روز آموزش زبان مادری مصادف با دوم اسفند (21 فوریه) در همه جهان گرامی داشته میشود زیرا آموزش زبان مادری یک حق بنیادین است و این حق قابل تفسیر نیست. زبان بهعنوان یک مقوله اساسی هویت انسان را شکل میدهد.
بر اساس اصل15 قانون اساسی ایران استفاده از زبانهای محلی و قوی در مطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس آزاد است. رئیسجمهور دولت تدبیر و امید نیز در بیانیه انتخاباتی خود در مورد حقوق ادیان، اقوام و مذاهب که در نهم خرداد سال 1392 منتشر کرد به مردم مناطق اقوامنشین -که بیش از سهچهارم جمعیت کشور را تشکیل میدهند- وعده داد زبان مادری ایرانیان غیرپارسیزبان: کردی، آذری، بلوچی و... را بهطور رسمی در سطح مدارس و دانشگاهها در اجرای کامل اصل15 قانون اساسی عملی کند. رئیسجمهور در زمان معرفی وزیر کنونی آموزشوپرورش هم بر این وعده تأکید و اعلام کرد ما باید اصل15 قانون اساسی را اجرایی و عملیاتی کنیم و این کار از دبستان آغاز و در مراحل مختلف تا پایان دوره متوسطه ادامه پیدا میکند.
با توجه به اینکه آموزش زبان مادری در قوانین عادی کشور ازجمله در قانون پنجم توسعه مورد تأکید قرارگرفته است مردمی که بر اساس وعده رئیسجمهور با اکثریت بالا و به اتکای همین وعدهها او را به این سمت برگزیدند انتظار دارند اجرای اصل15 قانون اساسی، عملی شود زیرا امروز در جهان هم از لحاظ حقوقی و هم از لحاظ آموزشی و آثار آن، آموزش زبان مادری یکی از اصولی است که در روانشناسی هم به اجرای آن تأکید میشود؛ زیرا صرفنظر از اینکه حفظ حقوق همه اقوام فارسی ایرانزمین و به وجود آوردن یک فرهنگ غنی متنوع ملی وظیفه دولت است؛ و از نظر آموزشی دانشآموزانی که بتوانند زبان قومی خود را یاد بگیرند و بلافاصله در مواجهه با مفاهیم دیگر با مفاهیم علمی در زبانهای دیگر روبرو شوند بهراحتی میتوانند آن را ترجمه و تفسیر نمایند. از طرف دیگر فرهنگ ملی تنها درچند ضربالمثل یا افسانه یا چند ترانه و آهنگ خلاصه نمیشود و از طرف دیگر امروز در دنیا پنج نگاه متفاوت به زبانهای اقوام و ملتها صورت میگیرد.
نگاه اول بر حذف و نابودی زبانهای اقوام دیگر استوار است و نگاه دوم برهمسانسازی همه زبانهای رایج در داخل کشورها. این دو نگاه به علت رویکرد نژادگرایانه و از بین بردن حقوق دیگران با شکست مواجه شده و دولتهایی که این رهیافت را پیش میبرند ازلحاظ حقوق بینالملل دارای مصونیت کیفری فردی هستند. نگاه سوم متکی بر تحمل و مدارا در مقابل زبانهای دیگر است و نگاه چهارم بر حمایت از حقوق زبان ملتها و اقوام تاکید میکند که این نگاه در کشور ما بهموجب قانون اساسی به شرح پیشگفته رسمیت داشته و بهموجب وعدههای دولتمردان و نیز قوانین عادی پذیرفتهشده است.
نگاه پنجم نهتنها بر حمایت از زبان مادری اقوام استوار است بلکه مروج توسعه این زبانهاست که این نگاه در کشورهایی که دارای منشأ نژادی مشترک هستند وتقریبا همه اقوام ساکن در کشور یا ازلحاظ دینی و مذهب یا ازلحاظ فرهنگی دارای وحدت هستند، اجرا میشود و همین همبستگی موجب شده که در کشور ما ایران نیز هیچگاه موضوع تقابل فرهنگی بهصورت حاد به وجود نیاید و از طرف دیگر رعایت حقوق تمامی مردمان ساکن این کهنه دیار مهمترین تضمین حفظ و بقای وحدت ملی است.
اکنون جای آن دارد که با نظر به قانون اساسی یک عزم ملی در اجرای صحیح اصل35 به وجود آید و برخلاف کسانی که این اصل را تفسیر به رأی میکنند، قانون اساسی کشور آموزش زبان مادری تدریس ادبیات آنها را در مدارس و با حمایت و مباشرت دولت مدنظر قرار داده نه اینکه آن طوری که بعضی از مفسرین کجاندیش مدعی هستند این اصل ناظر به آموزش زبان مادری توسط خود مردم باشد.