این روزها در شرایط بازار متلاطم ارز، قیمتهای متفاوتی را از گوشه و کنار بازار و همچنین سایتها میشنویم. قیمتی که در فضای مجازی و شبکههای مختلف منتشر میشود با واقعیت تفاوت دارد و اصولا شایعات به این تفاوت بیشتر دامن میزند. اعلام نرخهای غیرواقعی از سوی شبکههای اجتماعی اوضاع بازار را تحت تاثیر قرار میدهد و آسیبرسانی به اقتصادی که این روزها حال خوبی ندارد را تشدید میکند.
به گزارش روز نو : در پس کاهش قیمت ارز شاهد هجوم بسیاری از دارندگان دلار برای فروش ارزهایشان بودیم تا پیش از این متضرر نشوند. حتی میتوان گفت نوع رفتار فروشندگان هم تحتتاثیر التهاب و هیجاناتی بود که از فضای مجازی نشات میگرفت و این التهابات به نوعی تشویش اذهان عمومی محسوب میشود. بودهاند سایتهایی که بهطور همزمان قیمت ارز را اعلام کردهاند اما همان دو هم تفاوت فاحشی را در اعلام خود داشتهاند. بسیاری از افراد هم خواسته و ناخواسته به شایعاتی که منبع موثقی ندارند دامن میزنند و ابهامات بیشتری را به وجود میآورند. دلالان هم با استفاده از کانالها و سایتهای دلالی بازار را به سمت و سوی دلخواه خود هدایت کرده و فضای غیرواقعی و دروغین را ایجاد میکنند که تاثیری جز بارروانی منفی بر مردم نخواهد داشت.
در این شرایط عدهای سودجو به تلاطمها دامن میزند و قیمتهای دروغین را تعیین میکنند. البته باید یادآور شد که جلوی فعالیت برخی از این سایتها توسط شورای نگهبان گرفته و امکان ادامه کار از آنها گرفته شد. تصمیم بر آن است که تمامی سایتها به دقت رصد شود تا دیگر قیمتسازیهای غلط بر بازار تاثیر نگذارد.
همکاری دلالان و سایتهای دلالی
وقتی صحبت از فعالیت دلالان و سایتهای اعلامکننده نرخ ارز به میان میآید نظرات مختلفی را به همراه خواهد داشت. عدهای میگویند دلالان با استفاده از این سایتها در برابر نوسانات ارزی میایستند و شرایط را به نفع خود کنترل میکنند و عدهای دیگر معتقد هستند که بین دلالان و این سایتها حلقهای وجود دارد که در این میان پنهان شده است که از طریق همان حلقه با یکدیگر فعالیت میکنند. مرتضی عزتی، استاد دانشگاه و اقتصاددان از ارتباط دلالان و سایتهای اعلام نرخ ارز به «ابتکار» میگوید: ارتباط بین دلالان یا مفسدان ارزی با سایتهای دلالی بسیار نامعلوم و پیچیده است. اگر این ارتباطات به صورت سازمان یافته باشد و افراد آن قصد اخلال در سیستم مالی را داشته باشند و یا خواهان ایجاد شرایط نامناسب برای اقتصاد باشند، باید توسط دستگاهها و نهادهای مربوطه شناسایی شوند و به تناسب مقررات با آنها برخورد شود.
عزتی میافزاید: به هرحال شرایط اقتصادی بهگونهای است که مردم را به شدت تحتتاثیر قرار میدهد مخصوصا صاحبان سرمایهای که به دنبال استفاده درست از سرمایهشان در شرایط اقتصادی سالم هستند و در این موقعیت افرادی هستند که از این فضا سوءاستفاده میکنند و جریان و جو خاصی را برای بهرهبرداری غیراخلاقی خود به وجود میآورند و قطعا در قانون توصیه شده که با این افراد برخورد شود. باید بگویم شاید افراد و سایتهای فعال در این زمینه در شبکهای باشند که از خارج کشور سازمان یافته شده باشد، کسانی که خارج از مرزها اقداماتی را علیه ایران انجام میدهند، کاملا روشن و واضح است که تصمیم تخریب اقتصاد را دارند، در این میان ما باید در داخل کشور بیشتر توجه کنیم و توجه کنیم افرادی که همجهت با این سازمانها همکاری میکنند و حتی بعد از اینکه مجموعه سیاستگذاری اقتصادی اعلام کرده است که با آنها برخورد میشود همچنان به فعالیتشان ادامه میدهند، حتما مشکلی در کارشان است و قصد تخریب فضای اقتصادی را دارند و میخواهند از این فضا به نفع خودشان که هم میتواند در داخل کشور باشد و هم در خارج از کشور استفاده کنند. به نظر من هیچ شکی در این نیست که باید با این افراد و شبکهها برخورد شود و باید اصلاحاتی در عملکردها انجام شود تا اقتصاد ملی و منافع مردم بیشتر تامین شود.
این کارشناس اقتصادی روشهای جلوگیری از فعالیت سایتهای موثر در تغییر نرخ ارز را یادآور میشود و میگوید: جلوگیری از فعالیت سایتهایی که قیمت ارز و ارقام غیر واقعی را اعلام میکنند به نظر مشکل نمیآید. با توجه به اینکه ممکن است بسیاری از این سایتها در خارج از ایران فعالیت کنند و مرجع و منبع آنها در کشور نباشد، دستگیری و برخورد قانونی با آنها ممکن نیست اما ما گزینه برخورد نرمافزاری و فیلتر کردن را داریم تا آنها را از ادامه فعالیت باز نگه داریم. سیستم امنیتی ما آنقدر سرعت و قدرت دارد تا بتواند با آنها برخورد سریع کند. به راحتی در زمان کوتاهی با استفاده از فیلتر میتوان جلو آنها ایستاد.
عزتی با تاکید بر تاثیرگذاری فعالیت سایتهای دلالی بر افراد جامعه و همچنین اقتصاد کشور میگوید: متاسفانه وضعیت روانی و انتضارات عمومی در چند ماه گذشته خیلی خوب نبوده است. البته با اقداماتی که دولت انجام داد و هماهنگی نهادها و رسانهها در هفتههای اخیر این وضعیت کمی بهبود پیدا کرده است و جو آرامتر شده است.
وی میگوید: به صورت عمومی کسانی که در بازار ارز فعالیت سفتهبازانه میکنند و همچنین حضور فعال برخی افراد در شبکههای اجتماعی خیلی زیاد نیستند و از نظر درصد جمعیتی افراد اندکی به شمار میروند. جو روانی که این بازار و اخبار غیر واقعی که نشاندهنده بیثباتی و تلاطم و افزایش نرخها در بازار است به ویژه طی چند ماه اخیر اثرات بسیاری را بر مردم گذاشته است. بسیاری از این اخبار و شایعات اثر خود را گذاشتهاند و حتی میتوان گفت که به اوج خود رسیدهاند اما میتوان با سیاستهای مناسب و هدایت و جهت دادن اخبار منتشر شده مثل دو هفته گذشته تا حدودی اثرات منفی را کاهش داد و جو پیش آمده را آرام کرد. مخصوصا الان که افراد سودجو از شرایط گذشته استفادهشان را کردهاند و کارشان تمام شده است. جو عمومی به دلیل محدودیت منابع مالی و محدود بودن انتظارات علاوه بر بازار ارز در فضاهای دیگر به راحتی قابل کنترل شدن است و میتواند در سایه سیاستهای درست و اخبار واقعی و مثبت به سمت مناسبتری هدایت شود. عزتی میگوید: همانطور که قبلا اشاره کردم کسانی که از خارج خط میگیرند و قصد بر هم زدن اقتصاد را دارند اگر راهشان را ببندیم هرگونه که شده سعی میکنند که از راه دیگری این مسیر را ادامه دهند. با این وجود دولت باید به هر طریقی که میتواند مقابل این افراد و سایتها ایستادگی کند و حتی درصورت لزوم از ابزاری مثل شورای امنیت ملی استفاده کند چون برخی از این فعالیتها ضد امنیتی است و در این شرایط میتوانند از نیروهای امنیتی هم برای آن بخش از فعالیتها که آسیبزننده به امنیت و جو جامعه هستند استفاده کنند.
ابتکار