«اعتدال» واژه ای که این روزها میان اکثر شخصیت‌ها و جریان‌های سیاسی دهان به دهان می‌شود. عده‌ای می‌گویند ما همیشه راه اعتدال را انتخاب کرده‌ایم و عده‌ای هم خود را اعتدالیون می‌نامند. اما به واقع اعتدال چیست؟ واژه‌ای که این روزها می‌گویند یک جریان هم شده است. داریوش قنبری در گفت‌وگویی به «امید ایرانیان» می‌گوید: «اعتدال یک منش است و هیچ چیز دیگری نیست. فقط چون سال‌ها از کشور و مدیریت اجرایی کشور دور شده بود، الان همه آن را به‌عنوان یک مدل جدید می‌شناسند.» البته این حرف پر بی‌راه هم نیست چراکه طی دوره اداره کشور توسط دولت نهم و دهم، بروز افراطی‌گری‌های یک جریان موجب از بین رفتن اعتدال کشور شد.

بازگشت اعتدال به کشور

در ۲۴ خرداد ۹۲ شعار اعتدال روحانی توانست در لایه‌های مختلف جامعه جا باز کرد. مردمی که در طول هشت سال مدیریت محمود احمدی‌نژاد به‌شدت از روش‌ها و سیاست‌های دولت او خسته شده بودند، با آمدن روحانی با شعار اعتدال یعنی جایگزینی «تعامل» به جای «تقابل» در کلیه تصمیم‌گیری‌های داخلی و خارجی، روحیه تازه‌ای گرفتند و از همان زمان اصلاح‌طلبان برای کمک به کشور تصمیم به حمایت از این دیدگاه گرفتند. البته این حمایت شاید دلیل دیگری هم داشت و دلیلش این بود که این شعار و گفتمان بی‌شباهت به شعار و گفتمان جامعه مدنی نبود. از این بابت اصلاح‌طلبان نیز سبد رأی خود را به حسن روحانی اختصاص دادند و حتی تنها کاندیدای اصلاح‌طلب نیز به نفع کاندیدای جریان اعتدال کناره‌گیری کرد و از این رو سبد رأی اعتدالیون پر از آرای اصلاح‌طلبان شد. به هر روی اگرچه به زعم عده‌ای بازگشت اعتدال به کشور از دولت یازدهم اتفاق افتاد اما آیا این به این معنی بوده که پیش از این اعتدالی نبوده است؟ داریوش قنبری، نماینده اصلاح‌طلب مجلس هشتم، در پاسخ به این سوال می‌گوید: «اعتدال یک گفتمان است که هر جریان سیاسی می‌تواند از آن پیروی کند. حالا اینکه عده‌ای بخواهند از این گفتمان یک جریان بسازند، بحث دیگری است اما این باید مدنظر باشد که اعتدال مخصوص یک گروه یا جریان خاص نیست.» ابوالقاسم رئوفیان، فعال سیاسی اصولگرا هم البته نظرش به داریوش قنبری نزدیک است و می‌گوید: «هم اصلاح‌طلبان و هم اصولگرایان در درون جریان خود، نیروهای تندرو و نیروهای معتدل دارند. از دل معتدلیون این دو جریان الان جریان اعتدالی به‌وجود آمده است. بنابراین این جریان اعتدال جریان سوم نیست بلکه همان نیروهای معتدل اصلاح‌طلب و اصولگرا هستند.» البته فعالان سیاسی در حالی معتقدند که اعتدال یک گفتمان است که معاون رییس‌جمهوری پیش‌تر از اعتدال به‌عنوان یک رویکرد نام برده بود.

مجلس و اعتدال

از آنجایی که شعار اعتدال در انتخابات ریاست‌جمهوری با همراهی اصلاح‌طلبان با اقبال مردم روبه‌رو شد، حال این شعار به سمت انتخابات مجلس خیز برداشته است. عده‌ای پرچم اعتدال به دست گرفته‌اند تا با این پرچم به کرسی‌های بهارستان برسند. البته چون معدود احزابی که این دیدگاه را نمایندگی می‌کند به تنهایی نمی‌تواند وارد کارزار انتخابات شود قاعدتا گفتمان اصلاحات به مانند انتخابات ریاست‌جمهوری باید به کمک این جریان بیاید. از طرفی باتوجه به اظهارنظرهای اخیر به نظر می‌رسد که اعتدالیون قصد تکرار تجربه مشترک‌شان در انتخابات 92 با اصلاح‌طلبان را ندارند در حالی که جدایی اعتدالیون از اصلاح‌طلبانی که در انتخابات 92 از آنها حمایت کرده‌اند به نظر غیرمنطقی می‌رسد چراکه جدا شدن سبد رأی اصلاحات از اعتدال شاید به ضرر اصلاح‌طلبان نباشد اما قطعا پیامدهای منفی برای اعتدالیون در پی خواهد داشت.

محمد هاشمی رئیس دفتر آیت الله هاشمی رفسنجانی در گفت‌‌گو با امید ایرانیان با بیان اینکه مبدع جریان اعتدال آقای روحانی نیست بلکه به سالهای سیاست ورزی آقای هاشمی برمی گردد،گفت:« در انتخابات مجلس دو جریان اعتدال و اصلاحات باید با هم به یک لیست مشترک برسند وگرنه در صورت وجود لیست های متعدد جریان اصولگرا می تواند پیروز میدان رقابت باشد»

 جواد اطلاعات تحلیل‌گر مسایل سیاسی هم در همین ارتباط به ایلنا می‌گوید: «شخصا ترجیح می‌دهم حامیان دولت اگر می‌خواهند در انتخابات فعال باشند همراه با اصلاح‌طلبان با یکدیگر فعالیت کنند و قبل از انتخابات با یکدیگر به ائتلاف رسیده و کاندیداهای مشترکی را معرفی کنند. البته راه دیگری هم وجود دارد که وقتی لیست‌ها نهایی شد اعتدالگرایان می‌توانند از بین لیست‌ها افرادی را برای خود انتخاب کنند، این روند به نفع حامیان دولت است، اما اگر قرار باشد آنها تجربه رایحه خوش خدمت را تکرار کنند، به ضررشان خواهد بود. »