پس از کش و قوس های فراوان پیرامون طرح جدید ترافیک شهر تهران امروز پنجشنبه شورای حمل و نقل و ترافیک ، طرح جدید ترافیک برای سال ۱۳۹۷ را تصویب کرد.شورای اسلامی شهر تهران نیز نسبت به نحوه اجرای این طرح و نرخ عوارض تصمیم خواهد گرفت. اما این در حالی است که  چند روز قبل پلیس راهور تهران  اعلام کرد که طرح اشاره‌شده قابلیت اجرایی ندارد.

 محسن پورسید‌ آقایی ــ معاون حمل‌ونقل و ترافیک طی هفته‌های گذشته از طرحی تحت عنوان  اجرای طرح جدید ترافیک در سال ۹۷ خبر داد که این موضوع طی این هفته‌ها خبرساز شده است. پورسیدآقایی درباره جزییات طرح جدید ترافیک گفته بود: اینکه طرح تنها به عده‌ای فروخته شود، درست نیست، چراکه در تهران ۵ میلیون خودرو وجود دارد که در سال‌های گذشته عملا تنها به ۹۸ هزار خودرو آرم سالیانه فروخته می‌شد و تنها این ۹۸ هزار خودرو شانس ورود به محدوده طرح ترافیک آن هم به صورت سالیانه داشتند و مابقی خودروها محروم از طرح ترافیک بودند. معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه درصدد آن هستیم که مردم را از خرید سالیانه آرم ترافیک آزاد کنیم گفت: براساس این طرح همه مردم مجاز هستند که با پرداخت عوارض ورود به محدوده وارد شده و این رانتی که مخصوص ۹۸ هزار خودرو است را حذف خواهیم کرد تا هر خودرویی که مایل به ورود به محدوده طرح ترافیک بود وارد محدوده شود.پورسیدآقایی با بیان اینکه چه تفکریست که تنها ۹۸ هزار خودرو می‌توانند آن هم برای همه سال وارد محدوده شوند اما مابقی خودروها نه! در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شهروندانی که محل سکونت‌شان در داخل محدوده است، چه کنند؟ گفت: تمهیداتی برای این افراد در نظر گرفته می‌شود تا در ساعتی که به عنوان ساعت مجاز اعلام می‌شود، از محدوده طرح خارج شوند که در این ساعت مشخص دوربین‌ها ورود و خروج آنها را ثبت نمی‌کنند.

اما در پی رسانه‌ای شدن این خبر، کارشناسان حوزه ترافیک، مسئولان در حوزه‌های مختلف مرتبط با طرح اشاره‌شده در این زمینه اظهار نظر کردند که برخی موافق و برخی نیز مخالف طرح اشاره‌شده بودند.

توضیحات شهردار تهران درباره طرح جدید ترافیک

در همین رابطه محمدعلی نجفی، شهردار تهران  در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت اجرای طرح ترافیک در سال آینده، عنوان کرد: نظر ما این است که تغییراتی را در طرح ترافیک اعمال کنیم اما این نظر اول باید در شورای حمل و نقل و ترافیک به تصویب برسد که ما یک جلسه در شورا داشتیم و به جمع بندی نرسیدیم. بعد باید در شورای شهر به تصویب برسد و در ادامه در دولت مطرح شود تا دولت در جریان قرار گرفته و نظارت خود را به ما منتقل کند. وی به ذکر جزئیاتی از طرح شهرداری تهران در این زمینه پرداخت و گفت: در این طرح صدور آرم طرح ترافیک را به کلی منتفی می‌کنیم چرا که هر ساله ۱۰۰ هزار آرم طرح ترافیک به شکل های مختلف در کنار ۲۰ هزار کارت شناور توزیع می شود و این بدان معنی است که روزانه ۱۲۰ هزار خودرو اجازه ورود به طرح ترافیک را دارند؛ این در حالی است که ضابطه خیلی دقیقی بر نحوه توزیع آرم‌های طرح ترافیک حاکم نیست و مفاسد و مسایلی هم در گذشته درباره توزیع این آرم‌ها وجود داشته است. شهردار تهران ادامه داد: به جای اینکه برای ورود به مناطق زوج و فرد و طرح ترافیک آرم بفروشیم، اعلام می‌کنیم که هر خودرویی به هر دلیلی وارد این مناطق شود، باید عوارض خاص آن منطقه را بپردازد. این طرح تقریبا در همه شهرهای بزرگ دنیا که طرح های محدود کننده برای ورود به هسته مرکزی شهر دارند، به همین شکل اجرا می شود و در حال حاضر فروش کارت و آرم ترافیک در هیج جای دنیا مرسوم نیست.

مخالفت پلیس راهور تهران با طرح جدید

در حالی معاون شهردار تهران به‌طور قاطع از موافقت بخش‌های مختلف با طرح جدید خبر داده بود که در ادامه پلیس راهور نیز در این زمینه اعلام کرد که طرح اشاره‌شده قابلیت اجرایی ندارد. در همین زمینه سردار محمدرضا مهماندار در گفت‌وگویی تلویزیونی در تاریخ ۲۱ دی ماه در خصوص طرح جدید ترافیکی پایتخت با تأیید ملغی شدن طرح ترافیک سابق تا این لحظه، اظهار داشت: طی هفته‌های اخیر مطرح شدن موضوع طرح ترافیک جدید و تغییرات در طرح زوج و فرد باعث نگرانی همشهریان شده است ولی ما این اطمینان خاطر را به مردم می‌دهیم که پلیس، شهرداری و وزارت کشور مهمترین دغدغه‌شان آسایش مردم است و اجازه نخواهیم داد که طرحی اجرا شود که باعث فشار مضاعف به مردم شده و دغدغه‌های آنان را اضافه کند. وی با بیان اینکه طولانی شدن کار کارشناسی در این موضوع رفع نگرانی و دغدغه مردم است، افزود: هنوز هیچ چیزی نهایی نشده و ما در حال انجام کار کارشناسی مرتبط با این موضوع هستیم. رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با بیان اینکه اجرای طرح ترافیک جدید در محدوده زوج و فرد منتفی شده است گفت: قطعاً در سال ۹۷ هیچ تغییری در طرح زوج و فرد نخواهیم داشت و ما تأکید داریم که هرگونه تغییرات اعمالی نباید به افزایش ترافیک در محدوده طرح ترافیک منجر شود. سردار مهماندار اضافه کرد: همچنین در طرح‌های مورد نظر اصرار داریم که آلودگی هوای پایتخت افزایش نیابد و اگر قرار است طرح جدیدی اجرا شود حتماً سازوکارهای اجرایی آن نیز همچون نصب دوربین و امکانات مورد نیاز دیگر فراهم باشد تا بتوان به‌درستی بر نحوه اجرای آن مدیریت کرد. وی با اشاره به نگرانی‌های موجود در خصوص حذف سهمیه‌های برخی از اقشار از جمله پزشکان، جانبازان و معلولان و خبرنگاران گفت: طبق توافقات انجام‌شده سهمیه‌های سابق به‌قوت خود باقی است. رئیس پلیس راهور تهران بزرگ افزود: مسئله کنونی آن است که نحوه پرداخت هزینه‌ها حتماً به‌نفع مردم باشد و اقشاری که پیش از این سهمیه ورود به طرح ترافیک داشتند به‌جای آنکه هزینه‌ها را در ابتدا پرداخت و سپس کارت سهمیه را دریافت کنند در همان ابتدا کارت سهمیه را دریافت خواهند کرد و نحوه پرداخت با مدیریت خودشان و به‌ازای تعداد ورودی آنها به محدوده طرح ترافیک خواهد بود. مهماندار با تأکید بر اینکه مبالغ در نظر گرفته‌شده تفاوت چندانی با مبالغ سال گذشته ندارد، تصریح کرد: در این طرح هیچ تغییری در میزان سهمیه‌ها و فروش روزانه طرح ترافیک به‌وجود نخواهد آمد چرا که هم‌اکنون ۲۰ هزار برگ تردد روزانه فروخته می‌شود و این تعداد در سال آینده نیز بیشتر نخواهد شد و در نتیجه هیچ تغییر ترافیکی در محدوده طرح ترافیک به‌وجود نخواهد آمد. وی خاطرنشان کرد: در طرح جدید با توجه به اختیار دادن به اقشار مختلف برای مدیریت تردد خود در محدوده طرح ترافیک ممکن است شاهد کاهش ترافیک در این محدوده باشیم. رئیس پلیس راهور تهران بزرگ گفت: در سال ۹۷ هم همچون سال جاری طرح ترافیک اجرایی خواهد شد و تنها نحوه پرداخت هزینه‌ها متفاوت است و به این صورت که قبلاً هزینه ورود به طرح در ابتدا دریافت می‌شد ولی در طرح جدید این هزینه به‌تدریج و برحسب ورود به این محدوده اخذ می‌شود.

تقسیم تهران به ۳ زون در طرح ترافیک۹۷

رییس کمیته عمران شورای شهر تهران، ری و تجریش جزییات طرح ترافیک جدید برای سال ۹۷ را تشریح کرد. افشین حبیب زاده، جزییات طرح حذف "آرم‌ طرح ترافیک و زوج و فرد” در شهرداری از سال آینده گفت: این طرح در مراحل پایانی بررسی قرار دارد و طرح جدید بر پایه طرح LEZ خواهد بود. وی با بیان اینکه زون‌های ترافیکی تعریف شده است،‌ تصریح کرد: به عنوان مثال زون A تقریبا همان محدوده طرح ترافیک می‌شود و زون B محدوده زوج و فرد و یک زون هم برای کل شهر در نظر گرفته شود. رییس کمیته عمران شورای شهر تهران، ری و تجریش با بیان اینکه تفاوتی در این طرح جدید میان مردم در نظر گرفته نشده است و دیگر خرید طرح دلیل ورود به محدوده طرح ترافیک نیست، گفت: عوارض خودروها براساس میزان تردد و بهره‌مندی افراد متغیر است و هرکسی که می‌خواهد وارد محدوده و زون‌ها شود، از محل کارتی که قرار است در اختیار استفاده کنندگان آرم‌های طرح ترافیک قرار گیرد و باید شارژ کنند، عوارض کسر می‌شود.حبیب‌زاده با بیان اینکه فرمول ورود به محدوده‌های طرح متفاوت است، اظهارکرد: اگر افراد وارد زون A یا B شوند، عوارض متغیر است و همچنین ورود به محدوده در پیک ساعت تردد و یا غیر پیک هم متفاوت محاسبه می‌شود و یا اینکه خودرو چه روزی و چه ساعتی وارد محدوده شده یا از آن خارج شود نیز براساس فرمولی متغیر محاسبه می‌شود.رییس کمیته عمران شورای شهر تهران، ری و تجریش افزود: براساس این طرح دیگر فروش طرح روزانه و سالیانه طرح ترافیک معنایی ندارد.

شرط استاندار تهران برای پذیرش طرح جدید ترافیک

استاندار تهران گفت: در صورتی طرح شهرداری تهران برای اخذ عوارض تردد شهری را می‌پذیرد که منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوا شود.استاندار تهران گفت: در صورتی طرح شهرداری تهران برای اخذ عوارض تردد شهری را می‌پذیرد که منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوا شود.به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدحسین مقیمی در حاشیه نشست شورای هماهنگی ترافیک استان در جمع خبرنگاران با اشاره به کلیات طرح جدید ترافیکی شهر تهران که از سوی شهرداری تهران مطرح شده است اظهار داشت: در صورتی این طرح مورد موافقت و تصویب قرار می‌گیرد که منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوای تهران شود.وی بیان کرد: امیدواریم با جمع‌بندی و مطالعه تمامی جوانب این طرح بتوان راه‌حل مناسبی برای رفع مشکل ترافیک و آلودگی هوای تهران یافته و قدری از نگرانی های مردم بکاهیم.

۲۰ ایراد طرح جدید ترافیک از نگاه برخی کارشناسان

به گزارش «دنیای اقتصاد»، ۲۰  اشکال جدید ترافیکی پایتخت که کارشناسان آن را شناسایی کرده‌اند،  با تشریح جزئیات آن توسط معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران و قائم مقام وی، بیش از پیش آشکار شد. اولین اشکال این نسخه فقدان حلقه‌های مکمل برای طرح مذکور است. با وجود اینکه مدیریت شهری ادعا می‌کند به پیروی از مدل‌های جهانی این نسخه را تدوین کرده است، اما آنچه تشریح شد با الگوهای موفق جهانی مغایرت دارد. شهرهای موفق که در این زمینه پیشگام بوده‌اند، نسخه‌های ترافیکی خود را متشکل از چند حلقه طراحی کرده‌اند، به این معنا که دست‌کم دو حلقه قبل از آزادسازی محدوده طرح ترافیک را دنبال کرده‌اند که اگر در تهران اجرا نشود، قطعا ترافیک با آزادسازی ورود به محدوده طرح ترافیک و مجاز شدن تردد خودروهای پلاک زوج و فرد به شکل توامان در محدوده طرح زوج و فرد، تشدید خواهد شد و حجم ترافیک فعلی معابر بزرگراهی را که به مساله بغرنجی در ساعات پیک تبدیل شده است، بیش از این افزایش خواهد داد.میزان تردد در ۱۰ بزرگراه منتهی به محدوده زوج و فرد قطعا با اجرای این طرح با افزایش روبه‌رو خواهد شد و به این ترتیب می‌توان پیش‌بینی کرد در سال آینده مشکل ترافیک پایتخت عذاب‌آورتر از گذشته خواهد بود.جالب این است که مدیران ترافیکی شهر تهران از هم‌اکنون پیش‌بینی می‌کنند که بهار امسال با حجم بیشتری از ترافیک نسبت به مدت مشابه سال‌های قبل روبه‌رو خواهیم شد. محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران روز گذشته اعلام کرد که با اجرای طرح جدید در سه ماهه بهار تحت تاثیر جو روانی ناشی از آزادسازی ورود به محدوده طرح ترافیک، تقاضای سفر در این پهنه از شهر افزایش خواهد یافت. وی همچنین در پاسخ به «دنیای اقتصاد» از پیش‌بینی حلقه‌های پشتیبان برای حل مشکل ترافیک تهران خبر داد و با اذعان به اینکه طرح فعلی کامل نیست، گفت: فعلا در گام اول به دنبال اصلاح طرح ترافیک هستیم و قطعا این موضوع تنها راه حل مشکل ترافیک و آلودگی هوا نخواهد بود. پورسیدآقایی با بیان اینکه به دنبال اخذ عوارض از مصرف سوخت هستیم، گفت: این پیشنهاد اکنون در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۷ در مجلس مطرح شده که قیمت بنزین در تهران ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان بیش از سایر شهرها تعیین شود تا از این محل یک منبع درآمد پایدار برای توسعه حمل‌ونقل عمومی در این کلان‌شهر فراهم شود.پورسیدآقایی اگرچه به تکمیل حلقه‌های زنجیره برنامه ترافیکی تهران اعتقاد دارد، اما نگاهی به تجربه شهرهای موفق در این زمینه نشان می‌دهد آزادسازی تردد در محدوده‌های پرترافیک، آخرین حلقه اجرایی برنامه آنها است و پیش از آن حلقه‌های دیگری از این زنجیره تکمیل شده است. در شهر سنگاپور مالیات بر مصرف بنزین معادل ۲۰ درصد و وضع عوارض تردد از بزرگراه‌ها قبل از آزادسازی تردد با خودروی شخصی وضع شد. این شهر در دهه ۷۰ میلادی نسخه اولیه اخذ عوارض تردد را در یک محدوه خاص اجرا کرد اما بعد از ۱۰ سال به این نتیجه رسید که روش مذکور موفق نبوده و وضع عوارض را به تمام شبکه معابر بزرگراهی شهر تعمیم داد. در شهر لندن نیز حلقه‌های مکمل برنامه کاهش ترافیک و آلودگی هوا شامل اجرای طرح «مناطق کم‌انتشار آلاینده (LEZ)» و نیز اخذ مالیات ۶۴درصدی از مصرف بنزین بوده است.حلقه مکمل دیگری که به‌عنوان پیش‌نیاز اجرای طرح مذکور باید در برنامه کاری بگنجد، تکمیل سیستم مدیریت هوشمند ترافیک با نصب کسری تجهیزات و رفع نواقص موجود است. به گفته کارشناسان، تجهیزات دوربین‌های پلاک‌خوان موجود در حدی نیست که بتواند حجم سنگین تردد در محدوده‌های سبز و آبی طرح جدید را به‌طور کامل و به بهترین شکل پوشش دهد. این در حالی است که دیروز نیز معاون شهردار تهران به صراحت به این موضوع اشاره کرد که برخی از دوربین‌های موجود قابلیت پلاک‌خوانی ایده‌آل را ندارند.

بر این اساس کارشناسان ترافیکی اعتقاد دارند نسخه جایگزین طرح ترافیک، به جای اینکه اصلاح نسخه قبلی باشد، بدترین نوع تغییر آن است، چراکه حلقه‌های مکمل آن هنوز اجرایی نشده است.ایراد دوم طرح مذکور تحریک استفاده از خودروهای شخصی در محدوده‌های طرح ترافیک و زوج و فرد است. ضرایبی که برای تعیین تعرفه تردد در این نقاط در نظر گرفته شده، عملا در ساعات غیرپیک سفر را تحریک می‌کند، چراکه هزینه سفر در ساعات ۱۰ تا ۱۶ از تخفیف ۷۰ درصدی در مقایسه با ساعات پیک برخوردار است. این سیاست اگرچه برای توزیع سفر آزموده شده و موثر است، اما در شرایطی که تهران حتی در ساعات غیرپیک نیز با حجم ترافیک قابل توجهی روبه‌رو است، سبب خواهد شد ساعات «غیر پیک» در تهران کاهش یابد.سومین اشکال این طرح نادیده گرفتن متهمان اصلی آلودگی هوای شهر تهران شامل موتورسیکلت‌ها، خودروهای کاربراتوری و خودروهای دیزلی است که تقریبا هیچ محدودیتی برای تردد آنها وضع نشده است. در قالب طرح جدید  خودروهای کاربراتوری و دیزلی به همان اندازه که خودروهای انژکتوری حق تردد دارند، از این حق برخوردار خواهند بود. این در حالی است که میزان آلایندگی خودروهای کاربراتوری دست‌کم ۱۰ برابر خودروهای انژکتوری است.چهارمین ایراد طرح مذکور، نامعادله ظرفیت پایین مترو و اتوبوسرانی با احتمال افزایش تقاضای سفر با ناوگان حمل‌ونقل عمومی تحت تاثیر اجرای این طرح است. حتی با فرض اینکه حجم تردد با خودروی شخصی افزایش پیدا نکند و این مساله به تشدید آلودگی هوا منجر نشود، قطعا عده‌ای به سمت استفاده از حمل‌ونقل عمومی شیفت می‌کنند که گنجایش پاسخگویی به نیاز آنها در حال حاضر وجود ندارد. نیاز فوری تهران به تامین ۲هزار واگن مترو و دست‌کم ۳ هزار دستگاه اتوبوس حاکی از این است که هر گونه افزایش تقاضا برای این ناوگان بی‌پاسخ خواهد ماند. در این میان مدیران ترافیکی از برنامه میان‌مدت و بلندمدت برای تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی بعد از تغییر طرح ترافیک سخن می‌گویند. پورسیدآقایی مساله تقویت ناوگان و اعمال محدودیت تردد با خودروی شخصی را با مثال «مرغ و تخم‌مرغ» مقایسه کرد. این در حالی است که شهرهای موفق دنیا به این سوال در حوزه ترافیک پاسخ داده‌اند، به این معنا که ابتدا ناوگان حمل‌ونقل عمومی را توسعه داده‌اند، سپس طرح‌های محدودیت‌زا را برای تردد خودروهای شخصی اجرا کرده‌اند. فقدان ظرفیت کافی معاینه فنی در صورت هجوم متقاضیانی که به سفر در محدوده زوج و فرد تمایل دارند، پنجمین اشکال طرح مذکور است. در حالی که طی سال‌های گذشته فقط ۱۱۸ هزار خودروی متقاضی طرح ترافیک در ماه‌های پاییز و زمستان برای اخذ گواهی معاینه فنی به مراکز مربوطه مراجعه می‌کردند، اکنون که تقاضا برای سفر در محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک افزایش می‌یابد، قطعا مساله اخذ معاینه فنی نیز وقت‌گیرتر از گذشته خواهد بود و می‌تواند به فرآیندی عذاب‌آور برای شهروندان تبدیل شود چراکه همین حالا هم تناسب کافی میان ظرفیت ۱۳ مرکز معاینه فنی در تهران با میزان تقاضا، وجود ندارد.

ششمین ایراد طرح ترافیک جدید، فقدان برنامه‌ریزی به منظور تقویت سیستم‌های نظارت بر اجرای طرح است. یکی از چالش‌هایی که همین حالا در جریان اجرای نسخه قدیمی طرح ترافیک وجود دارد، موضوع استتار پلاک و فرار موتورسوارانی که به این تخلف کمک می‌کنند، از چتر کنترلی دوربین‌های پلیس است، اما در طرح جدید نیز برای حل این چالش راهکاری پیش‌بینی نشده است.اشکال هفتم طرح ترافیک جدید این است که کمترین افزایش حجم ورود به محدوده طرح ترافیک نیز به شدت گرفتن معضل آلودگی هوا منجر خواهد شد، اما در این طرح بدون توجه به عواقب افزایش سفر با خودروی شخصی برای کیفیت هوا، محدودیت تردد به نحوی لغو شده است. همین حالا که میزان فروش طرح ترافیک روزانه کمتر از ۳/ ۰ درصدکل خودروهای پلاک تهران است، در روزهای آلوده با تصمیم کمیته اضطرار از فروش آنها جلوگیری می‌شود که نشان از اثر کاهش تردد خودروها ولو به تعداد چند هزار دستگاه، در کاهش غلظت آلاینده‌های هوا دارد. اما این موضوع نیز با غفلت تصمیم‌سازان ترافیکی روبه‌رو شده است.هشتمین ایراد نسخه جدید طرح ترافیک را نیز باید به فقدان توجه به طرح جهانی «LEZ» نسبت داد. سابقه مطرح شدن این طرح برای اجرا در شهر تهران به بیش از سه سال قبل بازمی‌گردد اما به‌جز یک فاز ابتدایی و متفاوت با طرح اصلی، هنوز اجرای آن جدی نشده است. در قالب نسخه اصلی طرح «LEZ» مجوز تردد خودروهای کاربراتوری و انژکتوری در محدوده‌های مرکزی شهر با یکدیگر متفاوت خواهد بود.نهمین ایراد طرح فعلی این است که محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد با وضعیت موجود ترافیک تهران همخوانی ندارد. به نظر می‌رسد با توجه به تحولات جمعیتی و الگوی سفر شهروندان، لازم است این محدوده‌ها قدری افزایش پیدا کند. این در حالی است که به گفته شهریار افندی‌زاده، قائم مقام معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، در طرح ترافیک جدید قرار نیست محدوده‌های مذکور تغییر کند. مشاهده نقشه پهنه زوج و فرد به خوبی نشان می‌دهد که با وجود بار سنگین ترافیک در معابر غربی تهران، این بخش از معابر سهم ناچیزی از محدوده زوج و فرد یا پهنه‌ای که با عنوان محدوده «سالم» در طرح جدید پیش‌بینی شده است، دارند. دهمین ایراد طرح ترافیک جدید را باید به فرآیند چکش‌کاری و تصویب آن در سکوت کامل خبری نسبت داد. در این طرح توجهی به اصل «مشارکت» برای همراه کردن مردم در اجرای بهتر طرح نشده است.روز گذشته اعلام شد که موافقت کلی شورای ترافیک تهران و کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر برای این منظور اخذ شده و صرفا بحث رقم پایه ممکن است با نظر شورای شهر تغییر کند، نه فرمول اصلی. این در حالی است که شهردار لندن برای اجرایی کردن طرح جدید ترافیکی مدنظر خود، جزئیات پیشنهادی خود را در دسترس عموم قرار داد و سه ماه برای جلب آرا و دیدگاه‌های عامه مردم و کارشناسان فرصت داد. اما خبری از چنین مدل جلب مشارکتی در تهران وجود ندارد. اشکال یازدهم نسخه بازنگری شده طرح ترافیک این است که تعرفه بر اساس زمان ورود و خروج به محدوده شناور شده است، به این معنا که اگر خودرویی وارد محدوده شده و متوقف شود، با خودرویی که در تمام ساعات حضورش در محدوه طرح ترافیک در حال تردد است، در وقت خروج یکسان به یک میزان هزینه پرداخت می‌کند. اشکال دوازدهم وارد به طرح مذکور این است که مدل درستی از اخذ عوارض از خودروهای شخصی به نفع توسعه حمل‌ونقل عمومی پیاده نشده است، به این معنا که طبق برآوردهای صورت گرفته، اضافه درآمد شهرداری از طرح جدید ترافیکی نسبت به سال گذشته حداکثر ۱۵۰ میلیارد تومان و کل عایدی از این محل ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد بود. این رقم برای توسعه موثر حمل‌ونقل عمومی بسیار ناچیز است طوری که فقط تامین ۷۰۰ دستگاه اتوبوس یا اضافه کردن ۲۰ قطار یا ساخت ۲ کیلومتر مترو را پوشش می‌دهد.

ایراد سیزدهم طرح پیشنهادی شهرداری این است که پیش‌بینی می‌شود یک خط عبوری از معابر و بزرگراه‌های منتهی به محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک که اکنون هم شب‌ها در اشغال خودروهای در انتظار پایان آمدن زمان اجرای طرح است، در صبحگاه نیز رخ دهد. طبیعی است با توجه به اینکه مشمولان تعرفه در صورت تردد در ساعات غیر پیک از ۷۰ درصد تخفیف برخوردار خواهند شد، در یک خط عبوری پشت ورودی محدوده‌های مذکور صف می‌کشند تا به محض اینکه ساعت ۱۰ صبح فرا رسید، وارد محدوده شوند. در حال حاضر نیز بزرگراه‌هایی همچون حکیم، همت و مدرس تحت تاثیر این رفتار ترافیکی نادرست در پیک عصرگاهی دچار مشکل هستند. چهاردهمین اشکال وارد به طرح مذکور این است که طبق توضیحات معاون شهردار، اگرچه ادعا می‌شود ورود به طرح ترافیک و زوج و فرد برای همه شهروندان آزاد شده است، اما یک سقف ۱۱۸ هزارتایی برای تردد روزانه در این محدوده نیز در نظر گرفته شده است که می‌توان از آن با عنوان «سهمیه نامرئی» در شرایطی که همه سهمیه‌های موجود حذف می‌شود، یاد کرد. صرف‌نظر از اینکه مشخص نیست این سقف چگونه قرار است رعایت شود و با تقاضای سفر اضافی چگونه برخورد خواهد شد، چنین شرایطی با اصل حذف سهمیه و برقراری عدالت در تعارض است.برآورد معاون شهردار تهران این است که اکنون روزانه ۱۵ هزار خودرو به‌طور میانگین از طرح ترافیک روزانه استفاده می‌کنند که با اجرای طرح جدید، تعداد آنها به ۲۵ هزار خودرو افزایش خواهد یافت. به این ترتیب اگر به این گزاره اعتماد کنیم به این معنا است که تلاش‌های مدیریت شهری فقط برای پاسخگویی به روزانه ۱۰ هزار خودروخواهد بود!

پانزدهمین اشکال که به طرح مذکور وارد است، مغایرت آن با اهداف اولیه طرح‌ ترافیک شامل کاهش حجم ترافیک، کاهش حجم آلاینده‌ها، بهبود شاخص‌های ترافیکی نظیر میانگین زمان سفر، تشویق به استفاده از حمل‌ونقل عمومی، کاهش مطلوبیت استفاده از خودروی شخصی و نیز تامین درآمد به نفع توسعه حمل‌ونقل عمومی است که در طرح جدید تامین نخواهد شد. اشکال شانزدهم این طرح لغو طرح ترافیک در روزهای پنج‌شنبه است که گفته می‌شود به پیروی از تجربه دنیا پیش‌بینی شده است. این در حالی است که شهرهای فاقد اعمال محدودیت تردد در دو روز هفته، از دو روز تعطیلات آخر هفته برخوردارند که در ایران چنین نیست.هفدهمین اشکالی که کارشناسان به طرح جدید ترافیکی وارد می‌دانند، عدم رعایت کامل تجربه شهرهایی است که شهرداری با الگو گرفتن از آنها، ایده خود را به طرح عملیاتی تبدیل کرده است. وضع عوارض بزرگراهی به پیروی از تجربه سنگاپور، به رای گذاشتن طرح جدید برای مردم به پیروی از استکهلم و افزایش ۳۲ درصدی ظرفیت ناوگان اتوبوسرانی به پیروی از لندن، از مصادیق این تجربه‌های نادیده انگاشته شده است. بر اساس ایراد هجدهم، اختلافی در میزان تعرفه میان کسی که در ساعات پیک وارد محدوده شده و در ساعت غیرپیک خارج می‌شود، با کسی که عکس این حالت را انجام می‌دهد، وجود ندارد. این در حالی است که ترافیک صبحگاهی سنگین‌تر از ترافیک عصرگاهی است و باید تعرفه آن بازدارنده‌تر از حالات دیگر باشد.اشکال نوزدهم این است که در این فرمول پیشنهادی فقط خودروهای هیبریدی از تخفیف ۹۰ درصدی عوارض برخوردار می‌شوند، اما کاربراتوری‌ها و انژکتور‌ی‌ها یکسان دیده شده‌اند. بیستمین اشکال مشهود نیز این است که در شهرهای بزرگ دنیا در صورتی که شاخص کیفیت هوا «ناسالم» شود، از تردد تمام خودروهای آلاینده جلوگیری می‌شود. این در حالی است که در طرح پیشنهادی جدید ۵۰ درصد افزایش تعرفه در این حالت در نظر گرفته شده است؛ به این معنا که منعی برای تردد خودروها حتی در روزهای آلوده برای محدوده‌های مذکور پیش‌بینی نشده است.

جزییات طرح جدید ترافیکی پایتخت

و اما شورای عالی ترافیک در ادامه تصویب این طرح عنوان کرده است: به دنبال برخی سوالات و ابهامات به وجود آمده در خصوص طرح ترافیک سال ۱۳۹۷ به اطلاع عموم شهروندان می‌رساند که شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران با بررسی همه جوانب طرح به اتفاق آراء، طرح جدید ترافیک برای سال ۱۳۹۷ را تصویب کرده و بدین ترتیب گام مهمی در مسیر تصویب این طرح در مراجع قانونی برداشته شده است. بر اساس طرح تصویب‌شده، با هدف کاهش ترافیک در محدوده طرح ترافیک، تغییرات مهمی در نحوه صدور مجوزها و جنبه‌های اجرایی طرح ایجاد شده است.در سال ۱۳۹۷ صدور مجوز برای خودرو تنها به معنای اجازه ورود بوده و عوارض قابل پرداخت برای همه خودروها بر اساس زمان تردد و میزان آلایندگی خواهد بود که جزییات آن در لایحه پیشنهادی به شورای شهر مشخص شده و هم‌اکنون در حال طی فرآیند تصویب است.در سال ۱۳۹۷ با هدف کاهش ترافیک در محدوده طرح، سقف تعداد مجوزهای قابل صدور از ۱۲۹ هزار و ۳۵۰  فقره تعیین‌شده برای سال ۱۳۹۶ به میزان ۲۶ هزار و ۳۵۰ عدد کاهش خواهد یافت و بدین ترتیب در هر روز حداکثر ۱۰۳ هزار خودرو اجازه خواهند یافت در محدوده طرح ترافیک وارد شوند.از این رقم، سقف تعداد مجوز قابل اعطاء به اشخاص حقیقی و حقوقی که شغل آنان به نحوی است که لازم است در تمام روزهای سال اجازه تردد در محدوده را داشته باشند، با کاهش حدود ۴۰ درصدی به ۶۳ هزار خودرو کاهش یافته و تعداد مجوزهای روزانه قابل صدور برای عموم مردم با افزایش صددرصدی به ۴۰ هزار عدد افزایش خواهد یافت.در سال ۱۳۹۷ علاوه بر روزهای جمعه و تعطیل، در روزهای پنجشنبه هم طرح ترافیک اجرا نخواهد شد و زمان اجرای طرح در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ الی ۱۹ خواهد بود. همچنین برای رفاه حال ساکنان داخل محدوده طرح، این شهروندان مجاز خواهند بود صبح‌ها تا قبل از ساعت ۸:۳۰ صبح از محدوده خارج شوند و بعدازظهرها بعد از ساعت ۱۷ به منازل خود بازگردند.سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با صدور اطلاعیه‌ای ضمن تقدیر از همکاری وزارت کشور، استانداری و پلیس راهور در مسیر اصلاح و تصویب این طرح، کماکان از عموم کارشناسان، متخصصان و اصحاب رسانه‌ها می‌خواهد که با نقدها و نظرات خود، شهرداری را در رفع اشکالات اجرایی و بهبود زمینه‌ها برای اجرای هرچه بهتر این طرح یاری کنند.  پس از تصویب نحوه اجرا و نرخ عوارض توسط شورای اسلامی شهر تهران، جزییات کامل موضوع به استحضار عموم مردم تهران خواهد رسید.