پیشگیرانه از اعتیاد با بیان اینکه وقتی یک نفر درگیر اعتیاد است در واقع چندین خانواده دیگر هم با او درگیر اعتیاد می‌شوند، افزود: برخوردهای بگیر و ببند و ناگهانی در یک پدیده‌ای که زاییده مشکلات جامعه است جواب نمی‌دهد لذا باید بدانیم که حل مشکل اعتیاد به یک باره امکان ندارد و نمی‌توان ضربه‌ای به آن حمله کرد.

گردش مالی یک هزار میلیارد دلاری تجارت مواد مخدر

وی با اظهار تاسف از اینکه جامعه ما گریزی از اعتیاد ندارد چراکه در همسایگی کشوری هستیم که با حجم بالا مواد مخدر تولید می‌کند و در مسیر ترانزیت مواد مخدر قرار دارد، ادامه داد: توزیع‌کنندگان خرد و کلان به دلیل گردش مالی یک هزار میلیارد دلاری آن از این تجارت پرسود دست بردار نیستند لذا با این مساله اجتماعی همیشه درگیر هستیم.

نارنجی‌ها در ادامه با تاکید بر آموزش خانواده‌ها نسبت به خطرات اعتیاد که در کمین آنهاست خواستار ارائه آموزشهای لازم از سوی خانواده‌ها به فرزندشان شد و گفت: ارتباط والدین با فرزندانشان و نحوه درد و دل کردن و حرف زدن با آنها باید آموزش داده شود.

این کارشناس اعتیاد با انتقاد از نبود آگاهی‌های کافی در جامعه از عوارض و خطرات ناشی از مصرف مواد مخدر و اعتیاد اظهار کرد: برای آموزش آشنایی با مخدر «شیشه» به خانه سلامت شهرداری رفتم اما دیدم خانم‌ها علاقه بیشتری برای شرکت در کلاس‌های شیرینی‌پزی و آشپزی داشتند و می‌گفتند «شیشه» مشکل ما نیست، حال آنکه همین افراد سه سال دیگر با فرزند معتادشان به کلینیک می‌آیند و از اعتیاد وی بسیار برآشفته‌اند.

به گفته وی، بسیاری از ناآگاهی‌ها زیر پوستی‌اند و زمانی اثرات آن مشخص می‌شود که نوجوان یا فرزندشان دچار اعتیاد شده است.

نارنجی‌ها درباره نقش برنامه‌های تلویزیونی و رسانه ملی در ارائه آگاهی‌ به خانواده‌ها و تلنگر به آنها گفت: قطعا این برنامه‌ها نقش دارند، اما نقش رسانه‌ها در سال‌های اخیر کم رنگ شده به طوری که اگر به کسی اجازه تبلیغ داده نشود به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای می‌روند.

باورپذیری مردم از رسانه ملی کم شده است

نارنجی‌ها با بیان اینکه باورپذیری مردم از رسانه ملی کم شده است، علت این امر را کلیشه‌ای شدن برنامه‌ها و عدم سرمایه‌گذاری فکری و فرهنگی در این زمینه دانست و گفت: با این وجود باز هم باید به همین رسانه بپردازیم؛ این رسانه هر چند ضعیف اما باید به نقش خود درست عمل کند.

این کارشناس اعتیاد ضمن تاکید بر نقش حوزه آموزش در پیشگیری از مصرف مواد مخدر معتقد است: مدارس قبل از اینکه بخواهند جبر، فیزیک و ریاضی تدریس کنند باید مهارت‌های زندگی آموزش دهند؛ با آنکه از ورود مباحث آسیبهای اجتماعی به کتب درسی دو سال می‌گذرد اما مهارت زندگی باید بیرون از کلاس و در شرایط جامعه و بویژه سنین پایین به کودکان آموزش داده شود.

وی که معتقد است آموزشهای کنونی کارآیی لازم را ندارد ادامه داد: باید برای مهارت زندگی کلاس‌هایی مجزا تشکیل شود؛ به شخصه به عنوان یک پدرحاضرم فرزندم از 12 سال تحصیل، یک سال را برای آموزش مهارت‌ زندگی بگذراند.

نارنجی‌ها مهارت زندگی را نیازمند یک تلنگر دائمی دانست و گفت:‌ نمی‌توان ارائه آموزش مهارتهای زندگی را به مقطع راهنمایی محدود اما در دوره دبیرستان ارائه نکرد بلکه باید در دبیرستان تداوم یابد چراکه امری بسیار ضروری است؛ به دلیل توجه نکردن به این امر امروز پزشک،‌ دندانپزشک، جراح، مهندس و معلم معتاد داریم.

وی با طرح این پرسش که چرا اینگونه شده است؟ پاسخ داد: آیا آن پزشک عوارض را نمی‌داند؟ وقتی تنها "دانا" شدن در جامعه هدف قرار می‌گیرد، فرد دانش کسب می‌کند اما هوش اجتماعی و مهارت زندگی اجتماعی ندارد، لذا گرفتار می‌شود.

سطح آگاهی‌ جامعه از اعتیاد بسیار ضعیف است

نارنجی‌ها با تاکید بر اینکه سطح آگاهی‌ جامعه بسیار ضعیف است، تصریح کرد: سازمان‌های اصلی و کلیدی هیچ برنامه‌ای ندارند. همچنین این آگاهی‌ها نیز به صورت مستمر وجود ندارد در حالی که باید مدارس به ویژه دوره ابتدایی را به بحث مهارتها مسلح کنیم.

به اعتقاد این کارشناس، در شرایط و جامعه امروزی، دانش‌آموزان بیش از آنکه به جبر و ریاضی و فیزیک نیاز داشته باشند باید مهارتها را به خوبی بیاموزند، چراکه میزان موفقیت جوانان در زندگی با هوش تحصیلی به تنهایی 20 درصد است و 80 درصد مابقی در گرو هوش اجتماعی است، لذا دیده می‌شود که افراد با هوش تحصیلی کم اما هوش اجتماعی‌ بالا از یک فرد تحصیلکرده موفق‌ترند.

هوش اجتماعی فرزندان تقویت نمی‌شود

وی با تاکید براینکه باید فرزندانی تربیت کنیم که بتوانند گلیمشان را از آب بیرون بکشند اضافه کرد: فرزندان ما افراد وابسته و لای دستمال کاغذی بزرگ شده‌ هستند که نمی‌توانند مشکلاتشان را حل کنند. فرزندان ما افرادی ضعیف با هوش اجتماعی پایین هستند چرا هوش اجتماعی آنها تقویت نمی‌شود.

نارنجی‌ها با بیان اینکه اعتیاد ماحصل برخی شاخص‌های آسیب‌ در سطح یک جامعه است تاکید کرد: تا زمانی که دستگاه‌ها شاخص‌های اساسی مانند فقر، اشتغال، تورم، دسترسی کم مردم به خدمات بهداشتی درمانی و نابرابری اجتماعی و بی‌عدالتی را برطرف نکنند، اعتیاد جز لاینفک جامعه خواهد ماند این در حالیست که بسیاری از آسیب‌ها نیز در پس اعتیاد نهفته است.

با زور، ضرب و فشار نمی‌توان اعتیاد را در یک جامعه از بین برد

وی گفت: نه تنها نمی‌توانیم منکراعتیاد شویم بلکه نمی‌توانیم ادعا کنیم نباید اعتیاد داشته باشیم. از سوی دیگر با زور، ضرب و فشار نمی‌توان اعتیاد را در یک جامعه از بین برد چراکه در یک جامعه باید والدینش از سطح آگاهی و درک خوب برخوردار باشند و زمانی که درباره اعتیاد با آنها صحبت می‌شود بتوانند آن را برای فرزندان خود تببین کنند و از روش‌ها و و راهکارهای پیشگیرانه بدرستی استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه در جامعه‌ای که پدر یک معتاد زندانی و مادر برای تامین معاش مجبور است دست به هر کاری بزند، چه انتظاری از فرزندان چنین خانواده‌ای می‌توان داشت؟ اظهار کرد: برهمین اساس است که آسیب اعتیاد خود آسیب متولد می‌کند، لذا آیا می‌شود این موضوع را با زور از بین برد؟

این کارشناس با استناد به گفته‌های دکتر پیران، جامعه شناسی که عنوان کرده اعتیاد فعلی هم در جامعه ما کارکردی دارد اظهار کرد: باید ببینیم علت گرایش به این اعتیاد و این کارکردی که برایش ایجاد شده، چیست؟ اگر ما اعتیاد را در جامعه به زور از بین ببریم، نتیجه‌اش افزایش جنایت، دستگیری‌ها، افزایش سایر جرم‌ها و سوق دادن از جرمی به جرم دیگرخواهد بود. در این جامعه قطعا در غیاب اعتیاد میزان خودکشی، پرخاشگری و رفتارهای بزه افزایش خواهد یافت.

نارنجی‌ها افزود: تصور کنید فرد معتادی در خانه نشسته‌ و از ناتوانی در کسب لذت سالم، هروئین می‌کشد؛ اگر مواد از چنین فردی به زور گرفته شود از بی‌انگیزگی در زندگی به سمت خودکشی خواهد رفت، چراکه دیگر لذتی برای او وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه باید کمبودهای جامعه احصاء شود اذعان کرد: اعتیاد در جامعه، زائیده برخی شاخصهاست و وقتی این شاخصها را بر اساس فرمولهای آماری در ضرائب معلولشان ضرب کنیم، حاصل آن اعتیاد، بی‌بند و باری جوانان، تهدید و ارعاب می‌شود که همگی به علت عدم آموزش خانواده، ضعف آموزشهای لازم در مدارس و عدم نظارت صحیح والدین بوجود آمده است.

می‌خواهیم با بودجه‌ای اندک با معلول بزرگ اعتیاد بجنگیم

این کارشناس اعتیاد با بیان اینکه بجای برخورد با علت این آسیبها به دنبال برخورد با معلول آسیبها در جامعه هستیم خاطر نشان کرد: زمانی که علت‌ها را رها می‌کنیم و می‌خواهیم با معلول بجنگیم همانند کوچه‌ای است که چاله‌ای دارد و هر کس در آن خواهد افتاد و پس از آنکه پای افراد شکست برای شکستگی پا جرم تعیین می‌کنیم، در حالی که اگر چاله را که علت مشکل است از ابتدا پر می‌کردیم دیگر نیازی به این همه قانون، مجری، زندان، ناظر و هزینه نبود.

وی ادامه داد: برخورد با اعتیاد در کشور نیز مانند مثال فوق است چرا که می‌خواهیم با بودجه‌ای اندک با معلول بزرگ اعتیاد بجنگیم و کسی به این موضوع فکر نکرده که آیا پیشگیری از اعتیاد در سطح جامعه ما کافی است؟

بودجه پیشگیری از اعتیاد آموزش و پرورش برای هر دانش‌آموزش سالانه 500 تومان است

نارنجی‌ها با اشاره به وجود 13 میلیون دانش‌آموز گفت: اگر به هر کدام از دانش آموزان هزار تومان بسته فرهنگی بدهیم، برای پیشگیری از اعتیاد آنان به 13 میلیارد تومان بودجه نیاز داریم، در حالی که بودجه پیشگیری از اعتیاد کل کشور فقط 20 میلیارد تومان است که مثلا با تخصیص درصدی از اعتبارات توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی این بودجه بسیار کمتر نیز می‌شود. با محاسبه اعتبارات دستگاه‌ها و برآورد سرانگشتی، آموزش و پرورش برای هر دانش‌آموزش سالانه 500 تومان بودجه دارد؛ برای یک کلاس 30 نفره با 15 هزار تومان چه کار پیشگیرانه‌ای در طی یکسال می‌خواهیم انجام دهیم؟

وی ضمن تاکید بر اینکه سالانه برای هر دانش‌آموز حداقل 50 هزار تومان هزینه پیشگیری از اعتیاد باید در نظر گرفته شود، اظهار کرد: انجام کار فرهنگی اساسی از جمله تهیه فیلم، بسته آموزشی و آموزش مهارتهای زندگی که سلامت رفتاری و اجتماعی فرزندان را برای همیشه تامین می‌کند هزینه بر است.

به گفته این کارشناس اعتیاد، بودجه پیشگیری از اعتیاد کشور آمریکا رقم بالایی نیست، اما بخش عمده فعالیتهای پیشگیرانه در فعالیتهای ذاتی دستگاهها قرار گرفته است و سالانه بودجه‌ای ثابت دریافت می‌کنند. آموزش و پرورش آمریکا سالانه برای آموزش مهارتهای زندگی کیسه بدست نمی‌گیرد از بین دستگاههای متولی پول تقاضا کند بلکه این امر در وظایف ذاتی آنان تعریف شده است.

وی تاکید کرد: دستگاه‌های مرتبط باید مسئولیتهای موثر و مشخصی برای پیشگیری از اعتیاد داشته باشند لذا وقتی ایده، برنامه و مسئولیتی وجود داشته باشد می‌توان انتظار بهبود داشت تا در یک جامعه وضعیت مصرف مواد مخدر بهتر شود.

نارنجی‌ها با بیان اینکه مردم در این امر بسیار سهیم هستند افزود: زمانی مردم می‌گفتند پلیس قاچاقچی را بگیرد مشکل اعتیاد کشور حل می‌شود اما امروز می‌بینیم که همان مصرف کننده‌های خرده پا شیشه را در آشپزخانه‌های خانه خودشان درست می‌کنند.

ماری‌جوانا، علف و گل سرگرمی سالم و کم خطر پذیرفته شده بین دانشجویان

وی به نقل از قول یکی از استانداران گفت: وی به من گفت بودجه خود را دور نریزید بیایید دور ایران دیوار چین بکشید، مشکل اعتیاد حل می‌شود، در حالی که اگر آن حرف درست بود، الان شیشه داخل کشور درست نمی‌شد و امروز در خانه‌ها شاهدانه نمی‌کاشتند و ماری‌جوانا، علف و گل خوراک دانشجوها نمی‌شد.

این کارشناس اعتیاد ادامه داد: در جمع‌های دانشجویی وقتی راجع به علف با آنان صحبت می‌کنم، می‌گویند راجع به این ماده با ما حرفی نزن. مواد دیگر را بگو و راجع به آنها حرف بزن اما راجع به علف نگو! متاسفانه گل، علف و ماری‌جوانا به عنوان سرگرمی سالم و کم خطر پذیرفته شده که نباید راجع به آنها صحبت کرد و حتی کانون‌هایی از نخبگان هم بعضاً از آن استفاده می‌کنند.

برگ شاهدانه دیگر از افغانستان قاچاق نمی‌شود

نارنجیها اذعان کرد: در این شرایط، گاهی مسئولان همه موارد را منکر می‌شوند و می‌گویند وجود ندارد. از سوی دیگر خانواده‌ها هم کنار نشسته‌اند و می‌گویند پلیس وظیفه دارد اعتیاد را جمع کند. پس تکلیف شاهدانه‌ای که در اتاق نوجوان ما و خانه ما کاشته می‌شود چیست؟ چه کسی وظیفه دارد آن را جمع کند؟ برگ شاهدانه که دیگر از افغانستان قاچاق نمی‌شود، این مشکل داخلی خود ماست.

این کارشناس در ادامه گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه اعتیاد در جامعه به صورت یک انرژی است که از بین نمی‌رود فقط از یک حالت به حالت دیگری تبدیل می‌شود، پوشش برنامه‌های پیشگیرانه را تنها راه حل دانست و عنوان کرد: باید ابتدا همه اقشار جامعه اعم از شهری و روستایی در سطوح مختلف از خطرات مصرف مواد مخدر اطلاع‌ یابند. باید همه بدانند که شیشه اعتیاد دارد چرا که هنوز هم افرادی هستند که می‌گویند به من نگفته بودند یک بار کشیدن شیشه هم اعتیاد دارد.

نارنجیها با تاکید براینکه اولین گام بُعد آموزش مواد مخدر و خطرات و عوارض آن است اظهار کرد: کلید پیشگیری از اعتیاد، آموزش مهارتهای زندگی است. کودکانی که می‌خواهند در مقابل آسیب‌ها واکسینه شوند، باید آموزشهای لازم از مدرسه، پادگان و دانشگاه آنهم به صورت درست به آنها آموزش داده شود.

فرزند پروری، کلید دیگر پیشگیری از اعتیاد

وی کلید دیگر پیشگیری از اعتیاد را "فرزندپروری" عنوان کرد و گفت: والدین باید بتوانند فرزندی درست، سالم، بدون عقده، بدون تبعیض، با اعتماد به نفس بالا تربیت کنند. کودکان باید از نظر روحی و روانی رصد شوند. از سوی دیگر خانواده رفتارهای ضد اجتماعی، بیش فعالی، اضطراب و افسردگی را بشناسد و آنها را خیلی سریع درمان کند.

وی با بیان اینکه وظیفه مدرسه این است که مهارت زندگی و آسیب‌های مواد مخدر را آموزش دهد و دانش‌آموزان را از نظر بیماریهای روانی غربال کند، افزود: در حوزه بهداشت روان باید تعامل مناسب و درستی بین خانه و مدرسه شکل بگیرد که هنوز مغفول مانده است.

اگر دانش آموز معتاد نداریم، چرا بیمار دانش آموز به کلینیکهای ترک اعتیاد می‌آیند؟

وی با بیان اینکه آموزش و پرورش نگاه خوبی به بحث اعتیاد دارد، گفت: دو سال قبل اعلام شد 30 هزار دانش‌آموز معتاد داریم و وزیر وقت آن را تکذیب کرد. کارشناسان پرسیدند اگر دانش‌آموز معتاد نداریم، پس چرا بیمار دانش آموز به کلینیک می‌آید؟

این کارشناس درباره اظهارات برخی مسئولان وقت آموزش و پرورش اظهار کرد: برخی عنوان کرده بودند اگر ادعا می‌کنید 30 هزار دانش‌آموز معتاد داریم اسامی را اعلام کنید که جواب دادیم وقتی پژوهش و نمونه گیری انجام می‌دهیم اسم نمی‌پرسیم مثل این که بگوییم تحقیقات نشان داده در کشور دو میلیون دیابتی هستند بعد کارشناسان وزارت بهداشت بگویند اگر راست می‌گویید اسم‌هایشان را بگویید! این حرف‌ها نشان می‌دهد دیدگاه کارشناسی ضعیف است. اصطلاح است که در آموزش و پرورش می‌گویند وزیر خوب کسی است که فقط بتواند حقوق معلم‌ها را پرداخت کند، همین یک کار را بتواند خوب انجام دهد کافیست.

نارنجیها با اشاره به اینکه در حال حاضر سطح علمی دانش‌آموزان کشور از هم سالانشان در آمریکا و اروپا بالاتر است، اما باید بتوانند خودشان را اداره کنند عنوان کرد: دانش‌آموزان باید بتوانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند در حالی که این توانمند سازی در مدارس کشور آموزش داده نمی‌شود.

وی درادامه این گفت‌وگو با طرح این پرسش که چه کسی باید به خانواده‌ها فرزندپروری بیاموزد و نماد مسؤل فرزندپروری در جامعه ما کیست؟ گفت: در راستای بیانات اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر افزایش تعداد بعد خانوار ضروری و لازم است که تمام دستگاه‌های عضو در حوزه سلامت و رفاه برای آموزش فرزندپروری و بسترسازی فرمایشات معظم له بسیج شوند تا صحبت‌های رهبری در کشور شکل اجرایی بگیرد.

وی گفت: پدران و مادرانی که می‌خواهند بچه‌دار شود اصلا نمی‌دانند چگونه فرزند خود را تربیت کنند و چه کاری باید انجام دهند چراکه آموزشی وجود ندارد و این یک حلقه مفقوده است.

باید واجدین شرایط برای فرزنددار شدن مشخص شوند

وی افزود: اگر یک خانواده با ساختار غلط خود دو دزد و یک کیف‌قاپ زن به جامعه هدیه دهد، آیا رواست فرزند بیشتری به جامعه تقدیم کند؟ لذا باید واجدین شرایط برای فرزنددار شدن مشخص شوند. کسانی که کلاس‌های فرزندپروری را گذرانده باشند و بدانند چگونه با کودکان خود صحبت کنند، تربیت کنند، روحیه، اعتماد به نفس داد و چگونه برای کودکان خود هزینه کنند برخی پدر و مادرها بدلیل آنکه دانشگاه رفته هستند فکر می‌کنند می‌توانند کودکانشان را تربیت کنند در حالی که در دانشگاه کسی به ما یاد نمی‌دهد چگونه کودکانمان را تربیت کنیم.

اگر مدرسه در حوزه پیشگیری از اعتیاد سخت کار کند دانشجو واکسینه می‌شود

این کارشناس با تاکید براینکه بخش عمده داستان اعتیاد به کانون خانواده بازمی‌گردد، دو نهاد بزرگ برای پیشگیری از اعتیاد را خانواده و مدرسه دانست و گفت: اگر مدرسه سخت کار کند، دیگه کار در دانشگاه آسان است و دانشجو دیگر واکسینه شده است.

راه موثر مبارزه با مواد مخدر کاهش تقاضا است، نه کاهش عرضه و دستگیری معتادان

وی با اشاره به مناظره‌ای که در رسانه ملی در خصوص مبارزه با اعتیاد صورت گرفت، افزود: 80 درصد بینندگان، کاهش عرضه یعنی جنگ دولت با مواد مخدر را سرلوحه امور مبارزه در کشور برای حل مشکل اعتیاد می‌دانستند، در حالی که پیشگیری از اعتیاد یک مبارزه فرهنگی و غیر فیزیکی است و معتقدم درخواست مردم خواسته‌ای غیرکارشناسانه بود. علت آن هم این بود که نقش خودشان را نمی‌شناسند و این وظیفه را روی دوش دولت و بویژه پلیس می‌اندازند.

نارنجیها افزود: 18 سال است که هر کجا می‌روم، می‌گویم کاهش تقاضا تنها راه مبارزه است. پس این مناظره نشان داد اطلاع رسانی درستی در این باره نداشتیم. رسانه ملی نتوانسته این را جا بندازد که راه موثر مبارزه با مواد مخدر کاهش نیاز جامعه یا کاهش تقاضا است، نه کاهش عرضه و دستگیری معتادان.

وی ادامه داد: مردم تصور می‌کنند اگر همه مواد مخدر را جمع کنند، خانواده کارکردش حل می‌شود حال آنکه اولا هیچ دولت در دنیا چنین توانی ندارد و ثانیا همه مواد را نمی‌توانیم جمع کنیم.

نارنجیها با بیان اینکه بسیاری معتقدند که همه قاچاقچی‌ها و معتادان باید اعدام شوند، اضافه کرد: در این برخورد که با یک معلول در یک جامعه بصورت فیزیکی برخورد کنیم مشکل حل نمی‌شود بلکه مشکلات دیگری اضافه می‌شود. آیا مهندسان معتاد را اعدام کنیم؟ فلان مدیر ارشد و فلان استاد دانشگاه و فلان استاد را هم اعدام کنیم؟ بعد هم که اعدام کردید، فکر کردید حل شد؟ همسرش تنها و بی‌سرپرست با هزار و یک مشکل می‌ماند.

خانواده‌ها از پلیس جنگ می‌خواهند و نقش خود را فراموش کرده‌اند

وی افزود: اشکال ما این است که مردم ما از پلیس جنگ می‌خواهند و این مطالبه به این معنی است که مردم نقش خود را فراموش کرده‌اند. مردم می‌گویند تا موقعی که مواد در کف خیابان است من نمی‌توانم کاری برای فرزندم انجام دهم، اول پلیس قاچاقچی‌های مواد را جمع‌آوری کند در آن صورت دیگر موادی هم نیست. اما سوال در این است که مادر و پدر وظیفه شما چیست؟ و در اینجا توپ به زمین پلیس افتاده است و این معنی را دارد که خانواده هیچ نقشی را برای خود قائل نیست، لذا زمانی که مطالبه مردم این است باید توجیه شوند تا بدانند چه چیزی می‌خواهند.

این کارشناس اعتیاد ادامه داد: طبق اعلام یونسکو و یونیسف، 80 درصد نوجوانان ما از ایدز هیچ اطلاعی ندارند و درباره نحوه مقابله با این مساله نیزهیچ آموزشی ندیده‌اند؛ آموزش و فرهنگ خانواده در این موضوع به قدری کم بوده که اکنون به این نتیجه رسیده است.