پس از مشخص شدن وضعيت تاييد صلاحيتهاي انتخابات مجلس شوراي اسلامي گمانهزنيها درباره تعيين استراتژي جريانهاي سياسي براي حضور در انتخابات افزايش پيدا کرده است. از يک طرف اغلب چهرههاي مطرح جريان اصلاحات ردصلاحيت شدهاند و از سوي ديگر برخي از چهرههاي راديکال جريان اصولگرا مورد تاييد صلاحيت قرار گرفتهاند. به همين دليل بسياري از کارشناسان به تحليل آرايش سياسي انتخابات آينده مجلس پرداختهاند. انتخابات مجلس يازدهم در شرايطي برگزار خواهد شد که کشور با چالشهاي متعددي مواجه شده و به همين دليل ميزان مشارکت مردم در انتخابات آينده ميتواند در چشم انداز آينده موثر باشد. براي بررسي اين وضعيت با حجتالاسلام محمدتقي فاضل ميبدي، عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم گفتوگو کرده که متن آن را ميخوانيد.
عملکرد شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت کانديداها را چطور ارزيابي ميکنيد؟
به گزارش روز نو :عملکرد شوراي نگهبان در بررسي صلاحيتهاي کانديداها از روزهاي قبل هم قابل پيشبيني بود. از روزي که موضوع احراز صلاحيتها مطرح شد، هرسال شاهد فيلترهاي کمتري بوديم از ديدگاه من دوره اخير مجلس هم که شاهد حضور گسترده اصلاح طلبان در مجلس بوديم، ميتوان گفت فيلترها از دستشان به نوعي خارج شد، افرادي که در دوره پيشين مجلس حضور داشتند در اين دوره ردصلاحيت شدند امثال مطهري و صادقي در اين دوره تاييد صلاحيت نشدند. برخي عملکرد شوراي نگهبان را تا حدودي عامل عدم شکل گيري مشارکت حداکثري تلقي ميکنند و تاکيد دارند اگر در زمان باقيمانده تجديدنظري نشود نميتوان انتظار يک انتخابات پرشور داشت. جريان اصلاحطلب به رد صلاحيتها کانديداهاي منتسب بهخود انتقاد دارد. فعالان سياسي اين جريان ميگويند وقتي که اکثر نامزدان ما رد صلاحيت شدند ما چگونه و با چه انگيزهاي در انتخابات مشارکت کنيم.
با اين وجود در صورت ادامه اين مسير شاهد چه پيامدهايي خواهيم بود؟
اين نوع بررسي صلاحيتها از يک لحاظ هم ميتواند خوب ارزيابي شود، آن هم اينکه مجلس يک دست و يک صدا ميشود. اميدواريم اصولگرايان و جبهه پايداري بتوانند آرامش را به کشور بازگردانند. نظر شخصي من اين است که کشور دارد به سمت و سويي ميرود که به نفع هيچکس نيست و اگر قرار باشد تکصدايي و تک فکري باشد در گذشته نشان داده که نميتواند راه و روش درستي باشد. در زمان احمدينژاد و دورههاي مختلف مجلس اين نوع افکار امتحان خود را پس داده و همواره براي مردم مشخص است. از طرف ديگر حالت خصمانه با دنيا در حال حاضر چندان مفيد براي ما نيست، اما برخي همواره اين روش را برگزيدهاند که ظاهرا مورد تاييد اکثريت مردم نيست. روشها و تفکرات تند کشور را به سويي ميبرد که مديريت آن را هزينهبر ميکند. مردم براي استقلال ميهن قيام کردند و نبايد بگذاريم جريانهاي تند ارزش آن را از ميان ببرند. کشور محصور و منزوي به شکلي پيش ميرود که نخبگان آن سرخورده ميشوند. معتقدم اگر برخي روشها زودتر اصلاح شود ميتوان پيش بينيهاي خوبي از آينده کشور داشت.
با اين تفاسير چه آسيبهايي را براي کشور پيش بيني ميکنيد؟
درحال حاضر اقتصاد کشور بيمار است و علت آن هم انزوايي است که در دنيا براي خود رقم زدهايم. رفت و آمدي وجود ندارد و سرمايهگذاريهاي کلان صورت نميگيرد. آرامش سياسي داخلي هم وجود ندارد طبيعتا در چنين شرايطي نميتوان رونق اقتصادي داشت. فشار تحريمها هم مردم را نگران کرده و با تک صدايي مجلس هم قطعا تحريمها کمتر نخواهد شد و در پي آن هم فشار روي مردم بيشتر ميشود، کشورهاي ديگر هم با ايران قطع رابطه ميکنند. بهتر است شوراي نگهبان روند ديگري را در پيش بگيرد تا بتوان مجلس کارآمدتر از دورههاي قبل تشکيل داد. در پي روند بررسي صلاحيتها شوراينگهبان اعلام کرد بعضي افرادي که رد شدهاند داراي مشکلات مالي و اقتصادي هستند، چرا با مردم صادقانه در خصوص اين مشکلات مالي صحبت نميشود؟ چرا از طريق قوه قضائيه پيگيريهاي لازم صورت نميگيرد؟ قطعا فرزندان افرادي مثل شهيدان آيت ا... مطهري و صادقي مشکلات مالي ندارند فقط در برخي اظهار نظرها با يک جريان فکري خاص همپوشاني نداشتهاند.
برخي از گروههاي فکري و سياسي اتفاقا شرايط احراز صلاحيتها را به نفع کشور ميدانند نظر شما در اين باره چيست؟
بهنظر ميرسد کساني که امثال احمدينژاد را بر سرکار آوردند درحال حاضر هم اصرار دارند همين تفکر وارد مجلس شود با اين تفاوت که اگر با اين مجلس شرايط کشور به دوران احمدينژاد بازگردد هرروز هم از مردم عذرخواهي کنيم هيچفايدهاي ندارد. بعضي مسائل عذرخواهي نميپذيرد، موضوعاتي مثل سقوط هواپيما صرفا با عذرخواهي تمام نميشود. در زمان احمدي نژاد هم نخبگان کشور صراحتا اعلام کردند او به درد مديريت اجرايي کشور نميخورد البته که بعد از احمدينژاد هم هيچکس از مردم عذرخواهي نکرد. ما در طول چهل سال در مقاطعي که اشتباه داشتهايم صراحتا از مردم عذرخواهي نکرديم و هيچگاه شاهد استعفاي مقصران اصلي نبودهايم. لذا اين طور انگاشته ميشود که عذرخواهي در قاموس مسئولان ما چندان قابل پذيرش نيست.
با اين تفاسير چه پيشنهادي براي جلوگيري از آسيبهاي احتمالي داريد؟
در حال حاضر با نصيحت و گفتار درماني نميشود کارها را پيش برد و بايد جلوي ايجاد تک صدايي احتمالي گرفته شود. البته که بهنظر ميرسد برخي تندروها قصد دارند در شرايط خاص و با ايجاد بستر لازم حرفها و مطالبات خود را به زبان بياورند. اعتراضات اخير به خوبي نشان ميدهد که اين روشها تا چه ميزان ميتواند براي کشور هزينهزا باشد.
در چه صورت ميتوان به حضور حداکثري مردم پاي صندوقهاي رأي اميدوار بود؟
در حال حاضر سرخوردگي در جامعه وجود دارد و اگر کانديداهاي موردنظر مردم در حد انتظار تائيد نشوند، نميتوان از آنها انتظار داشت از طريق صندوقهاي رأي مطالبات خود را مطرح کنند. من براين باورم که در هر حالتي بهتر است مردم از طريق صندوق رأي مطالبات خود را طلب کنند حتي با کمترين احراز صلاحيتها هم بهتر است مردم پاي صندوقهاي رأي حاضر شوند. قهر با صندوق رأي هيچمشکلي را حل نميکند، شوراي نگهبان بهتر است در اين شرايط سلايق و تمام نحلههاي فکري جامعه را در نظر بگيرد و زمينه را براي شرکت پرشور مردم در انتخابات فراهم سازد.
ارمان ملی