دست‌کم ۹۰ دانشجو از دانشگاه‌های مختلف ایران همچنان در بازداشت به ‌سر می‌برند و تلاش‌ها برای آزادی آنها ادامه دارد. درحالی ‌که تا همین دو روز پیش جزییات اطلاعات دانشجویان بازداشتی مشخص نبود، حالا به نظر می‌رسد که پیگیری‌های بعضی از نمایندگان مجلس جواب داده و حالا محمود صادقی، عضو کمیسیون آموزش مجلس بعضی جزییات مانند شهرهایی را که دانشجویان در آنها بازداشت شده‌اند، اعلام کرده است. او گفته است؛ اسامی و مشخصات تمامی بازداشت‌شدگان را به ‌همراه نام دانشگاه، رشته تحصیلی و شماره دانشجویی دراختیار دارد اما فعلا ضرورتی در انتشار تمامی این جزییات نمی‌بیند: «براساس آماری که از طریق رایزنی با مسئولان وزارت علوم به‌ دست آمده، تعداد ۳ دانشجو در ارومیه بازداشت شده‌اند که متاسفانه قرار بازداشت موقت این دانشجویان نیز صادر شده است. همچنین یک دانشجو در اصفهان بازداشت شده اما ممکن است تعداد دانشجویان بازداشت‌شده در این استان بیشتر باشد.

به گزارش روز نو : به گفته او ، حداقل ۵۸ دانشجو در دانشگاه‌های مختلف تهران بازداشت شده‌اند: «بنابر آماری که در اختیار داریم، حداقل ۵۸نفر از دانشجویان دانشگاه‌های مختلف تهران بازداشت شده‌اند و نکته عجیب این است که بسیاری از آنها اساسا فعالیت سیاسی نمی‌کنند و به‌عنوان مثال یکی از بازداشتی‌ها دبیر اتحادیه یکی از انجمن‌های علمی یک دانشگاه در تهران است، حال آن‌که دانشجویان عضو انجمن‌های علمی عموما فعالیت سیاسی ندارند. علاوه بر آن، در دانشگاه تربیت مدرس نیز ۳نفر بازداشت شده‌اند و این درحالی است که معمولا دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز چندان جذب فعالیت‌های سیاسی نمی‌شوند و در این میان، با توجه به شناختی که شخصا از آقای اکبرآبادی به‌عنوان یکی از دانشجویان بازداشت‌شده دارم، باید بگویم این دانشجو که اتفاقا در منزلش نیز بازداشت شده، به هیچ‌وجه تندرو نیست. همچنین آقای سهیل آقازاده دانشجوی رشته سینمای دانشگاه تهران یا آقای اصانلو از اعضای شورای صنفی ازجمله دانشجویانی هستند که در منزلشان بازداشت شده‌اند.»

بازداشت حداقل ۱۴ دانشجو در کرمان، دزفول، تبریز، رشت، بندرعباس و شیراز

آنطور که صادقی گفته، یک دانشجو در کرمان، ۲نفر در دزفول، یک‌نفر در تبریز، یک‌نفر در رشت، یک‌نفر در بندرعباس و ۸نفر در شیراز بازداشت شده‌اند واطلاعات یکی از دانشجویان بازداشت‌شده در شیراز در دست نیست. به گفته او، همچنین ۴ دانشجو در همدان، یک دانشجو در خرم‌آباد، ۴نفر در کرمانشاه، ۲نفر در قزوین، یک‌نفر در شهرکرد، یک‌نفر در بهبهان و یک‌نفر نیز در اراک بازداشت شده‌اند: «درحالی که به ‌نظر می‌رسد مجموع تعداد بازداشتی‌ها حدود ۹۰نفر است، تعداد ۱۰نفر از دانشجویان در دانشگاه‌های تهران و برخی شهرستان‌ها نیز در وضع نامشخص قرار دارند و با وجود آن‌که چند روز است اطلاعاتی از آنها در دست نیست، هنوز معلوم نشده که چه نهادی آنها را بازداشت کرده است.»

از طرف دیگر، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که در روزهای گذشته خواستار آزادی این دانشجویان شده بودند، دیروز صبح کمیته‌ای با حضور اعضای ٣ فراکسیون مجلس برای بررسی وضع دانشجویان بازداشتی تشکیل دادند و از برنامه‌های این کمیته سخن گفتند. «فاطمه سعیدی» که در روزهای گذشته از لزوم تشکیل این کمیته گفته بود، دیروز و پس از تشکیل این کمیته، دیدار با مقامات امنیتی و قضائی برای آزادی دانشجویان تا پیش از امتحانات را هدف اصلی آن دانست. او با اشاره به بازداشت تعدادی از دانشجویان در جریان اعتراض‌های اخیر، از تشکیل کمیته پیگیری وضع این دانشجویان در مجلس خبر داد: «درپی رایزنی‌هایی که با نمایندگان و بعضی مسئولان داشتیم، به ابتکار فراکسیون امید کمیته‌ای با حضور نمایندگانی از هر ۳ فراکسیون مجلس و به‌ منظور پیگیری وضع دانشجویان بازداشت‌شده تشکیل شد.» سعیدی که با ایلنا سخن می‌گفت، درباره اهداف این کمیته هم گفت: «نخستین گام و فعالیت نمایندگان در این کمیته، دیدار با مسئولان وزارت کشور، اطلاعات و مقامات امنیتی و قضائی است که سعی خواهد شد با انجام این دیدارها، مسیر را برای حل فوری مشکل هموار کنیم. هدف ما این است که با ملاقات با مسئولان امنیتی و قضائی و رایزنی از طریق تمام ظرفیت‌های مجلس، فارغ از نگاه جناحی این مشکل را هرچه سریع‌تر حل کنیم و به همین دلیل در تشکیل این کمیته، نمایندگانی از هر ٣ فراکسیون حضور دارند.»

«بازداشت پیشگیرانه»

کمیته پیگیری وضع دانشجویان بازداشتی درحالی دیروز تشکیل شد که بعضی از نمایندگان مجلس در روزهای گذشته هم پیگیر وضع دانشجویان شده بودند. «فرید موسوی»، عضو هیأت علمی دانشگاه و رئیس فراکسیون جوانان مجلس یکی از این نمایندگان است که علت بازداشت دانشجویان را بنابر گفته مسئولان «پیشگیری» می‌داند. او در توییتی نوشته است: «بنا به وظیفه، وضع بازداشت دانشجویان را از مسئولان ذیربط پیگیری کردم. گفته شد عموم بازداشت‌ها برای پیشگیری بوده. وعده دادند: فردا تعداد زیادی آزاد خواهند شد. امید است با سعه‌صدر مسئولان این روند ادامه داشته باشد.» تاریخ مورد اشاره موسوی برای آزادی تعداد زیادی از دانشجویان، دیروز بود که تا لحظه تنظیم این گزارش خبری از آزادی دانشجویان منتشر نشد و پیگیری‌ خانواده دانشجویان هم بی‌حاصل مانده است، اما اشاره موسوی به بازداشت پیشگیرانه واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را به ‌همراه داشت که چنین بازداشتی را در تضاد با قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی می‌دانستند و البته پاسخ موسوی به این انتقادات، توییت دیگری بود: «براساس توضیحات داده شده، روند فعالیت‌های برخی دوستان می‌توانست دانسته و ندانسته تبعات گسترده‌ای داشته باشد که به منظور پیشگیری از مشکلات بزرگتر و انذار درباره تبعات برخی از این فعالیت‌ها، این دانشجوها با قرار قضائی موقتا بازداشت شدند.» درباره این ادعا، «محمود صادقی»، عضو کمیسیون آموزش مجلس هم از گرفتن قرار تأمین کیفری برای دانشجویان آزادشده نوشت و این پرسش را مطرح کرد که اگر بازداشت‌ها پیشگیرانه بوده، چرا باید قرار تأمین کیفری اخذ شود. صادقی در این‌باره گفت: «شاید تصور شود که این بازداشت‌ها، جنبه پیشگیرانه دارد اما به نظر می‌رسد این رویه بیش از آن‌که به آرام‌ترشدن اوضاع کمک کند، عملا منجر به التهاب بیشتر فضا خواهد شد. بعضی از دانشجویان بازداشتی با اخذ قرار تأمین کیفری آزاد شده‌اند و با این حساب، افرادی که به نظر می‌رسد مرتکب تخلف خاصی نیز نشده باشند، با سابقه کیفری روبه‌رو می‌شوند.» دیروز همچنین «ناهید خداکرمی»، عضو شورای شهر تهران هم از پیگیری بازداشت دانشجویان از طریق این شورا سخن گفت و در توییتی نوشت: «با جديت پيگير وضعيت دانشجويان زندانى و كليه شهروندان بازداشت‌شده هستيم و نتيجه آن به اطلاع مردم شريف تهران خواهد رسيد.»

علاوه‌ براین، در آخرین ساعت جمعه گذشته، وزیر علوم در صفحه اینستاگرام خود به موضوع دانشجویان بازداشتی واکنش نشان داد و از آزادی تعدادی از دانشجویان سخن گفت که البته به نظر می‌آید اشاره او به دانشجویان آزادشده در اوایل هفته گذشته برمی‌گردد. «منصور غلامی» در این‌باره نوشت: «پیرو انتشار خبر بازداشت دانشجویان، تعدادی از دانشجویان بازداشتی آزاد شدند. پیگیر وضع سایر دانشجویان بازداشتی هستم. باقی دانشجویان نیز اگر جرمی مرتکب نشده باشند، آزاد خواهند شد.»

تشکیل کمیته پیگیری وضع دانشجویان بازداشتی در دانشگاه تهران

دیروز همچنین معاون فرهنگی دانشگاه تهران از آزادی تعدادی از دانشجویان بازداشت‌شده این دانشگاه در تجمعات اخیر خبر داد و از تشکیل کمیته‌ای برای پیگیری وضع دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران سخن گفت. «مجید سرسنگی» درباره بازداشت دانشجویان به ایسنا گفت: «از همان ابتدای این جریانات، دانشگاه تهران با دقت و جدیت موضوع بازداشت دانشجویان خود را مورد پیگیری قرار داد و تشکیل کمیته‌ای برای پیگیری وضع این دانشجویان در دستور کار قرار گرفت و ارتباطات سازنده‌ای با مراجع قضائی و سایر نهادهای مرتبط، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تشکل‌های صنفی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی- دانشجویی، دیگر دانشجویان دانشگاه و خانواده‌های دانشجویان یادشده برقرار شد.» او در ادامه از آزادی تعدادی از دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران هم خبر داد: «هدف و تلاش ما در دانشگاه تهران بر این است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن بتوانیم با همکاری مسئولان ذیربط شرایط بازگشت این دانشجویان را به دانشگاه و خانواده‌های آنها فراهم کنیم. خوشبختانه اقدامات خوب و ثمربخشی در این راستا انجام شده و در چند روز گذشته تعدادی از این دانشجویان نیز آزاد شده‌اند و تلاش‌ها برای آزادشدن دیگر دانشجویان ادامه دارد.» سرسنگی از ارتباط مسئولان دانشگاه تهران با خانواده دانشجویان بازداشتی هم سخن گفت: «در چند روز گذشته ما ارتباط نزدیکی با بخش قابل ‌توجهی از خانواده‌های این دانشجویان داشته‌ایم، که علیرغم همه دلواپسی‌ها و نگرانی‌ها، با دانشگاه همکاری و همراهی کرده و با متانت و تدبیر، موضوع ایجادشده را در سایه آرامش مورد نیاز پیگیری کرده‌اند؛ از این خانواده‌های عزیز هم تشکر می‌کنیم و امیدواریم با رفع مشکلات موجود دانشجویان، دغدغه‌های آنها نیز رفع شود.»

پیش از این هم «پروانه سلحشوری» عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با «شهروند» تعداد دانشجویان در بازداشت را دست‌کم ۹۰ تا ۱۰۰نفر دانسته و خواستار آزادی این دانشجویان شده بود. علاوه ‌براین «غلامرضا غفاری» معاون فرهنگی وزارت علوم هم از پیگیری‌ مسئولان این وزارتخانه برای آزادی دانشجویان پیش از شروع امتحان پایان‌ترم سخن گفت. اعتراض به بازداشت دانشجویان در روزهای گذشته به یکی از موضوعات اصلی شبکه‌های اجتماعی هم تبدیل شده و کاربران زیادی به انتقاد از این موضوع پرداختند.