آنها همیشه تاثیر‌گذار هستند، آخرین دیدارمن با او به روز درگذشت پدرش برمی‌گشت، او در اتوبوس زرد رنگ کنار دانشگاه تهران نشسته بود و گه‌گاه با مردمی که برای تسلیت پیش او می‌آمدند صحبتی می‌کرد، 5 ماه بعد از درگذشت آیت‌الله هاشمی با او به گفت‌وگو می‌نشینم او می‌گوید راه هاشمی را مردم ادامه دادند، فائزه هاشمی نماینده مجلس پنجم و مدیر مسئول روزنامه زن که می‌گوید فعالیت‌های من در مجلس مسائل روز جامعه، به خصوص مسائل سیاسی، مسائل مربوط به زنان و مسائل مربوط به ورزش محسوب می‌شد، او همواره مخالفان جدی هم دارد، فائزه هاشمی می‌گوید سال‌هاست با ما مخالفت می‌کنند این یعنی آنکه ما تاثیر‌گذار هستیم.

اولین انتخابات بعد از درگذشت مرحوم هاشمی‌رفسنجانی، برای شما چه تفاوت محسوسی با دیگر انتخابات داشت؟

شاید یک خلاء را حس می‌کردم، این خلاء توسط مردم پر شد، بعد از فوت آیت‌الله هاشمی تمام افکار و پیش‌بینی‌های او در خلال بلوغ سیاسی مردم به وقوع پیوست. مردم با حضور گسترده پای صندوق‌های رای و به دنبال آن حمایت گسترده از ادامه اصلاحات یعنی حسن روحانی نشان دادند راه آیت‌الله هاشمی ادامه دارد و مردم از مطالبات خود در خصوص تغییر و هموار‌سازی مسیر پیشرفت ایران دست نمی‌کشند. والبته این آگاهی و بلوغ سیاسی مردم بود که تغییر محسوس این انتخابات با سایر انتخابات‌های گذشته بود ضمن اینکه در خصوص انتخابات شورای شهر نیز شاهد پیشرفت شایان توجهی در مردم بودیم. مردم با وجود نقص‌های لیست امید شورای شهر چه در خصوص تخصص و چه در حوزه مدیریت شهری به کل اعضای لیست رای دادند زیرا اگر به لیست رای نمی‌دادند و لیست امید به طور کامل رای نمی‌آورد باز هم شاهد شکست اصلاح‌طلبان بودیم. پس باز هم به پیش‌بینی آیت‌الله هاشمی یعنی افزایش بلوغ و آگاهی سیاسی مردم بازمی‌گردیم. مردم با رای خود نشان دادند حتی از اصلاح‌طلبان هم پیشرو‌تر هستند.

پس معتقدید آرمان هاشمی بلوغ سیاسی مردم بود؟با توجه به اینکه او تکنوکراسی را بعد از انقلاب دوباره در ایران ترویج داد

افکار و آرمان‌های آیت‌الله هاشمی به دیروز و امروز منتهی نمی‌شود و نیاز به گذشت زمان و فراهم شدن شرایط دارد. البته که با توجه به نتیجه این انتخابات در مسیر پیشرفت و توسعه‌ای که مد نظر آیت‌الله هاشمی بود قرار گرفتیم. اما در مورد رسیدن به این آرمان‌ها می‎‌توان گفت نیاز به برنامه درازمدت دارد. آبادانی، رفاه، آزادی و توسعه مسائلی بودند که در راس اولویت‌های مرحوم هاشمی قرار داشتند. دستیابی به توسعه و رفاه نیاز به برنامه ریزی‌های دقیق و روش‌های کارآمد دارد. البته که درست کردن تمام خرابی‌هایی که در دولت احمدی‌نژاد به بار آمد به اندازه کافی وقت روحانی را برای پایه‌ریزی و قرار گرفتن در مسیر توسعه گرفت اما در حال حاضر مسیر رشد و رفاه مشخص است و با وجود فاصله‌ای که تا دستیابی به آن داریم همین مهم که آگاهی مردم در این سطح افزایش داشته است نشان می‌دهد در حین پیمودن این مسیر هستیم.

مرحوم هاشمی نتایج این انتخابات را پیش‌بینی کرده بود؟

آیت‌الله هاشمی راجع به نتیجه قطعی انتخابات پیش‌بینی دقیقی نداشت. اما با توجه به سابقه انتخابات در ایران هاشمی می‌گفت باید مشارکت مردم در نظام جمهوری اسلامی بالا باید باشد، جالب آنکه هر زمان مشارکت مردم در انتخابات بالا بوده برنده انتخابات اصلاح‌طلبان بوده‌اند و هرزمان که با شرایط برعکس یعنی مشارکت پایین مواجه بوده‌ایم انتخابات با برد جبهه اصولگرایان به پایان رسیده است.

البته برخی فکر می‌کردند که در نبود هاشمی کشور با چالش‌هایی روبه رو می‌شود برخی هم می‌گفتند روحانی تنها می‌شود.

مردم روحانی را تنها نگذاشتند، آیت‌الله هاشمی در عرصه‌های سیاست در وهله اول همیشه پشتیبانی خود از مردم را اعلام می‌کردند و این تمام محبت ایشان حتی بعد از مرگ را هم اثبات می‌کند.

نقش آیت‌الله هاشمی هیچ‌وقت به عنوان ستون از بین نمی‌رود و مردم همواره این ستون را حتی در نبود ایشان حفظ خواهند کرد. تاثیرات ایشان هم در مراسم ایشان هم در زمان حیات ایشان در عرصه‌های سیاسی اثبات شده است. و البته مهم‌ترین خواسته ایشان همیشه وحدت و حفظ وحدت بین مردم بوده است و این وحدت بعد از فوت مرحوم هاشمی باید بیشتر نمایان باشد. تجربه نشان داده است آیت‌الله هاشمی از معدود کسانی بود که بدون مرز به فکر توسعه کشور بود و در این راه از هیچ تلاشی فرو‌گذار نمی‌کردند و این مساله‌ در وهله اول به مردم اثبات شده است به همین دلیل است که راه ایشان باید ادامه پیدا کند. و حفظ وحدت مردم در این مسیر همان‌طور که تا به حال وجود داشته است باید ادامه پیدا کند.

تصور می‌کردید مراسم وداع با آیت‌الله چنین با شکوه انجام شود و با حضور مردم در این سطح وسیع همراه شود؟

حقیقتا تصور حضور چنین با شکوه مردم را هیچ یک از نزدیکان و حتی خانواده آیت‌الله هاشمی نداشتند. مردم با حضور و ایستادن کنار خانواده آیت‌الله هاشمی در روز تشییع ایشان بیش از پیش محبت خود به آیت‌الله هاشمی را تثبیت کردند. حضور مردم به نشانه قدردانی از تمام تلاش‌های آیت‌الله هاشمی بود.

به عنوان یک اصلاح طلب چه توقعی از دولت‌روحانی دارید؟

مردم رسالت خود را با شرکت در انتخابات انجام دادند. از سویی انتخابات 96 نشان داد مردم تسلیم وعده‌های پوشالی و پوپولیستی نمی‌شوند این نشان می‌دهد می‌توان بابت آگاهی مردم اظهار امیدواری کرد ضمن این‌که جامعه اصلاح طلبی در بطن دولت هم در خصوص شفاف‌سازی مطالبات مردم و هم در خصوص به سرانجام رساندن آنها باید پیشرو باشد.

برنامه‌ریزی، آموزش دقیق، و در انتها استمرار برنامه‌های تعیین شده از مهم‌ترین توقعات اصلاح‌طلبان است. البته شایان توجه است مردم باید بدانند شرکت در انتخابات به خودی خود نمی‌‎تواند کافی باشد و مردم باید در کنار همه این عملکردها مطالبه گر باشند، فضای مجازی پیشرفت خوبی در این زمینه محسوب می‌شود. مردم باید همواره در پی دستیابی به مطالبات خود تلاش کنند و این فقط محدود به شرکت در انتخابات نیست. عملکرد دولت و شورای شهر باید زیر نظر مردم رصد شود.

مهم‌ترین مطالبات مردم از دولت چیست؟

توسعه در حال حاضر مهم‌ترین کلید واژه و دغدغه مردم و جامعه است. توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، از مهم‌ترین مطالبات مردم هستند. ایران پس از رفع بحرانی که در طی دولت قبل تجربه کرد نیاز به برنامه‌ریزی‌های دقیق برای قرار گرفتن در مسیر توسعه و پیشرفت دارد.

هرکدام از شاخص‌های توسعه نیازمند بستر‌های مناسب خود است و فراهم نمودن آن نیر وظیفه دولت است. فوکوس و حفظ دستاورد‌های برجام از جمله مسائلی است که برای مردم دغدغه است. به کار‌گیری و استمرار سیاست‌های صحیح بین‌الملل برای خروج ایران از انزوا و گسترده کردن روابط کشور با تمام کشور‌های دنیا ضروری است. ضمن اینکه برجام و توافق بین‌الملل باید در همه سطوح گسترده شود. البته که این مقوله هم نیاز به زمان دارد.

در چهار سال اول دولت روحانی چه تغییر و پیشرفتی در خصوص ادبیات اصلاح‌طلبانه در کشور شاهد بودیم؟

پیشرفت‌هایی در خصوص سیاست خارجه که از مهم‌ترین آنها برجام بود شکل گرفت که اصلاح سیاست‌های غلط در مورد آنها کار ساده‌ای نبود. در حوزه زنان هم شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیری بودیم که مدیریت آنها در سطوح گسترده دیده شد. البته که همه این موارد فقط در سطح پایه‌ریزی بوده‌اند و تا پیشرفت آنها مسیر طولانی باید طی شود. آزادی بیان برای اصلاح‌طلبان در سطوح وسیع‌تری فراهم شد و در مجموع در مواردی که نیاز به عقاید و افکار اصلاح‌طلبانه داشتیم تا حدودی موفق عمل شد.

شکست اصولگرایان از دید شما چطور ارزیابی می‌شود؟ آیا در این برهه از زمان اصولگرایان از صحنه سیاست حذف شدند؟

بهتر است به جای کلمه شکست اصولگرایان از برد اصلاح‌طلبان استفاده کنیم. ضمن اینکه نمی‌توان 16 میلیون رای را باخت سنگین به حساب آورد. بهتر است این اتفاق قابل ستایش را برد جبهه اصلاح‌طلبی برشمرد چراکه با هر اندازه تفاوت آرا اصلی‌ترین و مهم‌ترین مساله‌ حضور پررنگ مردم برای مطالبات خود بود.

بعد از وفات آیت‌الله دفتر مشاوران او در مجمع پلمب شد، این‌ها نشانه‌ها هاشمی‌زدایی از کشور است؟

پشت پرده این مساله‌ سوء نظر و تنگ‌نظری داخلی بود که باعث شد زمان کوتاهی دفاتر پلمب شوند و بعد از مدتی هم باز به موقعیت قبل خود بازگردند. و تنها مکان این دفاتر بود که تغییر کرد وگرنه در سر جای خود باقی است.

شایعات تصمیم فائزه هاشمی برای خروج از ایران تا چه اندازه درست است؟

این مساله‌ تماما شایعه است و من در هیچ زمانی تصمیم خروج از کشور را نداشته‌ام. البته که در هر موردی به این شایعات برخورد کردیم به شدت تکذیب شد. زمان کوتاهی در انگلیس حدود چهارسال زندگی و تحصیل کردم اما این مساله‌ هیچ‌گاه به طور دائم حتی در قالب تصمیم هم وجود نداشته است. البته اهداف این شایعات مشخص نیست اما به شدت تکذیب می‌شود.

سال‌ها مخالفت با آیت‌الله هاشمی و خانواده وی از کجا نشات می‌گیرد؟

آیت‌الله هاشمی ستون و پایه انقلاب بود. در مقیاس خیلی کوچک‌تر می‌توان به مراسم تشییع او اشاره کرد. تاثیر‌گذاری آیت‌الله هاشمی بر روی مردم به هیچ عنوان قابل کتمان نیست و به وضوح در تمامی عرصه‌هایی که اعلام حضور می‌کردند قابل مشاهده است. چه بسا تمام محبتی که مردم نسبت به آیت‌الله هاشمی دارند شامل خانواده هاشمی هم بشود و قاعدتا این مساله‌ برای مخالفان آیت‌الله هاشمی هضم ناپذیر خواهد بود. در مجموع تمام مسائلی که باعث این حجم از مخالفت با آیت‌الله هاشمی وجود دارد از تاثیر‌گذاری به سزای ایشان نشات می‌گیرد. شکوه مراسم آیت‌الله هاشمی نشان دهنده معنی کامل ترس از تاثیر و قدرت آیت‌الله هاشمی در تمام ابعاد است. البته خارج از همه این موارد تاثیرگذاری در سطح وسیع همواره این نتیجه را در برداشته است.

آیا آیت‌الله هاشمی خاطراتی دارند که غیر قابل چاپ و انتشار باشد؟ خاطرات غیر قابل چاپ آیت‌الله هاشمی در کجا نگه‌داری ‌می‌شوند؟

آیت‌الله هاشمی به این دلیل که همواره در تمامی حوزه‌ها و عرصه‌های نظام حضور داشته‌اند قطعا خاطرات گفته نشده زیادی دارند. البته که نظام ما اسرار غیر قابل چاپ و انتشار زیادی دارد اما مسئولیت این‌گونه مسائل آیت‌الله هاشمی با محسن هاشمی است همان‌طور که بیشتر وصایا و گفته‌های آیت‌الله هاشمی هم به دست او منتشر می‌شود.

برکناری یاسر هاشمی را چطور ارزیابی می‌کنید؟ چه مواضعی در این مساله‌ از جانب خانواده هاشمی وجود دارد؟

جریان برکناری یاسر هاشمی هم بعد از فوت آیت‌الله هاشمی قوت گرفت. تمامی این اتفاقات از جمله برکناری یاسر از حسادت‌ها، تنگ‌نظری‌ها، و مقابله با افکار آیت‌الله هاشمی نشات می‌گیرد. جامعه را نمی‌توانند به این روند اداره کنند چون باید بر اساس رای مردم پیش برود. اما در خصوص دانشگاه آزاد و حوزه‌های این چنینی که تسلط مردم روی آنها کم‌تر است توانستند حتی‌الامکان بر خلاف موازین پیش بروند. دانشگاه آزاد سرمایه کلان معنوی است و باید مسیر خوبی برای آن تبیین شود که متاسفانه شاهد برعکس آن هستیم.