از زمان‌های گذشته داستان‌های رمزآلود با چاشنی سحر و جادو در تمامی جوامع مشترک و جذاب بوده است؛ آموزش سحر و جادو توسط جنیان و شیاطین به مردم در زمان حضرت سلیمان و یا داستان عصای حضرت موسی (ع) در برابر جادوگران از این نوع داستان‌ها هستند.

با گذشت زمان، تغییر زندگی مردم و پیشرفت تکنولوژی باور به وجود سحر و جادو نه تنها در زندگی مردم کمرنگ نشد، بلکه از قالب سنتی به شکل مدرن درآمد.

با توجه به آیات قرآن و روایات معصومان در رابطه با باطل کردن سحر و جادو نمی‌توان وجود ماورا را در زندگی انکار کرد، اما امروز این علم ماورا تبدیل شده به ابزار دست سودجویان که در پوشش‌ فالگیری، رمالی، کف‌بینی و دعانویسی علاوه بر اخاذی، از مردم سوءاستفاده جنسی کنند.

حجت‌الاسلام عبدالرضا یزدانی با اشاره به اینکه علوم به سه قسمت لدنی (الهی)، فیزیکی (تجربی) و شیطانی تقسیم می‌شوند، اظهار کرد: علم لدنی در اختیار خداوند است و مقداری از آن را به معصومین بخشیده است.

وی افزود: دسته دیگر از این علم مانند علم فقه است که کارشناسان و انسان‌های معمولی با تحقیق در آیات، روایات و قران به آن می‌رسند.

علوم شیطانی با هدف ضربه زدن به خلق خدا اجرا می‌شوند

کارشناس ارشد مسائل دینی با بیان اینکه علوم فیزیکی از طریق تجربه در اختیار انسان قرار می‌گیرد، اضافه کرد: اگر این علوم در راستای خدمت به خلق استفاده شوند، علم الهی و اگر با هدف ضربه زدن به خلق خدا باشد علم شیطانی هستند.

یزدانی با بیان اینکه به دست‌ آوردن علم ماورالطبیعه از طریق تجربه ممکن نیست، ادامه داد: علم ماورالطبیعه ممکن است الهی باشد که یا از طریق عصمت به دست می‌آید و یا شیطانی باشد که از طریق کارهای خبیثانه حاصل می‌شود.

فالگیری و رمالی ریشه در ارتباط با شیاطین دارد و ذاتاً خبیثانه است

وی با اشاره به اینکه فالگیری و رمالی ریشه در ارتباط با شیاطین دارد و ذاتاً خبیثانه است، متذکر شد: دو دسته رمال وجود دارد، یکی افرادی که واقعاً با اعمال خبیثانه از طریق شیاطین یکسری اطلاعات را به دست می‌آورند و در راستای فریب و خیانت Cheat به انسان‌ها استفاده می‌کنند و یکسری هم که با سودجویی و کسب اطلاعات از مراجعه‌کننده به دنبال فریب افراد هستند و هدفشان نیز سست کردن پایه‌های دین‌مداری در انسان‌ها است.

براساس مشاهدات افراد اغفال شده در این امر، رمال‌ها و فالگیرها از طریق موکل‎های جن از وقایع آینده و یا اخبار ماورالطبیعه باخبر می‌شوند.

اجنه و انسان‌ها برای عبادت خداوند خلق شدند

حجت‌الاسلام صفرعلی علیخانی با اشاره به آیات و روایات دین اسلام، اظهار کرد: در خلقت خداوند دو گروه اجنه و انسان وجود دارد که هر دو برای عبادت خداوند خلق شدند.

وی با اشاره به آیاتی از سوره جن، افزود: گروهی از اجنه کافر و گروهی مؤمن هستند.

اجنه محدودیت زمانی و مکانی ندارند/ به فرمان درآوردن جن توسط انسان گناه است

امام جمعه فرادنبه با اشاره به اینکه اجنه محدودیت زمانی و مکانی ندارند، اضافه کرد: به فرمان درآوردن جن توسط انسان برای کسب اطلاعات از عالم علم، عمل اشتباهی است، چراکه این موجود برای بندگی خداوند خلق شده و فرد خاطی در قیامت باید جوابگوی این عمل باشد.

شیاطین برای استراق سمع به آسمان هفتم می‎‌‌رفتند

علیخانی ادامه داد: از زمان رانده‌ شدن شیطان Evil از آسمان‌ها، شیاطین برای استراق سمع به آسمان هفتم می‎‌‌آمدند و توسط تیرهای ملائک رانده می‌شدند.

وی اضافه کرد: در روایات آمده است پس از تولد حضرت موسی (ع) شیاطین می‌توانستند تا آسمان چهارم و با تولد حضرت محمد (ص) تا آسمان اول بیایند و اخبار غیب را به‌ دست آورند.

اخباری که از طریق تحت تصرف قرار دادن اجنه به دست می‌‌آید 100 درصد درست نیست

استاد حوزه علمیه افزود: اخباری که از طریق تحت تصرف قرار دادن اجنه به دست می‌‌آید صددرصد درست نیست، ممکن است راست یا دروغ باشد.

با مراجعه به دادگاه تجدیدنظر چهارمحال و بختیاری جویای قوانین موجود در برخورد با این آسیب اجتماعی شدیم.

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: از سال‌های دور و قدیم‌الایام در تمامی جوامع بشری خرافات وجود داشته است که از جمله اشکال آن می‌توان به دعانویسی، جن‌گیری، کف‌بینی، آینده‌نگری، رمالی و فالگیری اشاره کرد.

رمالی، فالگیری و دعا نویسی‌ به عنوان یک معضل اجتماعی شناخته شده است

مسعود محمودی افزود: اگر یک نگاه اجمالی به صفحه حوادث Accidents روزنامه‌ها داشته باشیم شاهد این خواهیم بود که رمالی، فالگیری و دعانویسی‌ به عنوان یک معضل اجتماعی شناخته شده است که پیامدهای اقتصادی و اجتماعی متعددی را به دنبال دارد.

پنج تا 10 درصد طلاق‌ها ریشه در ماجراهای رمالی و فالگیری دارد

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه 5 تا 10 درصد طلاق‌ها ریشه در ماجراهای رمالی و فالگیری دارد، اضافه کرد: وقتی در این موارد به ریشه دعوای طلاق رجوع می‌کنیم به صحبت‌های رمال یا فالگیری می‌رسیم که فرد را نسبت به زندگی سرد کرده است.

وی ادامه داد: رمال‌ها و فالگیرها علاوه بر سوء‌استفاده‌های مالی جرایم دیگری مانند سرقت Stealing و سوء‌استفاده‌ جنسی از مراجعه‌کنندگان را مرتکب می‌شوند.

محمودی ادامه داد: اکثر رمال‌ها و فالگیرها علاوه بر سوء‌استفاده‌های مالی جرایم دیگری مانند سرقت و سوء‌استفاده‌ جنسی از مراجعه‌کنندگان را مرتکب می‌شوند.

جن‌گیری از فرد مراجعه‌کننده مستلزم برهنه شدن است

وی گفت: در مواردی مشاهده شده خانمی برای دعانویسی به رمالی مراجعه کرده و رمال به او گفته فلان دعا باید روی بدن شما نوشته شود که این عمل مستلزم برهنه شدن است.

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری افزود: در مواردی هم به مراجعه‌کننده گفته شده جن در بدن شما رفته است باید برهنه شوید و در آغوش من قرار بگیرید تا جن از بدن شما خارج و در بدن من قرار بگیرد.

محمودی با بیان اینکه رمال‌ها و فالگیرها مبالغ گزافی را از مردم می‌گیرند تا مشکلات آن‌ها را از طریق ماورالطبیعه برطرف و یا آینده را پیش‌بینی کنند، اضافه کرد: همیشه در طول تاریخ همسو و هم‌پای رمالی و فالگیری، افراد ساده‌لوحی وجود داشتند و دارند که عقل و دل به این امور سپردند.

امروزه مراجعه‌کنندگان به رمال‌ها و فالگیرها افراد جوان و تحصیل کرده و عموماً بانوان هستند

وی ادامه داد: متأسفانه امروزه خیلی مراجعه‌کنندگان به رمال‌ها و فالگیرها افراد جوان و تحصیل کرده و عموماً بانوان هستند.

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری گفت: در اکثر کشورهای دنیا با این پدیده برخورد جدی و سنگین همراه با مجازات بالا وجود دارد.

محمودی با اشاره به اینکه در کشور برخورد با رمالی و فالگیر را در دو دوره باید بررسی کرد، افزود: در سال 1324 در بند 18 ماده 3 آیین‌نامه امور خلافی که توسط وزرات دادگستری نوشته شده بود رمالی و فالگیری جرم‌انگاری شده که مجازات آن هفت تا دو روز حبس تکدیری و از 100 تا 200 ریال غرامت مالی داشته است.

رمالی و فالگیری در قانون Law مستقیماً جرم‌انگاری نشده است

وی با بیان اینکه رمالی و فالگیری بعد از انقلاب اسلامی در قانون مستقیماً جرم‌انگاری نشده است، ادامه داد: در حال حاضر قانونی تحت این عنوان که اشخاص مستقیماً به خاطر رمالی و غیب‌گویی مجازات شود وجود ندارد.

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: در برخورد با این آسیب اجتماعی متوسل شدیم به یکسری مبانی بر این مبنا که کسب مال از طریق رمالی مشروع است یا نه!

با رمالی و فال‌گیری می‌توان با عناوین کسب مال نامشروع، کلاهبرداری Fraud و شروع به کلاهبرداری برخورد قانونی کرد

محمودی با اشاره به اینکه تحصیل مال از طریق شرط‌‌‌بندی به جز در اسب‌سواری و تیراندازی در قانون و دین حرام است، گفت: بر همین مبنا کسب درآمد از کف‌بینی و فالگیری نیز فاقد مشروعیت است و با عناوین کسب مال نامشروع، کلاهبرداری و شروع به کلاهبرداری برخورد قانونی کرد.

وی افزود: فرد فالگیر هنگامی که مراجعه‌کننده را به امور غیرواقع امیدوار می‌کند و یا در آینده از امور غیر واقع خبر می‌دهد به عنوان کلاهبردار و اگر وجهی را دریافت نکرده باشد تحت عنوان شروع به کلاهبرداری در قانون شناخته می‌شود که برخورد با فرد مالگیر در مراجع قضایی هم نیازمند وجود شخص یا اشخاص شاکی در مراجع قضایی است.

مستشار دادگاه تجدید نظر چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه جرائم به دو دسته قابل گذشت و غیر قابل گذشت دسته‎بندی می‌شوند، ادامه داد: برای برخورد قانونی با جرائم قابل گذشت حتماً باید شاکی خصوصی وجود داشته باشد در بحث رمالی نیز دادستان می‌تواند مستقیماً به ماجرا ورود پیدا کند اما چون شاکی خصوصی وجود ندارد فرد خاطی می‌تواند این اتهام را رد کند.

محمودی اضافه کرد: در برخورد با این جرم، رمالی یا فالگیری وسیله تحصیل مال نامشروع یا کلاهبرداری می‌شود و بعد آن با رجوع به قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مصوب سال 1367، می‌توان فرد خاطی را مجازات کرد.

حبس و پرداخت جزای نقدی مجازات رمالی و فالگیری است

وی گفت: در مجازات جرم Crime کلاهبرداری، علاوه بر رد مال به مالباخته یا شاکی مجازات از یک تا هفت سال و جزای نقدی معادل آن مالی که به دست آورده شده است در نظر گرفته شده است.

مستشار دادگاه تجدید نظر استان چهارمحال و بختیاری افزود: اگر همین شخص رمال عنوان دولتی داشته باشد یا خلاف واقع خود را منصوب به سازمان و یا فردی عنوان کرده باشد دو تا 10 سال حبس جریمه دارد.

محمودی اضافه کرد: در مجازات جرم تحصیل مال از طریق نامشروع، فرد خاطی علاوه بر رد مال به سه ماه تا دوسال حبس یا جزای نقدی معادل دو برابر مال محکوم می‌شود.

وی ادامه داد: اگر در کنار رمالی و فال‌گیری سوءاستفاده جنسی یا سرقت نیز انجام شده باشد مجازات این جرائم به اتهامات قبل هم اضافه می‌شود.

فرد اغفال شده در بحث رمالی و فالگیری، مجرم شناخته نمی‌شود

مستشار دادگاه تجدید نظر استان چهارمحال و بختیاری گفت: فرد مراجعه‎کننده در موضوعات رمالی تحت عنوان شاکی آسیب‌دیده و مال‌باخته و اغفال‌شده شناخته می‌شود، قانون‌گذار برای این فرد مجازاتی مقرر نکرده است و خاطی نیست.

با فالگیری‌های اینترنتی نیز برخورد قانونی می‌شود

محمودی افزود: در جرم فال‌گیری مجازی که از طریق سایت‌های الکترونیکی و سامانه‌های مخابراتی انجام می‌شود از طریق قانون جرائم اینترنی برای تحصیل نامشروع مال نامشروع و کلاهبرداری اینترنتی می‌توان با خاطی برخورد کرد.

در علم جامعه‌شناختی تحقیقاتی در خصوص آسیب‌شناسی خرافات که منجر به مراجعه افراد به رمال‌ها و فالگیرها می‌شود انجام شده است.

یک جامعه‌شناس نیز با اشاره به اینکه در روابط روزمره و در بین مردم آسیب شناسی خرافات نقش بسیار مهمی دارد، اظهار کرد: برخی از شکست‌های درونی و یا خانوادگی، افراد را به سمت باورهای خرافی و مظاهر عملی آن مانند دعانویسی و یا فالگیری سوق می‌دهد و مبالغ هنگفتی نیز بابت این اعتقادات می‌پردازند.

طبقات اجتماعی هرچه پایین‌تر باشد، شخص خرافی‌تر است

حمید فدایی افزود: بسیاری از جامعه‌شناسان بر این باورند که طبقات اجتماعی هرچه پایین‌تر باشد، شخص خرافی‌تر است، اما هرچه تحصیلات عالی‌تر باشد و افراد از فرهنگ بالایی برخوردار باشند خرافات کمتر و گرایش به آن محدودتر می‌شود.

گرایش‌هایی که افراد به خرافه روی می‌آورند عقایدی است که رخنه به گذشته دارند

این جامعه شناس با بیان اینکه گرایش‌هایی که افراد به خرافه روی می‌آورند عقایدی است که رخنه به گذشته دارند، اضافه کرد: نکته نگران‌کننده در باورهای خرافی، ترکیبی است که خرافه با پدیده‌هایی مانند جادو و فال‌بینی ایجاد می‌کند، این پدیده‌ها طی دهه‌های گذشته رواج بسیاری یافته و زمینه‌ای برای سوء‌استفاده برخی افراد شیاد فراهم کرده است تا با فریب دادن قربانیان خود به اهداف شوم‌شان برسند، در واقع این کلاهبرداران و شیادان از باورهای افراد خرافاتی به‌ عنوان کلید طلایی در موفقیت خود استفاده می‌کنند.

کنار گذاشتن و ترک باور خرافی در زندگی مردم تقریباً غیرممکن شده است

فدایی ادامه داد: حال باید به این منظر نگریست که چگونه می‌توان از شیوع باورهای خرافی در میان مردم یک جامعه جلوگیری کرد؟ باورهای خرافی امروزه آنچنان در تاروپود زندگی بسیاری از مردم رسوخ کرده است که کنار گذاشتن و ترک این باور خرافی تقریباً غیر ممکن شده است.

برای مبارزه با خرافات در جامعه باید فرهنگ‌سازی شود

وی گفت: در خصوص مبارزه با خرافات، در درجه اول باید باید فرهنگ‌سازی کرد و با یک نگاه علمی و اصولی در جامعه راهکار داد، چرا که اگر از راه علم و دانش منحرف شویم شاهد گرایش خرافات در جامعه خواهیم شد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: ترویج فرهنگ‌های پسندیده، استفاده از نظرات و دیدگاه‌های جامعه‌شناسان و روان‌شناسان، استفاده از ظرفیت‌های دیداری و شنیداری، ارتقای سطح فرهنگ افراد، استفاده از نخبگان دانشگاهی، برگزاری کارگاه‌های مختلف، همایش ها، انتشار مقالات سبب خواهد شد تا از شیوع این باور خرافی در جامعه جلوگیری کرد