«بررسی گزینه‌های پیشنهادی ایران و فرانسه» پاسخی بود که محمدجواد ظریف در مواجهه با پرسش‌های متعدد خبرنگاران اروپایی در خلال حضورش در اروپای شمالی مطرح کرد. بعد از آنکه مشخص شد حضور در فرانسه و دیدار با امانوئل مکرون، رئیس جمهوری این کشور هم در برنامه سفرهای دیپلماتیک و فشرده وزیر خارجه ایران قرار گرفته است، دیگر جزئیات این سفر و محور گفت‌وگوهای ظریف و مکرون بود که مورد پرسش اغلب خبرنگاران نروژی و بین‌المللی قرار گرفت.

دیداری که عصر جمعه به وقت ایران در پاریس انجام شد و ظریف آن را سازنده خواند.

چنان که پیدا بود، رایزنی‌های اخیر تهران و پاریس به بنیانی برای گشودن روزنه‌های امید جهت نجات برجام حتی در میان خود اروپایی‌ها تبدیل شده است. چه صاحبنظران نروژی مؤسسه تحقیقات صلح بین‌المللی که روز پنجشنبه در لابه‌لای دیدارهای رسمی ظریف در اسلو، نشست پرسش و پاسخی برای او ترتیب دادند، امیدوارانه جزئیات سفر او به پاریس را پیگیری می‌کردند. به نظر می‌رسید که سفر ناگهانی ظریف به پاریس کورسوی امید را در میان اروپایی‌ها جهت به نتیجه رسیدن مذاکرات حفظ برجام و کشیدن ترمز ایران برای متوقف کردن بخش دیگری از تعهدات برجامی‌اش برانگیخته است.

این در حالی بود که بعد از مشخص شدن ابعاد و گزینه‌های پیشنهادی بسته پیشنهادی مکرون که درخواست برای گفت‌وگو با ایران پیرامون، «بند غروب برجام»، فعالیت‌های موشکی ایران و مباحث منطقه‌ای مورد مناقشه در ازای کمک اقتصادی قابل ملاحظه به تهران را شامل می‌شد، جریان‌سازی رسانه‌های غربی با این دستور کار که جمهوری اسلامی به گفت‌وگو درباره برنامه موشکی‌اش در ازای دریافت این کمک چراغ سبز نشان داده است، آغاز شد. این موضوع در حالی مورد ادعای جریان‌سازان غربی قرار گرفته است که این گفته ظریف که ما هم پیشنهاداتی برای طرف فرانسوی خود جهت گره‌گشایی از موضوع برجام داریم، عملاً بر ادعای شایعه سازان خط بطلان کشید. در واقع گفتن این جمله تلاشی برای خاموش کردن مخالفت‌هایی بود که در روزهای اخیر با  زیر ضرب گرفتن این گزاره خودساخته که ایران به دنبال برجام موشکی با اروپاست، آغاز شده بود و با برنامه‌ریزی سفر ظریف به پاریس قوت گرفت.

توضیحات ظریف بعد از دیدار هم نشان داد که تهران صرفا شنونده پیشنهادهای طرف مقابل نبوده و بسته پیشنهادی هم به فرانسه ارائه داده است.

فارغ از جنجال‌سازی‌ها پیرامون این سفر چنان که پیداست، پاریس در هفته‌های اخیر کوشیده رهبری عملیات نجات برجام را به نمایندگی از سوی کشورهای اروپایی در دست گیرد. در همین چارچوب مکرون چند هفته پیش در نشستی محرمانه در الیزه به مسئولان صحنه سیاست و نمایندگان رسانه‌های فرانسه دستور داده است که از انتشار اخبار و طرح موضع علیه ایران خودداری کنند تا دست‌کم از فضاسازی مخالفان برجام در عرصه سیاسی  این کشور جلوگیری شود.

رئیس جمهوری فرانسه با هدف پیگیری چنین گفت‌وگوهایی در ادامه رایزنی‌های پیدا و پنهان با روحانی در شرایط ویژه‌ای پذیرای هیأت دیپلماتیک ایرانی شد. دیدار با وزیر خارجه ایران درست در هنگامه تنش دیپلماتیک تهران و واشنگتن و قرار گرفتن نام ظریف در فهرست تحریم‌های امریکایی و تنها یک روز قبل از برگزاری نشست گروه هفت به میزبانی فرانسه انجام شد. نشستی که بی تردید فرصتی را برای مکرون فراهم می‌کند تا در خلال آن درباره موضوعات مورد بحث با تهران با سایر اعضای توافق هسته‌ای به گفت‌وگو بنشیند.

هیأت ایرانی در فرودگاه ویژه پاریس

فرانسه برای سفر هیأت دیپلماتیک تهران تدارک ویژه‌ای دید.

برنامه سفر هیأت دیپلماتیک ایرانی به پاریس در جریان سفر به اسکاندیناوی در شرایطی قطعی شد که  تنها 3 روز فرصت برای دریافت روادید هیأت دیپلماتیک و خبرنگاران همراه برای سفر به فرانسه باقی مانده بود. طبیعی بود این برنامه پیش‌بینی نشده می‌توانست مشکلات بسیاری را برای صدور روادید هیأت ایرانی به همراه داشته باشد.

اما به گفته حمید مرادخانی، رایزن اول مطبوعاتی ایران در سفارت کشورمان، تلاش فشرده و هماهنگ تیم سه نفره سفارت ایران که از سوی بهرام قاسمی، سفیر با تجربه کشورمان در پاریس مأمور شده بودند با همراهی مسئولان وزارت امور خارجه و وزارت کشور فرانسه در نهایت به صدور ویزای ویژه برای مسافران ایرانی در کمتر از 3 روز انجامید. نکته جالب آنکه سفر به فرانسه تنها با در دست داشتن ویزای شینگن که صدور آن روندی طولانی را طی می‌کند، امکانپذیر است و این کشور دیگر ویزای ملی برای مسافران فرانسه صادر نمی‌کند.

همکاری بی سابقه از سوی کشور میزبان تا جایی بود که هیأت دیپلماتیک ایرانی در فرودگاه ویژه و خصوصی پاریس و بدون انجام هیچ کنترلی از سوی مسئولان امنیتی کشور میزبان وارد پاریس شد. کاخ الیزه برنامه دیدار با ظریف را پیش از ظهر روز گذشته تدارک دید و وزیر خارجه بعد از انجام این دیدار در محل اقامت سفیر ایران در پاریس با چهره‌ای رضایتبخش از گفت‌وگوهای سازنده با مکرون خبر داد و درباره محتوای این دیدارها نیز تنها به گفتن این جمله بسنده کرد که «پاریس و تهران بسته‌های پیشنهادی خود را با یکدیگر رد و بدل کردند.»

به نظر می‌رسد که بخش قابل توجهی از تصمیم فرانسه برای دیدار با وزیر خارجه صاحبنام ایرانی یک روز پیش از میزبانی ترامپ در نشست گروه هفت، نشان می‌دهد که مکرون تمایل دارد پرونده اجرای برجام را با استانداردهای ذهنی خود و نه ترامپ حل و فصل کند. خواستی که هم ایران و هم دیگر طرف‌های برجام با آن موافقت خواهند کرد مشروط به آنکه اهرم‌های مورد نظر رئیس جمهوری فرانسه مرزبندی مشخصی با خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.

ظریف پس از دیدار با رئیس جمهوری فرانسه:

تماس‌ها بین روحانی و مکرون ادامه خواهد داشت

وزیر امور خارجه کشورمان مذاکرات اخیر خود با رئیس جمهوری فرانسه را سازنده و خوب عنوان کرد و گفت ایران و فرانسه به گفت‌وگوهای خود ادامه خواهند داد و تماس‌ها بین آقایان مکرون و روحانی ادامه خواهد داشت. به گزارش «ایران»، محمدجواد ظریف عصر دیروز بعد از دیدار با رئیس جمهور فرانسه در کاخ الیزه در جمع خبرنگاران در توضیح گفت‌وگوهای انجام شده خاطرنشان کرد: گفت‌وگو‌های روز جمعه با آقای مکرون در ادامه گفت‌وگو‌ها و تماس‌های تلفنی است که بین آقای روحانی و مکرون صورت گرفته است، فرانسه پیشنهادی را ارائه داده ما هم پیشنهادهایی  داشتیم که همه آنها در مورد نحوه اجرای برجام و گام‌هایی است که نیاز است از سوی طرفین برای اجرای برجام برداشته شود.

او در عین حال چگونگی پیشرفت این گفت‌وگو‌ها را منوط به نحوه عمل اتحادیه اروپا به تعهدات برجامی‌اش و تعهداتی که بعد از خروج امریکا از برجام داده است، دانست و با اشاره به اینکه دیدارش با مکرون در آستانه برگزاری اجلاس «جی ۷» انجام شده است، افزود: این اجلاس فرصتی را برای آقای مکرون فراهم می‌کند که با سایر اعضای اروپایی برجام و دیگر اعضای گروه جی ۷ در این ارتباط رایزنی و گفت‌وگو کند. وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه دیدگاه ایران در مورد برجام کاملاً مشخص است، افزود: ما برجام را غیر قابل مذاکره مجدد می‌دانیم، اما برای اجرای برجام همان طور که در کمیسیون مشترک برجام گفت‌وگو می‌کردیم، آمادگی داریم که در سطوح مختلف گفت‌وگو کنیم.

ظریف با بیان اینکه یکی دیگر از موارد مورد بحث در این جلسه بحث آزادی کشتیرانی بود، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران کاملاً شفاف گفته که آزادی کشتیرانی باید برای همه باشد و ایران به عنوان کشوری که دارای سواحل طولانی با دریای عمان و خلیج فارس است و بخش شمالی تنگه هرمز را در اختیار دارد، مطمئن‌ترین نیرو برای ایجاد امنیت در خلیج فارس و تنگه هرمز است و همواره علاقه‌مند به تأمین آزادی کشتیرانی در این منطقه بوده است و البته ضرورت دارد که این آزادی برای کشتی‌های ایرانی که حامل کالا و نفت برای ایران نیز هستند، فراهم شود.

وزیر امور خارجه در پایان با اشاره به برنامه سفرش به چین و ژاپن و چند کشور دیگر آسیایی در روزهای آتی، افزود: در این مرحله هنوز سفری برای کره شمالی طراحی نکردیم ولی آمادگی سفر به کره شمالی را نیز داریم.

وزیر خارجه کشورمان بعد از این دیدار با همتای فرانسوی خود نیز دیدار و گفت و گو کرد.

 ظریف روز پنجشنبه نیز در نروژ با نخست وزیر، وزیران امور خارجه و تجارت و صنعت و  همچنین رئیس کمیسیون خارجه و دفاع و همچنین هیأت رئیسه پارلمان نروژ دیدار و گفت و گو کرد. سخنرانی در  مؤسسه امور بین‌الملل نروژ (nupi) و دیدار و گفت و گو با جمعی از ایرانیان مقیم نروژ از جمله برنامه های او در اسلو بود.