علی لاریجانی: با آبروی افراد بازی نشود
پس از گذشت حدود ۱۰روز از پایان اعلام نتایج تائيد صلاحیت ثبتنام کنندگان در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی از سوی شورای نگهبان، اعتراضها به دلایل اعلامی از سوی این شورا در توجیه این رد صلاحیتها، همچنان وجود داشته و هر روز روند افزایشی بیشتری به خود میگیرد.
به گزارش روز نو :با وجود اینکه بیشتر رد صلاحیتشدگان را افراد منتسب به جبهه اصلاحطلبی تشکیل میدهند، اما از آنجا که مفاسد اقتصادی از مهمترین دلایل این رد صلاحیتها عنوان شده، لذا واکنش طیفهای متفاوت سیاسی را برانگیخته است. رد صلاحیت بیش از ۹۰ نماینده فعلی مردم در مجلس دهم، که از نظر سخنگوی شورای نگهبان عمدتا به علت سوءاستفادههای اقتصادی صورت گرفته، باعث شده که این سوال برای نمایندگان و چهرههای سیاسی مطرح شود که چگونه میتوان این حجم از شخصیتهای سیاسی و نمایندگان مردم را به خیانت در امانتی که از سوی مردم در اختیار آنها قرار گرفته است، متهم کرد؟ در جدیدترین واکنش، علی لاریجانی رئیس و نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز مجلس، با انتقاد از علتهای بیان شده در مورد رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی از جانب شورای نگهبان، طرح دلایلی چون سوءاستفادههای اقتصادی به عنوان علت رد صلاحیتها از سوی این شورا را نادرست دانست.
علی لاریجانی در نطق پیش از دستور جلسه دیروز مجلس، در مورد نظرات این هیات در مورد رد صلاحیت بعضی نمایندگان فعلی و ادوار مجلس شورای اسلامی، گفت:«از جانب سخنگوی شورای نگهبان، مطلبی در رسانهها منتشر شد که عمده رد صلاحیتها را مربوط به سوءاستفادههای اقتصادی میدانست. این مطلب درست نیست، چرا که نامههای ارسال شده هیات نظارت به نمایندگان به بندهایی اشاره دارد که اقتصادی نیستند. البته برای بعضی نمایندگان اینگونه بوده است، اما چرا باید مطلب درست منعکس نشود، به گونهای که بیگانگان از آن سوءاستفاده کرده و نظام را متهم به فساد کنند.»
لاریجانی، همچنین خطاب به فقهای شورای نگهبان و حقوقدانان گفت:«از شما درخواست میکنم که در این بخش داوری لازم را داشته باشید تا حقوق افراد نادیده گرفته نشود. براساس قانون، نظرات مرجع چهارگانه میتواند ملاک باشد و گزارشهای غیر از این مسیر میتواند از جانب افراد و با اغراض خاصی ارائه شود که تشخیص صحت آن نیازمند زمان است و البته در این مقطع کوتاه عملی نیست. با این حال، این نظرات غیر مسئولانه میتواند فضای قضاوت را مشوش کند.»
رئیس مجلس همچنین ادامه داده است:«تردیدی نیست که اگر محکمهای در مورد فساد در پرونده کسی، چه مالی و چه غیر از آن نظری داده باشد، همگان تابع آن خواهند بود، اما اگر صرف گزارش از مرجعی باشد باید اتقان آن را بررسی کرد تا گزارش اولیه و خامی نباشد و با آبروی افراد بازی نشود.»
لاریجانی با اشاره به اینکه اگر اطلاعاتی مبنی به تخلفات نمایندگان وجود داشته است باید پیشتر در مورد آن اطلاعرسانی میشده و پیگیریهای لازم به عمل میآمده است، گفت: «اگر سیستمهای اطلاعاتی در مورد نمایندگان مجلس مطلبی داشتند بهتر آن بود که در طول این چهار سال اطلاعات را در میان میگذاشتند تا اصلاح شود، نه این که نزدیک انتخابات آن را یکجا مطرح کنند. البته وزارت اطلاعات در چند مورد که شاید در حد انگشتان دست هم نباشد، مطالبی را درباره برخی به اینجانب دادند و بنده هم به افراد متذکر شدم و آنان نیز از طریق وزارت اطلاعات پیگیری کردند تا صحت مطالب روشن شود.»
رئیس مجلس شورای اسلامی در مورد گزارشهایی که وزارت اطلاعات راجع به برخی نمایندگان به او داده است، اشاره کرد:«این گزارشها به هیچ وجه در حد و اندازه رد صلاحیت نبوده و اگر بوده حداقل به بنده منتقل نشده است. پس اینگونه بزرگنمایی اشکالات اقتصادی، هم خسارت حیثیتی به افراد میزند و هم به کشور لطمه وارد میکند.»
او با اشاره به اظهارات هیات مرکزی که اشاره کردهاند مبنای رد صلاحیتها مبتنی بر عقاید سیاسی نبوده است، آن را مبنای درستی برای انتخابات دانست، اما متذکر شد: «در استناد به بندهایی از ماده ۲۹ که به نوعی التزام عملی به نظام است باید دقت داشت. بنده که با برخی آقایان چهار سال، با برخی هشت سال و با بعضی ۱۲ سال همکاری روزانه داشتم عدم التزام عملی به نظام را در اکثر قریب به اتفاق نمایندگان تایید نمیکنم.»
او عدم احراز صلاحیت بعضی از نمایندگان را به صلاح ندانست و گفت:«در شرایط فعلی کشور، در پیش گرفتن چنین روندی به صلاح نیست. دیدید که رئیس جمهور نا اهل آمریکا چه سوءاستفادهای از این قضیه کرد. اگرچه تعداد زیاد نامزدها و زمان کوتاه بررسی، مشکلاتی را برای هیات مرکزی و هیات نظارت ایجاد کرده است، اما امیدواریم این مشکلات در بررسیهای شورای نگهبان حتی المقدور رفع شود. باید گفت که هرچه در این زمینه تلاش شود و عدم احرازها کاهش یابد به حضور بیشتر ملت در انتخابات کمک میکند که در شرایط فعلی انقلاب ضرورت دارد.»
شاید به نظر برسد که با توجه به در پیش بودن پایان حضور چندین ساله لاریجانی در مجلس و عدم ثبت نام او در انتخابات دور بعدی، این گونه جهتگیری رئیس با سابقه مجلس در حمایت از همکاران خود، به نوعی به یادگار گذاشتن نشانهای نیک از همراهی با مجلس و مجلسیان در آخرین روزهای حضورش در صحن سبز بهارستان به شمار آید، اما به هر حال روی دیگر این موضعگیری را باید واکنشی دانست به صحبتهای کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان که پیشتر و در توجیه رد صلاحیت برخی از نامزدها و نمایندگان فعلی مجلس، سوءاستفادههای اقتصادی را مهمترین دلیل آن برشمرده بود.
کدخدایی اما پس از صحبتهای دیروز لاریجانی در مجلس، در پاسخی به سخنان او، از مواضع شورای نگهبان دفاع کرد. او با اشاره به صحبتهای رئیس مجلس درباره رد صلاحیتها گفت:«اگر رئیس محترم مجلس در جریان قرار نگرفته، اشکال از نمایندگانی است که مراجعه کردند، اما جزئیات را اعلام نکردهاند. ما به عنوان شورای نگهبان از جهت قانونی ممنوعیت داریم که جزئیات پروندهها را به صورت عمومی اعلام کنیم.»
کدخدایی همچنین گفت:«مراجع چهارگانه بعد از اعلام نظر هیاتهای اجرایی نسبت به ۱۵ هزار ثبت نام انتخابات مجلس اظهار نظر کردند. نظراتی که شورای نگهبان داده بسیار دقیق و مبتنی بر مستندات متقنی است که در پرونده وجود دارد. البته ممکن است اسناد جدیدی به دستمان برسد که میتواند درباره تغییر نظر اعضای شورای نگهبان هم موثر باشد.»
کدخدایی با خطاب قرار دادن نمایندگان مجلس، آنها را در عدم اصلاح قانون انتخابات مورد انتقاد قرار داد و گفت:«اگر نمایندگان، قانون انتخابات را اصلاح میکردند به چنین وضعیتی نمیرسیدیم. نمایندگان مجلس در زمینه اصلاح قانون انتخابات کم لطفی کردند.»
با این وجود، ادامه واکنشها به عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیتها فقط محدود به رئیس مجلس نبوده و پیشینهای از اعتراضات رئیس جمهور، وزیر کشور، سخنگوی دولت و بسیاری از نمایندگان مجلس و چهرههای سیاسی را نیز در بر داشته است.
علی جنتی، وزیر ارشاد سابق در انتقاد از رد صلاحیتهای صورت گرفته توسط شورای نگهبان گفته است:«صدها نفر از نامزدهای انتخابات مجلس به دلیل عدم التزام عملی به اسلام یاعدم اعتقاد به نظام ردصلاحیت شدهاند، در بین آنان بسیاری از شخصیتهای متدین، کارآمد و معتقد به نظام دیده میشوند که از حضور در این رقابت بازماندهاند. وقتی داوران مسابقه همگی از طرفداران تیم رقیب باشند، پیشاپیش نتیجه مسابقه روشن است.»
در هر حال، آنچه در طی این چند روز آشکار است این که هم شورای نگهبان از طریق سخنگوی خود بر مواضعش مبنی بر وجود سوءاستفادههای اقتصادی به عنوان دلیلی بر رد صلاحیت برخی نمایندگان فعلی مجلس، پافشاری داشته و طرفهای مقابل را عمدتا به ناآگاهی یا کلطفی در اصلاح قانون انتخابات، متهم میکند و هم از سویی دیگر معترضین، چنین جهتگیری آقای سخنگو را بر پایه اغراضی خاص و بیان نظراتی غیرمسئولانه ارزیابی میکنند، مسالهای که در نتیجه آن از نظر رئیس مجلس فعلی، به ایجاد تشویش در فضای قضاوت در این امر میانجامد. حلقه مفقوده اما در این بین، انسجام و اتحادی است که همه طرفین سیاسی، همیشه مدعی آن بودهاند. نباید فراموش کرد که کمرنگ شدن همدلی و همگرایی، حذف شدن چهرههای سیاسی، خالی شدن میدان انتخاباتی از موازنه قدرت سیاسی لازم بین دو جناح مطرح سیاسی و افزایش یافتن دامنه اتهامزنیها در منظر افکار عمومی، نتیجهای جز دلسرد کردن مردم برای حضور در پای صندوق انتخابات نخواهد داشت.