آمار افزايش ورود اسلحه به کشور
 
اين نخستين‌بار نيست که کارشناسان نسبت به افزايش ورود اسلحه به کشور هشدار مي‌دهند و افزايش کشفيات انواع سلاح را نشانه‌اي از افزايش انواع سلاح گرم در دست مردم مي‌دانند. البته تا پيش از اين، برخي از مسئولان انتظامي افزايش کشف اسلحه را نشانه‌اي از وجود مشکل امنيتي و وجود يک هشدار تلقي نمي‌کردند. براي نمونه، تير ماه امسال بود که 191 قبضه انواع اسلحه توسط سربازان گمنام امام زمان در استان گلستان کشف شد که در بين آن مقادير زيادي سلاح جنگي وجود داشت. همان زمان قاسم رضايي، فرمانده مرزباني نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران در واکنش به کشف سلاح در استان گلستان گفته بود کشف سلاح به مقدار نسبتا زياد در استان گلستان، پايه و مبناي امنيتي نداشت هرچند احساس ناامني ايجاد مي‌کند. وي گفته بود که بيشتر سلاح‌هاي کشف شده شکاري بوده و از مرزهاي غربي کشور وارد ايران شده است و به گلستان انتقال يافته است. البته وي گفته بود که حتي سلاح شکاري مي‌تواند به ابزاري براي کشتن در درگيري‌ افراد يا ميان قوم و قبيله‌ و مسائلي مانند آن تبديل شود که در آن صورت هم امنيت از جامعه سلب خواهد شد. مهرماه هم روح‌الامين قاسمي، فرمانده انتظامي گلستان‌، پس از کشف چندي قبل سلاح‌ توسط سربازان گمنام امام زمان (عج) در گلستان گفته بود هرچند حجم سلاح‌هاي کشف شده به نسبت زياد بود، اما عمده آن کاربرد شکاري داشته و از پايه امنيتي و مصارف جنگي برخوردار نبوده است. وي گفته بود که آمار دقيقي از تعداد اسلحه‌هاي غيرمجاز در استان گلستان وجود ندارد و بررسي‌ها نشان مي‌دهد بسياري از سلاح‌هاي موجود در سطح منطقه شکاري بوده و خطر چنداني براي امنيت پايدار محسوب نمي‌شود. البته در اين ميان، استان گلستان تنها نيست و حتي حمزه پارياب در برنامه پرونده ويژه شبکه سه، غير از گلستان به استان‌هاي تهران، فارس، خوزستان و ايلام نيز اشاره کرده بود که آمار کشفيات اسلحه در آن بالاست. اين در حالي است که برخي اخبار نيز از افزايش نزديک به 50 درصدي کشفيات برخي اسلحه‌ها در يکي از استان‌هاي مرزي کشور حکايت دارد.
 
نشانه‌هاي حجم بالاي اسلحه در دست مردم
 
شايد تا قبل از بروز وقايع تلخي در اغتشاشات اخير، مي‌شد به حدس و گمان در مورد وجود حجم بالاي انواع اسلحه در دست مردم صحبت کرد، اما پس از اين اتفاقات، ماجرا کاملاً رنگ ديگري به خود گرفت. برخي کارشناسان امنيتي معتقدند با کنار هم گذاشتن اين اخبار مي‌توان نتيجه گرفت که حجم گسترده تسليحات جنگي که اخيراً به کشور وارد شده، نشان از درگير شدن ما در يک جنگ اطلاعاتي و امنيتي است. به گفته اين کارشناسان در همين اتفاقات اخير شاهد افزايش چشمگير کشته‌ها چه از سوي نيروهاي امنيتي و انتظامي و چه از سوي معترضان بوده‌ايم که يکي از دلايل اصلي آن همين حجم گسترده ورود تسليحات غيرقانوني به کشور است. به هر حال، وقتي ما در فرآيند اعتراضات و اغتشاشات، شاهد تعداد بالاي افراد مجروح و کشته‌ها هستيم، شدت درگيري‌ها و استمرار آنها نيز قوت مي‌گيرد و کارشناسان امنيتي وضعيت موجود را به‌شدت نگران‌کننده مي‌دانند.
 
چهار عامل افزايش فروش اسلحه
 
اما افزايش کشف اسلحه از لحاظ اجتماعي و جنايي نيز قابل بررسي است. محمد‌حسين شاملو، بازپرس سابق جنايي و وکيل پرونده‌هاي جنايي مي‌گويد: بخشي از افزايش ورود اسلحه به کشور و تمايل مردم به آن، به عرضه و پيشنهاد آن از سوي فروشندگان اسلحه برمي‌گردد. شايد بسياري از مردم در شرايط عادي فکرشان به سمت داشتن سلاح نرود، اما عرضه آن به‌نوعي وسوسه‌کننده است. براي مثال، تبليغات فروش اسلحه در تلگرام و اينستاگرام هم قابل مشاهده است، چون اسلحه نيز مانند هر کالاي قاچاقي، سود سرشاري نصيب قاچاقچيان مي‌کند و آنها تمايل دارند اين بازار پر سود داغ باشد و داغ بماند. اين يعني تحريک و تهييج براي خريد يک کالا که بايد براي آن چاره انديشيد. بخشي نيز ناشي از فعاليت گروهک‌هاي تروريستي است که به دنبال جذب افراد هستند و حتي در ازاي جذب نيرو هم اسلحه به آنها مي‌دهند و هم پول. وي ادامه مي‌دهد: عامل ديگر، گسترش و ترويج خشونت در جامعه است. متاسفانه با توجه به مشکلات اقتصادي و اجتماعي يا تعارضات فرهنگي و کاهش اعتقادات مذهبي مردم به‌واسطه مشاهده برخي فسادها و نابرابري‌ها در جامعه، روحيه مردم به سمت پرخاشگري متمايل شده است. بخشي نيز به رواج روحيه خودنمايي و قدرت‌نمايي در جامعه برمي‌شود که البته فقط مخصوص کشور ما نيست. در همه جاي دنيا، افرادي در جامعه وجود دارند که مي‌خواهند خود را افراد قدرتمند و برتر نشان داده و عقده‌گشايي کنند. اينها عواملي هستند که مي‌توانند سبب ايجاد کشش و تحريک براي خريد محصولات نامتعارف مانند اسلحه شوند.تير ماه امسال محسن افشاني، بازيگر ويديويي در شبکه اجتماعي اينستاگرام منتشر کرده بود که در آن به همراه همسرش در اتوميبل روي يک آهنگ لب‌خواني مي‌کند و با اسلحه سرد و گرم نمايش مي‌دهد و انتشار اين ويدئو منجر به دستگيري محسن افشاني به دليل ترويج و تبليغ اسلحه سرد و گرم شده است.شاملو براين نکته تاکيد دارد که رواج خريد و فروش اسلحه وقتي خطرناک مي‌شود که امنيت ملي را نشانه برود. يعني در جايي که اسلحه در دست مردم باشد، در تحرکات يا تسويه‌حساب‌هاي طايفه‌اي و قومي يا حتي محلي، زمينه را براي وقوع جرايم سازمان‌يافته فراهم مي‌کند.اين وکيل جنايي مي‌گويد: قانون در زمينه برخورد با نگهداري و خريد و فروش اسلحه خلأي ندارد و به‌شدت با متخلف برخورد مي‌کند و بسته به نوع اسلحه، کاربرد، کاليبر و قدرت آن مجازات متناسب را در نظر گرفته است. بازپرس سابق جنايي معتقد است براي مقابله با تب خريد اسلحه غير از رعايت تمام موارد امنيتي و انتظامي بايد در جامعه فرهنگ‌سازي بشود. ايجاد فرهنگ‌ برادري، رافت و مهرباني بين مردم، يکي از اين اقدامات است. از سوي ديگر بايد با آموزش جامعه، حس تنفر را نسبت به اسلحه و افرادي که داراي اسلحه غيرمجاز هستند، تقويت کرد. نکته بسيار مهم ديگر اعتمادسازي و همدلي در جامعه، بين مردم و مسئولان است.