اکنون نیز در سومین ماه از سال تحصیلی ۹۴-۹۵ معاون امور مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش خبر از افزایش حضور کودکان افاغنه در مدارس ایران و رسیدن تعداد آنها به ۳۸۸ هزار نفر داد.«شاهین نوش آبادی» البته گفته که در سال گذشته تحصیلی ۳۴۰ هزار کودک افاغنه در مدارس ایران تحصیل میکردند و امسال ۴۸ هزار کودک که اجازه قانونی برای حضور در ایران را نداشتند نیز مجوز تحصیل پیدا کرده و از سال تحصیلی جدید به کلاسهای درس رفتهاند. وی ادامه میدهد: البته این ۴۸ هزار نفر اکنون ثبت نام برای تحصیل را انجام داده اما فرآیند معاینات پزشکی و سلامت آنها و نیز تعیین پایه تحصیلی به طور کامل برای آنها انجام نشده و نهایتا تا پایان نیمسال اول تحصیلی امسال، تعداد قطعی کودکان افغان حاضر در مدارس ایران مشخص میشود.
فرصت برابر تحصیل برای کودکان افاغنه
«هیچ کودک افغانستانی حتی مهاجرانی که بهصورت غیرقانونی و بیمدرک در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مداس ایرانی ثبتنام شوند». این دستور رهبری انقلاب که همچون دیگر دستورات ایشان بر سر مسئله «مهاجران افغانستانی» صادر شد، اکنون شرایط مناسبی را برای حضور و تحصیل دانش آموزان افاغنه در ایران رقم زده است. معاون امور مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش درباره روند ثبت نام از کودکان افاغنه و آنها که جواز قانونی حضور در ایران را ندارند، میگوید: هویتیابی، بهداشت فردی و تعیین سطح آموزشی، سه مرحلهای است که برای ثبتنام اتباع مد نظر قرار میگیرد. جلساتی با کمیته اتباع وزارت کشور در خصوص آن دسته از دانشآموزان افغان که مجوز قانونی حضور ندارند برگزار شده که در این جلسات مقرر شد تا دفاتر کفالت وزارت کشور مسئول هویتیابی، مراکز درمانی مسئول بررسی بهداشت فردی و واکسیناسیون اتباع غیر مجاز و وزارت آموزش و پرورش مسئول تعیین سطح آموزشی این افراد باشد.
نوش آبادی تاکید میکند: آنهایی که دبستانی هستند در مدارس ابتدایی ثبتنام موقت میشوند تا گواهی بهداشتی خود را از مراکز درمانی به مدرسه ارائه دهند. آنهایی که در مقطع دبیرستان باید تحصیل کنند، ابتدا به ادارات مناطق آموزش و پرورش مراجعه و در امتحانات جبرانی شهریور ماه با سایر دانشآموزان شرکت میکنند تا تعیین سطح آموزشی آنها انجام شود و مشخص باشد در چه پایهای باید تحصیل کنند.
هزینههای ثبتنام اتباع به لحاظ انسانی و اقتصادی نسبت به سال گذشته تغییری نداشته است و برای دانشآموزان دوره ابتدایی بین ۱۲۰ تا ۳۰۰ هزار تومان، برای دانشآموزان متوسطه اول (راهنمایی) بین ۱۴۴ تا ۳۳۶ هزار تومان و برای دانشآموزان متوسطه دوم (دبیرستان) بین ۱۸۰ تا ۳۶۰ هزار تومان هزینه دریافت خواهد شد. دریافت این هزینههای ثبت نام مربوط به تصمیمات شورای آموزشو پرورش هر استان است.
تصمیم تاریخی رهبری و فضای تازه رشد کودکان افاغنه
تصمیم مهم و تاریخی رهبری انقلاب برای ایجاد امکان تحصیل برای همه کودکان افاغنه، یکی از مهمترین موانع رشد و پرورش جامعه مهاجر در ایران را برداشت و مدارس ایرانی پس از آن از دانشآموزان مهاجر افغانستانی، بدون اینکه قرار باشد کاغذها و مهرها و مدارک روی آنها ارزشگذاری کند، ثبتنام به عمل آوردند و سال تحصیلی جدید، یک سال تاریخی و شیرین برای همه مهاجران افغانستانی شد. چنانچه خلیلا... بابالو، قایم مقام وزیر آموزش و پرورش در امور بین الملل چندی قبل گفته بود: بعد از فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر «هیچ دانشآموز افغانی از تحصیل بازنماند» آمار ثبتنام از دانش آموزان افغانی در مدارس ایرانی بیش از ۱۰ درصد افزایش داشته و همچنان اجرا میشود. در خصوص ثبتنام دانشآموزان مهاجر غیرقانونی تاکنون هیچ گزارشی از عدم ثبت نام اینگونه دانشآموزان به آموزش و پرورش نرسیده است. بابالو با بیان اینکه آموزش وپرورش اعتقادی به جداسازی دانش آموزان ایرانی از افغانستانی ندارد، گفته بود: در بخشنامههای آموزش وپرورش بهطور کامل تصریح شده است که هیچ نوع تبعیض و تفاوتی نباید میان دانش آموزان قائل شد.
بابالو همچنین به تفاهمنامه آموزش وپرورش ایران و افغانستان در سال ۱۳۹۰ اشاره و تاکید کرده بود: تعهدات این تفاهمنامه تا پایان سال ۱۳۹۲ بوده است اما جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا با تشکیل کارگروه و بررسی شرایط مختلف هردو کشور نسبت به ارائه خدمات بیشتر به دانش آموزان افغانی اقدام کند. وی با بیان اینکه هزینه تحصیل هر دانش آموز در مدارس کشور قریب به یک میلیون وهشتصدهزارتومان است، تصریح کرده بود: هزینه تحصیل دانش آموزان افغان در مدارس ایران درکل مبلغی در حدود ۵۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است که کمیساریای عالی پناهندگان، تنها۱۰ میلیارد تومان از این مبلغ را به کشور ایران پرداخت کرده که رقم بسیار ناچیزی است.
جزییات ثبت نام دانش آموزان افغان در مدارس
«به سراسر کشور اعلام کردهایم که اگر گزارشی به آنها رسید که از جاماندن دانشآموزان اتباع افغانستانی از تحصیل خبر میدهد، سریعا به آن رسیدگی کنند.» بابالو در پاسخ به این پرسش که برای ثبت نام دانشآموزان اتباع افغانستان در مدارس چه تدابیری اتخاذ کردهاید، گفته بود: به تمام استانهای کشور اعلام کردهایم که اگر مراکز غیرمجاز در بحث آموزش اتباع افغانی فعالیت میکنند، این مراکز را شناسایی و از آنها بازدید کنند. تلاش ما بر این است تا به مراکز غیرمجازی که بحث آموزش اتباع را برعهده دارند مجوز فعالیت دهیم تا شکل قانونی پیدا کنند. هم اکنون سه برنامه اصلی را مدنظر داریم، نخست آنکه آیا دانش آموزان افغانستانیای وجود دارند که به مدارس مراجعه کرده و مدارس آنها را ثبت نام نکنند؟ دوم، کاهش فعالیت مراکز غیرمجاز و بازرسی از آنها و برنامه سوم، اعطای مجوز فعالیت و اجازه فعالیت به بخش خصوصی همانند مدارس غیردولتی در بحث آموزش اتباع است. بابالو با اشاره به اینکه سال گذشته از مسئولان سازمانهای مردم نهاد دعوت کرده و با آنها جلسهای داشتیم، تاکید کرده بود: در این جلسه تلاش کردیم تا در بحث آموزش اتباع به هماهنگی دست یابیم. رهبر معظم انقلاب تاکید دارند که هیچ دانشآموز افغانستانیای از تحصیل بازنماند.
اگر دانشآموزان افغانستانی به مدرسه مراجعه کرده و از آنها ثبت نام نکردند، میتوانند اعتراض کنند، سال گذشته تعدادی از این دانش آموزان به دفتر امور بین الملل وزارت آموزش و پرورش مراجعه کردند و کارشناسان ما با مدارسی که از آنها ثبت نام نکرده بودند، تماس گرفته و زمینه ثبت نام این دانشآموزان فراهم شد. دانشآموزان افغانستانی در فصل ثبت نام اگر به مدارس مراجعه کرده و از آنها ثبت نام نکردند این موضوع را به نماینده اتباع در ادارات کل آموزش و پرورش استانها یا اداره اتباع وزارت کشور گزارش دهند و اگر باز هم به نتیجه نرسیدند میتوانند به دفتر امور بین الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش گزارش دهند تا زمینه ثبتنام آنها در مدارس فراهم شود.