آب گلآلود است و بازار ماهیگیری رونق دارد! هر چند عمر این ماهیها کوتاه است، اما برای برخی بهمنزله تسکین و برای برخی دیگر بهمنزله امید برای رسیدن به اهدافشان است. بهطور طبیعی با مشخصشدن رئیس دولتها نخستین موضوعی که نقل محافل سیاسی و غیرسیاسی میشود، انتخاب کابینه است. برخی تصور میکنند نباید تغییرات عمده در کابینهای انجام شود که رئیس آن برای دوره بعد هم انتخاب شده است. اما نظر روحانی بر خلاف آن است، چنانکه روز سهشنبه محمدعلی نجفی، مشاور رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که بهنظر شما رئیسجمهور در کدام بخش از کابینه تغییراتی را ایجاد خواهد کرد، گفت: «باید منتظر ماند، اما پیشبینی من این است که 50درصد کابینه فعلی تغییر خواهد کرد.» بنابراین چندان عجیب نیست که موضوع کابینه دوازدهم چالشیتر از کابینههای قبلی باشد. به همین دلیل حواشی انتخاب کابینه در این روزها پررنگتر از موضوع اصلی، یعنی بررسی شخصیتهای دارای صلاحیت است.
گلایه از توئیت آشنا
یکی از حواشی حول محور چینش کابینه دوازدهم به توئیتی باز میگردد که حسامالدین آشنا، مشاور رئیسجمهور، منتشر کرد که متن آن چنین بود: «کاسبان بهاصطلاح اصلاحطلبی که باجخواهی رسانهای و سیاسی از رئیسجمهور را آغاز کردهاند، بدانند روحانی، رئیس دولت اصلاحات نیست؛ نه تعارف میکند، نه ماخوذ به حیا میشود.» پس از انتشار این توئیت، برخی اصلاحطلبان گلایه کردند که چرا آشنا در مورد اصلاحطلبان که از کمک برای پیروزی روحانی دریغ نداشتند، چنین نوشته است.
شادی کوتاه اصولگرایان
اصولگرایان هم که از توئیت کوتاه آشنا خوشحال بودند، نتوانستند شادی خود را پنهان کنند، چنان که الیاس نادران، نماینده اصولگرای سابق مجلس نوشت: «گویا عوارض زایمان نوزاد ناقصالخلقه با رحم اجارهای پیدا شده! شاید کلاهی که سر اصلاحات رفته، گشادتر از آنی باشه که سر بعضی اصولگراها رفته.»
توضیح آشنا
واکنشها به توئیت آشنا چنان بود که مشاور رئیسجمهور تصمیم گرفت در توئیت دیگری درباره آن توضیح دهد. مشاور رئیسجمهور در توئیت جدید خود نوشت: «اشتباه نکنیم؛ اصلاحطلبان و اصولگرایان کاسب نیستند، اما کاسبان به هر لباسی در میآیند.» معنای توئیت دوم گویاتر بود و سایه اتهام را از سر اصلاحطلبان برداشت.
هدف لاریجانی چه بود؟
اما از سوی دیگر باید به اظهارات رئیس مجلس در مراسم افطار دولتمردان و مجلسیان در شامگاه سهشنبه توجه داشت. علی لاریجانی در آن مراسم اظهار داشت: خواسته مجلس از دولت این است که بر اساس این نکات اصلی چینش نیروها شکل بگیرد تا در ۴ سال آینده بتوانیم شاهد انجام اقدامات گسترده و مهم برای توسعه کشور باشیم. نباید احزاب و گروهها در زمینه چینش نیروها در دولت بخواهند سهمخواهی کنند، بلکه مهم این است که افراد کاردان و شایسته برای انجام امور کشور به کار گرفته شود. این اظهارات رئیس مجلس نشان از پررنگ بودن دغدغهای برای چینش کابینه دوازدهم دارد و آن هم فشار به رئیسجمهور برای در نظر گرفتن سهمی از کابینه برای جریانات سیاسی است که در انتخابات 96 برای پیروزی روحانی تلاش کردند. نمیتوان منکر آن شد که اصلاحطلبان سهم بالایی در پیروزی حاصلشده 29 اردیبهشت داشتند و البته عیان است که هیچگاه درقبال تلاشی که برای پیروزی روحانی کردند، طلبکار نشدند. رابطه علی لاریجانی با اصلاحطلبان هم چنان نیست که بخواهد آنها را از سهمخواهی برحذر دارد، چراکه بهخوبی با مشی و مکتب اصلاحات آشناست، اما به هر حال تکلیف خود دانست تا با بیان این عبارات از احتمال پایین سهمخواهی برخی گروهها خودداری کند.
حذف اظهارات روحانی!
بسیاری از آگاهان بر این عقیده هستندکه روحانی تنهاست و برخی اعضای دولت او چندان تمایلی به حمایت و همراهی با او نشان نمیدهند و برای اثبات این ادعا به حذف بخشهایی از سخنرانی رئیسجمهور در یکی از مراسم اخیر اشاره میکنند؛ همان بخشی که رئیسجمهور بیان کرد: «در ۴ سال دولت یازدهم، به دلایلی یکخورده سختگیری نکردیم. همه افراد در دولت بدون استثنا زحمت کشیدند. کسی نیست که زحمت نکشیده باشد و از دولت دفاع نکرده باشد. اما همه هم یکجور نبودند، مختلف بودند. بعضیها با همه توان آمدند. ما روستایی هستیم. بهقولی بعضیها گیوه را برکشیدند و به میدان آمدند، آستینها را بالا زدند و به میدان آمدند، اما بعضیها پاشنه گیوهشان خوابیده بود و برنکشیدند. لخلخ کردند. یکعده وقتی به دولت حمله میشد، با همه قدرت آمدند دفاع کردند، با همه وجودشان دفاع کردند. بعضیها سختشان بود دفاع کنند، خیلی نرم حرف میزدند و آرام. اگر در تنگنای ۳۰ خبرنگار قرار میگرفتند، در آن تنگنا یک کلمهای میفرمودند. حرف نمیزدند و سینه سپر نمیکردند.» صادق زیباکلام، فعال سیاسی اصلاحطلب هم به این موضوع اشاره کرد: «شما کمتر وزیر دولت و يا در حلقه نزدیک روحانی میدیدید که در انتخابات آستینش را بالا زده باشد و رخت کار تنش کرده باشند و قرص و محکم وارد میدان شده باشد. در واقع، هشتاد تا نوددرصد بار انتخابات را خود روحانی تنها به دوش میکشید. در استانها و شهرستانها، روحانی تکوتنها بود.» بسیاری عامل حذف گلایه رئیسجمهور ازدولتمردان را بخش اطلاعرسانی نهاد ریاستجمهوری میدانند که بدون اطلاع روحانی نسبت به «حذف» این سخنان اقدام کرده است. مشخص نیست چگونه یک نهاد کوچک از کل ساختار بزرگ ریاستجمهوری به خود اجازه حذف گلایههای رئیسجمهور را داده است. برخی معتقدند شاید عملکرد نامطلوب اطلاعرسانی ریاستجمهوری در 4 سال گذشته سبب شده تا آنها تصور کنند جایگاهی در دولت دوازدهم ندارند. بنابراین با اینگونه اقدامات درصدد فشار به روحانی هستند که البته این مولفه تنها یک فرض تاییدنشده است. برخی معتقدند رئیسجمهور با بیان این جملات سعی در آمادهسازی اذهان برای تغییرات زیاد در کابینه را داشته که برخی دانسته مانع آن شدند.