اعضای هیأت هشت‌نفره پارلمان اروپا که صبح روز گذشته به منظور رایزنی با رئیس و نمایندگان پارلمان ایران وارد تهران شده بودند، بعداز‌ظهر دیروز با علی لاریجانی و علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، دیدار کردند. حمایت از مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب و اعلام مجدد تمایل پارلمان اروپا برای تأسیس دفتر نمایندگی در جمهوری اسلامی ایران، از مهم‌ترین محورهای رایزنی‌های دیروز بود. «المار بروک»، رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان اروپایی، روز گذشته در دیدار با علاءالدین بروجردی، با اعلام حمایت از بیانیه لوزان، گفت: «شرکت‌های اروپایی بی‌صبرانه در انتظار دستیابی به توافق و رفع تحریم‌ها هستند و امیدواریم به‌زودی شاهد آغاز فصل نوینی در مناسبات و همکاری‌ها میان ایران و اتحادیه اروپا باشیم». او همچنین در دیدار با لاریجانی هم دراین‌باره گفت: «در ایران زمینه‌های بسیار مناسبی برای تقویت همکاری‌های تجاری فی‌مابین وجود دارد و کشورهای اروپایی برای متنوع‌کردن کانال‌های تجاری خود به تجارت با ایران نیاز دارند». لاریجانی هم در این دیدار علاوه بر اعلام حمایت مجلس شورای اسلامی از مذاکرات هسته‌ای، همکاری اقتصادی میان ایران و اروپا را تأمین‌کننده منافع مشترک طرفین دانست و تصریح کرد: «در این راستا رایزنی و گفت‌وگوی میان نمایندگان مجالس تسهیل‌کننده مبادلات تجاری و اقتصادی فی‌مابین باشد».
بار دیگر موضوع تأسیس نمایندگی
اما تلاش مجدد پارلمان اروپا برای تأسیس دفتر نمایندگی در ایران، یکی از محورهای مهم مذاکرات روز گذشته بود. موضوعی که «ریچارد هویت»، سخنگوی کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا، در حاشیه سفر به تهران درباه آن این‌گونه توضیح داده است: «از طرف ایرانی خود در حین این دیدار خواهیم خواست تا مقدمات برپایی دفتری به نمایندگی از اتحادیه اروپا را در تهران بررسی کند». موضوع تأسیس دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران، اولین‌بار سال گذشته و در جریان سفر یک هیأت از پارلمان اروپا به تهران مطرح شد. «تاريا کرونبرگ»، عضو حزب حاکم فنلاند و نماينده اين کشور در «پارلمان اروپا» که رياست هيأت اعزامي اين نهاد اروپايي به ايران را برعهده داشت، دراينباره به «شرق» گفته بود: «کشورهاي عضو «اتحاديه اروپا» به صورت غيررسمي به «پارلمان اروپا» اعلام کرده‌اند خواستار گشايش نمايندگي اين اتحاديه در ايران هستند. سفراي کشورهاي عضو اين پارلمان در تهران به هنگام سفر رسمي خود به اين شهر، که چندي پيش انجام شد، از اين نظريه استقبال کردند. به گفته آنها، بهترين ابزار براي برداشتن گام اول در راه رسيدن به اين هدف افتتاح سفارتخانه يا ايجاد نمايندگي ويژه «اتحاديه اروپا» در تهران است». «مرضيه افخم»، سخنگوي وزارت خارجه ايران، در واكنش به اين سخنان گفته بود: «با توجه به اهميت و ظرفيت‌هاي ايران در منطقه، تمايلاتي از سوي «اتحاديه اروپا» براي گشايش نمايندگي در تهران ابراز شده که در صورت دريافت درخواست رسمي، تهران حاضر به بررسي آن است». «ژوزف ويدنهولز»، نماينده «پارلمان اروپا» در سفر به تهران، نيز در مصاحبه با «شرق» درباره راه‌اندازي دفتر نمايندگي «اتحاديه اروپا» در ايران گفته بود: «اين طرح پيشنهادي بايد به شکل رسمي از سوي خانم اشتون به طرف ايراني تقديم شود؛ اما هنوز پيشنهاد رسمي از سوي اتحاديه اروپا به ايران فرستاده نشده. سازوکار رسمي ايجاد اين دفتر نمايندگي مراحل خاص خود را دارد؛ البته اين دفتر نمايندگي به يک معنا در قالب سفارت «اتحاديه اروپا» در کشورهاي مختلف راه‌اندازي مي‌شود». اما ادامه رايزني‌ها دراينباره تحت‌الشعاع حاشیه‌های دیدار هیأت پارلمان اروپا با نسرین ستوده و جعفر پناهی و اهدای جایزه ساخاروف به ستوده قرار گرفت. اهدای این جایزه حقوق‌بشری، آن‌هم از سوی پارلمان اروپا، که پای ثابت طرح مسائل حقوق بشری درباره جمهوری اسلامی ایران است، با واکنش نمایندگان مواجه شد و کاظم جلالی به عنوان رئیس کمیته دوستی مجلس ایران و پارلمان اروپا در صحن علنی مجلس، درباره این دیدار گفت جواد لاریجانی در دیدار با سوسیالیست‌های اروپا از بلامانع‌بودن دیدار هیأت بعدی با نسرین ستوده و جعفر پناهی خبر داده است. جلالی همچنین با اشاره به این نکته که مجلس به وزارت اطلاعات هشدار لازم را درخصوص دیدارهای این هیأت داده است، مسئولیت انجام‌شدن این دیدار را بر عهده سایر ارگان‌ها دانست. علی لاریجانی نیز با «سخیف و دزدانه»خواندن دیدار هیأت پارلمانی اروپا با این دو نفر، عنوان کرد نباید وقت خود را صرف چنین مسائلی کنیم؛ اما به هر تقدیر و زیر سایه این حاشیه‌ها، مراودات پارلمانی ایران و اتحادیه اروپا مدتی مسکوت ماند.
تلاش مجدد برای بازسازی روابط
سال جدید با تلاش‌های مجدد پارلمانی آغاز شد و ماه گذشته، کاظم جلالی، رئیس گروه دوستی مجلس ایران و پارلمان اروپا، در رأس هیأتی از نمایندگان، به بلژیک و لوکزامبورگ سفر کرد و ملاقات‌هایی با اعضای پارلمان اروپا داشت. او در بازگشت از این سفر با تأکید بر جایگاه مهم پارلمان اروپا و لزوم گسترش روابط بین ایران، اتحادیه و پارلمان اروپا گفت: «متأسفانه گروه‌های تروریستی جایگاهی در پارلمان اروپا پیدا کردند که امیدواریم تیم جدید با درایت رفتار کنند و به میزانی که خبرها را از اپوزیسیون دریافت می‌کنند با مقامات پارلمانی و مسئولان نظام نیز در ارتباط بوده و اطلاعات صحیح را دریافت کنند تا بتوانیم بر اساس دریافت درست در مشترکات به سوی آینده‌ای بهتر حرکت کنیم». جلالی در تشریح تأثیر این ملاقات‌ها در آینده روابط ایران و پارلمان اروپا گفت: «مدتی بود که رفت و آمد بین پارلمان اروپا و ایران رقیق شده بود. برخی از گروه‌های مانع در پارلمان اروپا پایگاه یافته بودند و این گفت‌وگوها و بیان واقعیات منطقه و ایران دستاورد بزرگی به‌شمار می‌آید». به گفته وی، در این سفر ضمن بیان مواضع جمهوری اسلامی با ادبیات معقول و منطقی به برخی تحلیل‌های غلط پاسخ داده شد و اطلاعاتی از اوضاع منطقه در اختیارشان قرار گرفته بود.
حساسیت دیدارهای جديد
با این مقدمه، به‌نظر می‌رسد، سفر هیأت پارلمانی اتحادیه اروپا به تهران، در فاصله زمانی کمتر از یک ماه بعد از سفر هیأت ایرانی به اروپا، نشانه‌ای از به‌نتیجه‌رسیدن تلاش‌ها برای برقراری رابطه با این نهاد اروپایی است؛ تلاش‌هایی که در مرحله قبل به دلایل حقوق بشری ناکام ماند و حالا کاظم جلالی گفته قرار است مجرایی برای مطلع‌شدن اروپایی‌ها از واقعیات ایران باشد. باوجوداین، همچنان موضوع حقوق بشر می‌تواند یکی از نقاط حساس در برقراری این رابطه باشد. چنان‌که روز گذشته هم خبرگزاری فارس در ادامه انتشار توضیحات سخنگوی کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا، به نقل از او نوشت: «ایران باید در جهت منافع مردم خود و تلاش نسبت به حل مناقشه گستره‌تر در منطقه تشریک مساعی کند». فارس همچنین در ادامه گزارش خود به نقل از «یوروپورتر» تصریح کرده است: «هیأت پارلمانی اروپا قرار است با معاون رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و برخی دیگر از اعضای ارشد مجلس ایران و نیز مسئولان حقوق بشر و امور نظارت بر مواد مخدر و نیز نمایندگان جامعه مدنی ایران دیدار و گفت‌وگو كند». دیدارهایی که می‌تواند بار دیگر، مخالفان برقراری این رابطه را برای تکرار حملاتی مشابه دور قبل سفر هیأت اروپایی آماده کند؛ دیدارهایی که قرار است امروز و در دومین روز سفر هیأت اروپایی انجام شود تا شاید بازشدن گره رابطه با اروپا در شرایط حساس مذاکرات، نشانه‌ای از کارآمدی دیپلماسی پارلمانی و تأثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد.
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
