«دولت سایه» در ابهامی بین بودن و نبودن | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۵:۵۰
ترفندی برای ماندن یا آزمونی برای تمرین دموکراسی؛
ترفندی برای ماندن یا آزمونی برای تمرین دموکراسی؛ «دولت سایه» در ابهامی بین بودن و نبودن طعم شکست آنقدر تلخ بوده که هنوز برای ماندن خود دنبال بهانه ای هستند. ماندنی که در اردیبهشت 96 برای تحقق آن تمام تلاش خود را کردند و شرایط را چنان تغییر دادند که تصور داشتند این بار پیروز خواهند بود و در تاریخ جمهوری اسلامی اولین دولت یک دوره ای را رقم خواهند زد. اما شکست در انتخابات برای آنان یک اتفاق دیگری بود تا حالا در فکر آن باشند که همان راه رفته در اردیبهشت را جور دیگری ادامه دهند و کار ناتمامشان را تمام کنند. از همین رو بود که برای اولین بار محافظه کاران به تئوری «دولت در سایه» رسیدند؛ مساله ای که هیچ گاه به صورت جدی و علنی این چنین در تاریخ بعد از انقلاب کلید نخورده بود و مهمتر آنکه اصولگرایان که پیشتر موضوع انتقاد و مخالفت و اساسا اپوزیسیون دولت را یک انحرافمی دانستند
ترفندی برای ماندن یا آزمونی برای تمرین دموکراسی؛ «دولت سایه» در ابهامی بین بودن و نبودن
طعم شکست آنقدر تلخ بوده که هنوز برای ماندن خود دنبال بهانه ای هستند. ماندنی که در اردیبهشت 96 برای تحقق آن تمام تلاش خود را کردند و شرایط را چنان تغییر دادند که تصور داشتند این بار پیروز خواهند بود و در تاریخ جمهوری اسلامی اولین دولت یک دوره ای را رقم خواهند زد. اما شکست در انتخابات برای آنان یک اتفاق دیگری بود تا حالا در فکر آن باشند که همان راه رفته در اردیبهشت را جور دیگری ادامه دهند و کار ناتمامشان را تمام کنند. از همین رو بود که برای اولین بار محافظه کاران به تئوری «دولت در سایه» رسیدند؛ مساله ای که هیچ گاه به صورت جدی و علنی این چنین در تاریخ بعد از انقلاب کلید نخورده بود و مهمتر آنکه اصولگرایان که پیشتر موضوع انتقاد و مخالفت و اساسا اپوزیسیون دولت را یک انحراف

می دانستند به گزارش روز نو : حالا خودشان مترصد آن بودند و از همه بیشتر سعید جلیلی نامزد ناکام دوره یازدهم انتخابات ریاست جمهوری این ماجرا را راهبری و هدایت می کرد. در مقاطع زمانی مختلف حتی صحبت هایی درباره کابینه سایه او نیز مطرح شد؛ کابینه‌ای متشکل از نیروهای نزدیک به جریان های نوظهور اصولگرایی و البته نزدیک به یاران محمود احمدی نژاد که اساسا همین گزینش ها بود که باعث شد نوعی اختلاف نظر و اختلاف سلیقه بین جمنا شکل بگیرد. اما فراتر از اصولگرایان ، جریان اصلاح طلب موضع متفاوت با این مساله دارد و آنان بیش از مخالفت با موجودیت یک دولت سایه اشاره به مهیا نبودن شرایط آن دارند. از محمد هاشمی عضو هیات موسس حزب کارگزاران گرفته تا غلامرضا حیدری و غلامرضا ظریفیان و احمد شیرزاد و بسیاری دیگر از چهره های اصلاح طلب دلیل اصلی مخالفت خود با این مساله را در فقدان ابزار لازم برای تحقق دولت در سایه در جمهوری اسلامی می دانند.

نقطه آغاز برای دولت دیگر

ماجرای تشکیل دولت در سایه دقیقا چیزی نبود که در سایر کشورها و نظام های پیش رو دموکراتیک و حزبی دنیا رخ می دهد. در واقع دولت سایه بیش از آنکه یک فرصت طلبی برای حضور احزاب بازنده در میدان سیاست باشد، چیزی شبیه تسویه حساب سیاسی بازندگان با برندگان انتخابات بود. آنچنان که می توان به صراحت این موضوع را یادآور شد که مقدمات تشکیل دولت سایه خیلی زودتر از دولت پیروز در انتخابات در فضای جامعه طرح شد. البته در طرح زود هنگام این مساله جز آنکه بخواهیم این مساله را به یک رقابت جناحی و سیاسی تشبیه کنیم ، باید گفت که این اتفاق در عین آنکه مصرف برون جریانی داشت، بی تاثیر در فعل و انفعالات درون جریانی نبود. آنچنان که برخی از جبهه ها و تشکل های محافظه کار با مانور های خبری و گزارشی و برگزاری نشست ها و جلسات متعدد سعی بر آن داشتند تا در لوای ماجرای دولت در سایه ، به نحوی تبعات و آثار شکست در انتخابات را برای مخاطبان و دیگر هم گفتمانی های خود کمرنگ تر کنند و از طریق طرح همین موضوع، خود را امیدوار به بازگشت به میدان رقابت های سیاسی کنند.

 

طرحی بدون صدای واحد

اما برخلاف انتظار این طرح نتوانست یک جامعیت و همصدایی واحد را در جریان اصولگرایی که حالا خود را در قامت مجموعه ای تحت عنوان «جمنا» معرفی می کند، به جریان درآورد. حسین کنعانی مقدم از جمله اصولگرایانی بود که در همان نوبت به همبستگی اعلام کرد که « چنین طرحی نمی تواند موفق باشد و اصولگرایان باید از طرق دیگری برای تقویت خود بهره ببرند.» البته این فقط نظر کنعانی مقدم نبود که طرح دولت در سایه را رد کرد، جز او نیز دیگر چهره های اصولگرا مانند غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی نیز در گفت و گویی با همبستگی به این مساله اشاره کرد که « ماجرای تشکیل دولت در سایه بیشتر شبیه نوعی مانع تراشی علیه دولت روحانی است و نمی تواند راهگشا بوده و نتیجه مفیدی داشته باشد.»

 

ماموریت غیرممکن

هرچقدر که اصولگرایان در تشکیل دولت در سایه دچار اختلاف نظر بودند، اما اصلاح طلبان رویه متفاوت تری نسبت به این ماجرا اتخاذ کردند. احمد شیرزاد یکی از نمایندگان اصلاح طلب دوره ششم مجلس شورای اسلامی در مخالفت با این طرح اشاره به آن داشت که «دولت در سایه نمی تواند موفق باشد چون اساسا امکانات و ابزار انجام و اداره آن در کشور مهیا نیست و بر همین اساس نمی توان برای سرنوشت آن آینده روشنی را در نظر گرفت». محمد هاشمی عضو هیات موسس حزب کارگزاران البته مساله را پیچیده تر از این می داند و در این خصوص به همبستگی گفته بود که « دولت در سایه امکانات و ابزار لازم را در نظام جمهوری اسلامی ندارد و شرایط آن فعلا مهیا نیست چون اساسا مقدمات اولیه آن یعنی حتی خود احزاب نیز شرایط و امکانات لازم را برای پویایی و فعالیت مستمر در کشور ندارند و بر همین اساس وقتی احزاب نتوانند شرایط مساعدی برای خود در کشور داشته باشند، قطعا دولت در سایه که یکی از محصولات احزاب است نیز نمی تواند نتیجه ای داشته باشد.»

 

آزمونی برای شنیدن

نظر مخالف

با این حال روز گذشته محسن میردامادی به شکلی متفاوت از آنچه تاکنون در رسانه ها مطرح است، دولت در سایه را نقد کرده و حتی در این خصوص به نحوی از تئوری محافظه کاران حمایت مشروط کرده است . مبنی بر آنکه چنین روندی در دولت های بعدی حتی دولت های اصولگرا نیز ادامه داشته باشد. در واقع محسن میردامادی در دلیل حمایتش از دولت در سایه ، این مساله را مطرح کرده است که فعالیت دولت در سایه به نوعی این شرایط را می تواند در کشور اجرا کند که هم نظارت و هم نحوه انتقادات به دولت در یک ساختار نظام مند و تعریف شده و البته مشخصی ادامه پیدا می کند و در عین حال سیر درست و اصولی دولت در سایه می تواند این فرصت را به دولت در سایه و احزاب حامی آن بدهد که آنان نیز بتوانند خود را برای حضور در عرصه سیاسی کشور حاضر کنند. به گفته او، اجرای این فرایند در انتخابات بعدی، ارتباط احزاب با نامزد مورد حمایت‌شان را چارچوبی سازمان‌یافته و دو‌سویه می‌بخشد که پس از انتخابات نیز تداوم یافته و منشأ اثر خواهد بود.

روزنامه همبستگي

برچسب ها: دولت ، ابهام
نظر شما
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
نام:
ایمیل:
* نظر:
عکس روز
خبر های روز