مردم به امنیت و توانایی پیام رسان‌های داخلی باور ندارند

امنیت ملی در گرو اعتماد عمومی است

سال گذشته بود که به مدت یک هفته پیام‌رسان‌های تلگرام و اینستاگرام از دسترس خارج و موج گسترده‌ای از مخالفت‌ها آغاز شد. از آن زمان همواره زمزمه فیلترینگ دائمی پیام‌رسان‌های خارجی به گوش می‌رسد. تحولات دی ماه 96 و فیلترینگ موقت تلگرام نقطه آغازی بر این امر بود و از آن زمان هر آن مردم منتظرند که این شبکه اجتماعی محبوب که 40 میلیون کاربر ایرانی دارد فیلتر شود. البته این مساله به سال گذشته اختصاص نیافت، در آغازین روزهای سال جاری نیز علاء الدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در اظهار نظری از فیلترینگ دائمی تلگرام تا پایان فروردین ماه خبر داد، خبری که واکنش‌های بسیاری را از نمایندگان مجلس، سیاسیون و توده جامعه در پی داشت. در این راستا باید اذعان داشت که حمایت از تولید داخلی امری پسندیده است، اما در شرایطی که فضای رقابتی وجود داشته باشد. پیام رسان‌های داخلی خوب یا بد با استقبال مردمی روبه‌رو نیستند، باید به سمتی بروند که اقبال عمومی پیدا کنند. دوران فیلترینگ به‌سر آمده و در آینده‌ای نزدیک که اینترنت جهانی شود دیگر نمی‌توان به فیلترینگ روی آورد، پس بهتر است به جای فیلترینگ به فرهنگسازی پرداخت. برای بررسی احتمال فیلترینگ تلگرام و فرصت و تهدیدهای آن با بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید مجلس و نماینده شیراز به گفت‌وگو پرداخته است که می‌خوانید.

به گزارش روز نو :اخیرا مباحثی مبنی بر مسدود کردن پیام رسان تلگرام تا پایان فروردین از سوی رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس مطرح شده، با توجه به عدم موفقیت در محدود سازی در دوره‌های گذشته چاره کار مسدود کردن تلگرام است؟

اگر به ابتدای انقلاب بازگردیم محدودیت‌ها بیشتر بود و حتی داشتن ویدئو نیز ممنوع بود، اما تجربه ثابت کرد که این ممنوعیت‌ها نتایجی را که محدودکنندگان در پی آن هستند، نخواهد داشت. شاید هنوز مشخص نشده که برخی از فیلتر کردن پیام رسان تلگرام دنبال چه اهداف مشخصی هستند، چون توضیحاتی که رئیس شورای عالی فضای مجازی پایان سال گذشته در مجلس ارائه کرد چندان قانع کننده نبود و نتوانست نظر نمایندگان را جلب کند. اکنون نیز با اینکه دوستانی اشاره کرده‌اند که قرار است تلگرام بسته شود، این عمل هیچ اثری ندارد بلکه خطرناک است. در مدتی که در جریان اعتراضات دی ماه تلگرام مسدود شد مشاهده کردیم که علاقه‌مندان به این پیام رسان با استفاده از فیلتر شکن وارد این فضا شده و ناخواسته به فضاهای غیر اخلاقی نیز کشیده شدند. از این جهت با وجود فیلترشکن‌هایی که موجود است این محدودیت‌ها خیلی کاربرد ندارد. اگر راه اندازی پیام رسان داخلی راه اندازی شود امری مطلوب است، اما این مساله باید در فضای رقابتی صورت گیرد. یعنی پیام رسان‌های داخلی و خارجی همزمان حاضر باشند و حق انتخاب نیز با مردم باشد. در این راستا اگر به حدی که دوستان ادعا می‌کنند پیام‌رسان‌های داخلی موفق باشند طبیعتا می‌توانند سلیقه مردم را بسنجند و تامین کنند. در این صورت خود مردم از پیام رسان‌های خارجی بازگشته و به پیام‌رسان‌های داخلی روی می‌آورند. البته به نظر من این موضوع به چند دلیل نمی‌تواند کارموفقی باشد. نخست اینکه مسدود کردن تلگرام موجب رویگردانی مردم از آن نخواهد شد و فقط آنها را به زحمت خواهد انداخت که از فیلتر شکن استفاده کنند. دوم اینکه زمانی که جوانان و نوجوانان به فیلتر شکن دسترسی داشته باشند به کانال‌‌های غیر اخلاقی نیز دسترسی خواهند داشت که خود می‌تواند خطری جدی محسوب گردد. از سوی دیگر ما همواره بر روی فهم و شعور مردم شعار می‌دهیم و مردم را مخصوصا در زمانی که به رأی آنها احتیاج داریم با فهم و شعور خطاب می‌کنیم،پس اکنون نیز باید به این فهم و شعور احترام گذاشت و اجازه داد که خود مردم انتخاب کنند؛ مردم به خوبی فهم تشخیص مسائل مثبت و منفی در جامعه را دارند. اینگونه تصمیم گیری‌ها به منزله آن است که ما بیشتر از مردم فهمیده و برای آنها تصمیم گیری می‌کنیم. من قبلا هم اشاه کردم اکنون که دولت‌های متحجر منطقه جدیدا شعار حقوق شهروندی داده و اقداماتی را در این راستا صورت داده‌اند، این در شأن ملت و نظام ما نیست که به عقب بر گردیم و آزادی‌های مشروع و حقوق شهروندی مردم را محدود کنیم. به نظر من هرجا که انحصار به وجود آوردیم و راه را بر رقبای خارجی بستیم مثل صنعت خودرو هیچ موفقیتی به‌دست نیاوردیم و تاوان آن را نیز همواره مردم داده‌اند. مساله بستن تلگرام نیز به همین گونه است که مردم را از تکنولوژی روز و ایمن دنیا محروم کنیم.

مقام معظم رهبری در آغاز سال شعار حمایت از کالای ایرانی را مطرح کردند که برخی این شعار را محملی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی و محدود کردن پیام‌رسان‌های خارجی قرار دادند. این در حالی است که در سال گذشته و امسال مردم چندان روی خوشی به پیام‌رسان‌های داخلی نشان نداده‌اند. این مساله ناشی از چیست؟

در تمام دنیا هیچ کشوری مدعی نیست که همه کالاها را خود تولید می‌کند بلکه کالاهایی که استعداد آن را دارد تولید و آنهایی که استعداد تولید ندارد وارد می‌کند. در بحث فضای مجازی و پیام رسان‌ها نیز با توجه به اینکه ما هنور تجربه‌ای نداریم و کشورهای دیگر سال‌ها بر روی این امر کارکرده‌اند بدون تعارف، توان رقابت با آنها را نداریم. اینکه پیام‌رسان‌های داخلی مورد استقبال قرارنمی‌گیرند به‌این علت است که مردم این باور را ندارند که پیام‌رسان‌های ما بتوانند در حد پیام رسان‌های جهانی رقابت کنند و خواسته‌های آنها را برآورده کنند. بحث دیگر نیز مساله امنیتی بودن و تضمین امنیت حریم خصوصی افراد در جامعه است. ما مخالف توسعه کالای داخلی نیستیم بلکه کاملا استقبال می‌کنیم، اما در فضای رقابت پذیر که حق شهروندی و حق مشتری تضییع نشود.

فیلترینگ تلگرام چه تاثیری بر فضای کسب و کار می‌گذارد؟

باید اذعان داشت اینکه سریعا با همه مسائل برخورد سلبی کنیم اصلا پاسخ نمی‌دهد. نمی‌توان گفت چون تهدید امنیتی وجود دارد جلوی این فضا گرفته شود و مردم را از تکنولوژی دنیا محروم کنیم. کما اینکه آنهایی که بخواهند به هر عنوان به این پیام‌رسان دسترسی داشته باشند با استفاده از فیلتر شکن اهداف خود را پی می‌گیرند. اگر ما واقعا دغدغه امنیت ملی داریم اعتماد مردم را در زمینه‌های مختلف جلب کنیم. صدای مردم در اعتراضات اخیر را شنیده باشیم و در راستای مطالبات آنها گام برداشته و نیازهای جامعه را برطرف کنیم. امنیت ملی ما زمانی مستحکم و خدشه‌ناپذیر خواهد شد که اعتماد عمومی جلب شود، منافع ملی سرلوحه کار همه تصمیم گیرندگان باشد تا مردم احساس کنند که منافع ملی به سایر مسائل اولویت دارد. تا زمانی که نتوانیم اعتماد مردم را در حوزه‌های مختلف به طور کامل جلب کنیم، یا نیازهای بحق آنها مثل اشتغال و رونق را برآورده کنیم بعید می‌دانم با برخوردهای سلبی بتوانیم با مسدود کردن تلگرام آنچنان امنیتی برای کشور به‌دست بیاوریم.