همزمان با به اوج رسیدن تنش میان ایران و اسرائیل حفظ برجام می تواند تنها راه جلوگیری از افزایش بیش تر دامنه منازعه خطرناک در منطقه باشد.

به گزارش سایت روزنو ، «المانیتور» با اشاره به بالا گرفتن خطرناک تنش میان ایران و اسرائیل می نویسد:«خصومت میان ایران و اسرائیل موضوع جدیدی نیست. با این حال، از تاریخ ۱۰ مه این موضوع برجسته تر شده است. 

اسرائیل در آن زمان گزارش داد که حمله موشکی محدودی به منطقه «قنیطره» داشته است. این احتمال به دنبال مجموعه ای از حملات موشکی از سوریه به سوی ارتفاعات جولان تحت اشغال اسرائیل بوده است.

 تل اویو بلافاصله در ادعایی سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه را مسئول این حملات معرفی کرد. «آویگدور لیبرمن» وزیر دفاع اسرائیل در تاریخ ۱۰ مه گفت که اسرائیل تقریبا تمام زیرساخت های ایران در سوریه را هدف قرار داده است. ایران در این باره در بیش تر موارد سکوت کرد.

 در آن زمان دو تن  از نمایندگان ایرانی انکار کردند که ایران در حمله موشکی علیه اسرائیل نقش مهمی داشته است و گفتند با حمله جولان ایران چیزی به دست نمی آورد. آنان گفتند اگر ایران این حمله را انجام داده بود مسئولیت آن را برعهده می گرفت همانند حمله موشکی علیه پایگاه های داعش در شرق سوریه در سال گذشته. 

زمان وقوع درگیری و آتش باران قابل توجه بود تنها دو روز پس از اعلام خروج امریکا از برجام توسط «دونالد ترامپ» رییس جمهوری امریکا. آیا این حمله موشکی و اعلام تصمیم ترامپ درباره برجام به یکدیگر ارتباطی دارند؟ پاسخ احتمالا مثبت است به خصوص با توجه به افزایش حملات اسرائیل در سوریه در هفته های اخیر».

«نصرت الله تاجیک» سفیر سابق ایران در اردن به «المانیتور» می گوید:«حتی پیش از تصمیم ترامپ، اسرائیل در تلاش برای مقابله با ایران بود. به ویژه از انجایی که تل آویو تلاش می کرد تا با تحریم ایران، تهران را وادار به واکنش متقابل کند تا جو روانی را علیه ایران تغییر دهد. این امر به خصوص از آنجایی تشدید شد که تل آویو مشاهده کرد اروپایی ها از ایران در زمینه توافق هسته ای حمایت می کنند . اسرائیل از این موضوع خوشحال نبود. در نتیجه، پس از اعلام خروج امریکا از برجام توسط ترامپ اسرائیل اقدامات تحریک آمیز خود در سوریه را افزایش داد».

«المانیتور» در ادامه می نویسد:«۱۰ مه شاید هشداری به اروپایی ها باشد این که اگر برجام نباشد درگیری های آینده ممکن است اصلا قابل کنترل نباشند به ویژه آن که برای نخستین بار در سال های اخیر اجماعی در میان مقام های اسرائیلی برای مقابله مستقیم با ایران شکل گرفته است. در تاریخ ۸ مه «حسن روحانی» رییس جمهوری ایران گفت که اگر طرفین اروپایی تضمین نکنند که انگیزه های اقتصادی لازم را ارائه دهند ایران دلیلی برای ماندن در برجام نمی بیند. وزیر خارجه ایران نیز در تاریخ ۱۵ مه در بروکسل با «فدریکا موگرینی» رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کرد و این دیدار در وین در تاریخ ۲۵ مه تکرار شد تا راه های عملی برای حفظ برجام پیدا شوند».

این سایت در ادامه می نویسد:«در ایران تردیدهای زیادی درباره امکان بقای برجام وجود دارد. برای مثال، در تاریخ ۹ مه مدت زمان کوتاهی پس از بیان نظر ترامپ،‌ فرماندهان نظامی ایران از تصمیم ترامپ استقبال کردند و اعلام کردند که به اروپایی ها اعتماد ندارند. آنان تاکید کردند که نیاز به گسترش قابلیت های نظامی و دفاعی ایران از جمله برنامه موشک بالستیک وجود دارد.

 با در نظر گرفتن چشم انداز برزخی برای برجام در شرایط کنونی، احتمال وقوع درگیری بین تهران و تل آویو بیش از هر زمان دیگری وجود دارد. تنش به احتمال زیاد افزایش می یابد چرا که هم روحانی رییس جمهوری و هم مقام عالی رهبری ایران هر دو بر این باورند که ایران بر سر برنامه موشکی یا نفوذ در منطقه مذاکره نخواهد کرد.

 اگر ایران تاکنون از پاسخ دادن به تحریکات اسرائیل در سوریه خودداری کرده است شاید به دلیل برجام بوده و این که روحانی هنوز دست بالا را در سیاست داخلی ایران دارد. شواهدی وجود دارند که نشان می دهند در صورت برهم خوردن برجام، عوامل بازدارنده در سیاستگذاری منطقه ای ایران کنار گذاشته شده و مسیر برای درگیری با اسرائیل هموارتر خواهد شد».

این سایت در ادامه می نویسد:«اگر اروپایی ها در حفظ و بقای برجام موفق باشند این نه تنها روحانی است که بزرگترین دستاورد و منبع سرمایه سیاسی اش را از دست می دهد بلکه اصلاح طلبان و میانه روها نیز که صدای تغییر را در گفتمان سیاسی ایران نمایندگی می کنند آسیب خواهند دید و در سیاست منطقه ای نیز دستور کاری تندروانه دست بالا را پیدا خواهد کرد. 

در آن صورت، احتمال شکست میانه روها در انتخابات بعدی وجود خواهد داشت. واقعیت آن است که شکست برجام شکست دیپلماسی و دکترین روحانی برای تعامل سازنده با جهان خواهد بود. در این سناریوی غم انگیز آن گونه که «علی اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی ایران در تاریخ ۱۵ مه گفته بود ایران برنامه هسته ای خود را به قوی ترین سطح حتی قدرتمندتر از شرایط پیش از برجام خواهد رساند. 

با افزایش تنش در روابط اسرائیل و ایران حتی یک جرقه کوچک می تواند در خاورمیانه بحرانی را ایجاد کند که موج آن به اروپا برسد. تنها اروپا می تواند این بحران را با تلاش برای حفظ برجام مهار کند. اگر اروپایی ها در انجام این کار موفق نباشند چشم انداز جنگی تمام عیار در منطقه بدون شک به شکل قابل توجهی افزایش خواهد یافت».