عقب‌نشینی تلویزیون؛ فشار دولت یا افکار عمومی؟! | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۰
چند برنامه پرچالش صدا و سیما دیگر زنده پخش نمی‌شود
سازمان صداو سیما روز گذشته خبر از این داده است که برخی از برنامه‌های زنده تلویزیونی ایران، قرار است تبدیل به برنامه‌های ضبط شده شوند. دراین میان برنامه‌های شبکه افق و شبکه یک در راس برنامه‌های مذکور قرار گرفته‌اند. طبق تصمیم گیری جدید مدیران سازمان صداوسیما بناست از این به بعد 3 برنامه «جهان آرا»، «عصرانه» و «ثریا» دیگر «زنده» به روی آنتن نروند.
سازمان صداو سیما روز گذشته خبر از این داده است که برخی از برنامه‌های زنده تلویزیونی ایران، قرار است تبدیل به برنامه‌های ضبط شده شوند. دراین میان برنامه‌های شبکه افق و شبکه یک در راس برنامه‌های مذکور قرار گرفته‌اند. طبق تصمیم گیری جدید مدیران سازمان صداوسیما بناست از این به بعد 3 برنامه «جهان آرا»، «عصرانه» و «ثریا» دیگر «زنده» به روی آنتن نروند.
به گزارش روز نو :اما نکته جالب دراین میان آن است که رسانه‌های اصولگرا تلاش دارند دلیل این تغییر رویه را اینگونه بیان کنند که دولت به سازمان صداو سیما فشار آورده و دلیل این اتفاق نیز همین فشارهاست. به عنوان مثال خبرگزاری فارس در این باره می‌نویسد: «برنامه‌های تلویزیونی «جهان آرا»، «عصرانه» و «ثریا» 3 برنامه تلویزیونی گفت و گو محور در شبکه‌های افق و یک سیما بودند که به صورت زنده و در قالب گفت وگوهایی صریح و چالشی به مسائل روز جامعه می‌پرداختند.طبق تصمیم گیری جدید مدیران تلویزیون که گفته شده بر اثر فشار دولتی‌ها و به ویژه حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهور، صورت گرفته و در پی تذکرهای پیاپی به مدیران رسانه ملی، بناست این 3 برنامه از حالت زنده خارج شوند و پس از ضبط استودیویی و بازبینی به روی آنتن بروند.»
سایت مشرق دیگر سایت اصولگرا نیز به قول خودش از منابع آگاه شنیده است که:« آقای دکتر روحانی از آقای علی عسگری خواسته است از این پس صرفا بسته‌های خبری تهیه شده در نهاد ریاست جمهوری عینا، بدون هرگونه دخل و تصرف و دقیقا آنگونه که در معاونت ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهور تهیه می‌شود، باید از صدا وسیما پخش شود.
این منبع اضافه کرد رئیس صدا وسیما در جواب با تاکید بر اینکه صدا وسیما تاکنون کمال همکاری را با دولت داشته و این امر برای همه مخاطبان مشهود است، با این درخواست مخالفت کرده و گفته است که چنین درخواستی در دوره هیچ یک از روسای جمهوری پیشین سابقه ندارد و با هویت رسانه و آرامش جامعه در شرایط فعلی نیز ناسازگار است.
آقای علی عسگری همچنین تاکید کرده چنین اقدامی به نفع خود دولت هم نیست و اعتبار فعالیت‌های رسانه‌ای دولت را به شدت نزد مخاطبان زیرسوال برده و آن را کم اثر می‌کند.»
سایر رسانه‌های اصولگرا نیز با برجسته کردن این موضوع که برنامه‌های تلویزیونی یادشده به خواست دولت به حالت ضبطی درآمدند تلا ش می‌کنند تا صداوسیما را مظلوم و تحت فشار از سوی دولت بدانند.
>افکار عمومی
اما چرا باید اکنون زنده نبودن این برنامه‌ها را به گردن دولت انداخت؟
چند روز پیش بود که، محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی در مورد موضع‌گیری صدا و سیما و اینکه آیا دولت بنای اعتراض ندارد پرسیده شد، که وی به یک جمله بسنده کرد و گفت: در جلسه هیات دولت در روز 25 دی ماه، رئیس جمهور چند تذکر به علی عسگری داده است.
البته «حسام الدین آشنا»، نماینده رئیس‌جمهور، در شورای نظارت بر صداوسیما هم در نامه انتقادی نوشت: «اینجانب در مکاتبات متعدد نسبت به سیاسی و جناحی شدن رسانه‌ای که باید ملی باشد و عملکرد غیرحرفه‌ای، سیاست‌زده و همراه با تحلیل‌های مغرضانه برخی مجریان صداوسیما تذکر داده‌ام و فراتر از موضوع دولت و نمایندگی اینجانب در قوه مجریه، نگران از دست رفتن «سرمایه شهرتی» سازمان صداوسیما و به تبع آن از دست رفتن اعتبار رسانه، اعتماد مخاطبان، تعداد و کیفیت مخاطبان و مرجعیت سازمان صداوسیما هستم.»
اظهارات واعظی و البته تذکر آشنا کافی بود تا امروز فاز مظلوم نمایی صداو سیما با مضمون فشار دولت براین سازمان و البته شانتاژ رسانه‌های اصولگرا به این بهانه را شاهد باشیم.
نکته جالب توجه این است که تذکرات دولتمردان و البته پرسش خبرنگار از واعظی در مورد رفتار صداو سیما نه اشاره به این برنامه‌های تلویزیونی، بلکه مشخصا بیش از همه به مستند «مه شکن» بود. مستندی که چندین بار روی آنتن شبکه خبر پخش شده و از همان ابتدا رئیس جمهور را هدف قرار داد. این مستند در یکی از قسمت‌های خود به کودتای نوژه می‌پردازد و با اشاره به آن زمان که رئیس‌جمهور نماینده مجلس بوده است، نطق روحانی را سانسور می‌کند و با تقطیع آن بهره‌برداری‌های سیاسی خاص از این موضوع می‌برد. موضوعی که نیازمند این است تا حتی رئیس جمهور به دفاع از خود در اینباره در همان تلویزیون بپردازد.
با این حال برکسی پوشیده نیست بی تردید صداو سیما در شبکه‌های مختلف و با عناوین گوناگون دولت را مورد هدف قرارداده است اما واقعیت این است اینبار صدا و سیما در مورد موضوعات دیگری اینروزها خطر افکار عمومی علیه خود را احساس می‌کند. عملکرد این رسانه در ماجرای هواپیمای اوکراین و برخی دیگر از موضوعات مورد انتقاد بود. بنابراین سوال اینجاست چرا صداو سیما تصمیم گرفت تا چند برنامه خود را از حالت زنده به حالت ضبط شده درآورد و تا چه اندازه دلیل این کار را می‌توان دولت دانست؟ و چه اندازه مرتبط با افکار عمومی؟
>نگاهی به برخی اظهارات
در اینکه برنامه‌های ذکر شده تم فوق اصولگرایی و انتقاد شدید دولتی دارد شکی نیست. اما حقیقت آنکه طی دو ماه اخیر پخش برخی از اظهارات به صورت زنده دراین برنامه‌ها و یا سایر برنامه‌های مشابه گفتگو محور نه باعث اعتراض دولت، بلکه باعث اعتراض شدید مردم و واکنش‌های گسترده منفی در شبکه‌های اجتماعی شده است، موضوعی که باعث جدا‌سازی اکثریت مردم از صداو سیما و تشدید بحران و آسیب افکار عمومی در ماه‌های حساس اخیر شده است.
تنها نگاهی کوتاه به برخی از اظهارات کسانی که به عنوان کارشناسان یا مجریان این برنامه‌ها اظهاراتی داشته‌اند شما را به این نکته می‌رساند که ظاهرا آنچه باعث تغییر در مدل پخش این برنامه‌ها شده نه فشار دولت، بلکه فشار افکار عمومی است. صدا و سیما در تلاش برای ساماندهی روند کنونی که مردم را بیش از گذشته علیه این رسانه می‌بیند، تصمیم به نظارت بیشتر براین برنامه‌ها گرفته و البته برای اینکه اشتباه خود را نپذیرد با کمک رسانه‌های هم پیمان خود توپ را به زمین دولت و فشارهایی که براین سازمان آمده انداخته تا مظلوم جلوه کرده و جای شاکی و متشاکی عوض شود.
>کارشناسان و برنامه‌های عجیب سیما
بد نیست تا نگاهی به برخی از اظهارات کارشناسان دراین یکی دو ماه اخیر بیندازیم. آن قدر آش تندروی برخی از اظهارات این کارشناسان در صداو سیما شور شده که ظاهرا این رسانه را وادار کرده برای مهار برخی دیالوگ‌ها که در نهایت عصبانیت مردم و افکار عمومی را به همراه خواهد داشت، در مورد زنده بودن برخی برنامه‌ها تجدیدنظر کنند. یکی از این کارشناسان جنجالی، ابوالفضل بهرام پور در شبکه یک بود؛ پژوهشگر قرآنی که در مورد معترضین آبان ماه گفت: «طبق تفسیر آیه ۳۳ سوره مائده، دستگیرشدگان اعتراضات باید در همان نقطهٔ جنایت در جلوی چشم مردم زجرکش شوند». او در ادامه افزود: «آنها باید زجرکش شوند، اعدام با طناب‌دار، قطع دست راست و پای چپ. آنها را با یک کشتی کهنه به وسط دریا فرستاد، تا همان‌جا بمیرند.» اظهاراتی که آنقدر واکنش‌های منفی در مورد آن زیاد بود تا وی در برنامه بعدی پوزش بخواهد.
کارشناسی در برنامه زنده‌ای از شبکه سوم سیما در باره ترامپ، در مقابل دیدگان برنامه تلویزیونی بیان می‌کند: «ترامپ... خورده است ».
این روزها نام زینب ابوطالبی از مجریان و کارشناسان برنامه عصرانه نیز زیاد شنیده می‌شود او اخیرا در قامت کارشناس برنامه تلویزیونی شبکه افق گفته است: «اگر کسی ( به آنچه ما می‌گوییم) اعتقاد ندارد جمع کند و از ایران برود. برود آنجایی که آن رفاه و آن مدل زندگی وجود دارد!» پس از پخش این اظهارات، موجی از واکنش‌های گسترده نسبت به وی در فضای مجازی مطرح شد.
اظهارات ابوطالبی در شبکه افق ناگهان تبدیل به معضل دیگر در صداو سیما شد، اینکه چه طور از سوی رسانه ملی، اجازه داده می‌شود که مردم به خودی و ناخودی تقسیم شده و ناخودی‌ها به این که باید کشور را ترک کنند مجبور می‌شوند، نکته‌ای نیست که مردم بربتابند.
جالب اینکه اظهارات ابوطالبی مورد تایید امیرحسین ثابتی یکی از مجریان برنامه «جهان آرا» قرار گرفت.ثابتی در اینباره بیان کرد: «باید خدا قوت گفت به ابوطالبی که این روزها به خاطر اثرگذاری و دفاع موثر از جبهه حق مورد تخریب عده‌ای معلوم الحال قرار گرفته است، کاش به جای برخی دوستان منفعل که به محض غلبه جو منفی علیه یکنفر، فردی با آن جو همراه می‌شوند، هزاران ابوطالبی داشتیم.»
برنامه عصرانه کم حاشیه نداشته است. بیان برخی اظهاراتی تند که به مثابه خود زنی و ایجاد جو منفی افکار عمومی علیه صداو سیما تلقی می‌شود همه مشکلات برنامه‌های گفتگو محور تلویزیون نیست. بلکه گاهی این برنامه‌ها برای تغییر مذاق هم که شده البته با هدف به چالش کشیدن و در مخمصه انداختن برخی میهمانان تصمیم می‌گیرند تا میهمانانش را از بین مخالفین خود انتخاب کنند، اما ترس از بیان برخی مسائل و واقعیت‌ها از سوی میهمان برنامه مانع شکل گرفتن آن برنامه می‌شود. نمونه‌اش زمانی که برنامه عصرانه از غلامحسین کرباسچی دعوت می‌کند، اما مدیر شبکه اجازه مصاحبه با کرباسچی را نمی‌دهد و این موضوع مورد انتقاد قرار می‌گیرد. یا زمانی که درهمین برنامه عصرانه از عباس عبدی فعال اصلاح طلب دعوت شد اما به جای آنکه مجری طرف مقابل را به چالش بکشد، مصاحبه شونده مجری و البته برخی سیاست‌ها را به چالش می‌کشد که بیان آن‌ها به صورت زنده خواست مسئولین تلویزیون نبود.
برنامه‌هایی مانند عصرانه همچنین اهانت‌ها و توهین‌هایی هم به هنرمندان و سلبریتی‌های معترض کرده است و بعضا افتراهایی را به آنها بسته است. برنامه جهان آرا نیز یکی از برنامه‌های با تم فوق اصولگرایی است که بسیاری از میهمانان ارزشی را برای بیان اظهارات یکطرفه دعوت می‌کند. این برنامه اما اخیرا یک حاشیه دیگر داشته که می‌توانند دلیل ضبط شدن این برنامه از این پس را در آن جست و‌جو کرد، نادر طالب‌زاده و محمدصادق کوشکی اخیرا دراین برنامه حضور داشتند و هردو مطالبی توهین آمیز بیان کرده‌اند دراین میان اظهارات کوشکی که خطاب به رخشان بنی اعتماد و دخترش باران کوثری گفته بود: «خانمی که فراخوان می‌دهی، اگر آن بچه‌ها در مرز نبودند، دست امثال عبدالمالک ریگی به تو و دخترت می‌رسید. شاید هم خوشت می‌آمد شاید دوست داشتی....» بسیار بازتاب داشت.
از سوی دیگر، نادر طالب‌زاده نیز در همین برنامه درخصوص اهمیت سقوط هواپیمای اوکراین و واکنش‌ها گفت: «از این اتفاقات ده تا دیگه هم بیفته (سقوط هواپیمای اوکراین)، در مقابل اون اتفاق اصلی (حمله به پایگاه‌های آمریکا) هیچه!»
این اظهارات نیز چه در میان شبکه‌های اجتماعی و چه درمیان مردم با واکنش‌هایی روبه رو شد. ازطرفی این اظهارات باعث شد تا موج شدیدی از سوی هنرمندان و سلبریتی‌ها علیه رسانه ملی شکل بگیرد به گونه‌ای که آنها به دلیل اتهامات کوشکی، از حضور یا برنامه‌سازی مجدد در تلویزیون انصراف داده و اعلام برائت کردند با موضوعی که برای رسانه ملی بسیار گران آمد.
البته صداو سیما میهمانان و مجریان عجیب و غریب دراین مدت کم نداشته است. پخش برنامه‌ای در صدا و سیما با موضوع ترویج چند همسری، کارشناسی که درباره سرطان‌زا بودن شیرهای پاستوریزه می‌گوید و... از سایر اظهارات این روزهای اخیر کارشناسان در برنامه‌های تلویزیونی است که باعث انتقاد شدید از رسانه ملی شده است.
>عملکرد ناامیدکننده صداو سیما
با نگاهی به این موارد درمی‌یابیم که اگر چه اینروزها مقصر اصلی در زنده نبودن برنامه‌هایی مانند جهان آرا، عصرانه، ثریا و آفتاب شرقی، فشار دولت معرفی می‌شود اما با مرور رویکرد این برنامه‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که وجود مجریان و میهمانان غیرقابل پیش بینی آن و بیان اظهاراتی از سوی آنان که جو و تنش را علیه رسانه ملی بیشتر می‌کند باعث شده است تا مدیران این شبکه به منظور بالابردن کیفیت و البته کنترل برخی از این اظهارات برای جلوگیری از منفی‌تر شدن افکار عمومی نسبت به رسانه ملی به جای پخش زنده، آن را ضبط شده نمایش دهند، ولی دراین میان رسانه‌های اصولگرا از فرصت سوءاستفاده کرده و این تصمیم رسانه ملی را به فشار دولت ربط می‌دهند و نه عملکرد نا امید کننده صداو سیما.
نظر شما
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
نام:
ایمیل:
* نظر:
عکس روز
خبر های روز