در آخرين روزهاي جام جهاني فوتبال، علي‌اکبر ولايتي عازم روسيه شد تا پيام‌هاي مقام معظم رهبري و رئيس‌جمهوري ايران را به رئيس‌جمهوري روسيه تحويل دهد. سفر مشاور مقام معظم رهبري در امور بين‌الملل از طرفي با حضور نخست‌وزير رژيم اسرائيل در روسيه هم‌زمان شد تا حاشيه‌هاي آن دوچندان شود. ولايتي در بدو ورود به مسکو، بنيامين نتانياهو را فردي دوره‌گرد خواند که هر روز به يک نقطه از جهان سفر و اظهارات بي‌پايه و بي‌منطق بيان مي‌کند. ولاديمير پوتين هم اظهار نظر متفاوتي درباره سفر نتانياهو به روسيه کرد. در حالي که نخست‌وزير رژيم اسرائيل پيش از سفر گفته بود مخالفت اسرائيل با حضور نظامي ايران در سوريه، موضوع اصلي است که در ديدار با رئيس‌جمهوري روسيه مطرح مي‌کند، پوتين در ديدارش به او گفت: «خوشحالم که هنگام سفر خصوصي براي ديدن مسابقه جام جهاني فوتبال در مسکو، با شما ديدار مي‌کنم». کاخ کرملين نيز در بيانيه خود درباره اين ديدار بدون اشاره‌اي به مباحث مطرح‌شده درباره ايران يا سوريه روابط دوجانبه با اسرائيل را در حال پيشرفت ارزيابي کرد. به گزاش «اسپوتنيک» سخنگوي کرملين درباره ديدار فرستاده ايران با رئيس‌جمهور روسيه هم گفت: پيام آيت‌الله خامنه‌اي  و حسن روحاني رئيس‌جمهور ايران مربوط به روابط دوجانبه مسکو و تهران و همچنين اوضاع منطقه است. ديميتري پسکوف همچنين گفت: اين پيام‌ها مربوط به روابط دوجانبه است که روابط دو کشور را در سطح وسيعي از جمله در روابط سياسي، تجاري و موارد ديگري دربر مي‌گيرد. همچنين اين پيام‌ها به اوضاع منطقه نيز مربوط مي‌شوند. خبرگزاري «راشاتودي» نيز درباره ديدار ولايتي با پوتين نوشت: ديداري دوساعته، سودمند، شفاف و دوستانه بود که در آن درباره همکاري‌هاي دوجانبه ايران و روسيه که شامل سوريه هم مي‌شد، بحث شد.

با تهديدات آمريکا از سوريه خارج نمي‌شويم

هرچند کاخ کرملين در بيانيه خود درباره ديدار نتانياهو و پوتين اشاره‌اي به مسئله حضور ايران در سوريه نکرد، اين مسئله يکي از محورهاي صحبت‌هاي ولايتي بود. خبرگزاري رويترز ابتدا در مورد ديدار پوتين با نتانياهو که قبل از ديدار با ولايتي انجام شد به نقل از يک مقام صهيونيستي گزارش داد که نتانياهو در ديدار با پوتين گفته است در قبال خروج ايران از سوريه، اسد از سوي رژيم صهيونيستي ايمن خواهد بود. بعد از اين خبر «ايسنا» به نقل از تلويزيون هند گزارش داد که ديويد کيس سخنگوي بنيامين نتانياهو اين ادعا را رد کرده است. با اين وجود نخست‌وزير رژيم اسرائيل ديروز تأكيد کرد که اين رژيم هيچ مشکلي با بشار اسد و سيطره نيروهايش بر خاک سوريه، در صورت دورکردن ايراني‌ها از اين کشور ندارد. او گفت: «ما مشکلي با نظام اسد نداريم و در 40 سال حتي يک گلوله هم به ارتفاعات جولان شليک نشد». به گزارش «ايسنا» نتانياهو مدعي شد: «من سياست واضحي را اعلام کرده‌ام. اين سياست اين است که ما مداخله نمي‌کنيم و اين مسئله تغيير نکرده است و چيزي که موجب نگراني ماست، داعش و حزب‌الله است». در مقابل اين ادعاها فرستاده ويژه ايران به مسکو اعلام کرد که حضور ايران و روسيه در سوريه ادامه خواهد داشت تا عدم فعاليت مجدد تروريست‌ها در اين کشور را تضمين کنند. به گزارش «ايسنا» ولايتي در سخنراني در انديشکده «والداي» گفت: حضور ايران در سوريه ادامه خواهد داشت. معتقدم اگر ما اين کشور را ترک کنيم، روسيه هم بعد از ما ترک کند، همان تروريست‌هاي قبلي دوباره به منطقه بازمي‌گردند. ولايتي تأكيد كرد که ايران هيچ تمايلي براي مذاکره با آمريکا ندارد. در ادامه او با بيان اينکه ائتلاف آمريکايي ضد داعش بدون مجوز دمشق در اين کشور حضور دارد، تأكيد کرد: ايران با تهديدات آمريکا، سوريه را ترک نمي‌کند. ولايتي حضور ايران در سوريه و عراق را برخلاف آمريکايي‌ها به درخواست دولت‌هاي آنها و قانوني دانست. او در اين انديشکده درباره برجام هم صحبت کرد. مشاور مقام معظم رهبري با تأكيد بر اينکه ايران فعلا به باقي‌ماندن در برجام پايبند است، گفت: روسيه و چين درباره برجام کمک‌هاي بسيار کرده‌اند، ما آينده درخشاني براي روابط با روسيه مي‌بينيم.

روابط نفتي ايران و روسيه تا سقف 50 ميليارد

علي‌اکبر ولايتي پس از ديدار با پوتين از افزايش تبادلات تجاري بين دو کشور هم خبر داد. او گفت: «آقاي پوتين آماري را ارائه کردند که در چهارماهه نخست سال ۲۰۱۸ ميزان تبادلات تجاري بين دو کشور ۳۶ درصد افزايش پيدا کرده است». درباره حوزه نفت هم که يکي از موضوعات مهم براي ايران بود، در ديدار فرستاده ويژه با پوتين رايزني شد. مشاور مقام معظم رهبري در امور بين‌الملل در اين زمينه گفت: «در حوزه نفت نيز يکي از شرکت‌هاي مهم نفتي روسيه با وزارت نفت ايران قراردادي را به مبلغ چهار ميليارد دلار منعقد کرده که به زودي عملياتي مي‌شود. همچنين دو شرکت نفتي مهم روسيه؛ يعني روس‌نفت و گازپروم نفت نيز صحبت‌هايي آغاز شده و قراردادهايي تا ۱۰ ميليارد دلار مي‌توانند انجام دهند». ولايتي ادامه داد: آماري که پوتين در اين جلسه بيان کرد حاکي از اين بود که وي تأكيد داشت روابط نفتي ايران و روسيه تا سقف ۵۰ ميليارد دلار ادامه پيدا کند. اين رقم بالايي است و اين مي‌تواند جايگزين شرکت‌هاي غربي شود که ايران را ترک کرده‌اند». سخنگوي کاخ کرملين اما نه اظهارات ولايتي را رد کرد، نه تأييد. «دیميتري پسکوف» گفت: «نمي‌توانم اين مسئله را تأييد کنم و نمي‌توانم به جزئيات بيشتري در اين رابطه بپردازم».  

نفت ايران در برابر کالاي روس

مبادله نفت در برابر کالا از موضوعاتي بود که در اين سفر دوباره مورد توجه قرار گرفت. بيژن زنگنه، وزير نفت، درباره اين قرارداد گفته بود: «نفت ايران به يک شرکت روسي و براي مقاصد خارج از روسيه فروخته مي‌شود که ۵۰ درصد فروش نفت به روسيه به صورت نقدي تحويل گرفته مي‌شود و ۵۰ درصد ديگر صرف خريد کالا و خدمات از روسيه خواهد شد؛ توافقي که به گفته وزير انرژي روسيه، نخستين عرضه آن انجام شده و عرضه بعدي نيز برنامه‌ريزي شده است. حالا بعد از گذشت سه سال اين وزير روسيه همچنين اعلام کرد که کشورش قرارداد دريافت نفت از ايران در برابر کالا را بررسي مي‌کند. الکساندر نواک گفت: قرارداد دريافت نفت در برابر کالا با ايران همچنان امکان‌پذير است. او افزود: مسکو تمام امور قانوني مربوط به اين توافق را بررسي مي‌کند. اين توافق مؤثر بوده و درکل ما بر اين باور هستيم که بايد به مدت پنج سال ديگر تمديد شود و روي اين موضوع کار مي‌کنيم.

درخواست قاضي آرژانتيني

 براي بازداشت ولايتي

در حاشيه سفر ولايتي به مسکو، يک قاضي فدرال آرژانتيني از مقامات روسيه خواست تا علي‌اکبر ولايتي را به اتهام آنچه آن را دست‌داشتن در حادثه بمب‌گذاري در مرکز يهوديان بوئنوس‌آيرس در سال 1994 خواند، بازداشت کنند، اما اين اتهامات عليه مقامات ايراني در حالي مطرح مي‌شود که هيچ‌گونه سند و مدرکي مبني‌بر دست‌داشتن ايران در اين حادثه وجود ندارد و تهران همواره اين اتهامات را رد کرده است. برخي رسانه‌ها اين اقدام را لابي صهيونيست‌ها براي خدشه وارد‌کردن به سفر فرستاده ايران به مسکو دانستند. درعين‌حال روس‌ها هم به اين درخواست هيچ واکنشي نشان ندادند.

ديدار سه‌جانبه ايران، ترکيه و روسيه در تهران

خبرگزاري «راشاتودي» همچنين به نقل از علي‌اکبر ولايتي نوشت که رؤساي‌جمهوري روسيه، ترکيه و ايران درباره سوريه در تهران ديدار مي‌کنند. به نوشته اين خبرگزاري، ولايتي از قول پوتين گفته که به زودي در نشست سه‌جانبه ايران، ترکيه و روسيه در تهران درباره سوريه شرکت مي‌کند؛ نشستي که حاکي از ادامه مذاکرات منطقه‌اي، به‌خصوص سوريه بين سه کشور است.