کارشناسان و صرافان یکی از دلایل گرانی دلار را در روزهای اخیر را مسافرتهایی که دراین فصل رخ میدهد میدانند، مخصوصا اربعین حسینی و مسافرت بیش از 2میلیون نفر به کربلا یکی از عمده دلایلی بود که همه به آن اشاره میکردند. اما یک نظریه دیگر هم دراین بین وجود دارد و آن هم کسری بودجه دولت است. یعنی دولت در نظر دارد با نزدیکی به اربعین حسینی از این فرصت استفاده و تاحدی مشکلات منابع بودجهای خود را حل کند، اما مستخدمین حسینی، معاون سابق بانک مرکزی دراینباره نظری دیگر دارد و معتقد است اعلام افزایش تقاضا در ایام اربعین یا فعالیت صرافان خاص بهعنوان ریشه نوسان اخیر نرخ دلار در بازار را قابلقبول نیست و باید گفت که مگر بانک مرکزی نمیتوانست این موارد را پیشبینی و آن را از قبل مدیریت کند که اکنون سیاستگذاری خود در بازار را اینگونه توجیه میکند. وی در تحلیل جریان اخیر در بازار ارز و افزایش قیمت نرخ دلار که بهطور بیسابقهای در دو سال گذشته رخداده است، اظهار کرد: از مسائل کلیدی و تاثیرگذار دراین رابطه نبود بازار ارزی با حضور تمامی بازیگران آن است؛ بازاری که ازسویی متقاضیان خرید ارز اعم از دولت، شبهدولتی، شرکتها، موسسات و اشخاص حقیقی و در طرف مقابل آن عرضهکنندگان ارز یعنی دولت و شرکتهای صادرکننده بازیگران آن هستند، اما متاسفانه ما چنین بازاری در کشور نداریم و آنچه که وجود دارد شبه بازاری است که سرنخ آن دراختیاردولت قرار داشته و بانک مرکزی آن را مدیریت میکند بهطوریکه هرگاه به ریال نیاز داشته باشد ارز کمتری عرضه کرده و درنهایت در جریانی بیرویه و بیمنطق موجبات رشد قیمت ارز فراهم میشود. مستخدمین حسینی با بیان اینکه بانک مرکزی بهدلیل نیازی که دولت به ریال دارد، اکنون درحال مدیریت بازار و تغییر جهت برای افزایش نرخ بهمنظور تامین مالی دولت است، گفت: البته این موضوع مختص دولت فعلی نیست و همواره هرگاه دولتها با کمبود منابع مواجه شدهاند ترجیح دادهاند از این طریق کسریهای بودجه خود را پوشش دهند و درحالحاضر هم این اتفاق در جریان است. در همین خصوص محمدحسین ادیب، استاد دانشگاه اصفهان گفت: گرانی فعلی دلار در ایران ریشه خارجی دارد و چندان به اقتصاد داخلی مربوط نیست؛ اما با پایان خوشبینی برای سقوط قیمت دلار با اجراییشدن برجام و همچنین کاهش نرخ بهره بانکی، دلار بههر میزان که این دو مولفه تعدیل شود گران خواهد شد. وی در تحلیل چرایی جریان اخیر در بازار ارز و میزان ارتباط آن با افزایش ارزش جهانی دلار در مدت اخیر اظهار کرد: گزارش بانک جهانی نشان میدهد که قدرت خرید دلار در بازار بینالمللی در روزهای گذشته نسبت به پایان سال 2013 حدود 24درصد افزایش یافته است. افزایش ارزش دلار طی دو سال گذشته به سبب افزایش قدرت خرید و افزایش ارزش آن درمقابل ارزهای معتبر جهانی بود. درعینحال به همان نسبتی که دلار تقویت شده، یورو تضعیف شده است، اما با وجود این گران شدن دلار و ارزان شدن یورو به ایران مربوط نیست. وی در ارزیابی روند تغییر نرخ دلار در میانمدت در کشور گفت: علاوه بر عامل خارجی این موضوع مورد اهمیت است که نرخ ارز در ایران از تورم داخلی تغذیه میکند، ازاینرو با توجه به اینکه پیشبینی میشود تورم نقطه به نقطه در دی ماه در ایران تا تک رقمی شدن پیش برود در صورت ادامه نرخ بهره موجود در شبکه بانکی، بعید نیست که تورم در مهر سال آینده به کمتر از پنجدرصد کاهش یابد پس باید گفت که دیر یا زود در ایران مهار تورم، به مهار نرخ ارز میانجامد.