پنجشنبه گذشته، دهمین کنگره سازمان عدالت و آزادی در اصفهان برگزار شد. محمدرضا خاتمی سخنران این کنگره بود. او در این همایش، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگری کشور به پایداری، ایستادگی و مقاومت فعالان سیاسی نیازمند است تا شاید از این طریق شمعی که روزی رو به خاموشی بود، دوباره روشن شود و فروزنده بتابد.این فعال سیاسی اصلاح‌طلب عنوان حزب عدالت و آزادی ایران اسلامی را موردتوجه قرار داد و گفت: در تاریخ سیاسی، عدالت و آزادی دو عنصر کمیاب و گمشده بوده و من امیدوارم که به برکت شور و شعوری که در کشور ایجاد شده است، شاهد تحقق عینی این دو عنصر منزلت‌ساز باشیم. او با تأکید بر اینکه احزاب حلقه گمشده توسعه دموکراتیک در جامعه امروز هستند، گفت: تنها راه رسیدن به حکمرانی عادلانه، توسعه همه‌جانبه و صلاح و رستگاری در مفهوم تحزب‌گرایی معنا می‌یابد و تا زمانی که احزاب توانمند در کشور ایجاد نشود، این توسعه امکان‌پذیر نخواهد بود.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اعتقاد بر اینکه لازمه توسعه در هر کشوری دموکراسی است، افزود: با این وجود حزب‌ورزی در ایران جهاد اکبر سیاسی بوده و همواره هزینه‌ها، زحمات و مشکلات بسیاری را برای گردانندگان خود ایجاد کرده است. بنابراین فعالان حزبی در ایران را می‌توان مجاهدان اکبر نامید. کسانی که بدون نگاه به دستاوردهای فعالیت‌های حزبی وارد صحنه می‌شوند و در صورت لزوم هزینه‌های آن را نیز پرداخت می‌کنند.

او با انتقاد از مشکل‌تراشی‌های افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها برای احزاب، گفت: در تاریخ ایران نه‌تنها هیچ‌گاه از احزاب حمایتی صورت نگرفته بلکه فعالان حزبی در بیشتر اوقات موردتحقیر، تعقیب و مشکلات شخصی شده‌اند. این در حالی است که وجود قوانین دست‌وپاگیر نیز به نوبه خود گرفتاری‌های فراوانی را برای احزاب ایجاد کرده است.خاتمی با نفی این دیدگاه که قدرت را امری مذموم می‌داند، گفت: تسری چنین نگاهی در جامعه نه‌تنها رقابت‌های سالم سیاسی و تحزب‌گرایی را نفی می‌کند بلکه نقض‌کننده نخستین اصول دموکراسی نیز هست.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: ... از ابتدا تاکنون هیچ‌گونه تشویقی برای گرایش مردم به سمت احزاب نبوده است. این در شرایطی است که هیچ رئیس‌جمهوری نیز نه‌تنها عضویت خود در احزاب را افتخار ندانسته بلکه آنها به‌صراحت اعلام کرده‌اند که عضو هیچ حزب یا گروهی نبوده و از هیچ تشکلی حمایت نمی‌کنند. آیا چنین رویکردی پیامی غیر از این را مخابره می‌کند که حزب چیز خوبی نیست و تحزب‌گرایی فرایندی باطل و زائد است؟

او با بیان اینکه هیچ نهادی در ٣٦ سال گذشته از تلاش احزاب قدردانی نکرده است، گفت: اعضای احزاب همیشه مرغ سرکنده عزا و شادی‌ها در ایران بوده‌اند. افرادی که هزینه می‌کنند همه همت و توان خود را به کار می‌گیرند و در زمان گشایش امور نیز هیچ قدرتی به آنها تفویض نمی‌شود.

او درباره دلایل عدم ارتباط احزاب با مردم در کشور، گفت: محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های پیش پای احزاب در سال‌های اخیر باعث شد که آنها سر در لاک خود فرو ببرند و هیچ برنامه عملیاتی مؤثری برای ارتباط معنادار با مردم در پیش نگیرند. بدون شک این یک آفت حزبی است و باید برای رفع آن راهکاری اندیشیده شود. احزاب باید برای گرفتاری‌های اقتصادی، معیشتی، بهداشت، آموزش و محیط زیست برنامه عملیاتی ارائه دهند. خاتمی درعین‌حال افزود: با وجود این مردم صداقت را درک می‌کنند، سره را از ناسره تشخیص می‌دهند و قلبا به افراد خدوم، صالح و صادق انقلاب اعتقاد دارند.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تأکید بر اینکه احزاب باید در برابر مسائل و حوادث اطراف خود موضع‌گیری کنند، گفت: حزب در حقیقت سخنگوی بخشی از طرز تفکر جامعه است. مسئولان حزبی نمی‌توانند در برابر مشکلات، دغدغه‌ها و احزاب کشور سکوت اختیار کنند، چراکه یکی از لوازم موفقیت در انتخابات نشان‌دادن پویایی و توانمندی تسهیلاتی در بخش‌های مختلف است.

خاتمی دفاع از اسلام را یکی از شروط احزاب اصلاح‌طلب تلقی کرد و گفت: امروز اسلام ما توسط داعش و طالبان محاصره شده و پایگاه‌های اسلام متحجرانه در منطقه شکل گرفته است.

او با ابراز نارضایتی از شیوع چنین اسلامی در خاورمیانه، افزود: اصلاح‌طلبان باید ثابت کنند که با اسلام حذف‌گرای مترادف با تروریسم، افراط‌گرایی و خشونت مخالف‌اند.

مبلغ اسلام رحمانی باشید

او با بیان اینکه احزاب اصلاح‌طلب باید از همه ظرفیت‌های خود برای محکوم‌کردن چنین اسلامی در منطقه استفاده کنند، گفت: مبلغ اسلام رحمانی باشید و نه فقط در نوشته‌های خود بلکه در برنامه‌های عملیاتی و عینی با اسلام فرقه‌گرایی طالبانی، داعشی و القاعده‌ای مخالفت کنید.این فعال سیاسی اصلاح‌طلب دفاع از اصول انقلاب را دومین ویژگی اصلاح‌طلبان دانست و گفت: امروز بسیاری به‌صورت زبانی با اصول انقلاب موافق‌اند، اما اصلاح‌طلبان حقیقی برای استقلال، آزادی، پیشرفت، رفاه، توسعه، جمهوریت و اسلامیت تلاش کرده‌اند.

تحقق فصل سوم قانون اساسی

خاتمی با اشاره به لزوم تدوین برنامه‌ها و شعارهای اصلاح‌طلبانه عملی برای احزاب، گفت:‌ پیش‌ازاین، بارها درباره مفهوم اصلاح‌طلبی و حتی اصول متمایزکننده این نگرش نسبت به سایر جریان‌ها صحبت شده است. باوجوداین به نظر می‌رسد فعالان حزبی باید برای تحقق فصل سوم قانون اساسی چاره‌ای بیندیشند. این همان فصلی از قانون است که نه‌تنها مورداجماع همه نیروهای انقلاب بلکه موردتأیید مخالفان انقلاب اسلامی نیز هست. او در بیان ویژگی‌های فصل سوم قانون اساسی، گفت: این فصل حقوق اساسی ملت ایران را شامل می‌شود و حتی مترقی‌تر و بالاتر از بسیاری از منشورهای ملل متحد است و اصلاح‌طلبان با تکیه بر این اصل، نه‌تنها دیگر با انگ براندازی و معاند نظام روبه‌رو نخواهند شد بلکه برای اصلاح کمبودها نیز تلاشی درخور شایسته کرده‌اند.این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تأکید بر لزوم برقراری وحدت و اتحاد میان همه فعالان جریان اصلاحات، ادامه داد: فعالان این جریان با تکیه بر حداقل‌ها و گذشت و ایثار نسبت به حوادث گذشته می‌توانند بهتر از ٢٤ خرداد ٩٢ در کنار هم بایستند و برای موفقیت در انتخابات آتی برنامه‌ریزی کنند.