تهران باید متحدان برجامیاش را حفظ کند
از زمان خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هستهای، بسیاری از مقامات عالیرتبه کشورمان صراحتا اعلام کردهاند که کشورهای باقی مانده در توافق هستهای میبایستی به تعهدات خودشان در قبال تهران عمل کنند، از سوی دیگر طی روزهای گذشته بعد از اظهار نظر ولادیمیر پوتین در این خصوص که روسیه آتش نشانی نیست، برخی از کارشناسان و تحلیلگران بر این نظر هستند که روسها و حتی چینیها (فارغ از اروپاییها که تاکنون به هیچ عنوان به تعهداتشان در قبال تهران عمل نکردهاند) آنچنان که باید و شاید به تعهدات خودشان عمل نکرده و حتی گاه با سکوت معنادارشان در اعمال فشارهای همهجانبه به مردم ایران همراهی داشتهاند. به همین منظور با بهرام امیراحمدیان، استاد دانشگاه مطالعات جهان و کارشناس مسائل روسیه گفتوگوی کوتاهی داشته که در ادامه میخوانید:
به گزارش روز نو :طی روزهای گذشته ولادیمیر پوتین در کنفرانس خبری مشترک با همتای اتریشی خود اعلام کرد که از ایران خواسته بهرغم تمامی اقدامات آمریکا، به توافق هستهای با قدرتهای جهان پایبند بماند این موضع حائز چه نکاتی است؟
پوتین تاکید دارد که بهتر است ایران در برجام باقی بماند. ایشان صراحتا اعلام داشته که ایران یکی از شفافترین برنامههای هستهای را دارد. اینگونه اظهارات پوتین در راستای حمایت از ایران قابل تحلیل است، زیرا اعلام داشته ایران خلافی انجام نداده. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که تبعات خروج از برجام بیشتر دامنگیر ایران خواهد شد. به همین سبب دیگر کشورها از جمله انگلستان و فرانسه نیز به ایران توصیه میکنند که بهتر است که تهران در توافق برجام بماند.
برخی از صاحبنظران در داخل کشور بر این نظر هستند که روسها آنچنان که باید و شاید از ایران حمایت نمیکنند، از دیدگاه شما آيا این گونه است؟
شاید انتظارات بیش از توانایی روسها در فضای سیاسی ایران وجود دارد که اگر زمانی ایالات متحده آمریکا بخواهد محدودیتهای بیشتری بر علیه ایران اعمال کند روسها باید از ایران حمایت کنند. اما نمیتوان انتظار داشت که روسیه منافع ملیاش را فدای منافع ملی ایران کند. هر کشوری منافع ملی خودشان را در نظر میگیرند. کما اینکه در دورهای که قیمت نفت کاهش مییافت روسیه به جای آنکه از اوپک حمایت کند و نفتش را کاهش دهد، تولید نفتش را به شکل قابل ملاحظهای افزایش داد و باعث بیثباتی بیشتر در بازار نفت شد. هر چند بعدها توانست هماهنگ و کنترل شدهتر اقدام کند. در حال حاضر نیز روسیه به دنبال آن است که تولیدش را افزایش داده و با توجه به خلأ ایجاد شده از کاهش صادرات نفت ایران، ونزوئلا و لیبی فرصتی یافته و درپی صادرات بیشتر نفت است. چرا ما فکر میکنیم که روسیه باید در هر حال از ما حمایت کند؟ روسیه تا جایی از ما حمایت خواهد کرد که منافعش تامین شود. ایران به عنوان یک قدرت مهم در منطقه خاورمیانه، با ابزارهای مختلف میتواند در جهت رسیدن به منافع خود حرکت کند. در حال حاضر نیز دیپلماسی ایران با سفرهای دکتر ظریف بسیار فعال شده است.
نظر برخی از کارشناسان این است که روسها با سکوت معنادارشان در برابر یکجانبهگرایی ایالات متحده آمریکا به نوعی در حال همراهی با آمریکاییها هستند.
سهم ایران در تجارت بینالملل کمتر از یک درصد است. این در حالی است که ایالات متحده بیش از 20 درصد سهم دارد. بنابراین کشورهایی که با آمریکا تجارت میکنند منافع خود را بر اساس میزان تبادلات اقتصادی و تجاری در نظر میگیرند. اقتصاد روسیه در برابر اقتصاد آمریکا خیلی کوچک است. حجم اقتصاد آمریکا 20هزار میلیارد دلار است. این در حالی است که حجم اقتصاد روسیه 1500 میلیارد دلار است. لذا کشورها در شرایط عادی سعی میکنند اقتصاد خودشان را به نحوی با اقتصادهای سایر نقاط جهان به نحوی گره بزنند که جایگزینی برایشان نباشد. تولید ناخالص ملی ایران حدود 450 میلیارد دلار و هند بیش از دو هزار میلیارد دلار است. اینکه گفته میشود ما باید به اندازه سهم خودمان در محیط بینالملل تاثیر گذار باشیم با نگاه به چنین ارقامی است. به همین دلیل شرکا و همپیمانانی که انتخاب میکنیم نشان میدهند تاثیرگذاری ایران در محیط بینالمللی نیاز به شاخصهایی دارد و باید آن شاخصها را بهبود بخشیم. اینکه در داخل ما در شرایط تحریم هستیم و آمریکا فشار میآورد روشن میکند که در داخل باید سیاست ملی منسجم و ارزشمندی را پیاده کنیم تا بتوانیم همانگونه که مقامات ارشد کشور تاکید کردهاند پتانسیلها و ظرفیتها را به سمت رشد اقتصادی سوق دهیم. همواره این آرزوی ما بوده که میزان وابستگی به نفت را کاهش دهیم. در حال حاضر که آمریکا با یکجانبهگرایی زورگویی میکند، نمیتوانیم بیش از این از شرکایمان توقع داشته باشیم. اگر چین احساس کند حتی زیر فشارهای آمریکا میتواند از ایران نفت خریداری کند این کار را خواهد کرد کما اینکه طی چند روز گذشته حدود دو میلیون بشکه نفت به سمت چین صادر شده و به تحریمهای آمریکا محل نگذاشته است. به همین سبب نباید با کشورهایی که تا حدودی روابط نزدیکی داریم مانند روسیه و چین که دشمن ما هم نیستند، در چارچوب منافع متقابل توقع داشته باشیم. در عین حال اگر انتظار داشته باشیم که روسیه بخواهد تمام نیازها و منافع ما را دنبال کند، در عالم سیاست بینالملل چندان درست شمرده نمیشود. میتوان گفت تاحدی این تفکر بازمانده از دوران جنگ سرد است که روسیه مانند اتحاد جماهیر شوروی که از کشورهای کمونیستی حمایت میکرد، باید از دوستانش حمایت مطلق داشته باشد. روسیه نیز اعلام کرده است که یک کشور ایدئولوژیک نیست. بنابراین به محض آنکه روسها در جهت منافعشان عمل میکنند احساس نارضایتی میکنیم. روسها تا جایی از ما حمایت خواهند کرد که به منافع خودشان لطمه وارد نشود. وقتی کشورهای قدرتمندی همچون روسیه و چین در برابر یکجانبهگرایی آمریکا ایستادهاند، در حالی که سایر کشورها و حتی اتحادیه اروپا کاملا تابع آمریکاییها هستند، نباید انتظار داشته باشیم که روسها و چینیها منافع خود را به خاطر حفظ منافع ایران به خطر بیندازند.
جلوی شایعات در جامعه و فضای مجازی گرفته شود
خطیب نماز جمعه قم گفت: باید جلوی شایعات در جامعه و فضای مجازی گرفته شود. آیتا... سید هاشم حسینی بوشهری در خطبههای نماز جمعه دیروز قم تصریح کرد:امروز استکبار جهانی در رابطه با مسائل اقتصادی با تمام ظرفیتشان به میدان آمدهاند علاوه بر این از نظر جنگ روانی نیز از طریق مجازی و غیر مجازی روی اعصاب ملت ما کار میکنند. وی خاطرنشان کرد: آنها امیدوار شدند که تحریم بتواند تاثیر گذار باشد و رابطه بین مردم و جامعه را با نظام اسلامی از بین ببرند و مردم به خیابان بریزند و در نتیجه آنچه را که دشمن مورد توجه اوست همان را در جامعه محقق سازند و متاسفانه بعضی آن حالت رعب و ترس درونی خود را تیتر و منعکس میکنند و میخواهند جامعه را بترسانند. او با بیان اینکه دلالی باید از کشور حذف شود، تاکید کرد: مشکل عدم نظارت دقیق است، قوه قضائیه باید به میدان بیاید. ما میخواهیم اقتدار دولت و نظام را شاهد باشیم. باید جلوی شایعات در جامعه و فضای مجازی گرفته شود.
آرمان