روز سه شنبه ساعت از 12 ظهر گذشته بود که خبر رسید اتوبوس حامل دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات در ارتفاعات دانشگاه واژگون شده و تعدادی از دانشجویان کشته و زخمی شده‌اند. در همان ابتدا خبر فوت آنی 7 نفر و زخمی شدن 27 نفر دیگر اعلام شد که رفته‌رفته تا پایان روز آمار کشته‌شدگان به 10 نفر رسید. حادثه تلخی که در ابتدا برخی برای انحراف افکار عمومی و سلب مسئولیت از خود، سکته راننده را عامل این حادثه دانستند ولی پزشکی قانونی این ادعای کذب را رد کرد و مشخص شد که عامل این حادثه تلخ فرسودگی اتوبوس حامل دانشجویان دانشگاه آزاد بوده است. دانشگاهی که از دانشجویان خود شهریه‌های سنگین دریافت می‌کند ولی در هزینه کرد برای آسایش آنها گشاده دست نیست. به همین منظور بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل 90 قانون اساسی مجلس این مقوله را به چالش کشید و به «ابتکار» گفت که طرحی مبنی بر پاسخگو کردن مسئولان دانشگاه آزاد در قالب زیر مجموعه وزارت علوم باید در مجلس تهیه شود تا این دانشگاه که به هیچ کسی درباره عملکردش پاسخگو نیست، تحت نظارت مجلس قرار بگیرد و مجبور به پاسخگویی شود.
به گزارش روز نو :ساعاتی بعد از حادثه تلخ سقوط اتوبوس حامل دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تیمی سه نفره از کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس متشکل از فریده اولادقباد، دهمرده و کوچکی‌نژاد به منظور عیادت دانشجویان حادثه دیده اعزام شدند. پس از آن صبح روز گذشته از محل حادثه بازدیدی به عمل آوردند و پس از بررسی شرایط میدانی، با مسعودی رئیس دانشگاه علوم تحقیقات، منادی سفیدان معاون پارلمانی و کلانتری معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی جلسه‌ای تشکیل دادند. پس از آن بود که محمدرضا عارف، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به همراه فاطمه سعیدی و محسن علیجانی، نمایندگان مردم تهران به عیادت دانشجویان حادثه دیده رفتند و قرار شد در روزهای آینده هیئتی از فراکسیون امید به صورت جداگانه با دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات گفت‌وگو کرده و از نزدیک در جریان مشکلات این دانشجویان به خصوص وضعیت حمل و نقل قرار بگیرند.
اتوبوس فرسوده فاقد معاینه فنی بوده است
فریده اولاد قباد، با اشاره به بازداشت مدیرعامل و یکی دیگر از مسئولان شرکت پیمانکار مهران گشت به «ابتکار» گفت:‌ «ابعاد حادثه باید کاملا برای مردم و نمایندگان مردم مشخص شود به خصوص با توجه به اینکه در آیین نامه‌ها قید شده رانندگان حتما باید دارای کارت سلامت باشند، بحث این است که آیا راننده خودرو دارای این مدارک بوده است یا خیر. در صحبت‌های انجام شده مشخص شد که راننده فوت شده خودرو تنها 20 روز بود که در دانشگاه به کار گرفته شده است و واحد ترابری کارت سلامت و معاینه فنی را از وی دریافت نکرده و پیگیری‌‌هایی نیز در این زمینه صورت نگرفته است.» همچنین بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل 90 قانون اساسی از بی‌توجهی مسئولان نسبت به جان دانشجویان و دانش‌آموزان طی یک سال گذشته انتقاد کرد و گفت:‌ «در یک سال گذشته اتفاقات تاسف‌برانگیز زیادی در مدارس کشور اتفاق افتاده است. موضوع اخلاقی در مدرسه غرب تهران، همچنین مورد اخلاقی دیگری در مدرسه اصفهان، گرفتن خون از 40 دانش آموز با یک سرنگ در مدرسه تاکستان، فوت 4 دختر بچه به دلیل سوءمدیریت در مدرسه‌ای در زاهدان که تنها مجلس به تذکری شفاهی به مسئولان مربوطه درباره آن اکتفا کرد و حالا جان باختن 10 دانشجو در دانشگاه آزاد به دلیل فرسوده بودن اتوبوس و وسایل حمل و نقل دانشگاه!»
اولاد قباد هم بااعتراض مشابهی نسبت به این موضوع به «ابتکار» گفت: «مشکلاتی در کشور ما به دلیل سومدیریت وجود دارد که باید پیش از آنکه به وجود بیایند پیش‌بینی و از وقوع آنها پیشگیری شود. مواردی مثل آتش‌سوزی اخیر در مدرسه زاهدان یا سقوط اتوبوس دانشجویان دانشگاه علوم تحقیقات و موضوع مدرسه تاکستان و ... که به دلیل بی تدبیری مسئولان ایجاد شده‌اند. اتفاقات و حوادثی که هر چند وقت یک‌بار خانواده‌هایی را عزادار می‌کنند و کسی هم پاسخگو نیست.»
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: «در مورد اخیر هنوز مشخص نیست چند دانشجوی حادثه دیده بومی تهران و چند نفرشان غیربومی هستند. به همین دلیل کمیته‌ای در دانشگاه به منظور تفکیک این موضوع شکل گرفته است.»
این نماینده مردم تهران در مجلس، یکی از مهم‏ترین چالش‌های اساسی درباره اتفاق اخیر را «عدم نظارت جدی بر دانشگاه آزاد چه از نظر خوابگاه‌های دانشجویی، غذا و سلف سرویس‌ها، سرویس حمل و نقل و فضای فیزیکی و محیط دانشگاهی» دانست.
رئیس فراکسیون زنان مجلس همچنین تاکید کرد: «دانشجویان سرمایه‌های انسانی و علمی کشور هستند ولی به دلیل عدم نظارت صحیح بر این دانشگاه 10 نفر از این سرمایه‌های انسانی را از دست داده‌ایم.»
طرح پاسخگو کردن دانشگاه آزاد
به مجلس بسیار خوب است
اولادقباد طرح مورد نظر پارسایی برای پاسخگو کردن مسئولان دانشگاه آزاد به مجلس در زیر مجموعه وزارت علوم و نظارت بر آن را طرحی خوب توصیف کرد و به «ابتکار» گفت: « اگر وضعیت دانشگاه‌های آزاد اسلامی ساماندهی شوند و وزارتخانه علوم بتواند درباره مشکلات و اتفاقاتی که در دانشگاه‌ها رخ می‌دهد به مجلس پاسخگو باشد، بخش اعظمی از مشکلات دانشجویان این دانشگاه کم می‌شود. چرا که با نظارت می‌توانیم جلوی بروز بسیاری از این اتفاقات تلخ را بگیریم.»
اما پارسایی در تشریح طرح مورد نظر خود به «ابتکار» گفت: «این طرح چیزی است که مدت‌ها در مجلس همکاران درباره ضرورت و نیاز آن صحبت کرده‌اند و به دنبال پیش‌کشیدن راهی برای پاسخگو کردن مسئولان دانشگاه آزاد و نظارت بر آن هستند. بنابراین باید تلاش شود دانشگاه آزاد زیر نظر وزارت علوم قرار بگیرد.»
سخنگوی کمیسیون اصل 90 قانون اساسی همچنین تاکید کرد‌: «دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد باید در دانشگاه آزاد تغییراتی ایجاد شود. با دکتر عارف به عنوان رئیس کمیسیون آموزش در این باره هنوز صحبتی نکرده‌ام ولی به طور یقین صحبت خواهم کرد و این موضوعی است که به طور جدی و تخصصی باید در کمیسیون آموزش دنبال شود.»
شهریه دانشجویان کجا هزینه می‌‌شود؟
نماینده مردم شیراز در مجلس ادامه داد: «چنین مسائلی در هر جا که اتفاق بیفتد نگران‌کننده است، ما در اردوهای دانش‌آموزی و دانشجویی هم شاهد بروز وقایع این‌چنینی هستیم. اما بدتر از همه این است که این اتفاق در دانشگاه آزاد رخ داده است. دانشگاه آزادی که به واسطه گرفتن شهریه از همین دانشجویان به اینجا رسیده و مسئولان آن با پول دانشجویان برای خود امکانات رفاهی تهیه کردند اما جایی که پای حرمت و جان دانشجو درمیان است فرسوده‌ترین اتوبوس‌ها را در اختیار آنها قرار می‌دهند.»
او با انتقاد از این وضعیت خاطرنشان کرد: «در راستای شفاف‌سازی مسئولان دانشگاه آزاد اعلام کنند درآمد سالانه این دانشگاه از محل شهریه دانشجویان به چه میزان بوده و از شروع تا امروز چند هزار میلیارد درآمد کسب کرده‌اند که این اتوبوس سرویس دانشجویانش است؟» این عضو فراکسیون امید همچنین یادآور شد:‌ «دانشگاه آزاد به هیچ‌کس پاسخگو نیست. به همین دلیل باید زیرمجموعه وزارت علوم قرار بگیرد که هم نظارت‌پذیر شود و هم از موازی کاری آن در عرصه‌های علمی و آموزشی جلوگیری شود.»
پارسایی همچنین به تخلف دیگر دانشگاه آزاد در شرایطی که به هیچ کسی پاسخگو نیست و نظارتی بر آن وجود ندارد، اشاره کرد و به «ابتکار» ‌گفت:‌ «دانشگاه آزاد در سال جاری دانشجوی مازاد گرفت و پس از ثبت نام از آنها شهریه مازاد دریافت و برای آنها کارت دانشجویی صادر کرد ولی بعد از آن گفتند که اشتباه شده و پذیرفته نشده‌اید. هم دریافت مازاد شهریه تخلف بوده است و هم اینکه با روح و روان این دانشجویان بازی کرده‏اند. این فشار و ضربه سنگینی برای دانشجویان بوده است.»
فرهنگ استعفا و عذرخواهی نداریم
نکته دیگری که نمایندگان روی آن متمرکز شده و انتقاد دارند این است که در کشور ما فرهنگ عذرخواهی و استعفا وجود ندارد و پس از اینکه حوادث و اتفاقات ناگوار پیش می‌آید کسی مسئولیت این کار را به عهده نمی‌گیرد و استعفا نمی‌دهد و عذرخواهی نمی‌کند.
پارسایی با انتقاد از این موضوع به «ابتکار» گفت: «این موضوع چند دلیل دارد، اول اینکه در کشور ما کسی مسئولیت پذیر نیست چون بخش اعظمی از انتخاب‏های ما بر اساس شایسته سالاری نیست. یکی از شاخصه‏های شایسته‌سالاری مسئولیت‌پذیری است به همین دلیل فاقد این وجه مدیریتی هستیم. یکی از دلایل دیگر این است که مجلس و نهادهای ناظر در این باره کوتاهی کرده اند. جا دارد وقتی مسئولان عذرخواهی نمی کنند و استعفا نمی‌دهند مجلس به عنوان نهاد نظارتی به موضوع ورود کند.»
این نماینده اصلاح‌طلب مجلس تاکید کرد:‌ «متاسفم بگویم همان روز آتش سوزی مدرسه زاهدان، استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش در مجلس از حدنصاب افتاد. علاوه بر اینکه فرهنگ عذرخواهی و استعفا در فرهنگ ما وجود ندارد، عدم نظارت و پاسخگو کردن نهادها از طرف نهاد نظارتی مثل مجلس هم بسیار کمرنگ است و انتقاد به این موضوع هم وارد است.»
سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس با بیان اینکه کل مجلس در قبال این موضوع مسئول است، خاطرنشان کرد: «مجلس روی کلیات موضوع وارد می‌شود و این حادثه تلخ را پیگیری می‌کند. البته کمیسیون‌های اصل نود و خصوصا آموزش و تحقیقات بیشتر در این باره مسئول هستند و باید تلاش ‌کنیم طرح ساماندهی دانشگاه آزاد و پاسخگو کردن مسئولان این دانشگاه را در مجلس تهیه کنیم و در کمیسیون آموزش پیش ببریم تا به صحن بیاید.» اولادقباد، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم ضمن استقبال از این طرح به «ابتکار» گفت:‌ «پیشنهاد خوبی است که دانشگاه آزاد درزیر مجموعه وزارت علوم قرار بگیرد و به مجلس پاسخگو باشد. درباره عدم نظارت جدی مسئولان و بی تدبیری آنها در صحن مجلس تذکر دادم، چرا باید هر چند وقت یک بار شاهد چنین اتفاقات و داغدار شدن خانواده‏های زیادی باشیم؟»